مرجان نماينده 
اگر صاحب فرزندان خردسال هستيد چاره اي جز ورود به بازار اسباب بازي نداريد.
قيمت ها افزايش يافته اند و عروسك هاي بي مقدار ديروز هم گران شده اند.
اما نكته اين است عصر عروسك و عروسك  بازي يا بازي با توپ به سر رسيده و كودكان امروز از بازي هايي حرف مي زنند كه پرداخت هزينه هاي آن از سبد خانوارها فراتر رفته است.
بازي نوعي غريزه ارادي است كه كودكان از بدو تولد به آن علا قه دارند. بازي فعاليتي است كه كودكان به منظور سرگرمي به انجام آن مي پردازند و اثرات اجتماعي، تربيتي و جسماني مفيدي بر رشد كودك دارد. مي توان بازي را بهانه اي دانست كه كودك توسط آن خلا قيت هاي خود را شناخته و شخصيت خويش را شكل مي دهد.
بازي كودكان معمولا ً به صورت فردي يا گروهي و با اسباب بازي انجام مي شود. اما اسباب بازي ها بسيار گران شده اند و در خانه خيلي ها از اسباب بازي هاي بچگانه نشاني نيست.
اسباب بازي هايي كه در اختيار كودكان قرار مي گيرد، بايد به گونه اي باشد كه طبيعت و عناصر زندگي را به كودك بشناساند و نيز موجب شكوفايي مهارت هاي كودك در انجام فعاليت هاي روزانه و زمينه اي براي علا قه مندي به انجام فعاليت هايي در آينده باشد. وسايلي كه به عنوان اسباب بازي در اختيار كودكان قرار مي گيرد بايد بر تكامل توانايي هاي حسي و حركتي تأثير بگذارد. كودكان گاهي وسايل پيش پا افتاده و ساده اي را نيز براي بازي انتخاب مي كنند كه ممكن است فاقد ايمني هاي لا زم باشد. بنابراين بايد در انتخاب اسباب بازي ها دقت كرد.
همه اين ها قابل درك هستند؛ اما در وهله اول بايد توان پرداخت هزينه هاي مربوطه در اين زمينه را داشته باشيد.
انواع مختلف، قيمت هاي متنوع
دنياي اسباب بازي ها گسترده است. اسباب بازي ها در گروه هاي مختلف آموزشي، فكري و اسباب بازي هايي كه صرفا جنبه سرگرمي دارند و به اسباب بازي هاي ويتريني معروفند و اسباب بازي هاي مقوايي نيز كه با الهام از برنامه هاي تلويزيوني، داستان هاي كودكانه و ... ساخته مي شود، دسته بندي شده اند.
قيمت اسباب بازي ها نيز باتوجه به جنس، نوع و كشور سازنده متفاوت است. در حال حاضر در كشور، اسباب بازي هاي چيني همانند ديگر اجناس چيني بازار را در اختيار گرفته و با اسباب بازي هاي ايراني رقابت مي كنند. قيمت اين اسباب بازي ها تفاوت چنداني با اجناس ايراني ندارد؛ اما قيمت اسباب بازي هاي اروپايي معمولا ً ۳ تا ۴ برابر انواع ايراني و چيني است.
قيمت اسباب بازي هاي فكري مانند انواع جورچين و پازل بين ۵۹۰ تا ۱۴۰۰ تومان است و اسباب بازي هايي كه اغلب جنبه آموزشي دارند و باتوجه به گروه هايي سني مختلف طبقه بندي مي شوند مانند لگوها، دومينو و ... نيز يك تا ۳ هزار تومان قيمت دارند.
