شنبه ۵ ارديبهشت ۱۳۸۳ - شماره ۳۳۵۸
مروري بر فيلم هاي دنباله دار به بهانه نمايش ترميناتور۳ در سينماهاي تهران
جذابيت سه گانه
ترجمه: ارغوان اشتري
005478.jpg

تصورش دشوار است كه «انقلاب هاي ماتريكس» بتواند بيشتر از اسلافش تأثير بگذارد. «ماتريكس اجراي دوباره»  شش ماه پيش به نمايش عمومي درآمد و علاقه مندان اين سري فيلم ها را با سكانس هاي شگفت انگيز تعقيب و گريز، شرح و بسط هاي فيلسوفانه و زد و خوردهاي فيزيكي و با مشت خيره كرد.
«ماتريكس اجراي دوباره»، تماشاگران مشتاق و علاقه مندان كيانو ريوز را سيراب كرد كه از سال ۱۹۹۹ و نمايش قسمت نخست «ماتريكس» در انتظار دنباله هاي آن و پيشرفت ديگري براي سينما ديجيتالي بودند. «ماتريكس اجراي دوباره» با فروش دويست و هشتاد و يك ميليون دلاري روبه رو شد. اما اين فيلم علي رغم تمامي چيره دستي هاي تكنيكي اش دچار افت فروش شد و همه را غافلگير كرد.
يكي از صاحب نظران در امر فروش فيلم ها عقيده دارد كه «معمولاً  در فيلم هاي چند قسمتي، فيلم مياني حكم واسطه را دارد. تماشاگران در پايان فيلم بلاتكليف باقي مي مانند، چون كارگردان سكانس پاياني را طوري طرح ريزي كرده تا تماشاگران براي ديدن قسمت آخر فيلم هم به سينما بيايند.»
«معمولاً  قسمت سوم فيلم هاي دنباله دار با فروش خوبي روبه رو مي شوند، چرا كه اگر شما وقت و هزينه صرف كرده ايد تا دو قسمت نخست فيلم را تماشا كنيد، قطعاً  تمايل خواهيد داشت تا سومين قسمت را ببينيد.»
اما هميشه اين طور نيست. «انقلاب هاي ماتريكس» و «ارباب حلقه ها: بازگشت فرمانروا» آماده نمايش و به نظر تحميلي مي رسند.
مدير توليد «شيريني آمريكايي»، كريس مور قانون خودش را براي تمايز ميان فيلم هاي تجاري و سودده در مقابل موضوعات هنري چنين بيان مي كند: «هر زماني كه ساختن دنباله اي بر فيلمي را بررسي مي كنم، از خودم مي پرسم كه «آيا همان عوامل اين فيلم را مي سازند؟» اگر جواب مثبت بود، خودم را به لحاظ روحي و رواني مشغول پروژه جديد مي كنم. اگر عوامل جديدي بخواهند در اين دنباله همكاري كنند، پس كمپاني تهيه كننده هدفش سر هم بندي كردن براي رسيدن به سوددهي است.»
تهيه كننده سه گانه «ماتريكس»، جوئل سيلور، بر ساختن دنباله هاي «جان سخت» و «اسلحه مرگبار» نظارت داشته است.
جوئل سيلور عقيده دارد كه سه گانه ماتريكس متفاوت از اين نوع فيلم هاست. «من درگير ساختن دنباله فيلم هاي گوناگوني بوده ام. زماني كه قسمت نخست فيلمي به نمايش عمومي در مي آيد و با موفقيت روبه رو مي شود، مديران كمپاني تهيه كننده به فكر ساختن قسمت هاي بعدي مي افتند. وقتي ما دست به توليد «جان سخت۲» زديم، يادم مي آيد بروس (ويليس) پرسيد كه چطوري مي تواند همان اتفاقات مشابه دوباره براي قهرمان اصلي بيفتد؟ چطوري مي خواهيد اتفاقاتي را كه در فيلم نخست افتاد، دوباره تكرار كنيد؟»
«در مقايسه، كارگردانان سه گانه ماتريكس اندي و لري واچوفسكي ژرف انديشانه داستانشان را پي ريزي كردند تا «يويايي اش را در قسمت دوم حفظ كنند و در «انقلاب هاي ماتريكس»  به اوج برسانند. از همان ابتدا ي كار برادران واچوفسكي نسبت به روايت كل داستان بسيار شور و هيجان داشتند. تماشاگران مي توانند قضاوت كنند. اين دو برادر واقعاً  باهوش هستند. زماني كه «انقلاب ماتريكس» به پايان برسد، در انتهاي فيلم كلمه «پايان» نقش مي بندد.»
