دكتر ريموند ديتمارس 
قسمت نوزدهم 
پنجه هاي مارپيچ و جورواجور به ميله ها چنگ مي انداختند. اگر كسي از چهره اي خشمگين و خرناسه كش با چشمان درخشان سبز به طور غيرارادي مي ترسيد و خود را پس مي كشيد، بي شك با شرايط بهتري در پشت سر مواجه نمي شد و احتمالاً جانور ديگري با همان هيات و هيبت در انتظارش بود.
پيتون بزرگي كه منتظرش بوديم، در يك جعبه چهارفوت مربعي از چوب ساج چنبره زده بود. با اينكه مار ماه ها چيزي نخورده بود،  پوست بدنش، زيبا و رنگين كماني، مي درخشيد و نشان مي داد كاملاً سلامت و تندرست است و چون جلو رفتم و مشتاقانه مشغول تماشايش شدم سر خود را بالا آورد؛ عجب سري! بي اغراق به بزرگي سر يك سگ ترير بود. چندتاي ديگر هم، تقريباً به همان بزرگي، بودند.
شام را با ناخدا صرف كرديم و او سر ميز شام ماجراي سفر درازش را چنان با آب و تاب و سوزناك تعريف كرد كه بالاخره توانست تمام محموله اش را يكجا به ما بفروشد.
در ميان خدمه كشتي، گروهي از ملوانان هند شرقي نيز بودند. و اين نيروهاي سبزه و نمكي، آن طوركه ناخدا مي گفت، خيلي از حضور حيوانات، به خصوص مارها، در كشتي عصبي و ناراحت بودند.
يك روز يك انگليسي جوان فراموش كرده بود ميخ چفت جعبه يكي از مارهاي پيتون را بيندازد و صبح روز بعد با بررسي جعبه ها متوجه شدند اين جعبه خالي است! اين مار نسبت به بقيه كوچكتر بود و فقط ده فوت طول داشت! خبر به سرعت در كشتي پيچيد و به زودي همه، از كارگران آتشخانه تا پيشخدمت ناخدا، مي دانستند كه مار فرار كرده و جايي در كشتي سرگردان است. ملوان هاي هندي هوشيار، گوش به زنگ و نگران بودند. آنها به شدت از مار مي ترسيدند و آماده بودند تا به محض ديدن مار وسط عرشه بپرند و تا مي توانند خود را از خطر دور سازند. واقعاً به مار حساسيت داشتند.
كشتي به مدت دو روز درون آب هاي صاف و نفت آلود مديترانه پيش مي رفت، يكي از افسران كشتي فكر كرد شايد بتواند با گفتن يك دروغ مصلحتي تنش موجود در ميان كاركنان را كاهش دهد و جو موجود را كمي آرام سازد. با اين فكر، شايع كرد كه شب گذشته صداي افتادن جسم سنگيني را در آب شنيده و گويا مار موردنظر از يكطرف كشتي به دريا افتاده است.
برگردان: حميد ذاكري

گونهCervus dama Mesopotamica :
خانواده:گوزن هاCERVIDAE
راسته: زوج سمان سم شكافتهARTIODACTYLA
ردهMammalia:
گوزن زرد ايران كمي بيشتر از ۴۰ سال پيش توجه خاص محافل ايراني و بين المللي را به خود جلب كرد. آن زمان كه اين جانور در هيچ جاي ديگر جهان وجود نداشت، در جنگل هاي كنار رودهاي دز و كرخه دوباره كشف شد. چند سال بعد نيز سازمان شكارباني و نظارت بر صيد، هشت راس آن را زنده گرفت و جهت تكثير به پارك كوچك دشت ناز در مازندران انتقال داد. برنامه مذكور خوشبختانه كاملا رضايت بخش بود و گونه اي كه بيم نابودي كامل آن مي رفت نجات يافت و رو به تكثير گذاشت. در دهه اخير نيز تعدادي گوزن زرد از دشت ناز به جزيره اشك در درياچه اروميه و تعدادي نيز به بيشه هايي در خوزستان انتقال داده شدند و اما مشخصات اين گونه در خطر انقراض.
