گوگل از ميان مي رود؟
مدل تجاري مك دونالد و كوكاكولا كاملا در مورد گوگل امكان تحقق دارد. امروزه كوكاكولا و مك دونالد صرف گستردگي بسيار زياد و ترفندهاي تجاري به مارك هاي گران قيمت تبديل شده اند و گرنه آنها جنگ كيفيت را مدت هاست باخته اند.
|
|
سهيل ابريشمچي
كمتر كسي پيدا مي شود كه حداقل يكبار اينترنت را ديده باشد و گوگل را نشناسد. اين سايت كه مانند ياهو، محصول تلاش دو نفر از فارغ التحصيلان دانشگاه استانفورد است باز هم ثابت كرد فارغ التحصيلان گروه برق و رايانه اين دانشگاه از بهترين هاي جهان هستند.
طبق پيش بيني هاي به عمل آمده، سال ۲۰۰۴ سالي سرنوشت ساز براي اين شركت موفق است، عرضه سهام گوگل به بورس و به تحقق پيوستن روياهاي مهندسان پرتوان اين شركت، سال ۲۰۰۴ را سالي مهم و سرنوشت ساز براي گوگلي ها كرده است.
واقعا چند صفحه الكترونيك در اينترنت وجود دارد؟ مطمئنا كسي رقم دقيق آن را نمي داند ولي هم اكنون ما مي دانيم بيش از ۳ ميليارد و ۳۰۰ ميليون صفحه تاكنون توسط موتور جست وجوي گوگل شناسايي شده است. اين روزها اوضاع به گونه اي پيش مي رود كه كسي از انفجار اطلاعاتي و سخت شدن يافتن اطلاعات در ميان انبوه داده ها ترسي ندارد. بالاخره موتورهاي جست وجو را براي مبارزه با همين مشكل ساخته اند و در اين ميان قدرت گوگل براي جست وجو در ميان متن كتاب ها، اخبار، تصاوير، خريد و فعاليت هاي اقتصادي باعث شده غير از شركت هايي مانند مايكروسافت كسي هوس رقابت با اين موتور جست وجو را درسر نداشته باشد.
بحث درمورد قدرت فني گوگل و برتري آن بر موتورهاي جست وجوي ديگر مانندMSN وLycos ديگر تازگي ندارد و تقريبا همه از آن آگاهند. به تازگي گوگل كتابي را در همين زمينه منتشر كرده و علاوه بر آن، صدها مقاله مفيد درمورد الگوريتم ها و برنامه هاي جست وجوگر گوگل در آدرسhttp:/labs.google.com/papers.htmlموجود است كه علاقه مندان مي توانند به راحتي آن را مطالعه كنند. اما بحثهاي ديگري به مرور زمان در كنار مسائل فني مطرح شد كه داغ ترين آنها بحث مالي است.
در روز ۲۴ اكتبر سال گذشته ميلادي روزنامه وال استريت، يكي از معتبرترين رسانه هاي مالي آمريكا و بورس نيويورك خبر داد شركت گوگل به زودي سهام خود را به اين بورس عرضه خواهد كرد. اين خبر گرچه با رفتارهاي تجاري و هوشمندانه گوگل د رسال هاي قبل، قابل پيش بيني بود ولي شور و شوقي جالب در ميان بورس بازان و شركت هاي تجاري به وجود آمد. گرچه كسي رقم دقيق سهام قابل عرضه گوگل در بازار بورس را نمي داند و حدس ها بر اين باور استوار است كه سهام گوگل حدود ۲۵ ميليارد دلار ارزش داشته باشد و اين مبلغي است در حدود ۵/۱ برابر ارزش سايت آمازون - بزرگترين فروشگاه اينترنتي دنيا.
در خلال پخش شدن اين اخبار، سرگي برين - يكي از دو بنيانگذار گوگل - مطالبي را گفت كه شايعه اختلافات دروني كادر مديريت گوگل را رقم زد. سرگي در يك مصاحبه، درست يك ساعت پس از مصاحبه لري پيج - مدير ارشد گوگل - كه گفته بود عرضه سهام به صورت آنلاين و به نحوي برگزار خواهد شد كه بورس بازان قادر به شكست ارزش سهام در روزهاي اول نخواهند بود، گفت: تجربه نشان داده تزريق پول به بدنه بسياري از شركت هاي موفق در كوتاه مدت نتيجه معكوس داشته و اصولا در مواقعي بهتر است از هجوم سرمايه به اين شركت ها جلوگيري كرد.
گرچه اين تنها اظهارنظر ضدونقيضي بود كه مديران گوگل در طي مصاحبه هاي معدودشان با رسانه هاي خبري اظهار كرده بودند ولي همين نكته نشان داد حتي در منظم ترين شركت هاي دنيا هم ممكن است بين مديران اختلاف نظرهاي بسيار بزرگي وجود داشته باشد.