شايد فروش «ارباب حلقه ها: بازگشت فرمانروا» ساخته پيتر جكسن بر «انقلاب هاي ماتريكس» سبقت بگيرد كه از هفدهم دسامبر به نمايش عمومي در آمد.
در سال ۲۰۰۱ «ارباب حلقه ها: ياران حلقه» سيصد و سيزده ميليون دلار و «ارباب حلقه ها: دو برج» سيصد و چهل ميليون دلار فروش كردند. هر دو فيلم نامزد تنديس اسكار بهترين فيلم بودند. كمپاني «نيولاين» و تهيه كننده اين سه گانه بيست دقيقه برگزيده قسمت آخر ارباب حلقه ها را به نمايش درآورد تا نظرها را بسنجد. آيا اين بار«ارباب حلقه ها: بازگشت فرمانروا» مورد علاقه رأي دهندگان آكادمي علوم و هنر سينمايي واقع مي شود؟
يكي از مديران رده بالاي اين كمپاني، مارك اردسكي در اين باره مي گويد: «گفتنش دشوار است،  اما مي توانم به شما اين مسأله را عنوان كنم كه «بازگشت فرمانروا» در ميان اين سه فيلم، محبوب ترين قسمت پيتر كلمبن است. اگر بيشتر از بقيه قسمت ها نباشد، به همان ميزان براي اين قسمت زحمت كشيده اند.»
حالا بهتر است نگاهي به تاريخ سينما و سه گانه هايي بيندازيم كه از بوته آزمايش سربلند بيرون آمده اند:
«بازگشت به آينده» (۱۹۸۵)، اين فيلم ماجراجويانه و با موضوع سفر زمان شخصيت هاي مايكل جي. فاكس و كريستوفر لويد را به سالهاي ۱۹۵۰ برد و با فروش قدرتمندانه دويست و يازده ميليون دلاري اش براي ساختن دنباله ها اعلام آمادگي كرد. همانند «ماتريكس»، هر دو قسمت بعدي بازگشت به آينده در يك زمان فيلمبرداري شد. شخصيت كريسپين گلاور (جرج مك فلاي) پس از اختلافي كه درباره قراردادش پيدا كرد از داستان حذف شد. «بازگشت به آينده قسمت دوم»  (۱۹۸۹) پيچيده تر و از جذابيت كمتري برخوردار بود، اما صد و هجده ميليون دلار فروخت. قسمت سوم فيلم در سال ۱۹۹۰ به نمايش عمومي درآمد كه مشكل شتابزدگي به لحاظ داستان گويي داشت و هشتاد و شش ميليون دلار فروش كرد.
005481.jpg

«پدر خوانده»، اين فيلم كلاسيك به كارگرداني فرانسيس فورد كاپولا در سال ۱۹۷۲ برنده اسكار بهترين فيلم، بازيگر نقش نخست مرد (مارلون براندو) و فيلمنامه شد. در حالي كه صد و سي و چهار ميليون دلار فروخت. در پدر خوانده قسمت دوم (۱۹۷۴) رابرت دونيرو نقش آفريني كرد. اين فيلم از معدود قسمت دوم هايي است كه به لحاظ هنري با قسمت نخست برابري مي كند. دونيرو نقش دون كورلئونه جوان را ايفا كرد. قسمت دوم پدرخوانده، برنده شش تنديس اسكار شد و فقط پنجاه و هفت ميليون دلار فروخت. در «پدر خوانده قسمت سوم» (۱۹۹۰) داستان مافيا با حضور دايان كيتن در نقش همسر شكننده آل پاچينو ادامه يافت. قسمت دوم پدر خوانده هيچ اسكاري نبرد و ششصد و شش ميليون دلار فروش كرد.»