جثه اش از مرال كوچك تر است. نرها شاخ هاي بلند و نسبتا پهني دارند. در فصل زمستان شاخ ها مي افتند و شاخ هاي جديد بلافاصله رشد مي كنند ودر تابستان تكميل مي شوند. (گوزن زرد اروپايي جثه كوچك تر و شاخ هاي پهن تري دارد). رنگ بدن زرد متمايل به قرمز و زير شكم و كفل ها سفيد است. در قسمت پشت و پهلوها خال هاي سفيد مشخصي دارد. طول سر و تنه ۱۵۰ تا ۲۰۰ سانتي متر و وزن آن از ۵۰ تا ۱۳۰ كيلوگرم است. زيستگاه اصلي اش جنگل هاي مردابي و تنگ منطقه خوزستان و زاگرس است.
معمولا ماده ها، بچه ها و نابالغ ها در گروه هايي جدا از دسته نرهاي مسن مشاهده مي شوند. به مجرد احساس خطر با خيزهاي بلند فرار مي كند، گاهي نيز در ميان بوته ها و درختان مخفي مي شود.
از علوفه، سر شاخه و ميوه ها تغذيه مي كند در فصل جفت  گيري گردن نرها متورم مي شود و بين نرها جدال در مي گيرد و نر قوي تر با در اختيار گرفتن تعدادي ماده حرمسرا تشكيل مي دهد.مهم ترين دشمن طبيعي آن گرگ و گربه جنگلي است. پس از تكثير اين گونه در دشت ناز و سمسكنده از سال ۵۶ تا ۶۷ تعداد ۱۲۷ راس از اين گوزن ها زنده گيري شد و ۵۲ راس به جزيره اشك، ۳۶ راس به منطقه كرخه، ۲۳ راس به زردلان كرمانشاه، ۶ راس به جزيره كبودان و ۱۰ راس به جزاير كيش و لاوان انتقال يافتند. در سال ۷۲ نيز ۱۸ راس به ميان كتل فارس منتقل شد كه از اين مناطق گوزن هاي جزيره اشك و منطقه كرخه به خوبي افزايش يافته اند، البته تا سال۱۳۷۲ .

پوستر روز زمين پاك با پس زمينه كاغذ سفيد مچاله شده از كاغذ بازيافتي ساخته شده است. شخصيت اصلي اين پوستر كنده درخت كهني است كه با تبر قطع شده است. اما بازهم از گوشه اي جوانه زده و سخاوت طبيعت را به رخ مي كشد.
زير كنده درخت لابه لاي علف هاي سبز پر از كاغذ باطله است كه «براي تهيه يك تن آن ۱۵ اصله درخت سبز و تنومند قطع شده است.» و اين نكته بر روي پوستر، كنار كنده درخت نوشته شده وجمله اي ديگر كه به اندازه يك كتاب حرف دارد ؛«۹ درصد از تركيبات زباله هاي شهري را كاغذ تشكيل مي دهد.»
يعني تنها در تهران روزانه ۱۶۲۰ تن كاغذ را نابود مي كنيم به روايتي ۱۰۸ اصله درخت كهنسال را در روز به ورطه نابودي مي كشيم و مي خشكانيم و اما تيتر اصلي پوستر «كاغذ زباله نيست» سفيد در كنار سياه، كلمه «كاغذ» به رنگ سفيد و «زباله» به رنگ سياه تضادي كه به وضوح فاصله كوتاه وجود و عدم را مي رساند و زيرش به رنگ سبز آمده است. روز زمين پاكCLEAN EARTH DAY ، رويايي كه امروز مصادف با ۲۲ آوريل بزرگش مي داريم و به اميد تحقق آن فلسفه ها مي بافيم و شعارها روانه بازار مي كنيم.
۲۸ آرم در گوشه چپ اين پوستر به صورت پي درپي از بالا به پايين جلب نظر مي كند. نام وزارتخانه ها، سازمان ها، بانك ها، تشكل ها و... كه نشان مي دهد ديگر واژه «محيط زيست» آنقدرها محجور و بيگانه نيست.

و اما پوستر ديگر دربرگيرنده درخت بزرگي است بر روي يك دست ريشه دوانده. دستي كه مي تواند بستر رشد آن و يا مايه نيستيش باشد، درخت را سه قسمت كرده اند.
