سه شنبه ۲۱ مهر ۱۳۸۳ - سال دوازدهم - شماره۳۵۲۳ - Oct 12, 2004
اقتصادي
Front Page

عليرغم نگراني مصرف كنندگان و تلاش توليدكنندگان
افزايش قيمت نفت همچنان ادامه دارد
003474.jpg
گروه اقتصادي: با ادامه بحران سياسي و آغاز اعتصاب سراسري در نيجريه و بحران در صنايع نفت نروژ، ديروز قيمت نفت بار ديگر به سطح بي سابقه اي رسيد و نفت سبك آمريكا ۵۳ دلار و ۶۳ سنت و نفت برنت نيز براي نخستين بار در تاريخ از ۵۰ دلار گذشت.
به گزارش خبرنگار ما افزايش قيمت هاي نفت سبك در روز گذشته در پي آغاز اعتصاب سراسري نيجريه در اعتراض به افزايش قيمت بنزين و بحران در صنايع نفت نروژ ازاين رو به سرعت در قيمت هاي نفت شاخص بازارهاي نيويورك و لندن تأثير داشت كه هر دو كشور از توليدكنندگان نفت سبك هستند.نفت سبك و شاخص بازارهاي جهان پايه اي است براي تعيين قيمت ديگر انواع نفت كه با كيفيت هاي گوناگون در بازارهاي جهان عرضه مي شود.نفت سبك به دليل هزينه اندك براي تبديل شدن به فرآورده هاي نفتي در پالايشگاه ها ارزش بالاتري دارد.در حال حاضر ميزان ذخاير تجاري آمريكا نيز در اثر توفان ايوان دچار خسارت شده و توليد نيز كاهش يافته است.
سقوط بورس هاي جهان
روند افزايش قيمت نفت موجب بي ثباتي در بورس هاي جهان شده است.ديروز بورس هاي اوراق بهادار در آسيا و اروپا دچار افت برخي شاخص ها شدند. شاخص هاي سهام صنايع مصرف كننده سوخت از جمله صنايع هواپيمايي و توليدكنندگان خودرو كاهش يافت.
در حال حاضر شركت هاي حمل و نقل هوايي با تحول بي سابقه قيمت نفت با مشكل روبه رو شده و قيمت بليت و خدمات خود را افزايش داده اند.
ادامه روند افزايش قيمت نفت مي تواند تحولات جدي در اقتصاد كشورهاي عمده مصرف كننده نفت به وجود آورد. جان اسنو وزير خزانه داري آمريكا ديروز در ديدار با مقامات برخي كشورهاي خاورميانه خواستار افزايش توليد نفت شد.
تلاش اوپك براي افزايش توليد
اوپك با تمام توان خود براي پايين آوردن قيمت نفت تلاش مي كند كه در همين زمينه عربستان قول داده نفت مورد نياز جهان را تأمين كند.به گزارش خبرنگار ما به نقل از سايت اينترنتي اوپك، در شرايطي كه قيمت نفت به بالاي ۵۳ دلار براي هر بشكه رسيده، علي النعيمي وزير نفت عربستان اعلام كرد، اين كشور ۵/۱ تا ۲ ميليون بشكه در روز مازاد توليد را براي وضعيت اضطراري ذخيره مي كند اما مصرف كنندگان نفت بايد ظرفيت پالايشگاه هاي خود را براي پالايش نفت ناخالص عربستان افزايش بدهند.
در حال حاضر ۱۱ كشور عضو اوپك بيش از ۳۰ ميليون بشكه در روز نفت توليد مي كنند كه اين حجم توليد در ۲۵ سال اخير بي سابقه بوده است. در چنين شرايطي تنها كشور عربستان صاحب ظرفيت اضافي توليد است
رياض از چندين ماه قبل اطمينان داد كه به تمام تقاضاهاي مشتريان خود پاسخ بدهد اما اين قول عربستان نه تنها باعث كاهش قيمت نفت نشده بلكه قيمت آن را به بالاي ۵۳ دلار براي هر بشكه رسانده است.همچنين دو كشور كويت و امارات نيز تلاش خود را براي افزايش ظرفيت توليد اعلام كردند به گفته وزير نفت كويت اين كشور هم اكنون ۵/۲ ميليون بشكه در روز نفت توليد مي كند كه قرار است ظرفيت توليد خود را تا هفته سوم ماه اكتبر به ميزان ۲۰۰ هزار بشكه در روز افزايش بدهد.
از سوي ديگر وزير نفت امارات نيز ضمن اعلام ظرفيت توليد نفت اين كشور (۵/۲ ميليون بشكه در روز) خبر داد تمام توليدكنندگان عضو اوپك و خارج از اين سازمان با حداكثر ظرفيت، مشغول توليد نفت هستند.
قرار است اجلاس بعدي اوپك روز ۱۰ دسامبر (۲۰ آذر) در مصر برگزار شود كه در اين اجلاس سياست اين سازمان براي توليد نفت در سال آينده مشخص خواهد شد. در اجلاس قبلي، اعضاي اوپك تصميم به افزايش توليد به ميزان يك ميليون بشكه در روز گرفتند اما اين سازمان بيش از اين رقم نفت اضافي توليد مي كند.
در چنين شرايطي وزراي نفت اوپك عامل اصلي افزايش قيمت نفت را وجود شايعه در بازار مي دانند چون در جهان كمبود نفت وجود ندارد.باتوجه به انتخابات كشور نيجريه و فرارسيدن فصل سرما در نيم كره شمالي، نگراني ها درمورد احتمال كمبود نفت افزايش يافته با اين حال وزير نفت عربستان معتقد است كه اوپك قادر به كنترل بازار در صورت ادامه اعتصابات نيجريه خواهد بود . با اين حال وي، كمبود نفت شيرين را به دليل محدود بودن ظرفيت پالايشگاه ها در سراسر جهان تأييد كرد. به هر حال اين گونه به نظر مي رسد كه قيمت نفت در آينده اي نزديك كاهش نخواهد يافت.