«اينديانا جونز: مهاجمان صندوقچه گمشده»(۱۹۸۱)، هريسن فورد را در نقش باستانشناسي زيرك و سرسخت به دنيا معرفي كرد. فيلم برنده چهار تنديس اسكار شد و دويست چهل و دو ميليون دلار فروش كرد. كارگردان استيون اسپيلبرگ، تهيه كننده جرج لوكاس، آهنگساز جان ويليامز و بازيگر هريسن فورد باري ديگر در «اينديانا جونز: معبد نيستي» (۱۹۸۴) با هم همكاري كردند اما اين دنباله قابل قياس با قسمت نخست نبود و با فروش صد و هفتاد و نه ميليون دلاري اش راه را براي «اينديانا جونز: آخرين جنگ صليبي» (۱۹۸۹) هموار كرد. اين فيلم صد و نود و هفت ميليون دلار فروخت و قسمتي از اين فروش به انتخاب هوشمندانه شون كانري براي نقش پدر اينديانا جونز برمي گشت. قابل ذكر است كه اينديانا جونز ديگر تريلوژي نخواهد ماند. چون هريسن فورد و استيون اسپيلبرگ تابستان آينده در فيلمي ديگر اين داستان را ادامه خواهند داد.
«ترميناتور»: در سال ۱۹۸۴ كارگردان جيمز كامرون، آرنولد شوارتسينگر را با اين فيلم به شهرت رساند. ترميناتور، سي و هشت ميليون دلار فروش كرد. «ترميناتور ۲: روز داوري» (۱۹۹۱) بازگشت روبات ها بود و بازيگر زن فيلم ليندا هميلتن در جنگاوري، سرسخت تر از سيگورني ويور در «بيگانه ها» (۱۹۸۶) جلوه مي كرد. «ترميناتور ۲» با كمك جلوه هاي ويژه توانست دويست و چهار ميليون دلار فروش كند و چهار اسكار در زمينه فناوري را برنده شود. اما از عوامل دو قسمت نخست فقط آرنولد شوارتسينگر در «ترميناتور ۳: ظهور ماشين ها»  حضور دارد. اين فيلم با بودجه صد و هفتاد ميليون دلار و حضور كارگردان، فيلمنامه نويس و بازيگران مكمل جديد (از جمله نيك استال در نقش جان كانر جوان) تهيه شد. «ظهور ماشين ها» به اين پرسش پاسخ داد كه آرنولد شوارتسينگر هنوز مي تواند نقش ترميناتور را ايفا كند. اين قسمت با فروش صد و چهل و نه ميليون دلاري اش درها را براي توليد قسمت هاي بعدي باز گذاشت.
«آستين پاورز» (۱۹۹۷)، «آستين پاورز: مرد بين المللي راز» با بازي مايك مايرز، شوخي با فيلم هاي جاسوسي بود كه پنجاه و سه ميليون دلار فروش كرد. «آستين پاورز۲: جاسوسي كه مرا لرزاند» (۱۹۹۹) با فروش دويست و پنج ميليون دلاري روبه رو شد. قسمت سوم فيلم مورد توجه منتقدان قرار نگرفت، اما براي نوجوانان جذاب بود و دويست و سيزده ميليون دلار فروخت. در هر سه فيلم مايك مايرز نقش آفريني و جي روچ كارگرداني مي كند.
«شيريني آمريكايي» (۱۹۹۹)، قسمت نخست فيلم با صد و دو ميليون دلار فروش به كمپاني ها خاطرنشان كرد كه فيلم هاي طنزآميز و با موضوع جوانان هنوز مي تواند پولساز باشد. تهيه كنندگان «شيريني آمريكايي ۲» (۲۰۰۱) پس از نمايش آزمايشي فيلم، با تدوين مجدد، اين قسمت را نجات دادند. اين فيلم صد و چهل و پنج ميليون دلار فروش كرد. در قسمت سوم فيلم با نام «عروسي آمريكايي»(۲۰۰۳)، با ازدواج دو شخصيت جيم و ميشل، پرونده اين سه گانه بسته شد. عروسي آمريكايي، صد و چهار ميليون دلار فروخت.