بخش راستي، كاغذ و روزنامه مچاله شده است. قسمت چپ كاغذي سفيد كه به خط كودكي نوآموز روي آن نوشته اند «كاغذ زباله نيست.»
باوري كه بايد از همان روزهاي اول سروكار پيداكردن آدم ها با كاغذ آويزه گوششان شود. طبيعت، ارث پدريمان نيست كه اينچنين آنرا حيف و ميل مي كنيم امانت آيندگان است. در بخش مياني، درخت سبز است، سبز سبز.
در كناره چپ درخت از بالا به پايين نوشته اند «طبيعت ايران ما بدون زباله زيباست» (كلمه «زيبا» و «ما» درشت تر است) و نكته جالب اينجاست كه اگر اين جمله را از پايين به بالا تا كلمه «ما» بخوانيد به اين جمله مي رسيد «زيباست زباله بدون ما» اين كشف يكي از بچه هاي سرويس تهرانشهر است.
در زير اين پوستر هم باز تاكيد بر «يك تن كاغذ برابر ۱۵ اصله درخت سبز و تنومند» ديده مي شود و در كنار دست، آرم ستاد برگزاري روز زمين پاك، كره زميني است دربرگيرنده ايران زردرنگ كه رويش كيسه و سطل زباله است از داخلش شاخه گل شيپوري روييده و بازهم كناره چپ و ۲۸ آرم.

براي دفع صحيح و بهداشتي زباله بايستي زباله را با توجه به جنس اجزاي تشكيل دهنده آن جداسازي كرد. مثلا پس مانده هاي گياهي و حيواني را براي ساخت كود و كمپوست، شيشه را براي تبديل و بازيافت آن، كاغذ را براي استفاده مجدد در ساخت كاغذ و مقوا، در محل هاي جداگانه گذاشت. از اين مواد بي مصرف با انجام اعمال و تغييراتي بر روي آنها مي توان دوباره استفاده كرد.
معمولا به نامه ها و دست نوشته هاي به درد نخور و آگهي هاي تبليغاتي به عنوان خطري زيست محيطي فكر نمي كنيم فقط وجود آنها را مزاحمت به حساب مي آوريم. ولي اگر يك سال تمام كاغذهاي ناخواسته (به ازاي هر نفر) جمع آوري شود معادل ۵/۱ اصله درخت خواهد بود و اگر همه اين كار را انجام دهند، مجموع كل آن به ۱۰۰ ميليون اصله درخت در سال مي رسد. كاغذ بازيافت شده مي تواند به سهولت و بدون افت كيفيت جانشين كاغذ تازه شود.شيشه اي كه امروز دور انداخته مي شود، ممكن است، پس از هزار سال ديگر هم روي زمين قرار داشته باشد. براي توليد شيشه مقدار زيادي انرژي به مصرف مي رسد و اين در حالي است كه با بازيافت هاي شيشه هاي قديمي علاوه بر استفاده از شن و ماسه كمتر، انرژي كمتر، نيز مصرف خواهد شد.
ساختن آلومينيوم از آلومينيوم بازيافت شده به۹۰ درصد انرژي كمتري از ساختن آن از سنگ معدن نياز دارد. بازيابي آلومينيوم آلودگي هاي مربوطه را نيز ۹۵ درصد كاهش مي دهد.
بازيافت زباله 
كاغذهاي باطله، شيشه، آلومينيوم و ... را همراه با ساير زباله هاي خانگي دور نريزيد، هر يك از آنها را تفكيك شده در جعبه هايي و يا ظروف به خصوصي جمع آوري كنيد. كاغذهايي مانند كاغذهاي قديمي زرد شده، كاغذ فاكس، كاغذ كاربن، كاغذ گلاسه و براق، كاغذ برچسب دار از كاغذهاي نامناسب براي بازيافت هستند.
بهتر است بطري ها و شيشه ها پس از مصرف محتويات آن شسته شود. شيشه هاي حاوي مواد شيميايي، داروها و ... را در داخل جعبه هاي مخصوص جمع آوري شيشه براي بازيافت قرار ندهيد.
