تب همبرگر، پيتزا وFast Food
مرجان نماينده 
ساندويچ فروشي هاي ديروز چه كوچك و حقير شده اند، تا پيش از اين، آن ها مراكز غذاهاي سر پايي و سريع آماده شده به شمار مي رفتند، اما پديده مراكز بزرگ غذاهاي سريع ( Fast Food) تهران را فرا گرفته، همه در صف دريافت همبرگر و پيتزا ايستاده ا ند. ولو با قيمت بيشتر!
گسترش شهرنشيني، صنعتي شدن شيوه زندگي و روند سريعآن باعث شده خانواده ها فرصت كمتري براي پخت و پز غذا به دستآورند و زمان كمتري را صرف طبخ غذا و اساسا ً حضور در آشپزخانه كنند.
حالا غذاهايي مثل قورمه سبزي و قيمه كه براي پخت آن ساعتها وقت صرف مي شود، فقط غذاي ايام تعطيل خانواده ها است و روي سفره رفتن آن ها بدل به حادثه ويژه اي شده! بسياري از خانوارها به مصرف غذاهايي كه تهيه آنها وقت چنداني نمي طلبد روي آورده اند. افزايش مصرف سوسيس و كالباس در سالهاي اخير نشان مي دهد اين مواد غذايي ميان مصرف كنندگان چه طرفداران فراواني دارند. همين امر موجب شده كارخانجات توليدي مواد غذايي، اقدام به توليد غذاهايي نيمه پخت و سريع كنند و آن را در اختيار مصرف كننده قرار دهند. توليد انواع همبرگر، سوسيس، كالباس و الويه آماده از جمله آن غذاها است.
در اين روند به مرور رستورانهايي تأسيس شدند كه غذاهاي سريع را تهيه و در اختيار مردم قرار مي دهند. فعاليت برخي از اين مراكز به قدري گسترده شده كه به صورت زنجيره اي نقاط مختلف تهران را تحت پوشش قرار داده و حتي در شهرهاي ديگر شعباتي تاسيس كرده اند.
فرهنگ استفاده از غذاهاي سريع از دهه ۱۹۵۰ در آمريكا به مدد توفيق همبرگر همه گير شد. تركيب اصلي همبرگر - گوشت به علاوه نان و گوجه فرنگي - ياد آور تركيب كباب سنتي ما هم هست، اما بسيار سريع تر آماده مي شود. چرا كه كار اصلي پيش از آن روي گوشت انجام شده و مي توان آن را هم كباب كرد و هم در روغن گذاشت.
توفيق همبرگر همه گير شد. به همين دليل هرچند اين غذا الگويي غربي دارد ولي با ذائقه ايرانيان هم بسيار همساز است. مي توان اين امر را از ظاهر آنها هم دريافت. تا قبل از اين ساندويچ فروشي هاي معمولي و قديمي ساندويچ هاي ساده اي را در اختيار مردم قرار مي دادند. اما اين مراكز بسيار زود جاي ساندويچ فروشيهاي قديمي را تنگ كردند، اما شايد اين امر به دليل جذابيتهاي ظاهري آنها هم باشد.
وسوسهFast Food
اين غذاخوريها بسيار بزرگتراز ساندويچ فروشيهاي معمولي هستند. ساندويچ فروشي ها را معمولا ً با فضاي تنگ به ياد ميآوريم و اين مراكز را با محيطي فراخ. اين مراكز به دليل فضاي بزرگترشان معمولا ً با ميز و صندلي هايي كه با دكور داخلي هماهنگ هستند، تزئين شده اند.
اكثر آنها صندلي هايي مخصوص كودكان دارند، كه خدمات ويژه آنان را گسترده تر كرده و كودكان را شيفته خود مي سازد. همه مي دانند بچه ها شيفته همبرگر و سيب زميني با سس هستند. هدايايي كه در برخي از اين مراكز براي كودكان در نظر گرفته مي شود، همراه غذايي كه در منو به نام غذاي كودك ثبت شده، برخي مصرف كنندگان را بيشتر به مراجعه به آن ها تحريك مي كند. آن چه نمونه بازاريابي غربي بشمار مي رود.
