اسدالله افلا كي 
احتمال رانش زمين در دره فرحزاد از جمله خبرهاي عجيب و غريب هفته گذشته بود. اين خبر چندبار تاييد و تكذيب شد و مساحت منطقه اي نيز كه ممكن بود زمين زيرپاي آن راه بيفتد در هر خبر متفاوت با گزارش هاي قبلي بود. با اينهمه كمتر كسي به دليل واقعي بروز خطر رانش زمين در دره فرحزاد اشاره كرد.
يك كارشناس مسكن شرايط خاص جغرافيايي را عامل بروز و نابسامان بودن سياست هاي ساخت و ساز را عامل تشديد خطرات و خسارات آن مي داند.
مراجعه به طرح جامع و تفصيلي، مجاز يا غيرمجاز بودن ساخت و ساز در عرصه فرحزاد (منطقه تخريب شده براساس رانش) را مشخص مي كند.
مهندس بيات ماكو رئيس سازمان نظام مهندسي و ساختمان تهران در خصوص رانش زمين در فرحزاد به خبرنگار ما گفت: بررسي هاي اوليه نشان مي دهد جريان پيدان كردن آب هاي زيرسطحي و فاضلاب ها در حد فاصل لايه  رويي خاك و لايه نفوذپذير موجب رانش در اين منطقه شده است. وي گفت: اين مسئله ممكن است براي ساختمانهايي كه بر فراز تپه هاي مشرف به جاده و خيابان احداث شده نيز اتفاق بيفتد.
بيات ماكو افزود: از آن جا كه سيستم دفع فاضلاب هاي ما به صورت چاه هاي جذبي است تا زماني كه در حد فاصل لايه نفوذپذير و لايه هاي سخت و لايه رويي نرمتر آب جريان ندارد اين مناطق پايداري خودشان را حفظ مي كنند اما زماني كه ساخت و ساز در چنين مناطقي صورت مي گيرد و جمعيتي ساكن مي شوند چاه هاي فاضلاب بتدريج پر مي شوند و اين مايعات در امتداد شيب زير زمين براه مي افتند و پايداري لايه هايي را كه بر روي هم قرار دارند مورد تهديد قرار داده و در نتيجه ، اين امر به حادثه اي نظير فرحزاد مي انجامد.
مهندس بيات ماكو درباره مقصر اين حادثه گفت:  بايد ديد چه كسي در اين عرصه اجازه ساخت و ساز داده است و مسئوليت هاي متوجه ديگران چگونه است. وي تصريح كرد: با توجه به اين كه شهرها براساس طرحهاي جامع و تفصيلي ساخته مي شوند و توسعه مي يابند بايد با بررسي مشخص شود كه آيا در حين مطالعاتي كه براي طرح جامع و تفصيلي صورت گرفته اين پتانسيل و مسئله در فرحزاد ديده شده يا خير؟ اگر ديده شده ولي كماكان جزو مناطق مجاز براي ساخت و ساز تلقي شده است اين مسئله بر مي گردد به مشاور مربوطه و كساني كه آن زمان اين مسئله را تاييد كرده اند. اما اگر جزو مناطق ممنوع براي ساخت و ساز بوده بايد بررسي شود كه چه كسي به اينها اجازه ساخت و ساز داده است.
رئيس سازمان نظام مهندسي و ساختمان استان تهران افزود:  براساس اعلام شهرداري، چند واحد مسكوني در پاي اين شيب قرار دارد كه اگر رانش ادامه داشته باشد اين واحدها دفن خواهند شد. بنابر اطلاعاتي كه ما در دست داريم ۶۰ واحد در اين منطقه روي خاك سست و دستي بنا شده است. شخصي كه به چنين ساخت و سازهايي مجوز مي دهد طبيعتا بايستي به نقشه هايي استناد كرده باشد. اين ها بايد بررسي شود تا معلوم شود اگر ساخت و ساز مجاز نبوده چه كسي اجازه داده و در غير اين صورت چرا بدون مطالعات ژئوتكنيكي كافي و مطالعات لازم روي مكانيك خاك در اين محدوده ها اجازه ساخت و ساز داده شده است.
وي با ذكر اين نكته كه از نظر مهندسان مجرب با بررسي هاي ابتدايي و چشمي هم نامناسب بودن چنين مناطقي براي ساخت و ساز مشخص مي شود گفت: براي نمونه سال هاست ما در كرج نسبت به ساخت و سازهايي كه در مجاورت جاده چالوس صورت گرفته اخطار داده ايم و تأكيد كرده ايم كه به احتمال زياد بخشي از شهرك عظيميه كه در مجاورت جاده چالوس بنا شده پتانسيل لغزش را دارد و اين ممكن است به خسارت بالايي منجر شود.
اين كارشناس ارشد عمران ضمن انتقاد از توقف پروژه مقاوم سازي گفت: ما نبايد از تبليغات و آموزش غافل شويم بايد دايما به مسائلي نظير زلزله بم و حادثه فرحزاد بپردازيم چون چنين مسائلي در لابه لاي مشكلات روزمره خيلي زود به فراموشي سپرده مي شود همان طور كه مسئله بم به فراموشي سپرده شد.
وي خاطرنشان ساخت: تمهيداتي نظير تراكم تشويقي تنها زماني كارساز است كه مردم ببينند دولت، شهرداري و نهادهاي ذيربط به جد به مسئله مقاوم سازي پرداخته اند آن وقت انگيزه براي عموم هم پيدا مي شود.
وي با اشاره به ضعف آموزش در زمينه ساخت و ساز تصريح كرد: همه شهرونداني كه مي خواهند در زميني ساختماني احداث كنند مي توانند با مراجعه به سازمان نظام مهندسي و ساختمان استان تهران اطلاعات لازم را درباره زمين مورد نظرشان دريافت كنند.
وي اين اطلاعات را شامل قرار گرفتن زمين روي گسل، لرزه خيز بودن و ديگر رفتارهاي زمين شناسي مربوط به آن ذكر كرد.
مهندس بيات ماكو در پايان از شهروندان خواست، هنگام خريد مسكن از مهندسان عمران مجرب، كيفيت ساختمان مورد نظر خود را جويا شوند و سپس نسبت به خريد آن اقدام كنند.