بازيابي ضايعاتي مانند آلومينيوم، شيشه و كاغذ از لحاظ اقتصادي با صرفه است.
بازيافت آلومينيوم 
توليد آلومينيوم از آلومينيوم بازيافت شده، به۹۰ درصد انرژي كمتري از توليد آن از سنگ معدن نياز دارد. بازيابي آلومينيوم آلودگي هاي مربوطه را ۹۵ درصد كاهش مي دهد. براي حفظ بهداشت محل نگهداري قوطي هاي مصرف شده آلومينيومي و بازيافت صحيح تر و بهداشتي تر مي توان آنها را شسته و در جايي معين جمع آوري كرد.
ظروف و ضايعات آلومينيوم به هر شكلي كه باشد، قابل بازيافت است. بنابراين فويل آلومينيومي، قوطي هاي نوشابه و كنسرو، بشقاب، چارچوب پنجره ها و حتي تراشه هاي آلومينيوم در كارگاه ها و حلقه هاي بازكننده قوطي نوشابه ها را مي توان جمع آوري و بازيافت كرد.
بازيافت كاغذ
كاغذ بازيافت شده را مي توان به سهولت و بدون افت كيفيت جانشين كاغذ تازه كرد. روزنامه ها راحت ترين مواد براي بازيافت كاغذ هستند، كاغذهاي بازيافتي كه معمولا در رنگ هاي تيره تر موجود هستند از نظر بهداشتي با كاغذهاي سفيد تفاوتي ندارند. كاغذهاي تحرير سفيد، كاغذ روزنامه، دفتر مشق، كاغذ دستگاه تكثير، مجله و مقوا براي بازيافت مناسب هستند.

محمد رضا محمدي 
دعاي زمين پاك 
خدايا... به من بينشي عنايت فرما تا عظمت زنجيره پرشكوه حيات را در زمين بشناسم و مرا توفيقي عطا فرما تا در پاسداري از آنچه در طبيعت به ما ارزاني فرمودي تلاش كنم.
زيبائي ها و پاكي هاي زمينت را بستايم و در جهت آلودگي و تخريب زمين گام برندارم كه به خوبي مي دانم بقاي من در گرو بقاي زمين پاك است.
سال هاي قبل، روز زمين پاك دوم اسفند ماه برگزار مي شد. نزديك بودن نوروز وفرهنگ سنتي خانه تكاني سال هاي ۱۳۸۰ و۱۳۸۱ زمين را هم مشمول اين سنت كرده و باهدف پاكسازي زمين و محيط زيست اين روز گرامي داشته مي شد اما بعد از آن با پيشنهاد سازمان حفاظت محيط زيست به هيات دولت، بزرگداشت اين روز به دوم ارديبهشت ماه كه مصادف با روز بين  المللي زمين است تغيير زمان يافت و به تصويب رسيد. به همين دليل سومين بزرگداشت اين روز در سال ۱۳۸۲ با نظر دوستداران طبيعت و پيشنهاد مديران استاني و ستادي در روز دوم ارديبهشت  برگزار شد. اگرچه گرامي داشت تنها يك روز به عنوان روز زمين پاك يك حركت نمادين است، اما يكدلي و هم صداشدن با جهان قطعا يك اقدام اساسي اعلام حضور وگام موثر براي جلوگيري از آلودگي محيط زيست است وبايد به اين نكته توجه كرد كه همين حركت هاي نمادين پيش زمينه هاي فرهنگسازي و آشنايي مردم با مقوله هاي مختلف محيط زيست را فراهم مي كند.
امروز دوم ارديبهشت ماه سال ۱۳۸۳ چهارمين سال بزرگداشت مراسم روززمين پاك در كشور ماست و به منظور همصدايي با جهان و تاكيد بر ارج نهادن به ارزش هاي زيست محيطي در كشورمان، ما هم همراه با تمام دنيا يكصدا شده و اين روز را گرامي مي   داريم به همين مناسبت در اكثر شهرهاي كشور برنامه  هاي خاصي اجرا مي شود. امروز مردم و سازمان هاي دولتي و غير دولتي اقدام به پاكسازي شهرها، روستاها، دشت ها و جنگل ها با شعار طبيعت ايران ما بدون زباله زيباست با رويكرد «كاغذ و باز يافت كاغذ» مي كنند.