نوبل اقتصاد در دستان يك سوئدي و يك آمريكايي
003477.jpg
ادوارد پرسكات
003471.jpg
فين كيدلند
گروه اقتصادي: فين كيدلند سوئدي و ادوارد پرسكات آمريكايي جايزه نوبل در اقتصاد سال ۲۰۰۴ را به خود اختصاص دادند.
اين جايزه به دليل تحقيقات و ايده هاي آنان در زمينه سياست هاي اقتصادي و نيروهاي پيش برنده چرخه هاي تجاري در جهان به اين دو اهدا شد.
«كيدلند» ۶۰ ساله متولد سوئد و استاد دانشگاه هاي كارنگي ملدن در پينسيلوانيا و دانشگاه كاليفرنيا و پرسكات ۶۳ ساله متولد آمريكا و استاد دانشگاه هاي آريزونا و از پژوهشگران بانك مركزي مينه سوتاي آمريكاست.
اين جايزه همه ساله از سوي آكادمي علوم سوئد و به يادبود آلفرد نوبل دانشمند سوئدي به برگزيدگان علوم گوناگون و ديگر بخش ها اعطا مي شود.
جايزه نوبل در اقتصاد از سال ۱۹۶۸ و به ابتكار بانك مركزي سوئد به پژوهشگران علم اقتصاد اهداء مي شود.
ايده دو اقتصاددان ياد شده علاوه بر اين كه تحولي در پژوهش هاي اقتصادي ايجاد كرد، در عمل نيز در سياست گذاري هاي عمومي اقتصاد تأثيرگذاشته است.

معاون موسسه استاندارد:
توليد خودرو در كشور از نظر كيفي رشد نكرده است
معاون تحقيقات فلزي موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران گفت: توليد خودرو در كشور از نظر كمي رشد خوبي داشته اما از نظر كيفي رشد نكرده است.
محمدعلي اخوان روز دوشنبه در گفت وگو با ايرنا افزود: ارتقاء كيفيت خودروهاي ساخت داخل با توجه به ناراضي بودن مردم از كيفيت آنها از مهمترين برنامه هاي اين موسسه است.
وي با بيان اينكه در دو سال اخير۳۰۰ استاندارد خودرو در كشور تدوين شده است، اظهار داشت: ۵۱ نوع استاندارد خودرو اجباري است كه از اين تعداد ۱۱ مورد آن از آبان سال گذشته و۱۴ مورد ديگر از اول شهريور امسال در كشور اجرا شده است.

