|
افتتاح اولين كلانتري زنان
از هاجر به سهيلا ... سوژه دستگير شد
گزارش اول
مشاغل دفاعي براي زنان، پيش از اين نيز با راه اندازي بسيج خواهران تجربه شده است. پيش از انقلا ب نيز شماري از افسران زن در شهرباني سابق اشتغال داشتند. اما راه اندازي كلا نتري ويژه زنان، تجربه اي تازه است. تجربه اي كه شايد نمايه يك تحول اجتماعي باشد.
سهيلا بيگلرخاني
«از هاجر به سهيلا ... هاجر به سهيلا... سهيلا بگوشم ... سهيلا مورد در موقعيت صفر ۱۴...سوژه دستگير شد...» مقابلم ايستاده است. اين بار نه در قاب جادويي. خانم صداقت رئيس كلانتري زنان، ديگر سرگرد زن سريال خواب و بيدار نيست. از رويا بيرون آمده و رنگ واقعيت به خود گرفته. او فرمانده اولين كلانتري زنان ايران است. همه اينجا زن اند. بچه ها هم هستند، توي مهدكودك.
ساختارشكني
ساختارشكني و تقسيم بندي هاي سنتي شغل مردانه و زنانه هم، ديگر به سريال ها و فيلم ها ختم نمي شود. «نخستين كلانتري بانوان در مشهد افتتاح شد.» اين خبري بود كه تفكر سنتي چندين سال اخير درباره مردانه بودن پليس و پليس بازي را در هم شكست.
اين كلانتري زنانه
تمام كاركنان اين كلانتري زن هستند و پيش از اين از سال ۱۳۷۸ در كنار كلانتري مردانه و زير نظر آنان انجام وظيفه مي كردند. وجود مهدكودك در كلانتري براي نگهداري كودكان زنان پليس شايد تنها وجه تمايز ساختمان اين كلانتري با نمونه هاي مشابه خود باشد. بخش هاي اداري و انتظامي و ۱۱۰ نيز مانند ديگر كلانتري ها ضميمه اين واحد كاري است و كاركنان آن دوره هاي آموزشي لازم را در خصوص تشكيل پرونده، اسلحه شناسي، بدرقه متهمان، نحوه برخورد با مزاحمان خياباني، امر به معروف و نهي از منكر، ارجاع پرونده و گشت زني طي كرده اند.
به گفته فرح هادوي، مشاور فرماندهي انتظامي استان خراسان در امور بانوان: وجود كلانتري بانوان، به زنان اين فرصت را مي دهد تا راحت تر از حقوق خود دفاع كنند. چرا كه در مواردي مانند مشاجره هاي خانوادگي و يا درگيري هايي از اين قبيل محدوديت هاي مراجعه به كلانتري هاي مردانه را ندارند. وي مي گويد: «از سال ۷۷ به دنبال راه اندازي اين كلانتري بوديم. از آن زمان پليس هاي زن - كه عمدتا بيش از اين بسيجي بوده اند- تحت آموزش هاي دفاع رزمي، تيراندازي و ... قرار گرفته و اكنون نيز به طور مرتب دوره هاي آموزشي ديگري مانند آموزش قضايي و پليس ۱۱۰ را طي مي كنند. تا پيش از استقلال كلانتري بانوان نيز، ماموران زن پليس، اقدامات بسيار مثبتي در زمينه گشت هاي پياده و دستگيري متهمان انجام داده اند.»
به اعتقاد هادوي حضور پليس زن، باعث ارتباط راحت تر بانوان با پليس شده و نيروي انتظامي را به هدف خود يعني پليس اجتماعي و جامعه محور نزديك مي كند. تشخيص و ساماندهي دختران فراري يكي از مسووليت هاي مهم پليس هاي زن است.
گزارش يك افتتاح
۱۴ دي ماه صبح روز ولادت امام هشتم، مشهد. صداقت، نخستين زن رئيس كلانتري در ايران پشت ميكروفن مي رود و از اقدامات نيروهاي تحت امر خود براي راه اندازي واحد كاريش در جمع فرمانده هان انتظامي استان خراسان، سخن مي گويد و به اين ترتيب، اين واحد به طور رسمي كار خود را آغاز مي كند. در اين مراسم افتتاحيه نيز مانند هر مراسم ديگري، چند نفر از مسوولان و شخصيت هاي مختلف سخن گفتند تا ضرورت چنين اقداماتي را تبيين كنند.