شهر تهران چندين فرهنگسرا از جمله خزانه، نياوران، انديشه و اشراق، برنامه هاي ويژه اي را براي امروز ترتيب داده ودر سطح شهر اجرا مي كنند، افتتاح سه كارخانه بازيافت در كشور، بخشي از برنامه هاي ديگر روز زمين پاك است.
دكتر پروين معروفي مسوول روابط عمومي سازمان حفاظت محيط زيست از جمله برنامه هاي ويژه اين روز را برگزاري كارگاه هاي آموزشي و همايش  هاي تخصصي در استان هاي مختلف از جمله تهران ذكر كرد و گفت: امروز به مناسبت روز زمين پاك دومين سمينار تخصصي بازيافت با عنوان «بازيافت و مديريت پسماند» ساعت ۹ الي۱۳ در سالن اجتماعات پارك پرديسان با حضور دكتر ابتكار برگزار مي شود.
در اين مراسم به اقدامات ملي و استاني در زمينه پسماند و ارايه آخرين مباحث علمي در اين زمينه پرداخته مي شود. علاوه بر اين نخستين دستگاه زباله سوز جهت دفع زباله هاي بيمارستاني استان گلستان امروز افتتاح مي شود واما طرح هايي كه به اين مناسبت در تهران در دست اجراست؛ مسابقه شعر، نقاشي و كاريكاتور در تمام مقاطع سني به مناسبت روز زمين پاك با سه عنوان «كاغذ زباله نيست» ، «طبيعت ايران بدون زباله زيباست» ، «كشور ايران را پاك و زيبا نگه داريم» ، تهيه تيزرهاي آموزشي با موضوع زمين پاك جهت پخش در صدا و سيما، توزيع كيسه هاي زباله منقوش به شعارهاي زيست محيطي و آرم اداره كل حفاظت محيط زيست استان تهران ، انجام مراسم زنگ زمين پاك و قرائت دعاي زمين در كليه مدارس استان  ها، تهيه وچاپ پلاكارد، پوستر، تراكت و بروشورهاي آموزشي با موضوع زمين پاك و توزيع در سطح استان ها و واحدهاي مربوطه در استان تهران، انتخاب و معرفي مدارس برتر به عنوان مدارس سبز در برخي استان  ها و انتخاب محلات سبز از سوي سازمان فضاي سبز.
اما اقدام جالب اداره كل حفاظت محيط زيست استان تهران؛ امروز تعدادي از تشكل هاي غير دولتي استان تهران با هماهنگي اين اداره دستي به سروروي «پارك ملي سرخه حصار» كه در اين سال ها به واسطه تعرضات و ناملايمات، روزهاي سختي را پشت سرگذاشته مي كشند و اين منطقه از زباله پاكسازي مي شود.
و ابتكار زيبايي كه براي اين روز در نظر گرفته شده، پخش سرود ملي زمين پاك است كه براي اولين بار دركشور به اجرا در مي آيد.
دبير ستاد زمين پاك هم گفته است شبكه تشكل هاي غير دولتي زيست محيطي استان تهران امروز درمدارس، آموزش هاي زيست محيطي به دانش آموزان مي دهد. همچنين انتخاب مدارس سبز، محلات سبز، شهردار برتر واستاندار نمونه در حفظ محيط زيست وبازيافت و مدير كل سازمان بازيافت ومعاون خدمات شهري نمونه نيز بخش ديگري از برنامه هاي امروز است.
هر يك از استان ها هم به نو به خود براي مشاركت در اين طرح ملي وبين  المللي برنامه  هاي خاصي براي امروز ترتيب داده  اند.
استان مازندران
استان مازندران از يك سو به دريا و ازسوي ديگر به جنگل منتهي مي شود اما متاسفانه با كم توجهي مردم وعدم پيش بيني راهكارهاي مناسب، هر دوسو انباشته از زباله هاي شهري شده است. طرح هاي ساماندهي وضعيت جمع آوري و دفن زباله مازندران ازجمله طرح هاي اولويت دار دولت بوده است. مدير كل محيط زيست مازندران ميزان توليد زباله را روزانه ۲ هزار و ۵۰۰ تن اعلام كرده است كه مسووليت دفن آن با شهرداري و نظارت، با ادارات كل محيط زيست است.
