ترميم زخم با استفاده از لا رو
لارودرماني
وقتي يكي از نفرت انگيز ترين حشرات، موثر ترين درمان ها را موجب مي شود
لاروها علاوه بر برداشتن بافت مرده، سرعت التيام زخم را هم افزايش مي دهند. حتي تحقيقات در دو مورد سرطان پستان غيرقابل جراحي و سرطان ران، بهبود قابل ملاحظه اي نشان داده است
دكتر لا له مير اسكندري
تعجب نكنيد، بله، درست شنيديد؛ لارو همان كرم. البته لارو در حقيقت مرحله اي از رشد بعضي حشرات است. حشراتي مثل مگس، پروانه و غيره بعد از خروج از تخم در ابتدا به شكل كرم هستند كه بعدا طي مراحل دگرديسي به حشره مورد نظر تبديل مي شوند. به مرحله كرمي شكل زندگي اين حشرات، لارو مي گويند. حالا اينكه اين موجودات ظريف و زيبا چگونه اثرات درماني دارند، برايتان مي گويم:
تاريخچه
اولين آثار استفاده از لاروها براي درمان، ميان بومي هاي يك قبيله استراليايي مشاهده شده است. اين قبيله براي درمان زخم هاي وخيم از لاروها استفاده مي كردند. در جنگ جهاني اول، در خلال جنگ هاي ناپلئون و در جنگ جهاني دوم، مردم شمال برمه نيز همين گونه داخل زخم لارو قرار داده و روي آن را با گل يا علف مي پوشاندند در حالي كه مايان هاي آمريكايي باند را به خون گاو آغشته مي كردند و در مقابل خورشيد قرار مي دادند، سپس باند خوني را روي زخم مي بستند، بعد از چند روز، بانداژ پر از لارو مي شد. بعد از اينكه تاثير قطعي داروها در درمان زخم ثابت شد، تحقيقات زيادي براي استرليزه كردن لاروها و استفاده تجاري از لاروها انجام گرفت.
مواد مختلفي از قبيل؛ مركوريك كلرايد، فنل، الكل، مركوركروم، نيترات نقره و غيره آزمايش شد و در نهايت محلولي از ۲۵ درصد مركوريك كلرايد با غلظت ۱ در ۱۰۰۰ و ۵/۰ درصد هيدركلريد اسيد انتخاب شد.
گرچه بعدها به جاي خود لارو، تخم لاروها استريل مي شوند كه نتيجه آن به دست آوردن لاروهاي استريل است. براي استريل كردن تخم ها از محلول حاوي ۵ درصد فرمالين و ۱ درصد سديم هيدروكسا يد استفاده مي شود. به اين ترتيب از اواسط سال ۱۹۳۰ اولين توليدات تجاري حاوي لاروها رسما وارد بازار شد.
موارد استفاده
لاروها براي درمان انواع زخم هاي عفوني يانكروتيك از قبيل زخم هاي پا، زخم هاي فشاري، زخم هاي جراحي شده عفوني شده و نواحي نكروز شده افراد ديابتي قابل استفاده هستند. گرچه لاروها رامي توان براي زخم هاي حفره اي بسيار عميق هم استفاده كرد ولي بايد دقت شود كه اين زخم ها، با حفره هاي اصلي بدن (مثل دستگاه گوارش) يا رگ هاي بزرگ و اصلي بدن ارتباط نداشته باشند.
لاروها براي درمان استئوميليت (عفونت استخوان) مفيد هستند. البته لاروها قادر به مايع كردن استخوان مرده نيستند، ولي مي توانند بافت تازه استخواني بر روي بافت مرده ايجاد كنند.
لاروها علاوه بر برداشتن بافت مرده، سرعت التيام زخم را هم افزايش مي دهند. حتي تحقيقات در دو مورد سرطان پستان غيرقابل جراحي و سرطان ران، بهبود قابل ملاحظه اي نشان داده است.
روش بكارگيري
از آنجايي كه لاروها آنزيم هاي بسيار زيادي توليد مي كنند، تماس آنها با پوست سالم اطراف زخم، تحريكات شديدي ايجاد مي كند بكار حتي مي تواند منجر به سوختگي پوست شود كه البته طي چند روز از بين مي رود. ولي براي جلوگيري از اين حالت، پوست اطراف زخم بايد پوشانده شود تا هم از تحريك پوست جلوگيري شده و هم از ايجاد حالت قلقلك ناشي از حركت لاروها جلوگيري شود، به اين منظور از سيستم هاي چسبنده مايع كه نسبت به آب مقاوم هستند استفاده مي شود.