لگوها كه اغلب در آموزش رنگ ها به كودكان كاربرد دارند قيمتي حدود ۱۰۰۰ تا ۱۹۰۰ تومان است؛ اما اسباب بازي هايي كه صرفاً جنبه آموزشي دارند كمي گران تر هستند و هرچه اسباب بازي ها از نظر ساختاري پيچيده تر باشد قيمت آن بيشتر خواهد شد. براي مثال عروسك هاي ساده قيمتي بين ۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان دارند؛ اما قيمت عروسك هاي موزيكال و كمي پيچيده تر حدود دو تا سه برابر خواهد بود. به طور كلي اسباب بازي هايي كه تنها جنبه سرگرمي دارند، بسيار متنوع هستند و مي توان آنها را به دو گروه دخترانه و پسرانه تقسيم كرد. قيمت اين اسباب بازي ها گاهي زير هزار تومان و گاهي بيش از ۱۵ هزار تومان خواهد بود.
آموزش و سرگرمي 
اسباب بازي هايي كه به دليل تنوع بيشتر مورد توجه بسياري از خانواده ها قرار دارند. معمولا ً خانواده ها هنگام خريد اسباب بازي به زيبايي و رنگ  آن توجه مي كنند و كمتر جنبه آموزشي آن را در نظر مي گيرند. حتي گاهي هزينه هاي زيادي را هم براي خريد اين نوع وسايل بازي صرف مي كنند. دليل اين امر شايد عدم آگاهي خانواده ها از اسباب بازي هاي فكري، آموزشي باشد.
مثل هميشه عوامل اقتصادي نيز تا حدودي در انتخاب اسباب بازي ها مؤثر است.
«ليلا .ن» كه پسر سه ساله اي دارد، مي گويد: هنگام خريد اسباب بازي معمولا ً علائق كودك را در نظر مي گيرم و بعد به جنس و ظاهر آن توجه مي كنم معمولا ً هم انواع ماشين ها را براي پسرم مي خرم. او مي افزايد: براي خريد اين اسباب بازي ها بيش از ۵ هزار تومان هزينه نمي كنم، زيرا بعد از مدتي در اثر بازي كودك خراب مي شوند و از بين مي روند.
«افسانه.ش» نيز مي گويد: براي خريد اسباب بازي نظر كودك را مي پرسم و هميشه سعي مي كنم اسباب بازي هاي ارزان قيمت بخرم تا به اقتصاد خانواده آسيبي وارد نشود. شناخت كاملي از بازي هاي آموزشي يا فكري ندارم. البته چندي پيش براي دختر ۲ ساله ام لگو خريدم اما براي بازي با آن علاقه چنداني ندارد و بيشتر بازي كردن با عروسك ها و لوازمي را دوست دارد كه به طور طبيعي در محيط زندگي وجود دارند.
كمي از تعمق و آموزش 
يكي از زمينه هاي اصلي اسباب بازي ها آموزش كودكان است. آن چه كه زيرشاخه مهم اسباب  بازي ها را مي سازد.
رسولي يكي از شهروندان تهراني نيز مي گويد: هنگام خريد اسباب بازي ها اولين معيار انتخاب، زيبايي و جنس آن است. معمولا ً براي دخترم عروسك و براي پسرم ماشين مي خرم. حتي گاهي تا ۲۰ هزار تومان هم براي خريد اين اسباب بازي ها مي پردازم. اما مي پذيرم شناخت صحيحي از اسباب بازي هاي آموزشي ندارم.
يكي از فروشندگان اسباب بازي در تهران در اين رابطه مي گويد: خانواده ها معمولا ً به زيبايي اسباب بازي توجه مي كنند و كمتر جنبه آموزشي آن را در نظر مي گيرند. البته طي سالهاي اخير عده اي از پدران و مادران جوان براي خريد اسباب بازي هاي آموزشي و فكري مراجعه مي كنند ولي نكته اين است اسباب بازي هاي فكري و آموزشي را بدرستي نمي شناسند و اين زمينه براي آن ها روشن نشده. گاهي براي كودكي ۲ ساله به دنبال يك بازي فكري هستند. ولي افراد مسن بيشتر به دنبال اجناس ارزان و زيبا هستند.
يكي ديگر از فروشندگان اسباب بازي در تهران مي گويد: انتخاب اسباب بازي و آشنا كردن كودكان با اين مقوله برعهده خانواده ها است. در حالي كه خود خانواده ها نيز شناختي از اسباب بازي ها ندارند. متأسفانه به دليل تجمل گرايي در دنياي امروز،خانواده ها هنگام خريد اسباب بازي به دنبال اسباب بازي هاي لوكس هستند و به جنبه آموزشي آن توجهي ندارند. در اين صورت اين وظيفه فروشنده است كه خانواده ها را با بازي هاي آموزشي آشنا كند.