اگرچه ادارات محيط زيست تنها نقش نظارت و پايش را به عهده دارند اما از هيچ اقدامي براي كمك به رفع معضل زباله در اين شهرها كوتاهي نمي كنند.
طبق مصوبه هيات دولت از حدود يكسال قبل براي بازيافت زباله در شهرهاي مازندران در ۱۱ شهرستان مراكز دفن زباله و مراكز تبديل زباله به كمپوست تعيين شد كه باتوجه به مطالعات و بررسي هاي زيست محيطي و ارزيابي مناطق در حال احداث هستند. با شرايط خاصي كه استان مازندران از لحاظ آب و هو ايي دارد ميزان سفر مردم به اين استان بسيار زياد بوده و به همين نسبت در ايام تعطيلات تابستان و تعطيلات كوتاه مدت چند روز، مشكل زباله در اين استان به وضعيت بحراني مي رسد به طوري كه در روزهاي تعطيل، بالغ بر ۳ ميليون نفر به اين استان سفر مي كنند كه با رها سازي زباله هاي مسافران در محل استقرارشان و بي توجهي آنان به مسايل زيست محيطي جمع آوري و انتقال زباله ها را با مشكل روبه رو ساخته است.
در راستاي بهبود وضعيت دفن زباله ها و استفاده مجدد اولين كارخانه كمپوست استان در حومه شهر بابل در مراحل پاياني ساخت است كه امروز به مناسبت روز هواي پاك به بهره برداري خواهد رسيد.
استان اردبيل
سربرگ نامه ها و مكاتبات اداري سازمان آموزش و پرورش اين استان به مناسبت روز زمين پاك به شعارهايي مثل «طبيعت ايران بدون زباله زيباست»، «با ياري يكديگر زمين را پاك نگهداريم»، «تنها يك زمين داريم، آن را آلوده نكنيم،» منقوش شده است همينطور لوازم التحرير تبليغاتي با درج «روز زمين پاك گرامي باد» در مراسم نماز جمعه ۲۹/۱/۸۳ به مردم شهرستان اردبيل اهدا مي شود.
استان سيستان و بلوچستان و كهگيلويه وبويراحمد
به همين مناسبت بررسي هايي كارشناسي پيرامون مكان يابي دفع زباله بر اساس ضوابط ارزيابي زيست محيطي صورت گرفته است.
دربرخي از شهرها و شهرستان هابه مناسبت برگزاري روز زمين پاك مطالبي پيرامون مسايل زيست محيطي با مضاميني چون حفظ و حراست از منابع طبيعي، جنگل ها، كوه ها و دشت ها، جلوگيري از آلودگي هوا و پاكيزگي محيط از خطبه هاي نماز جمعه توسط سخنران ايراد مي شود.
در ادارات كل محيط زيست سيستان و بلوچستان پيام هايي مربوط به روز زمين پاك بر روي فيش آب و برق چاپ شده است. جمع آوري كاغذهاي باطله از مدارس و ادارات برخي استان ها و انتقال جهت بازيافت آنها توسط سازما ن هاي غير دولتي و همچنين كاشت نهال در محوطه ادارات كل مناطق شهري برخي استان از ديگر برنا مه هاست .
استان گلستان
در اين استان علاوه بر نصب دستگاه زباله سوز جهت دفع پسماندهاي عفوني بيمارستاني، كارگاه آموزشي، همايش هاي تخصصي، نمايشگاه هاي زيست محيطي و اكوتور، فعاليت مطبوعات و رسانه هاي گروهي امروز در اين استان برگزار مي شود.
استان خوزستان
دراين استان با همكاري دانش آموزان، بسيجيان، عموم مردم و اعضاي تشكل هاي غير دولتي ، كانون هاي آلوده به زباله در سطح شهرها شناسايي و پاكسازي مي شوند. همينطور نمايشگاهي از دستاوردهايي كه با كاغذ بازيافتي تهيه شده اند به نمايش درآمده است.