شهردار تهران گفت: براي كاهش آسيب هاي رانش زمين در منطقه فرحزاد با نصب چادرهاي سيار برخي از ساكنان منطقه تخليه شدند. احمدي نژاد ه رانش زمين در منطقه فرحزاد اشاره كرد و گفت: متأسفانه در مناطق سست و شيب دار فرحزاد ساخت و سازهايي صورت گرفت كه با رانش تدريجي زمين، مشكلاتي براي اهالي منطقه ايجاد شده است.
وي افزود: در برخي از مناطق فرحزاد كه رانش زمين شديد است ساخت و سازها غيرقانوني انجام شده كه با تلاش شهرداري منطقه برخي از اين خانه ها تخليه شده است.
شهردار تهران تخريب خانه هاي مسكوني در منطقه فرحزاد را ناشي از ساخت و ساز غيراصولي و غيراستاندارد دانست و تأكيد كرد: براي كاهش بلاياي طبيعي، ساخت و سازها بايد بر اساس اصول مهندسي و شهرسازي صورت گيرد. وي افزود: شهرداري تهران با نصب چادرها و امكانات لازم آماده امدادرساني به اهالي منطقه فرحزاد در مقابل رانش زمين است.
در همين زمينه حسيني دبير ستاد بحران شهرداري تهران از كارشناسان خواست براي حل مشكلات پيش آمده در منطقه فرحزاد به شهرداري تهران كمك كنند.
وي ساخت و ساز در منطقه شيب دار فرحزاد را غيراصولي و غيراستاندارد خواند و افزود: با ساخت و ساز غيراصولي و غيرمهندسي در منطقه فرحزاد مشكلات زيادي براي شهروندان اين منطقه به وجود آمده است.