رجوع به برنامه هاي تلويزيوني
اسباب بازي هايي كه عمدتاً مقوايي هستند نيز نوع ديگري از اسباب بازي به شمار مي روند كه عمدتاً باتوجه به داستان ها، افسانه ها و برنامه هاي تلويزيوني تهيه مي شوند. مثل هميشه كودكان تماشاگر تلويزيون خيلي آسان جلب شخصيت ها و برنامه هاي تلويزيون مي شوند. اين اسباب بازي هاي مقوايي قيمتي بين ۱۲۰۰ تا۲۰۰۰ تومان دارند و در سالهاي اخير بر تعداد اين نوع اسباب بازي افزوده شده. اغلب فروشندگان اين نوع اسباب بازي را تبليغاتي و تجاري مي دانند.
«م.ع» مي گويد: بازي هاي مقوايي نه در گروه اسباب بازي هاي صرف و نه در گروه بازي هاي فكري قرار دارند. اين بازي ها، بازي هاي تجاري هستند كه عده اي براي جوسازي اقدام به ساخت آن مي كنند.
فروشنده ديگري نيز مي گويد: توليد كنندگان اين بازي به دنبال كسب درآمد با ارائه جنسي باكيفيت نازل هستند. بنابراين در پي ساخت برنامه هاي تلويزيوني و داستان هاي كودكان يك اسباب بازي مقوايي ساخته و روانه بازار مي كنند. اين بازي ها از نظر قيمت تفاوت چنداني با اسباب بازي هاي ديگر ندارند اما به خاطر علاقه كودكان به شخصيت هاي كارتوني و داستاني فروش اين بازي ها بالا  مي رود.
عروسك براي بزرگسال ها
عروسك هاي زيادي در بازار ديده مي شود كه نه تنها مورد توجه كودكان كه بسياري از بزرگترها نيز به آنها علا قه دارند. برخي از اين عروسك ها از جنس چيني هستند و قيمتي حدود ۹ تا ۲۰ هزار تومان دارند. از اين عروسك ها بيشتربراي تزئين استفاده مي كنند. برخي نيز عروسك هاي پشمالو را براي تزئين اتومبيل خود استفاده مي كنند كه قيمت اين حيوانات پشمالو باتوجه به سايز آنها متفاوت است.
دنياي اسباب بازي ها دنياي گسترده اي است كه علاقه مندان زيادي دارد و هر شخص در هر گروه سني كه باشد به نوعي به آنها علا قه دارد. اما خانواده ها هنگام خريد اسباب بازي براي كودكان بايد توجه داشته باشند، اسباب بازي متناسب با سن، جنس و محيط تربيتي كودك باشد.
اسباب بازي هاي داخلي و خارجي
اسباب بازي هاي ايراني محدود به انواع كاسه و بشقاب هاي پلاستيكي هستند. غير از آن لگوها انواع خانه و آشپزخانه عروسك هم هست كه قيمت اين اسباب بازي ها نيز از ۳ هزار تومان تجاوز نمي كند.
اسباب بازي هاي چيني نيز كه بخش عمده اي از بازار اسباب بازي را به خود اختصاص داده اند قيمت هاي متفاوتي دارند. عروسك هاي موجود در بازار اغلب چيني هستند كه ارزان ترين آنها ۱۸۰۰ تومان است.
