سطح علمي مقالات كنگره بسيار عالي و مطلوب بود. دانشمندان خارجي حاضر در كنگره نيز مقالاتي فو ق العاده را ارايه كرده بودند كه نقش موثري در بالا رفتن كيفيت كنگره دوم جراحي داشت
عليرضا آشوري
جراحي دهان، فك و صورت شايد در وهله اول نامي مشابه ساير رشته هاي جراحي به نظر برسد، ولي بر خلاف تمام رشته هاي ديگر جراحي كه ويژه پزشكان است اين تنها رشته جراحي بيمارستاني رشته دندانپزشكي به شمار مي رود، البته تفاوت هاي خاصي هم بين اين رشته و ساير رشته هاي جراحي وجود دارد. اغلب جراحان رشته هاي ديگر، از رشته جراحي دهان، فك و صورت و جراحان اين رشته با عنوان ملايم و غيرتهاجمي ياد مي كنند و جالب اينكه خود دندانپزشكان جراحان فك و صورت را به عنوان مهاجم ترين متخصصان رشته هاي دندانپزشكي مي شناسند!
اين اختلاف عقايد هم برمي گردد به نوع خاص كار دندانپزشكان كه با كارهاي بيمارستاني و بيهوشي سروكار ندارند و عمده درمان هاي اين رشته كارهاي بسيار ظريف را شامل مي شود.
به هر حال رشته جراحي دهان، فك و صورت سقف رشته هاي دندانپزشكي است. يك جراح دهان، فك و صورت عملا بايد يك پزشك، يك جراح و يك دندانپزشك كامل باشد و جداي از مسايل عمومي دندانپزشكي، در بسياري از موارد مجبور است در حد متخصصان رشته هاي ديگر دندانپزشكي هم اطلاعات لازم داشته باشد.دومين كنگره انجمن متخصصان جراحي دهان، فك و صورت ايران از تاريخ 15 لغايت 17 مهرماه در تالار دكتر غرضي بيمارستان ميلاد برگزار شد. دكتر محمد بيات رئيس كنگره، دكتر غلامرضا شيراني دبير كميته علمي و دكتر عزيزي دبير كميته اجرايي دومين كنگره جراحي بودند.
اين كنگره اندكي بعد از انتخابات انجمن جراحي برگزار مي شد. دكتر بيژن اخوان آذري كه اخيرا به عنوان رياست انجمن جراحي دهان، فك و صورت انتخاب شده است اظهار اميدواري كرده بود كه در آينده روند حركتي انجمن جراحي دهان، فك و صورت سرعت و شتابي مضاعف پيدا كند كه فقط با همكاري تمام اعضا امكانپذير خواهد بود.
در دومين كنگره انجمن جراحي حدود 50 مقاله داخلي و خارجي در كنار چند كارگاه آموزشي و نمايشگاه مواد و تجهيزات دندانپزشكي ارايه شده بود. دكتر شيراني گفت: ما از 8 ماه قبل تداركات كنگره امسال را آغاز كرديم و آخرين مهلت ارسال مقاله براي كنگره تا آخر ارديبهشت ماه بود كه حدود 50 مقاله را انتخاب كرديم. ما هشت ميهمان خارجي از آلمان، سوئيس و آمريكا داشتيم كه به ايران آمدند و هر كدام دو سخنراني داشتند. از بررسي عناوين مقالات كنگره اينطور برمي آمد كه گرايش برگزاركنندگان كنگره ارايه جامع مقالاتي از همه زمينه هاي مورد بحث رشته جراحي بوده است. شايد به همين دليل مقالات اين كنگره فاقد محور ثابت و واضحي بودند. دكتر شيراني اظهار داشت كه گرايش اصلي مقالات نزد ما آسيب بود، ولي ما سعي كرديم از عمده زمينه هاي جراحي، مقاله داشته باشيم و محوريت خاصي را براي مقالات در نظر نگرفتيم تا همكاران بتوانند موضوعات مورد علاقه خود را انتخاب كرده و از سخنراني ها استفاده كنند.
معمولا يكي از مهم ترين چالش ها هنگام برگزاري كنگره هاي تخصصي دندانپزشكي بحث متناسب بودن مقالات براي دندانپزشكان عمومي است. در كنگره جراحي از محتواي مقالات اينطور برمي آمد كه گرايش اصلي كميته علمي براي انتخاب مقالات، جراحان و رزيدنت هاي جراحي بوده است. دكتر شيراني ضمن تاييد اين مطلب افزود: مي خواستيم مقالات در درجه اول براي جراحان مفيد باشد. بنابراين كمتر به سمت مقالات عمومي رفتيم، ولي در عين حال فكر مي كنم دو پانل ايمپلنت و تروما مي توانند براي دندانپزشكان عمومي مفيد باشد، چون آنها هم با اين مسايل در ارتباط هستند. ولي گويا تخصصي بودن مطالب خللي در استقبال جالب توجه دندانپزشكان از سخنراني ها نداشته است. سالن محل برگزاري سخنراني ها در اغلب موارد تا بيش از سه چهارم ظرفيت خود پر از جمعيت مي شد كه شايد نيمي از آنها دندانپزشكان عمومي بودند. دكتر شيراني به نكته جالبي اشاره مي كند: ما دو پانل آموزشي براي دندانپزشكان عمومي در نظر گرفته بوديم، ولي عملا هيچ كس در آن شركت نكرد و همه ترجيح دادند سخنراني هاي تخصصي را گوش كنند.