از طرف ديگر بيلان هاي مالي گوگل به دليل سهامي خاص بودن اين شركت هيچگاه مشخص نشده. بعضي از سهام داران عمده كه برخي از نزديكان لري و سرگي بنيانگذاران گوگل هستند از جمله مادر لري كه سهام زيادي از شركت گوگل را در اختيار دارد به هيچ عنوان مسايل اقتصادي شركت را در رسانه ها افشا نمي كنند. پنهان كاري در سطح وسيع باعث شده ميزان درآمد واقعي گوگل از نظر كارشناسان در حد حدس و گمان باقي بماند. در يكي از برنامه هاي تلويزيوني در ماه سپتامبر، ميزان درآمد حدودي اين شركت در سال ۲۰۰۳ مبلغ ۵۰۰ ميليون دلار برآورد شد در حالي كه بسياري از كارشناسان عقيده دارند به لطف ايده فوق العاده آگهي هاي متني و فروش ليسانس هاي جست وجو اين مبلغ نزديك به ۱ ميليارد دلار در سال است.
اما پيچيدگي هاي اقتصادي تقريبا براي هر شركت بزرگ و موفقي وجود دارد. آنچه گوگل را از ديگر سايت هاي اينترنت مجزا مي كند تاثير بر رفتارهاي كاربران در درازمدت است. بيل تامپسون نويسنده سايت بي. بي. سي و استاد رشته روزنامه نگاري دانشگاه لندن عقيده دارد گوگل در حال حاضر بيش از حد قدرتمند و مطرح است و ايده هاي مهندسان آن هر روز بيشتر از گذشته بر كاربران اينترنت تاثير مي گذارد. او مي گويد هم اكنون اوضاع به گونه اي است كه هيچ كاري بدون در نظر گرفتن گوگل در اينترنت به خوبي پيش نمي رود و هر ايده اي كه از سوي اين شركت مطرح مي شود بلافاصله پذيرفته مي شود. همين كه هيچ ايرادي بر كاركرد اين موتور جست وجو گرفته نمي شود بزرگترين خطري است كه آن را تهديد مي كند.
اساس زندگي ديجيتالي بر راحت طلبي كاربران بنا شده است. تمام ابزار الكترونيكي و خدمات اينترنت در واژه هاي دسترسي ساده و سريع خلاصه مي شود. گوگلي ها اين را به خوبي مي دانند و نشان داده اند ابزار به تسخير درآوردن اينترنت را دارند. نوار ابزار وDeskbar گوگل كه كار جست وجو را بيش از پيش ساده كرد، نشان داد كادر رهبري تا چه اندازه نكته سنج است و نيازهاي كاربران را مي شناسد. تامپسون در ادامه اثبات نظريه اش مي گويد: «من سالها است به كار تدريس در دانشگاه اشتغال دارم و هميشه به دانشجويان گفته ام به هيچ عنوان نبايد به يك منبع براي تحقيق اطمينان كرد. با اين وجود خودم تازگي ها براي تحقيقات فقط سراغ گوگل مي روم.»
بعد از اين اظهارنظر بيل تامپسون تصميم گرفت روند جست وجوهاي خود را در اينترنت تغيير دهد. او براي مدتي براي جست وجو به هيچ عنوان از گوگل استفاده نكرد. او از ليست هاي غيرتجاري كه به صورت داوطلبانه اداره مي شد شروع كرد و پس از آن انواع موتور جست وجوها اعم از تركيبي، تجاري و تخصصي را امتحان كرد. حتي تصميم گرفت دوباره سري به ليست هاي خبري بزند و زحمت خواندن چند نامه الكترونيكي در روز را تحمل كند. نتيجه كار از نظر او بسيار جالب توجه بود. او در سايت خود در مورد تجربه ويژه اش نوشت: يك جست وجوي خوب در اينترنت بدون استفاده از گوگل مشكل و ناقص است ولي محدود كردن جست وجو به گوگل نيز كار اشتباهي است. احمقانه است كه فكر كنيم جست وجو در رسانه اي به بزرگي اينترنت به تايپ كردن چند كلمه در يك كادر كوچك محدود مي شود.
در حقيقت بزرگ شدن وب و رشد آن خارج از الگوهاي رياضي اين وضعيت را به وجود آورده. از روزي كه گوگل كار اقتصادي در كنار كار مهندسي را به طور جدي شروع كرد خطر تجاري شدن، آن را به شدت مورد تهديد قرار داد. مدل تجاري مك دونالد و كوكاكولا كاملا در مورد گوگل امكان تحقق دارد. آنها در ابتدا بر اثر ايده هاي فوق العاده و محصولاتي با كيفيت بالا مطرح شدند ولي به تدريج فقط نام آنها بود كه براي صاحبانشان كارگشا بود. امروزه كوكاكولا و مك دونالد صرف گستردگي بسيار زياد و ترفندهاي تجاري به مارك هاي گران قيمت تبديل شده اند و گرنه آنها جنگ كيفيت را مدت هاست باخته اند.گوگل نيز با اين خطر روبه رو است. همواره تبديل شدن به يك مارك بزرگ كيفيت را تنزل مي دهد و گوگل نيز از اين قاعده مستثني نيست. اگر ورود به بورس و فرآيند بنگاه تجاري شدن توسط مديران خوش فكر اين شركت با كوچك ترين اشتباهي صورت بگيرد گوگل بازنده بزرگي خواهد شد كه در آينده توسط يك تلاش دسته جمعي به راحتي مغلوب خواهد شد. فعلا كه اين سرنوشت به هيچ عنوان قابل پيش بيني نيست ولي اشتباهات كوچك بعضي اوقات فاجعه هاي بزرگ به بار مي آورند به خصوص كه اين اشتباهات در اوج قدرت به وقوع بپيوندد. تكليف اين كودك پنج ساله در آينده مشخص خواهد شد.
|