وزير نفت اعلام كرد:
از طرح هاي نانوتكنولوژي مورد نياز صنعت نفت حمايت مي كنيم
گروه اقتصادي: نانوتكنولوژي كه گفته مي شود انقلاب صنعتي آينده در جهان را رقم خواهد زد، چند سالي است كه در ايران نيز مطرح شده و فعاليت مراكزعلمي و فني مربوط به آن در ايران آغاز شده است. ديروز در سميناري كه با عنوان نقش نانوتكنولوژي در صنعت نفت برگزارشد، بيژن زنگنه وزير نفت با تأكيد بر اهميت كاربرد اين فناوري جديد براي بهينه سازي مصرف و توليد انرژي در كشور تأكيد كرد، وزارت نفت از هرگونه طرح و ايده اي كه قابليت هاي صنعت نفت كشور را با به كارگيري نانوتكنولوژي افزايش دهد حمايت مي كند.
نانوتكنولوژي كه علم جديد براي تغيير ساختارهاي مولكولي براي اهداف خاص است مي تواند كاربردهاي وسيعي در صنايع كشور داشته باشد و در بسياري از كشورهاي پيشرفته جهان در اين زمينه سرمايه گذاري هاي وسيعي انجام شده است.ذرات توليد شده با روش هاي نانوتكنولوژي مي تواند با پوشش سطح اجسام آنان را در مقابل خوردگي تا مدت طولاني تري مقاوم كند.
اين همايش كه دومين همايش كاربرد نانوتكنولوژي در صنعت نفت است را دكتر محمدرضا عارف معاون اول رئيس جمهوري افتتاح كرد. وي تأكيد كرد كه از نانوتكنولوژي به عنوان جايگزين فناوري هاي ميكروالكترونيك در قرن بيست ويكم نام برده مي شود.
وي افزود: سهم ايران در توليد علم در سال ۱۹۹۰ در حدود ۴/۰ درصد بود كه اين ميزان در سال ۲۰۰۳ به ۲۴/۰ درصد رسيد اما اين ميزان رشد نيز درخور كشور ما نيست. وي تأكيد كرد، براي كاهش فاصله علمي و فني با ديگر كشورهاي جهان ستاد توسعه فناوري در نهاد رياست جمهوري تشكيل شده است و مشغول تدوين سند راهبردي توسعه علمي و فناوري در كشور است.
در اين سمينار علمي گروه هايي از كارشناسان و متخصصان داخلي و خارجي در مدت سه روز با ارائه مقالات و برگزاري كارگاه هاي آموزشي به تبادل نظر خواهند پرداخت.
توليد نفت كشور افزايش مي يابد
بيژن زنگنه وزير نفت ديروز اعلام كرد، توليد نفت ايران تا پايان سال جاري تا ۱۴۰ هزار بشكه در روز افزايش مي يابد.به گزارش خبرنگار ما وي تأكيد كرد كه اين افزايش از طريق بهره برداري از طرح هاي توسعه ميدان هاي نفتي سروش و نوروز كه در سال جاري به پايان مي رسد به مجموعه توليد كشور افزوده مي گردد.

ريسك قاچاق در كشور افزايش يافت
در جلسه ديروز ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز كه به رياست قاليباف، نماينده ويژه رئيس جمهور، تشكيل شد رئيس كل گمرك ايران گزارشي را در ارتباط با وضعيت ترانزيت كالا از كشورمان ارائه داد.
در اين رابطه بهرامي، معاون وزير بازرگاني و عضو كميته اقتصادي ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز، در گفت وگو با خبرنگار ايسنا با اشاره به طرح هاي ويژه اقتصادي اين ستاد براي مبارزه با قاچاق كالا در داخل كشور و به ويژه مناطق مرزي اظهار كرد: «افزايش مبارزه با قاچاق كالا به ويژه افزايش مراقبت ها و كنترل ها در مبادي ورودي كالا در مناطق مرزي كه يكي از اهداف استراتژيك ستاد بود، هزينه ريسك قاچاق را بالا برده است كه البته تأثيراتي در قيمت كالاهاي مورد قاچاق داشته اما بيشتر اين تأثيرات در مناطق مرزي بوده و به داخل كشور تسري نيافته است.» وي افزود: مطمئنا بالا رفتن هزينه ريسك قاچاق به مناطق مرزي منتقل مي شود كه آثار آن را در افزايش قيمت كالاهاي مورد هدف مبارزه با قاچاق مشاهده كرد.