در اين مورد كمال رشته جراحي براي دندانپزشكان و جذابيت فوق العاده درمان هاي پيچيده و سنگين آن براي تمام رشته هاي دندانپزشكي، شايد اصلي ترين دليل علاقه مندي و استقبال گسترده دندانپزشكان باشد. هرچند كه شايد هرگز كارهايي مشابه را شخصا انجام ندهند و بيماران خود را به سراغ همان جراحان مشهور بفرستند.
در مجموع بايد گفت؛ سطح علمي مقالات كنگره بسيار عالي و مطلوب بود. دانشمندان خارجي حاضر در كنگره نيز مقالاتي فو ق العاده را ارايه كرده بودند كه نقش موثري در بالا رفتن كيفيت كنگره دوم جراحي داشت، به خصوص سخنراني شنيدني دكتر عمر ابوبكر، پرفسور دانشگاه ويرجينياي آمريكا در مورد تروماهاي ناحيه صورت كه با استقبال بي نظيري از سوي جراحان روبه رو شد، اما از نقطه نظر اجرايي مشكلاتي چند وجود داشت كه انگار جزو لاينفك كنگره هاي داخلي هستند. اين بار البته برخلاف كنگره هاي قبلي، سمعي و بصري خوب و مطلوب كار خود را انجام داده بود. دكتر محمد بيات درباره مشكلات اجرايي كنگره گفت: بزرگترين مشكل ما سالن بود. اينجا جز خود سالن هيچ امكانات ديگري در اختيار ما قرار ندادند، حتي ما مجبور شديم تمام امكانات و پرسنل سمعي و بصري را خودمان از بيرون بياوريم. فضاي بيروني سالن هم بسيار كوچك است و به دليل تعدد غرفه ها، اين فضا محدودتر هم شد. دلمان مي خواست در سالن بزرگتري كنگره را برگزار كنيم.
دكتر شيراني هم افزود: ما اصلا انتظار چنين استقبال گسترده اي را از سوي دندانپزشكان نداشتيم. ابتدا قرار بود محل كنگره، سالن همايش هاي رازي باشد، ولي متاسفانه به خاطر برخي ناهماهنگي ها در هيات مديره، ما كمي دير اقدام كرديم و انجمن ديگري سالن رازي را در اختيار گرفته بود.
مشكل ديگري كه به نظر نگارنده در مورد كنگره دوم به چشم مي آمد عدم اطلاع رساني صحيح براي كنگره بود، البته دكتر بيات با نظر نگارنده چندان موافق نبود. ما دو مصاحبه مطبوعاتي در محل نظام پزشكي داشتيم و از طريق راديو و تلويزيون هم برنامه هايي پخش شدند. به هر حال اگر نقصي در اطلاع رساني وجود داشته به ضعف كار من برمي گردد.، ولي اگر اين به زعم نگارنده نقص را كنار بگذاريم، كنگره دوم جراحان دهان، فك و صورت واقعا كنگره علمي پرباري بود كه حضور استادان خارجي رنگ و بوي ديگري به آن داده بود. دكتر بيات در مورد حضور اين ميهمانان خارجي با خنده توضيح داد: ما چندين دعوتنامه فرستاديم كه 8 نفر پذيرفتند و آمدند. چند نفر از آنها قرار بود با يك تور براي تفريح به ايران بيايند كه بنابر درخواست ما برنامه شان را طوري تنظيم كردند كه در كنگره هم حاضر باشند. براي بقيه هم يا از اسپانسرها كمك گرفتيم يا با هزينه شخصي از آنها پذيرايي كرديم.
در كنار برگزاري كنگره انتخابات انجمن و حضور دكتر بيژن اخوان آذري جراح خوشنام و مطرح كشور به عنوان رئيس هيات مديره انجمن، كنجكاوي هايي را در مورد برنامه هاي آينده انجمن جراحان دهان، فك و صورت برانگيخته بود. دكتر اخوان آذري در مورد برنامه هاي آتي انجمن مي گويد: برگزاري كنگره هاي علمي انجمن مثل سابق به صورت دوسالانه با حضور همكاران داخلي و خارجي انجام خواهد شد. در كنار آن قصد داريم سمينارهاي علمي مختلفي را در تمام استان هاي كشور و در شهرهايي كه دانشكده پزشكي دارند برگزار كنيم. هدف از اين سمينارها معرفي و شناساندن هرچه بيشتر و بهتر رشته جراحي دهان، فك و صورت به همكاران پزشك و جراح، برقراري يك ارتباط علمي دوجانبه بين ساير رشته هاي پزشكي و جراحي و جراحي دهان، فك و صورت است. متاسفانه هنوز رشته هاي جراحي دهان، فك و صورت به درستي براي ساير همكاران جراح در رشته هاي ديگر شناخته شده نيست و قصد داريم اين مشكل را برطرف كنيم. در كنار اين سمينارها، برنامه هاي بازآموزي را براي همكاران دندانپزشك عمومي در نظر گرفته ايم. جدا از كارهاي علمي كه اساس برنامه هاي ما را شكل مي دهد در بخش فعاليت هاي صنفي هم سعي خواهيم كرد تا مشكلات شغلي جراحان جوان و تازه فارغ التحصيل را برطرف كنيم. لازم به ذكر است كه رياست دوره قبلي انجمن جراحان دهان، فك و صورت را دكتر ابوالحسن مسگرزاده برعهده داشتند.
به هر حال دومين كنگره انجمن جراحان دهان، فك و صورت به رغم تخصصي بودن با استقبال بسيار خوبي روبه رو شد كه حكايت از كيفيت مطلوب اجرايي و علمي آن داشت كه مي تواند الگوي كنگره هاي تخصصي مشابه در ايران باشد.