با قطع برق نمايشگاه شايد بتوان گفت نمايشگاه هنوز هم ركورددار حاشيه دارترين همه دوره ها شد. عكس:ساتيار

آخرين حاشيه هفدهمين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران بي برقي بود، اول فكر كرديم عمدا برق را قطع كرده اند ولي...
برداشت اول
در پنجمين روز اين نمايشگاه بين المللي هنگام سخنراني معاون امور مطبوعات وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي ناگهان برق كل نمايشگاه قطع و سالن ۳۵ نيز در تاريكي مطلق فرو رفت.
اما سخنان معاون محترم وزير قطع نشد. در همين حين ماموران حراست بي سيم به دست وارد شده و از حاضران خواستند سالن را ترك كنند. در عين ناباوري  حضار صحفي براي مدتي سخنانش را قطع و گفت: لااقل اجازه دهيد سخنراني ام را تمام كنم. اما ماموران حراست اعلام كردند از نظر امنيتي حضور درسالن امكان پذير نيست. هنوز چشم ها به تاريكي عادت نكرده بود. كساني كه تلفن همراه داشتند از نورآن براي ديدن جلوي پاي خود استفاده مي كردند. برق نيامد و سخنان صحفي ناتمام ماند.
برداشت دوم
نواي دلنشين موسيقي بوشهري در فضاي سالن شماره يك طنين انداخته بود. حضار با شادي كف مي زدند. هر آن بر تعداد جمعيت افزوده مي شد.
موسيقي درست دراوج خود بود كه همه جا تاريك شد موسيقي قطع نشد. يك آن سكوت و بعد فريادي از هيجان از جمعيت برخاست.
صداي جيغ و كف زدن حاضران بانواي شاد آواز بوشهري سالن را پر كرد و موسيقي تا آخر اجرا شد و بعد از سوت و كف كم جان مردم سالن آرام آرام خالي شد.
درست ساعت ۱۹ بود كه به دليل بروز نقص فني در پست برق سراسر نمايشگاه بين المللي در تاريكي فرو رفت. تلاش مسوولان فني براي بر طرف كردن ايرادات به جايي نرسيد. ماموران حراست به صرافت افتادند كه نمايشگاه را زودتر از موعد هميشگي به پايان برسانند.
از ساعت ۱۹ الي ۲۰ برخي از بازديدكنندگان كه به رفع ايراد برق اميدوار بودند كورمال كورمال غرفه ها را طي مي كردند. در واقع هيچ سيستم روشنايي موقتي براي موارد اضطراري پيش بيني نشده بود و غرفه هاي كتاب و مطبوعات در تاريكي مطلق فرو رفت.
با اين حال خوشبختانه برق چراغ راهنماي چهار راه مشرف به نمايشگاه قطع نبود والا ترافيك مي توانست كاري  كند كه بابت ناشكري از برق رفتگي در نمايشگاه خودمان را لعنت كنيم!

۱۰، ۱۲ سال قبل وقتي بحث زلزله به صورت جدي مطرح شد، طرح به خدمت گرفتن زنان آتش نشان در كشور نيز صورت جدي تري به خود گرفت، اما اين مساله با مخالفت مسوولان مواجه شد، چرا كه به نظر مي رسيد مهار آتش شغلي است كاملا مردانه و از عهده زنان خارج، اما پس از ۱۲ سال مديرعامل سازمان آتش نشاني تهران خبر از ورود آتش نشانان زن به سيستم امدادي اين سازمان داده است و قرار شده است كه گروهي از زنان آتش نشان تا پايان سال ۸۳ هنگام حوادث و حريق به ياري شهروندان تهراني بشتابند.
به گفته وي به كارگيري شماري از بانوان در ايستگاه هاي آتش نشاني تهران يكي از برنامه ها و سياست هاي كلي هيات مديره سازمان آتش نشاني، شورا و شهرداري تهران است.
بعد از حوادثي كه در ساليان اخير به دليل نبود امدادگر زن در گروه هاي نجات باعث مرگ و مير زنان در حوادث شده است، اكنون وجود امدادگران زن در عرصه امداد نجات بيش از پيش احساس مي شود.
به نظر مي رسد خانم ها همان طور كه تا به حال در بخش هاي ديگر امدادي مانند بيمارستان ها، غريق نجات و ... حضور فعال و موثري داشته اند در آتش نشاني نيز مي توانند نقش مفيدي را ايفا كنند.
به گفته يكي از ماموران آتش نشاني چند سال پيش در يكي از محلات تهران يك حمام زنانه دچار حريق شد كه به دليل نبود امدادگر زن مشكلات فراواني در اين زمينه به وجود آمد.
به گفته ضيايي مديرعامل آتش نشاني تهران، بانوان آتش نشان قرار است در بخش هايي مانند حريق، امداد و نجات، كمك هاي اوليه و غيره شهروندان حادثه ديده به ويژه زنان را ياري دهند.
البته در اين خصوص از ۳ سال قبل نيز كلاس هاي آموزشي دختران جهت امداد و نجات در دوره هاي ۶ ماهه برگزار شد و علي رغم مخالفت و وقفه هايي كه در انجام اين كار وجود داشت، طرح لزوم وجود امدادرسانان زن تا حال حاضر نيز كم رنگ نشده است.
البته هنوز هم در نحوه گزينش آتش نشانان زن محدوديت هايي وجود دارد. ضيايي مديرعامل سازمان آتش نشاني تهران مي گويد: هر گونه استخدام از طريق آگهي در رسانه هاي گروهي صورت خواهد گرفت. در مرحله نخست اين طرح با توجه به نبود مربي زن، اولويت با استخدام فرزندان پرسنل آتش نشاني است، زيرا اين افراد تا حدودي با آموزش هاي لازم آشنايي دارند.
آمادگي بالاي جسماني و علمي از عوامل اصلي استخدام بانوان آتش نشان است، گرچه اين مقام مسوول به اين موضوع اشاره نمي كند كه آيا تمام اين افراد با بنيه بالا مي توانند از فرزندان آتش نشان ها باشند يا نه. ميانگين سني زنان آتش نشان بين ۲۰ تا ۴۰ سال اعلام شده است، البته ماموران آتش نشاني نيز به اين موضوع اذعان دارند كه درست است كه مردان از نظر قدرت بدني قوي تر هستند اما زنان از مقاومت بيشتري برخوردار هستند.