ديوار مراكز غذاهاي سريع معمولا ً با تابلوهاي نقاشي و عكسهاي زيبايي تزئين شده اند. روشنايي آن ها با نور ملايم چراغ هاي آباژور و ها لوژن كه بر ديوارها نصب شده تامين مي شود. رنگهاي تند و متنوع در ساخت دكور اين غذاخوريها در نظر گرفته شده و نظر هر بيننده اي را جلب مي كند. اغلب آنها محيط آرامي دارند كه با پخش موسيقي، خوردن غذا را، احتمالا ً دلنشين تر مي كند. لباسهاي يكدستي كه كاركنان اين رستورانها مي پوشند معمولا ً با رنگ دكور داخلي ساختمان متناسب است و در عين حال به مصرف كننده نهيب مي زند اين محيط كاملا ً بهداشتي است، يا حداقل سعي مي كند بهداشتي باشد. آن چه معمولا ً در ساندويچ فروشي ها چندان جلب نظر نمي كند. از اين باب، ساندويچ  فروشي ها از اين مراكر عقب افتاده اند.
همه اين ها جلوه خاصي به محيط بخشيده و مردم را به ورود به اين مراكز ترغيب مي كنند، ولو آن كه براي يك همبرگر هزار تومان و براي كمتر از يك پيش دستي كوچك سيب زميني سرخ شده، ۴۰۰ تومان بپردازيد. هر چه باشد شما پول حضور در آن محيط را مي پردازيد، نه لزوماً غذايي را كه مي خوريد.
بسياري از مردم دليل رجوع به اين مراكز را زيبايي و جذابيت ظاهري آن مي دانند و اين كه در هر ساعت از روز مي توانند از اين غذا خوريها استفاده كنند. چراكه بيشتر رستوران هاي تهران طي ساعات صبح و عصر تعطيل هستند. اكثر مشتريان در وهله بعد به كيفيت غذاي آن ها اشاره مي كنند.
ناديا - قرباني، كه در يكي ازFast Food ها مشغول غذا خوردن است مي گويد: از خوردن غذاهاي فانتزي لذت مي برم. قيمت غذا در مقايسه با رستورانها چندان گران نيست، فقط قيمت پيتزاها و بعضي ديگر از غذاهايشان بالاي ۱۵۰۰ تومان است. و گرنه براي خوردن يك ساندويچ ساده خوشمزه حدود هزار تومان مي دهيم. او مي گويد: معمولا ً هر دو يا سه هفته يك بار از اين غذاها استفاده مي كنيم، يعني هر بار حدود ۲۰۰۰ تومان براي هر نفر مي پردازيم. اين بدين معني است كه ماهي ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان در اين مراكز خرج مي كنيم.
ليلا - آزادي نيز در اين مورد مي گويد: خب، غذاهايي كه در اين مراكز ارائه مي شوند بسيار خوشمزه هستند. ولي براي هر بار آمدن به اين جا براي هر نفر ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان مي پردازيم. بنابراين فقط گاهي كه براي تفريح بيرون مي رويم از غذاهاي آنها استفاده مي كنيم. هر چه باشد اين مراكز لوكس هستند و براي خانوارهاي چند نفره كه درآمد اندكي دارند گران بشمار مي روند. او ادامه مي دهد: سعي مي كنيم براي صرف غذا مكاني را انتخاب كنيم كه تميز و قشنگ باشد. معمولا ً جايي را انتخاب مي كنيم كه از قبل شناختي روي آن داشته باشيم. بچه ها هم شيفته آمدن به اين جور جاها هستند و بيشتر براي راضي كردن آن ها به اين جا ميآييم. من در خانه هم براي آن ها همبرگر و سيب زميني كه بسيار ارزان تمام مي شود طبخ كرده ام، ولي آن ها فقط با آمدن به اين محل ها و نشستن پشت اين ميزها راضي مي شوند. اگر غذاي ساده تري را سفارش دهيد اين مبلغ كمتر هم مي شود. او ادامه مي دهد: غذاهاي سريع نسبت به ساندويچ هاي معمولي ازكيفيت بهتري بر خوردارند. وجود آنها در مواقع ضروري و كمبود وقت، بسيار كارساز است. با يك تلفن درخواست شما را دم در خانه تحويل مي دهند كه خود خدمات ويژه اي بشمار مي رود، خصوصاً براي تهران كه رفت وآمد در آن بسيار دشوار است.