«جنگ هاي ستاره اي»(۱۹۹۷): در اوايل سالهاي ۱۹۷۰ جرج لوكاس، دو سال را صرف مطالعه كرد تا بتواند داستان جنگ هاي ستاره اي را بنويسد كه چهار صد و شصت و يك ميليون دلار فروش كرد. تمامي عوامل در «امپراتور ضربه مي زند»(۱۹۸۰) حضور يافتند كه برنده اسكار بهترين جلوه هاي ويژه شد و دويست و نود ميليون دلار فروش كرد. «بازگشت جداي» (۱۹۸۳)، سيصد و نود ميليون دلار فروخت.»

خبرهاي فرهنگي - هنري
عكاسان ايراني در نمايشگاه بين المللي عكس مسكو
نمايشگاه  بين المللي  عكس  مسكو «فتوبينال  - ۲۰۰۴» با شركت  عكاسان  هنري  از۱۲ كشور جهان  از جمله  جمهوري  اسلامي  ايران  در خانه  مركزي  هنرمندان  مسكوگشايش  يافت .
اولگا سويبلووا مدير اين  نمايشگاه  و رئيس  موزه  عكس  مسكو در سخناني  درمراسم  افتتاح  اين  نمايشگاه  كه  سه  شنبه  شب  برگزار شد از ايران  به  عنوان يكي  از كشورهاي  پيشرو در زمينه  برخورداري  از عكاسان  هنري  نام  برد.
وي  بااشاره  به  مشتركات  فرهنگي  ايران  و روسيه  گفت : موضوعات  هنري  عكاسي كه  هنرمندان  ايراني  انتخاب  مي كنند با توجه  به  تحولات  اساسي  صورت  گرفته  درجامعه  ايراني  بسيار جالب  توجه  است .
وي  با اشاره  به  حضور گسترده  نمايندگان  رسانه هاي  خبري  درمراسم  افتتاح و توجه  خاص  آنها به  عكسهاي  ايراني  دليل  آن  را حضور عكاسان  ايران  و اختصاص ۳ غرفه  بزرگ  به  عكسهاي  اين  هنرمندان  ذكر كرد.
شادي  قديريان  يكي  از عكاسان  ايراني  كه  ۲۱ عكس  هنري  به  اين  نمايشگاه عرضه  كرده  است  در گفت  وگو با «ايرنا» شركت  در نمايشگاه  بين المللي عكس  مسكو را تجربه  خوبي  براي  هنرمندان  ايراني  خواند.
موضوعات  آثار اين  هنرمند ايراني  كه  در ساعات  اوليه  افتتاح  نمايشگاه  بااستقبال  گرم  مردم  رو به  رو شد به  لباسهاي  زنان  دوران  قاجار اختصاص  يافته و بخشي  از آنها نيز بيان كننده  زندگي  زن  معاصر ايراني  است .
صادق  تيرافكن  هنرمند ديگر ايراني  است  كه  عكسهاي  وي  سالن  بزرگي  ازنمايشگاه  را به  خود اختصاص  داده  است .
اين  عكسها كه  بيشتر صحنه هاي  زورخانه اي  را به  نمايش  مي گذارند الهام گرفته  از داستان  رستم  و سهراب  شاهنامه  است .
عباس  كيارستمي  و شيرين  نشاط دوعكاس  هنرمند ديگر ايراني  هستند كه  عكسهاي تهيه  شده  بوسيله  آنها دو غرفه  بزرگ  نمايشگاه  را به  خود اختصاص  داده  است .
عكسهاي  كيارستمي  ساده  و درهمين  حال  نشان دهنده  طبيعت  لطيف  و زيباي  ايران است .
عكسهاي  شيرين  نشاط نيز به  زنان  ايراني  با دستان  و صورت  منقوش  به  اشعار مختلف  اختصاص  يافته  است .
بهمن جلالي:
مشكل عكاسي از ميراث فرهنگي باجشنواره حل نمي شود
علاقه مندي مردم به ميراث فرهنگي خودشان و رجوع كردن به آن باعث مي شود تا نگهداري و ترميم آنها بيشتر مورد سعي قرار گيرد.