پخت و پز هم احتمالا جزو موارد آلاينده محيط زيست به حساب مي آيد چرا كه سالانه ۲ تن گاز گلخانه اي به ازاي هر خانوار از طريق پخت و پز ايجاد مي شود.انرژي استفاده شده براي پخت و پز مي تواند سالانه ۲ تن گاز گلخانه اي به ازاي هر خانوار توليد كند.به نقل كارشناسان مديريت بهينه سازي مصرف سوخت در ساختمان، تمام سوخت هايي كه براي پخت و پز استفاده مي شود، گازهايي از خود در فضا منتشر مي كنند كه به افزايش گازهاي گلخانه اي منجر مي شود.شايد هم روزي برسد كه آشپزخانه ها به دليل آلوده كردن محيط زيست به مراكز غيرقانوني تبديل شوند!تحقيقات نشان مي دهد پخت و پز حدود ۱۰ درصد كل انرژي مصرفي يك خانوار را به خود اختصاص مي دهد، در نتيجه استفاده از شيوه هاي منطقي آشپزي و همچنين انتخاب دقيق تجهيزات خانگي مي تواند ۵۰ درصد از هزينه هاي انرژي مربوط به آشپزي را كاسته و به همين نسبت از انتشار گازهاي گلخانه اي بكاهد.

عليرغم تشويق دولت براي عدم استفاده از اتومبيل و تردد با وسايل حمل و نقل عمومي، آمارها از ثابت ماندن رشد توليد اتوبوس در سال گذشته خبر مي دهد.
سال گذشته تنها ۴ هزار و ۱۵۰ دستگاه اتوبوس در كشور توليد شد كه نسبت به سال ۸۱ تغييري نداشت.سال گذشته آمار توليدات خودروي كشور به ۷۵۱ هزار دستگاه رسيد كه توليدات نسبت به سال ۸۱، ۲۲۰ هزار دستگاه افزايش داشته است.حتي توليد خودروهاي عمومي مسافربري نظير ميني بوس با كاهش ۵۰ درصدي نسبت به سال ۸۱ به ۵۱۲ دستگاه رسيده است.اين گزارش حاكي است از لحاظ ميزان توليد در بخش سواري، پرايد با توليد ۲۰۹ هزار دستگاه رتبه اول، پيكان با ۱۴۵ هزار دستگاه رتبه دوم، پژو ۴۰۵ با ۶۴ هزار دستگاه رتبه سوم و پژو ۲۰۶ با ۶۰ هزار دستگاه توليد رتبه چهارم را در رتبه بندي تعداد خودروهاي توليد شده كشور كسب كرده است.