يكي از صاحبان اين مراكز مي گويد: صرف اين نوع غذا ديگر نيازي به ساعتها انتظار ندارد. حداكثر زماني كه بايد براي آماده شدن درخواست شما انتظار كشيد، ۲۰ دقيقه است. ارزانترين غذايي كه در اين غذا خوريها به فروش مي رسد ساندويچ هاي هات داگ يا سوسيس هستند كه قيمت آنها ۷۰۰ تا ۸۰۰ تومان است. بنابراين هزينه اي كه صرف خوردن اين غذا در چنين رستورانهايي مي شود، چندان گران نيست.
اما يكي از مصرف كنندگان مي گويد: قيمت اين غذا گرانتر از غذاهايي است كه در ساندويچ فروشيها به فروش مي رود، فقط زيبايي ظاهر و مخلفاتي كه به آن ها اضافه مي كنند خريدار را تحت تأثير قرار مي دهد، نه بيشتر.
گرانترين غذاي اين مراكز معمولا ً پيتزا است كه قيمت آن از ۱۵۰۰ تا ۲۶۰۰ متفاوت است. براي خوردن يك وعده غذاي كامل در چنين مكاني حدود ۳۰۰۰ - ۲۵۰۰ تومان براي هر نفر هزينه مي شود كه بيش از يك پرس چلوكباب در چلوكبابي هاي معمولي است، ولي كمتر از قيمت چلوكباب هاي لوكس است. قيمت پيش غذا يا دسرهايي كه در اين محل ها به فروش مي رسند حدود ۳۵۰ تا ۷۰۰ تومان است.
رقابت در ميان صاحبانFast Food ها باعث شده تا هر يك براي بهبود كيفيت مواد غذايي خود تلاش بيشتري كنند. قيمت وعده هاي غذايي Fast Food تقريباً برابر قيمت ساندويچ فروشيهاي قديمي است، با اين تفاوت كه غذاهاي آنها به انواع ساندويچ سوسيس، كالباس و الويه محدود مي شود و قيمت آنها ۱۰۰۰ - ۷۰۰ تومان است. به جز ساندويچ فروشيها و رستورانهاي Fast Food ، شركتهاي توليد مواد غذايي در سالهاي اخير انواع غذاهاي سرد و آماده طبخ را توليد و در اختيار مصرف كنندگان قرار مي دهند. اين غذاها شامل انواع كباب، جوجه كباب، كتلت و غذاهاي ديگر مثل الويه هستند و قيمت غذاهاي آماده طبخ و نيمه آماده از ۵۰۰ تومان تا ۲۶۰۰ تومان است. اين قيمتها به نوع غذا و مقدار بسته بندي شده هم بستگي دارد.
قيمت ها را كاهش دهيد
به هر حال، هر چند همبرگر و پيتزا بسيار پيش از اين ها پا به ايران گذاشته اما كيفيت عرضه آن ها مرحله انتقالي را طي مي كند و شمايل ديگري به خود مي گيرد. اكثر اين مراكز ظاهر و چشم انداز مناسبي دارند، ولي بايد صبر كرد تا دريافت، كيفيت غذاي خود را در طول زمان چگونه حفظ مي كنند و از آن مهم تر قيمت خود را چگونه پايين نگاه مي دارند؟ هر چه باشد قيمت غذاهايFast Food در فرنگ به دليل رقابت بسيار فشرده طي سال ها نه تنها افزايش نيافته، بلكه كاهش هم يافته است.آن چه دستيابي به آن در كشور ما بسيار ترديدآميز است.
نكته اصلي فروش بالاي اين مراكز به دليل قيمت پايين آن در مقايسه با رستوران ها است. هر روزه ميليون ها نفر در سراسر جهان به اين مراكز هجوم مي برند، چرا كه در عين خوردن گوشت، سبزي، سيب زميني، نوشابه و سالا د مبلغ اندكي - مثلا ً در آمريكا حدود ۵ دلار و در انگليس ۵ پوند - مي پردازند. در حالي كه براي حضور در يك رستوران و خوردن و نوشيدن اين اقلام بايد قيمتي به مراتب بيشتر بپردازند.