سردار رادان، فرمانده انتظامي استان خراسان به سبك و سياق اينگونه مراسم با اعلام آغاز به كار رسمي كلانتري بانوان مشهد گفت:« باتوجه به ضرورت هاي مختلف در جامعه و فعاليت زنان، حضور پليس زن به عنوان يكي اولويت هاي كاري در نيروي انتظامي قرار گرفت. در حال حاضر حضور پليس زن، نقش عيني و واقعي تري به خود گرفته و زنان پليس در دانشكده هاي علوم انتظامي آموزش هاي لازم را فراگرفته و در قسمت هاي مختلف ناجا مشغول به خدمت هستند. كلانتري بانوان مشهد، نخستين كلانتري بانوان در سطح كشور است.»
به گفته دكتر فردوسي قماشچي- مشاور سردار فرماندهي ناجا در امور بانوان -، لزوم تامين امنيت اجتماعي زنان توسط پليس زن، از علل تاسيس چنين واحدي بوده است.
دژ بانان مرد
لزوم حضور پليس زن مدتهاست، به اشاره و كنايه مورد تاكيد بسياري از كارشناسان قرار گرفته. برخي از فيلمنامه نويسان و كارگردانان نيز پا را از عالم واقعيت بيرون گذاشته و تصور كرده اند، در ايران نيز مانند بسياري از كشورها پليس زن دوشادوش پليس مرد در نيروي انتظامي حضور دارد.
اما، تنها خبر افتتاح يك كلانتري زنانه كافي است تا تخيل راه خود را در ميان اين كلانتري باز كند و صحنه اي را ببيند كه مردي در چهره يك جاني بالفطره به كلانتري زنان آمده و ...
هادوي مي گويد: «براي برخورد با چنين مشكلاتي دژبان كلانتري بانوان مرد است و همچنين اين كلانتري در نزديكي يك كلانتري مردانه واقع شده تا به هنگام بروز مشكل، مردان پليس به كمك زنان پليس بيايند.»
زنان و مردان دوشادوش يكديگر
«ما پيش از اين نيز پذيرفته بوديم كه زنان در مشاغل دفاعي حضور داشته باشند. تشكيل بسيج خواهران در اوايل انقلاب نمونه بارز اين تفكر است. اكنون نيز بايد پذيرفت، زنان مي توانند در همه مشاغل حضور داشته باشند. حتي اگر ما مردان مانع شويم، اين نيمه جامعه حق خود را خواهد گرفت.»
دكتر حسيني يادآوري مي كند:« حضور پليس زن در گشت زني ها، ماموريت ها و بازجويي ها علاوه بر آنكه حريم زنان مظنون را حفظ مي كند، مي تواند باعث شود، همكاران مرد آنان نيز بيش از پيش در ماموريت ها حريم را حفظ كنند و پليس از اتهاماتي مانند وقوع جرم توسط برخي از ماموران مبري مي شود.»
اعتماد بيشتر به پليس زن
به گفته دكتر امان قرايي مقدم جمعيت شناس و استاد دانشگاه تهران، تاسيس كلانتري زنان را بايد به فال نيك گرفت. «اين عمل احترام به زنان است و به آنان اجازه مي دهد كه در امور انتظامي هم شايستگي خود را نيز مانند ساير مشاغل نشان دهند.»
وي توضيح مي دهد: «تاسيس كلانتري زنان با ارزش هاي ملي و مذهبي ما سازگار است. با اين حال من معتقدم علاوه بر اين كلانتري ها، زنان بايد مثل ساير كشورها دوشادوش مردان در مسايل انتظامي حضور داشته باشند.»
به اعتقاد وي اين حضور نه تنها آسيبي در جامعه به وجود نخواهد آورد، بلكه جو اعتماد را بين مراجعه كنندگان و نيروي انتظامي تقويت مي كند. علاوه بر اين، بسياري از حرف و سخن هاي شايع درباره پليس، مبني بر رشوه خواري و اغماض و... را نيز كمرنگ خواهد كرد. «حضور پليس زن در از ميان رفتن زمينه اين شايعات بسيار مثمرثمر خواهد بود. حتي به اعتقاد من در برخي از موارد پليس زن مي تواند بهتر از پليس مرد عمل كند. مثلا مواردي كه نياز به ورود به خانه يك متهم وجود دارد، پليس زن مي تواند به راحتي اعتماد زن صاحب خانه را جلب كند.»
دكتر قرايي مقدم تاكيد مي كند كه اين كار بايد بسيار زودتر انجام مي شد و ابتكار مشهد را به فال نيك مي گيرد.
مسوولان نيروي انتظامي منتظرند تا ببينند نمونه كلانتري زنان در يك پروسه آزمايشي تا چه اندازه مي تواند موفق و در ماموريت ها موثر باشد كه در صورت موفقيت اين كلانتري، در آينده شاهد بازگشايي كلانتري هاي زنان در تمامي كشور خواهيم بود كه اتفاقا اولين نقطه آن تهران بزرگ است.
|
