Hamshahri Newspaper

دكتر لاله ميراسكندري
همانطور كه مي دانيد ۱۲ سال است كه طرح سنجش سلامت نوآموزان در بدو ورود به دبستان اجرا مي شود. امسال هم مثل هر سال آموزش و پرورش استنثنايي به همراهي معاونت تربيت بدني و تندرستي وزارت آموزش و پرورش و معاونت سلامت وزارت و بهداشت درمان و آموزش پزشكي اقدام به اجراي اين طرح كرده است، كه از تاريخ ۱۶ خرداد به مدت ۲ماه اجرا مي شود.
اين طرح كه به منظور سنجش بينايي، شنوايي، آمادگي تحصيلي، بهداشت دهان و دندان، معاينات عمومي پزشكي و آمادگي جسماني اجرا مي شود، حدود ۸۶۰ هزار نوآموز بدو ورود به دبستان را در بر مي گيرد. اين طرح امسال در ۶۷۶ پايگاه سنجش در ۴۷۴ شهر و منطقه كشور اجرا مي شود كه طي ۸ سال گذشته تعداد پايگاه ها حدود ۳۵۰ پايگاه افزايش داشته است.
به بهانه اجراي اين طرح جلسه مطبوعاتي با حضور دكتر مجيد قدمي معاون وزير و دكتر علاء طلوعي، رئيس معاونت امور فرهنگي و اجتماعي سازمان آموزش و پرورش استثنايي، دكتر رزاقي مديركل سلامت جوانان و مدارس وزارت بهداشت، پهلوان مديركل تربيت بدني پسران وزارت آموزش و پرورش و خانم دكتر اردلان رئيس اداره بهداشت مدارس وزارت بهداشت در محل آموزش و پرورش استثنايي برگزار مي شود.
به گفته دكتر مجيد قدمي معاون وزير و رئيس سازمان آموزش و پرورش استثنايي، در اين دوره ۷۵ درصد مراكز آموزش كشور تحت پوشش اين طرح قرار گرفته اند كه از اين تعداد ۲۵ درصد را مراكز روستايي تشكيل مي دهند. وي در مورد علت كمتر بودن مراكز روستايي تحت پوشش طرح نسبت به مراكز شهري مي گويد: «در ۷۵ درصد مراكز نامبرده شده روستاهايي كه در محدوده ۱۵ تا ۲۰ كيلومتري شهرها قرار دارند هم محاسبه شده اند. ۲۵ درصد بقيه مربوط روستاهايي است كه در مناطق صعب العبور قرار داشته و امكان دسترسي به راحتي وجود ندارد و خانواده هاي ساكن اين مناطق هم در صورت توصيه به شهر مراجعه نمي كنند، طبيعتاً براي روستاهاي اين چنيني بايد گروه هاي سيار آزماينده در نظر بگيريم كه يا با ماشين به اين مناطق رفته و طي مثلا۱۰روز طرح را اجرا كرده و بازگردند كه خب بار مالي بسيار سنگيني دارد. چون علاوه بر هزينه گروه هاي آزماينده، در يافتن هزينه سنجش هر نوآموز كه مبلغي معادل ۲۵ هزار ريال است هم، معمولاً در اين گونه روستاها با مشكل مواجه است. پس ما بايد به جايي برسيم كه بتوانيم اين طرح را به طور رايگان در اين مناطق اجرا كنيم.
دكتر قدمي افزود كه در مراكز روستايي تنها سنجش سلامت جسماني از قبيل بينايي، شنوايي و بهداشت دهان و دندان انجام مي گيرد و بخش سنجش آمادگي تحصيلي هنوز در مراكز روستايي اجرا نشده است. وي در مورد علت اين امر چنين توضيح مي دهد: «براي انجام سنجش آمادگي تحصيلي در درجه اول تخصص كافي وجود ندارد و در درجه دوم خدمات بعدي كه بايد اعمال شود مهم است. چون بعداز شناسايي كودكان بامشكلات مختلف، بايد از روستا جدا شده و در مراكز شهري نگهداري شوند ولي تجربه مراكز شبانه روزي معلولان متاسفانه تجربه خوبي نيست، لذا ما به سمت آموزش تلفيقي فراگير رفته ايم، ما به دنبال اين هستيم كه مسووليت هاي معلم را در كلاس عادي بيشتر كرده و در روستاها معلم روستا بتواند كودكان ناشنوا، نابينا يا داراي هوش مرزي را بپذيرد، اين كار در حال حاضر در ۲ استان گيلان و اصفهان به طور آزمايشي انجام مي شود. از هر استان ۵ شهر انتخاب شدند، تمامي روستاهاي حواشي اين شهر را تحت طرح سنجش برديم كه حدود ۲هزار نوآموز را در بر مي گرفت و در همان روستا براي معلم دوره هاي آموزشي خاص برقرار كرده و سپس با برقراري حق الزحمه خاص براي اين معلم ها كودكان ناشنوا، نابينا و هوش مرزي را هم در كلاس هاي عادي جاي داديم.
گرچه اجراي اين طرح حدود ۱۲۰ ميليون تومان هزينه داشته است ولي منطق حكم مي كند كه به سرعت به اين سمت پيش برويم.»
آنچه مسلم است براي گسترش اين طرح در مناطق روستايي بايد آموزش معلمان در سطح گسترده انجام گرفته و هزينه مالي آن هم چه براي آموزش معلمان و چه هزينه فراهم كردن حق الزحمه آنها تامين شود.
در هر حال با توجه به اينكه اكثر آمارها و نتايج به دست آمده از اجراي اين طرح در سال هاي گذشته نشان دهنده وجود مشكلات سلامتي و آمادگي تحصيلي بيشتر در گروه دانش آموزان روستايي است و از طرفي اطلاعات آماري به دست آمده از اجراي اين طرح در مراكز آموزشي كمك شاياني به بهبود وضعيت سلامتي و بهداشت دانش آموزان مي كند، به نظر مي رسد تمركز دادن طرح در اين مناطق در ارجحيت باشد.
چون اتفاقاً دانشآموزان روستايي نسبت به دانش آموزان شهري از لحاظ بهداشت و يا حتي اقدامات تشخيص مختلف در زمينه بينايي و شنوايي بيشتر در مضيقه هستند. در مورد برخي از اين كودكان اگر چنين سنجش هايي در بدو ورود به دبستان انجام نشود شايد تا سنين جواني به مشكلاتي از اين قبيل پي نبرند.