بهمن جلالي عكاس برجسته در گفتگو با ستاد خبري نخستين جشنواره ايران زمين ضمن بيان اين مطلب اظهار داشت: ما گريزي نداريم كه يك مقدار از آداب و رسوم ما در بستر زمان تغيير شكل پيدا كند و از بين برود و فكر نمي كنم چيزي جز عكس وجود داشته باشد كه بتواند اينها را در بستر تاريخ نگه دارد. درست است كه بسياري از سنت هاي ما از بين رفته اند اما اسنادي دال بر حضور آن ها از طريق عكس براي ما باقي خواهد ماند كه مي تواند به عنوان يك سند مورداستفاده محققانه، پژوهشگران و بينندگان قرار گيرد و از اين بابت عكس سند خيلي مهمي است.
وي با اشاره به اينكه مشكلات ما در عكاسي مخصوصاً در حوزه ميراث فرهنگي با برگزاري جشنواره ها حل نمي شود تصريح كرد: ما نمي توانيم با جمع آوري يك مقدار عكس پراكنده دل خوش باشيم كه عملي انجام داديم اين فقط در قالب مسابقه و جشنواره خوب است. در واقع كار اساسي تهيه كتاب و يك آرشيو تصويري است ما اگر تنها به آثار باستانيمان رجوع كنيم ابنيه هاي خيلي زيادي به چشم مي خورد كه ثبت اينها كار زيادي را مي خواهد.
جلالي تصريح كرد: تنها كتاب عظيم و مهمي كه از ميراث خودمان داريم ۱۶ جلد كتاب مرحوم پروفسور پوپ انگليسي است و اين يكي از اساسي ترين مرجع هاي مكتوب ما براي خارجي هاست ولي هنوز ما نتوانسته ايم حتي اين كتاب را به فارسي ترجمه كنيم تا مورد استفاده دانشجويان خودمان هم قرار گيرد.
برنامه هاي خانه داستان ايران در سال ۸۳
برنامه هاي خانه داستان ايران در سال ۸۳ اعلام شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگي ايلنا، خانه داستان علاوه بر برنامه هاي ثابت هفتگي، ماهانه جشنواره اي و ويژه، اقدام به برگزاري «مسابقه داستاني بم» هم كرده است. در اين مسابقه نويسندگان مي توانند از زواياي مختلفي فاجعه بم را بنويسند و تا پايان ارديبهشت ماه فرصت دارند آثارشان را به نشاني خانه داستان ارسال كنند كه داستان هاي منتخب در كتاب نفيسي منتشر خواهد شد.
برپايه اين گزارش، برنامه هاي ثابت هفتگي خانه داستان عبارتند از: آموزش داستان نويسي، آموزش مباني نقد ادبي، بررسي رمان ها و داستان هاي كوتاه مطرح سال ۸۲، تشكيل كلاسهاي تشكل هاي غيردولتي، نقد آثار شركت كنندگان در جشنواره هاي خانه داستان ايران، به صورت حضوري و آموزش مكاتبه اي به اعضاء شهرستاني، همچنين بررسي ادبيات ملل اروپايي و آمريكايي در پنج شنبه هر ماه ، بررسي ادبيات ملل آسيايي در چهارشنبه هر ماه، بررسي رابطه ادبيات و سينما، برنامه يك شب، يك نويسنده ايراني و آشنايي با چهره هايي چون جعفر مدرس صادقي، مصطفي مستور، محمدرضا صفدري، خسرو حمزوي...، برنامه يك شب يك نويسنده خارجي و ريخت شناسي آثار نويسندگان پيشكسوت از برنامه هاي ثابت ماهانه خانه داستان است.
برنامه هاي ثابت جشنواره اي خانه داستان ايران عبارتند از: برگزاري جشنواره هاي شب هاي شهريور، نشريات ادبي آماتور، اندوه ارغواني و تپش سنگ.
تجليل از نويسندگان نامدار، راه اندازي سايت خانه داستان ايران و انتخاب كتاب برتر سال از جمله فعاليتهاي ويژه خانه داستان ايران است.

سايه روشن هنر
جشنواره فيلم كوتاه در يزد
جشنواره  سراسري  فيلمهاي  كوتاه  با حضور فيلمسازاني  از سراسر كشور از ۲۸ ارديبهشت  ماه   به  مدت  پنج  روز در يزد برگزار مي شود.