در اين ميان اسباب بازي هاي اروپايي كه گران تر هستند، كمتر يافت مي شوند. نمونه اي از اين اسباب بازي هاي اروپايي كه در تمام دنيا علاقه مندان بسياري دارد عروسك هاي باربي هستند. حداقل قيمت اين عروسك ها در تهران ۱۳ - ۱۴ هزار تومان است كه ممكن است بيش از ۲۰ هزار تومان هم به فروش برسند. قيمت اين عروسك ها باتوجه به لباس ها و لوازم جانبي آنها متغير است. يكي ديگر از فروشندگان اسباب بازي در اين باره مي گويد: اين نوع عروسك ها كمتر در تهران يافت مي شود و اغلب در فروشگاه هايي خاص به فروش مي رود زيرا خريد آن از عهده هر خانواده اي بر نميآيد و اغلب توسط مسافران وارد مي شود و بيش از ۱۸ هزار تومان به فروش مي رسند.
در سالهاي اخير عروسك هاي سارا و دارا در مقابله با عروسك هاي باربي و به نام عروسك هاي ملي وارد بازار شدند. اين عروسك ها كه قيمتي بين ۱۳ تا ۱۸ هزار تومان دارند در ميان كودكان و خانواده هاي ايراني طرفداران بسياري ندارند.
محمودي كه براي خريد اسباب بازي به فروشگاه آمده است، مي گويد: اين عروسك ها چهره هاي زيبايي ندارند و به دليل سفت بودن پلاستيكآنها بازي كردن با آنها دشوار است. بنابراين كمتر كسي نسبت به خريد آنها اقدام مي كند.
مشعوف از ديگر فروشندگان اسباب بازي مي گويد: عروسك هاي سارا و دارا كه اسباب بازي هاي ملي نام گرفته اند، بسيار گران هستند. بنابراين كمتر كسي سراغ آنها مي رود زيرا كسي كه كارمند يا كارگر است براي خريد اسباب بازي حداكثر ۵ هزار تومان هزينه مي كند و كسي هم كه مي خواهد بيش از ۱۲ هزار تومان براي خريد يك عروسك بپردازد، كالايي را انتخاب مي كند كه از نظر كيفيت و رنگ جذاب و زيبا باشد.
او مي افزايد: سازندگان اين عروسك ها وقتي از فروش آنها نااميد شدند به ساخت انواع دفترها و جامدادي هاي سارا و دارا روي آوردند. اغلب مشتريان عقيده دارند براي خريد اسباب بازي گران قيمت بهتر است محصولي را انتخاب كرد كه كيفيت مناسب داشته باشد.
بنابراين سازندگان عروسك هاي سارا و دارا بايد در ساخت اين اسباب بازي توجه بيشتري داشته باشند.
در محاصره بازي هاي كامپيوتري 
حالا  بازي هاي كامپيوتري پرطرفدارترين وسيله بازي در دنيا محسوب مي شوند كه حتي كودكان زير ۶ سال هم به انجام اين بازي تمايل بسياري نشان مي دهند. كامپيوتر، روند بازي هاي كودكان را هم دگرگون كرده است.
علي عسگري مي گويد: فرزند ۷ ساله ام انواع اسباب بازي ها را در خانه دارد ولي تمايل بيشتري به بازي هاي رايانه اي نشان مي دهد. در شرايطي كه اين بازي ها صرفاً جنبه تفريحي دارند و در واقع با احتساب پول برق و خريد يا كرايهCD هاي بازي بسيار گران تر از اسباب بازي هاي معمولي مي شوند.
خليقي، مربي يكي از مهدهاي كودك در تهران مي گويد: در حال حاضر بازي هاي رايانه اي در ميان كودكان طرفداران بسياري دارد؛ البته توجه كودكان به سوي محصولات متنوع و شكيل بيشتر است. به طوري كه حتي با لگوها و دومينوها هم كمتر بازي مي كنند و اين به خاطر جذابيت اسباب بازي هاي موجود در بازار است.
افتخاري نيز كه يك فروشگاه اسباب بازي را اداره مي كند، مي گويد: امروزه بازار اسباب بازي در مرز خطر قرار دارد زيرا با وجود بازي هاي رايانه اي كودكان از اسباب بازي ها دور شده اند.
او مي گويد: انواع اسباب بازي ها را براي نوه ام مي برم؛ ولي با هيچ كدام از آنها بازي نمي كند و پشت مانيتور با رايانه بازي مي كند. به نظر مي رسد دوران عروسك بازي رو به پايان باشد.