برنامه ريزي  ويژه ستاد مبارزه با قاچاق كالا در برخورد با قاچاق كالاهاي چيني
وزير بازرگاني گفت: آن گونه كه اطلاع دارم، ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز در برخورد با قاچاق كالاهاي چيني برنامه ريزيهاي ويژه اي صورت داده است.
محمد شريعتمداري، در گفت و گو با خبرگزاري فارس، در مورد نفوذ كالاهاي چيني به بازار ايران افزود: در حال حاضر اگر در گمرك به تركيب واردات توجه كنيم، خواهيم ديد كه واردات رسمي كالاهاي چيني بازار ايران را به مخاطره نينداخته است و اين امر نشان دهنده اعمال كنترل ما بر روي ورود كالاهاي چيني است.
وي افزود: اعمال تعرفه موثر را عامل مناسبي براي جلوگيري از ورود بيش از حد متعارف كالاهاي چيني به بازار ايراني مي دانيم.
وي اظهار داشت: به دليل اين كه كالاهاي چيني با قيمت پائين در گمركات اظهار مي شوند، بنابراين براي اين گونه كالا قيمت كف معين كرده ايم و در مورد بخشي از كالاهاي چيني با تعيين قيمت كف به وسيله كميسيون ماده يك مانع از اين شديم كه كالاي چيني با قيمت غير متعارف وارد بازار ايران شود.
وزير بازرگاني تصريح كرد: آنچه كه امروز به نظر مي آيد بازار ايران را در مورد كالاهاي چيني تهديد مي كند، قاچاق اين كالاها است و بايد برخورد جدي با آن شود.