اما به نظر نمي رسد قيمت غذاهايFast Food  هاي تهران در مقايسه با رستوران ها ارزان باشد. در حقيقت گاهي مي توان براي يك همبرگر (به همراه مخلفات) در اين مراكز با قيمت متوسط ۲ هزار تومان، يك پرس جوجه كباب يا حتي چلوكباب كه غذايي بسيار حجيم تر و مقوي تر است تهيه كرد.
بنابراين هرچند مراكز تهيه غذاهاي سريع، چشم انداز نمونه هاي فرنگي را حفظ كرده اند، ولي به مقوله پايين نگاه داشتن قيمت اقلا م خود اعتنايي نشان نداده اند. در حقيقت به نظر نمي رسد صاحبان و مديران مراكزFast Food در تهران مسأله كاهش قيمت اقلا م خويش را در دستور كار خود قرار داده باشند.
قيمت غذاها در رستورانهاي مختلف 

ج ب الف غذا ۲۲۵۰ ۲۶۰۰ ۳۵۰۰ پيتزا مخصوص  ۲۱۰۰ ۲۶۰۰ ۲۶۰۰ پيتزا مخلوط  ۱۷۰۰ ۲۶۰۰ ۲۶۰۰ پيتزا قارچ  ۱۰۰۰ ۷۵۰ ۷۰۰ هات داگ ۱۳۰۰ ۱۲۰۰ ۱۱۰۰ چيزبرگر ۱۲۰۰ ۱۰۰۰ ۱۰۰۰ همبرگر

تفاوت قيمت سه رستوران زنجيره اي معروف تهران بدين قرار است(نام آنها براي پرهيز از تبليغ براي اين رستوران ها حذف شده) . چنانكه مي بينيد برخي اقلا م حداقل ۳۰درصد تفاوت قيمت دارند بدون آنكه كميت و كيفيت مربوطه در حد اين تفاوت باشد.

كارشناسان پيش بيني مي كنند با افزايش توليد عسل قيمت اين محصول مغذي كاهش يابد.به گزارش خبرنگار ما قيمت هر كيلو عسل در حال حاضر بين ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان است. البته عسل با كيفيت بالا  و كاملا  خالص ممكن است هر كيلو بيش از ۴ هزار تومان هم فروخته شود. گران بودن قيمت عسل نسبت به انواع جايگزين نظير مربا موجب شده است، بسياري از خانواده هاي كم درآمد تهران قدرت خريد آن را نداشته باشند.خواص پرشمار عسل و طعم بي نظير آن موجب شده هيچ يك از جايگزين ها نتواند بازار عسل را كساد كند.
كارشناسان معتقدند در صورت حل مشكلا ت كشاورزان و كندوداران و افزايش توليد، ضمن افزايش درآمد اين عده، قيمت عسل نيز كاهش خواهد يافت.دكتر عليآهون منش، رئيس سازمان تحقيقات كشاورزي وزارت جهاد كشاورزي اخيرا از افزايش توليد كندوها به ميزان دو برابر سال قبل خبر داده است.وي اعلا م كرده در حال حاضر حدود ۱۴ كيلوگرم عسل در سال توسط هر كندو توليد مي شود.اين محصول از جمله مواد غذايي است كه در ايران بيش از ساير كشورها توليد مي شود و ايران جزو ۲۰ كشور بزرگ توليدكننده آن است.آهون معتقد است عسل توليدي ايران از كيفيت بالا يي برخوردار است و در ديگر كشورها طرفداران زيادي دارد. از جمله مشكلا تي كه مردم در حال حاضر براي خريد اين محصول با آن مواجه هستند افزايش عرضه عسل هاي تقلبي است.
تشخيص عسل تقلبي توسط افراد عادي ناممكن است و به همين دليل خريد ناآگاهانه مي تواند زيان هاي مالي فراواني به خانواده ها وارد كند.كارشناسان توصيه مي كنند ترجيحاً خريد عسل بايد از فروشگاههاي معتبر و با توجه به برچسب هاي قانوني صورت گيرد.با اين حال نمي توان از لزوم نظارت جدي سازمان هاي ذي ربط به سادگي گذشت.