در ابتدا اگر مقدور باشد، تصوير كپي شده اي از زخم بر روي يك صفحه پلاستيكي استريل تهيه مي شود. اين صفحه بعدا براي ايجاد يك سوراخ به اندازه زخم بر روي يك بانداژ هيدروكلوئيدي استفاده مي شود. (بانداژ هيدروكلوئيدي يك پايه خودچسب به همراه يك صفحه بيروني نيمه تراو ا ا ست). اين پايه هيدروكلوئيدي، پايه بانداژ است كه چسب بر روي آن سوار مي شود و پوست سالم را از تحريك توسط آنزيم هاي لاروها حفاظت مي كند، لاروها به همراه يك قطعه توري و يك لايه جاذب روي اين قسمت سوار مي شوند و درنهايت توسط يك نوار چسب ضد آب روي زخم چسبانده مي شوند. اين نوع پانسمان قفس كوچكي ايجاد مي كند كه كرم ها را در روي زخم نگه مي دارد. لاروها به راحتي از خلال اين پانسمان، نفس مي كشند و خروج مواد زائد ناشي از بافت هاي تخريب شده آسان است.
براي زخم هاي بزرگ يا نواحي كه پوشاندن آنها مشكل است. مثل شصت پا يا خود پا، تورنايلوني با حرارت به يك كيسه يا دستكش متصل مي شود كه مي تواند روي زخم قرار گيرد. براي بيماراني كه در آنها به علت گستردگي زخم و يا به علت حساسيت ، نمي توان از چسب استفاده كرد از خمير اكسيد روي به همراه يك تور نايلوني استفاده مي شود.
تعداد لاروهاي استفاده شده به عوامل مختلفي بستگي دارد، از جمله سن و اندازه لاروها، ميزان بافت تخريبي و از همه مهمتر، اندازه زخم. معمولا حداكثر ۱۰ لارو در سانتي متر مربع زخم مورد نياز است. اگر اطراف زخم به خوبي پوشانده شود، تعداد دقيق لاروها خيلي مهم نيست. استفاده از تعداد زياد لارو براي مدت كوتاه تر خيلي گران تر تمام مي شود تا استفاده ازتعداد كم لارو در زمان طولاني.
مكانيسم عمل
لاروها سه اثر مفيد و مشخص دارند:
۱- حذف بافت تخريب شده
۲- حذف باكتري هاي بيماري زا
۳-افزايش قدرت التيام زخم و توليد بافت تازه.
-حذف بافت تخريبي : لاروها به كمك آنزيم هاي كلاژناز، تريپسين و كيموتريپسين بافت را تجزيه كرده و آن را به صورت نيمه مايع در مي آورد كه قابل هضم توسط كرم است. مواد دفعي كرم مايعي است كه توسط لايه جاذب بانداژ جذب مي شود.
-حذف باكتري هاي بيماري زا: لاروها باكتري ها را مي بلعند، خودلاروها به اين باكتري ها مقاوم هستند يعني اين باكتري هادر بدن لارو رشد و تكثير مي يابند ولي براي كرم مشكلي ايجاد نمي كنند. همچنين لاروها ترشحاتي دارند مثل بيكربنات آمونيوم كه خاصيت ضد عفوني كننده و ترميم زخم دارند.
-افزايش قدرت التيام زخم: به نظر مي رسيد كه ترشحات ضد عفوني كننده لاروها خاصيت التيام دهندگي هم دارند و حتي تحريك رشد بافت را ناشي از حركت فيزيكي كرم ها مي د انستند. ولي در حقيقت آلانتوئين و اوره اي كه از متابوليسم پورين ها بوجود مي آيند، مسوول اين امر است.
برداشتن و از بين بردن لاروها
لاروي كه حداكثر رشد خود را كرده حدود ۸ميلي متر طول دارد كه بعد از ۱ تا۳ روز برداشته مي شود. بايستي بانداژ برداشته شود و لاروهاي در حال فرار جمع شوند! اين لاروها بايد كاملا جمع آوري شده و مثل بقيه زباله هاي عفوني دفع شوند.
|