گفت وگوي امروز
تعاوني هاي موجود به معناي واقعي كلمه تعاوني محسوب نمي شوند
گروه اقتصادي: در ادامه بررسي و تبيين سياست هاي اصل ۴۴ قانون اساسي، اخيرا مجمع تشخيص مصلحت نظام بررسي پيشنهادهاي كميسيون اقتصاد كلان در مورد توسعه بخش تعاوني در اقتصاد كشور را آغاز كرده است.با محمد طبيبيان، اقتصاددان پيرامون تأثير مصوبات اخير مجمع بر فعاليت بخش تعاون و شيوه كنوني فعاليت تعاوني ها گفت وگو كرده ايم.
***
* مفهوم تعاوني ها در كشورمان تا چه حد واقعي و كارآمد بوده است؟
- يكي از مسايل مطرح تعريف تعاوني است چرا كه در قانون اساسي نيز اين كلمه به خوبي تعريف نشده است. يك رويكرد آن است كه تعريف استاندارد تعاوني را به نحوي كه در اروپا ريشه گرفته قبول كنيم و اين رويكرد به معني ايجاد شركت هايي است كه تعداد آراء به ازاي هر فرد يك رأي بوده و آراي افراد ارتباطي با سرمايه آنها نداشته باشد. اين يكي از ويژگي هاي تعاوني ها است كه در انگلستان آغاز و به ديگر كشورها گسترش پيدا كرده است. اين رويكرد اشكال مختلف تعاوني را در بر مي گيرد كه رايج ترين آن از ابتدا به شكل تعاوني هاي مصرف بود كه در اين قالب عده اي با هم هماهنگ شده و كالاهاي مصرفي خود را به صورت عمده خريداري نموده و توزيع نمايند تا با قيمت كمتري به دست اعضاء برسد. در اين تعاوني ها هر فرد در تصميمات شركت تعاوني علي رغم ميزان سرمايه يك راي خواهد داشت و تقسيم سود بر مبناي خريد بيشتر انجام مي شود هر كسي كه بيشتر خريد كند از سود بيشتري برخوردار خواهد بود در ايران دو تجربه براي تشكيل تعاونيها وجود دارد كه يكي تشكيل تعاوني هاي مختلف براساس مفهوم استاندارد تعاوني و هر فرد يك رأي، تقسيم سود براساس خريد و تقسيم سود براساس توليد است. شكل ديگر تعاوني ها در كشورمان تعاوني هايي است كه از طريق آن رانت هاي دولتي تقسيم مي شده است مانند تعاوني هاي مصرف ادارات كه في نفسه كارايي ندارند اما كالاهاي ارزان قيمت را از دولت گرفته و بين كارمندان توزيع مي كردند. يا تعاوني هايي كه وسيله اعمال كنترل دستگاه دولتي بر قشر خاصي از مردم بوده است مانند تعاوني هاي روستايي كه قائم به ذات كارايي نداشته و نمي توانند دوام بياورند.
* كدام يك از مفاهيم ارايه شده از تعاوني ها كارآمدتر خواهد بود؟
- در كشورمان اخيرا مفهوم جديدتري از تعاوني ها مطرح است كه مفهوم قابل توجه تري بوده و بر اساس آن بايد تعاوني را از اين  نظر نگاه كنيم كه ابزاري براي افراد بي سرمايه است تا به آنها كمك شود كه بتوانند در كارهاي اقتصادي وارد شوند و با استفاده از سرمايه هاي جزء متعدد، شركت هاي بزرگتري تأسيس شود. اگر به اين مفهوم توجه لازم شود شايد امكان توسعه و پيشرفت تعاوني ها فراهم شود. مفهوم هاي قبلي مسلما در دنيا ناموفق بوده اند و در كشورمان نيز چندان موفق نشان نداده اند. بايد به دنبال يك مفهوم نو از تعاوني ها بود و به نظر مي رسد در اين راستا بايد به ايده اصلي قانون اساسي كه عدالت است توجه كنيم.اگر مفهوم اصلي را براساس ايجاد نوعي روابط عادلانه تر در اقتصاد مد نظر قرار دهيم به اين معني كه به افراد بدون سرمايه كمك شود تا سرمايه لازم را كسب كنند، دسترسي افراد فاقد سرمايه كه داراي ابتكار و توان توليد هستند به سرمايه تسهيل خواهد شد. اما اين كار بايد در قالب فعاليت اقتصادي آزاد و نه تحت نظارت دولتي صورت گيرد. در سيستم هاي فعلي به معناي واقعي كلمه تعاوني هاي موجود تعاوني محسوب نمي شوند.
* آيا مصوبات مجمع راهگشاي فعاليت بخش تعاوني و خصوصي كشور خواهد بود؟
بايد بپذيريم كه پارادايم اصلي چگونگي كاركرد نظام اقتصادي نكته اي است كه در سيستم حكومتي ما مورد بي توجهي قرار گرفته است و تا زماني كه اين پارادايم روشن نشود اين اقدامات موضعي چندان موفق نخواهد بود. مانند آن است كه قطعات مختلف لباس مانند آستين و... را در اختيار داريم اما نمي توانيم يك لباس مناسب تهيه كنيم. تصميمات مذكور اين گونه است چرا كه هر كدام از اين اجزا به تنهايي براي رسيدن به هدف مورد نظر لازم است اما پارادايم مورد قبول و غالب براي اداره اقتصاد مشخص نيست. اگر اين پارادايم، مكانيزم بازارهاي رقابتي و محترم شمردن حق مالكيت مردم است مي توان در قالب آن تعاوني ها را نيز شكل داده و در جايگاه واقعي خود قرار دهيم تا موفق شوند. در صورتي كه پارادايم مورد نظر اقتصاد دولتي است مي توان به شكل ديگري جايگاهي براي تعاوني ها در آن پيدا كرد. اما اگر اين پارادايم مغشوش باشد هيچ چيزي در جايگاه واقعي خود قرار نخواهد گرفت كه اين وضعيت فعلي حاكم بر اقتصاد كشور است.

قيمت طلا و ارز
نوع فروش (ريال)
يك بهار آزادي(قديم) ۱۰۱۰۰۰۰
يك بهار آزادي(جديد)۹۱۸۰۰۰
نيم بهار آزادي ۴۶۰۰۰۰
ربع بهار آزادي ۲۸۰۰۰۰
يك گرم طلاي ۱۸ عيار (ساخته نشده)۹۰۰۰۰
يك دلار آمريكا (بازار غيررسمي)۸۷۹۰
يك دلار آمريكا (نرخ رسمي بانك مركزي) ۸۷۶۴
يك يورو (نرخ رسمي بانك مركزي) ۱۰۸۶۲


|   اجتماعي    |    اقتصادي    |    دانش انفورماتيك    |    بـورس    |    حوادث    |    خارجي    |
|   سياسي    |    داخلي    |    شهري    |    ورزش    |    صفحه آخر    |

|    صفحه اول    |    آرشيو    |    شناسنامه    |    بازگشت    |