زماني كه قرار شد خودروهاي گازسوز جايگزين خودروهاي بنزيني شوند در حقيقت بحث بر اثر كاهش آلودگي هوا از اين طريق بود.
اين خبر بر اين هدف تاكيد مي كند، انتشار منواكسيدكربن ناشي از خودروهاي گازسوز، ۸۰ درصد كمتر از خودروهاي بنزيني است. ميزان انتشار دي اكسيدكربن منتشره از خودروهاي گازسوز در طول يك مسافت يكسان، ۲۰ درصد كمتر از خودروهاي بنزيني و گازوئيلي است و اين به دليل وجود كربن كمتر در گازطبيعي نسبت به سوخت هاي بنزيني و گازوئيل است.اين گزارش مي افزايد: انتشار هيدروكربن هاي منتشر شده از خودروهاي بنزيني و ديزلي در مجاورت نور خورشيد در لايه ازن ايجاد اختلال مي كند. اما گاز طبيعي انتشارHC را نسبت به بنزين و گازوئيل به ميزان بيش از ۹۷ درصد كاهش مي دهد.خودروهاي گازسوز به مراتب ذرات معلق كمتري نسبت به خودروهاي ديزلي و بنزيني توليد مي كند.

ترافيك هاي تهران و مشكلات و نقص فني خودروها همه از عواملي است كه مقدار هدررفتن بنزين در تهران را به يك ميليون ليتر مي رساند.
صرفه جويي در مصرف بنزين، قطعه يدكي و تعميرات سالانه، حدود ۲۲ ميليارد تومان صرفه جويي اقتصادي در تهران در پي دارد.
صرفه  جويي در مصرف بنزين، قطعه يدكي و تعميرات، ساليانه ۱۳۰ ميليارد تومان صرفه جويي اقتصادي در كل كشور دارد. با تعويض خودروهاي فرسوده مي توان از ۵۵۰ ميليارد دلار اتلاف مصرف بنزين در كشور جلوگيري كرد .
گفتني است خودروهاي بالاي ۲۰ سال عمر، ۳۵ درصد خودروهاي تهران را تشكيل مي دهند كه اين شمار خودرو در اتلاف بنزين نقش عمده اي را ايفا مي كند. اين خودروها ۲۶ درصد بيشتر از خودروهاي ديگر، بنزين مصرف مي كنند.

ماليات ۱۵ ميليارد و۲۳۵ ميليون دلاري از صنعت نفت و گاز دورنماي گرانتري از منابع سوختي در آينده به تصوير گذاشته است.
صنعت نفت وگاز بهره مالكانه و ماليات عملكرد به دولت پرداخت خواهد كرد و اينكه اين مبالغ از سوي شركت ملي نفت و شركت ملي گاز به دولتي پرداخت خواهد شد. برنامه ريزي صورت گرفته نشان مي دهد در سال آينده بهره مالكانه نفت وگاز ۱۴ ميليارد و ۱۲۸ ميليون دلار خواهد بود و ماليات عملكرد اين بخش به حدود ۱ ميليارد و ۱۰۷ ميليون خواهد رسيد.
دريافت بهره مالكانه و ماليات، رابطه دولت و شركت  ملي نفت را دستخوش تغييراتي جدي خواهد كرد. شفاف شدن ضوابط مالي اين دو و مشخص شدن ميزان يارانه پرداختي به فرآورده هاي انرژي از دستاوردهاي مهم اين طرح محسوب مي شود.

چند سالي است دست اندركاران محيط زيستي و صنعتي بحث از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده را به ميان كشيده اند. اما هنوز اثري از طرح مدون و مصوب اوراق كردن خودروهاي فرسوده نيست، جز كارهايي جسته گريخته كه شركت هاي خودروسازي با ابتكار خود و به صورت محدود انجام داده اند. هم اكنون در خيابان ها و جاده هاي ايران خودروهايي تردد مي كنند كه بيش از ۳۰ سال عمر دارند. اين درحالي است كه در خبرها آمده بود، عمر مفيد خودروها در كشورهاي پيشرفته بين ۱۰ تا۱۵ سال است، با اين حال در ايران تعريف مشخصي براي عمر مفيد خودروهاي توليدي وجود ندارد، نبود سن بازنشستگي براي خودروها در كشور موجب شده تا مالكان اين قبيل خودروها براي فرار از هزينه هاي هنگفت اخذ تائيديه فني از مراكز معاينه فني، رغبت و تمايلي  نشان ندهند.