مدير كل  اداره  فرهنگ  و ارشاد اسلامي  يزد گفت : در اين  جشنواره  كه  براي  نخستين بار در يزد برپا مي شود ۷۰۰ فيلم  كوتاه  از ۲۸ استان  كشور حضور دارند.
علي  غياثي  افزود: اين  آيين  هنري  با عنوان  «جشنواره  آفتاب » با همكاري  اين  اداره  كل ، انجمن  سينماي  جوان  يزد و نظارت  وزارت  فرهنگ  و ارشاد اسلامي  برپا مي شود. وي  گفت : اين  جشنواره  در بخشهاي  آزاد، موضوعي  و مسابقه  برپا مي شود كه  در بخش  مسابقه  آن  فيلمهاي  مستند و انيميشن  به  نمايش  در مي آيد.
موضوعات  مسابقه  در زمينه  اجتماعي  ۲۵۴ عنوان ، سرگرمي  ۶۴ عنوان ، جبهه  و دفاع  مقدس  ۵۳ عنوان ، كودك  ۳۵ عنوان ، دين  و ارزشها ۳۴ عنوان ، اعتياد ۲۵ عنوان ، مرگ  و جنايت  ۲۲ عنوان ، انقلاب  اسلامي  ۱۷ عنوان ، سينما ۱۶ عنوان ، شهادت  ۱۴ عنوان  و عاشورا و زلزله  نيز هر يك  ۱۱ عنوان  است.
مديركل  اداره  فرهنگ  و ارشاد اسلامي  يزد افزود: اين  فيلمها در تعدادي  از سينماها و سالن هاي  مناسب  در سطح  استان  به  نمايش  در مي آيد.
فيلم هاي  كوتاه  شامل  آن  دسته  از فيلمهايي  است  كه  مدت  زمان  آن  حداقل  يك  و حداكثر ۴۰ دقيقه  باشد.
هدف  از برپايي  اين  جشنواره  كه  در آن  تعدادي  از هنرمندان  و كارگردانان  شهير سينماي  ايران  نيز حضور خواهند داشت  ايجاد رقابت  سالم  ميان  فيلمسازان  كشور عنوان  شد.
به  گفته  غياثي  نمايش  چند فيلم  كوتاه  خارجي ، برگزاري  نمايشگاه  عكس  و برپايي  كارگاه هاي  تخصصي  با حضور هنرمندان  سينماي  كشور و تئاتر يزد از جمله  برنامه هاي  جنبي  اين  جشنواره  است . وي  اظهار داشت : در اين  آيين  هنري  همچنين  از «روح  الله  مفيدي » پيشكسوت  تئاتر، تلويزيون  و سينماي  كشور كه  يزدي الاصل  مي باشد تجليل  به عمل  خواهد آمد.
جوانترين  فيلمساز شركت كننده  در اين  جشنواره  ۱۳ سال  و مسن ترين  آنها ۶۶ سال  سن  دارند و ميانگين  سن  كل  فيلمسازان  شركت كننده  ۲۹ سال  است.
فيلم جديد حاتمي كيا در تدوين
فيلم سينمايي «به رنگ ارغوان» به كارگرداني «ابراهيم حاتمي كيا» و به تهيه كنندگي «سيد جمال  ساداتيان» شهريور ماه ۸۳ به نمايش در مي آيد.
اين فيلم در مرحله مونتاژ قرار دارد و مراحل فني آن اوايل تابستان پايان مي يابد.
فيلم به رنگ ارغوان يازدهمين اثر بلند حاتمي كيا است كه با مضموني اجتماعي به رابطه عاطفي ميان زن و مردي جوان مي پردازد.
«حميد فرخ نژاد»، «خزر معصومي»، «فرهاد قائميان»، «كوروش تهامي» و «مهرداد ضيايي» در فيلم جديد حاتمي كيا به ايفاي نقش مي پردازند.

هنر
ادبيات
اقتصاد
انديشه
سياست
فرهنگ
ورزش
|  ادبيات  |  اقتصاد  |  انديشه  |  سياست  |  فرهنگ   |  ورزش  |  هنر  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |