از سكه هاي بزرگ 20 ريالي تا ضرب سكه 500 ريالي
بادوام ترين 50 توماني تاريخ!
مزيت سكه بر اسكناس در دوام آن است. يك سكه تا ابد باقي مي ماند، اما اسكناس عمر كوتاهي دارد. با اين حال همه مايلند اسكناس در اختيار داشته باشند و سكه ها را هرچه زودتر رد كنند. درباره پول، راحتي در حمل و نقل بر دوام آن مي چربد!
سكه هاي رايج قديمي به خصوص 5ريالي، 10ريالي و حتي 50 ريالي و 100 ريالي مصارفي غير داد و ستد نيز داشتند. بسياري از اين سكه ها به خاطر آلياژ هاي به كار رفته در آنها آب مي شدند تا روكش بسياري از مصنوعات ديگر باشند
محمد محمد پور
از روز چهارشنبه، ششم آبان ماه، تعداد سكه هاي رايج در كشور به عدد 7 مي رسد. پس از ضرب سكه هاي 5 ريالي، 10 ريالي، 20 ريالي، 50 ريالي، 100 ريالي و 250 ريالي حالا نوبت سكه هاي 500 ريالي است تا نقشي در داد و ستد ها ايفا كند. با آمدن 50 توماني هاي مسكوك، عملا بازار ساير سكه ها از سكه مي افتد. اين سكه حدودا 9 گرمي جاي اسكناس هاي كهنه و مستعملي را خواهد گرفت كه همتاي آن است؛ اسكناس هايي كه كم كم به اندازه اسكناس هاي 10 توماني و 20 توماني ناياب خواهند شد.
قطر سكه جديد 500 ريالي، 25/27 ميليمتر، ضخامت آن 83/1 ميليمتر و وزن آن 9/8 گرم است. در قرص داخلي آن آلياژ مس، نيكل و آلومينيوم به كار رفته و حلقه بيروني اش از مس و نيكل است. روي سكه، عبارت جمهوري اسلامي ايران در بالا، سال ضرب در پايين، مبلغ اسمي در وسط طراحي شده، حاشيه طرح قرص داخلي، اما مينياتور ايران و اجراي گل 12برگ در حاشيه است.
طرح انتزاعي سيمرغ و گل در نقاشي هاي مينياتور ايران و اجراي گل 12 برگ در حاشيه در پشت سكه قابل مشاهده هستند. اين سكه جديد و در عين حال سبك، محبوب همه رانندگان تاكسي و بقالي هايي خواهند بود كه از كمبود يك سكه درشت به تنگ آمده اند.
كمبود اسكناس هاي كهنه
كمبود اسكناس هاي 50 توماني در معاملات پولي و مستعمل شدن آنها دليل اصلي زايش سكه هاي 50 توماني است. گرچه بانك مركزي مي تواند اقدام به چاپ اسكناس هاي جديد 50 توماني كرده و مشكل مستعمل بودن آن را حل كند، اما هزينه هاي بالاي چاپ اسكناس، مسوولان اين بانك عريض و طويل را به سمت ضرب سكه رانده است. دكتر ابراهيم رزاقي، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران مي گويد: اسكناس عمرش پايين است، اما سكه عمرش بالاست. ضرب سكه 50 توماني با قيمت تمام شده آن متناسب است، اما چاپ اسكناس 50 توماني چندين برابر ارزش اسكناس تمام مي شود.
هزينه چاپ اسكناس را سالانه 18 ميليارد ريال تخمين مي زنند، اما نگهداري از اين اسكناس ها مقوله اي است كه نه به آن توجه مي شود و نه آموزش در اين زمينه مدنظر مسوولان قرار دارد.
احمد مودت، كارشناس مسايل مالي و پولي، مي گويد: متاسفانه فرهنگ استفاده از اسكناس در ايران به اندازه كافي رشد نكرده. روي همين اسكناس هاي 50 توماني ببينيد چه شكل هايي كشيده شده. بيشتر 50 توماني ها كهنه و پاره است.
در معاملات پولي گرچه حمل اسكناس بسيار راحت تر است، اما مزيت سكه بر اسكناس در دوام آن است. يك سكه تا ابد باقي مي ماند، اما اسكناس عمر كوتاهي دارد. با اين حال همه مايلند اسكناس در اختيار داشته باشند و سكه ها را هرچه زودتر رد كنند. درباره پول، راحتي در حمل و نقل بر دوام آن مي چربد!
ديگر آب نمي شوند
بانك مركزي وزن تمامي سكه هاي رايج را پايين آورده است. قطر سكه جديد 50ريالي، 2/20 ميليمتر، ضخامت آن 33/1 ميليمتر و وزن آن 5/3 گرم است. آلياژ اين سكه مس، نيكل و آلومينيوم است.
سكه جديد 100 ريالي، 59/22 ميليمتر قطر دارد، 36/1 ميليمتر ضخامت و وزن آن 6/4 گرم است، با آلياژي از مس، نيكل و آلومينيوم.
قطر سكه جديد 250 ريالي به 52/24 ميليمتر تغيير كرده، ضخامت آن 35/1 ميليمتر و وزن آن نيز 5/5 گرم است. آلياژ اين سكه مس، نيكل و روي است.
بانك مركزي دليل اين تغييرات در وزن، ضخامت و قطر را، مطالعه جامع در مورد آخرين وضعيت مسكوكات در جريان كشورهاي مختلف از نظر ابعاد ، وزن، آلياژ و ارزش اسمي آنها اعلام كرده است. تسهيلات بيشتر در حمل ونقل و نگهداري مسكوكات فلزي رايج توسط مصرف كننده و همچنين تناسب قيمت تمام شده سكه با ارزش اسمي آن در ابعادي كوچك تر و سبك تر از سري مسكوكات قبلي، از ديگر دلايل ايجاد اين تغييرات اساسي است.
سكه هاي رايج قديمي به خصوص 5ريالي، 10ريالي و حتي 50 ريالي و 100 ريالي مصارفي غير داد و ستد نيز داشتند. بسياري از اين سكه ها به خاطر آلياژ هاي به كار رفته در آنها آب مي شدند تا روكش بسياري از مصنوعات ديگر باشند.
قيمت تمام شده اين سكه ها بسيار بيشتر از ارزش اسمي آنها بود. از آن سكه هاي 50 ريالي زرد رنگ به خاطر آلياژهاي ارزشمند به كار رفته در آنها چيزي باقي نمانده است. بانك مركزي نيز به طور غيرمستقيم يكي ازدلايل اصلي تغيير در قطر و وزن و حتي آلياژهاي به كار رفته در سكه ها را متناسب كردن قيمت تمام شده ضرب با ارزش اسمي آنها ذكر كرده است تا آب كردن آنها اگر ضرري را متوجه آنان كه دست به اين كار مي زنند، نكند سودي را نيز نصيب آنها نگرداند.
با اين حال دكتر ابراهيم رزاقي، استاد اقتصاد دانشگاه تهران، مي گويد: به عقيده من سكه هرچه كوچك تر باشد، داد و ستد با آن آسانتر است. به نظر مي رسد بانك مركزي ديگر به سمت ضرب آن سكه هاي بزرگ 20ريالي نرود. ضرب سكه 500 ريالي، خطر آب كردن آن را نيز به شدت كاهش خواهد داد!
به خاطر تورم؟
تورم، ناشي از افزايش پول و فربهي حجم نقدينگي است. به عقيده اقتصاددانان برجسته، هرگونه تغييري در كاهش خريد پول ملي به معناي تورم شناخته مي شود. عامه مردم بر اين باورند كه ضرب سكه هاي 50توماني كه به دنبال انتشار اسكناس 2هزار توماني از آخرين تغييرات در اسكناس ها و سكه هاي رايج كشور به شمار مي آيند ، به دليل افزايش تورم در ايران است.
دكتر ابراهيم رزاقي اما اين مساله را رد مي كند. او مي گويد: اينجا ارزش پول تنزل پيدا نكرده بلكه اقداماتي براي تسهيل داد و ستدها صورت گرفته. گرچه تورم درايران بالاست ولي نمي توان گفت ضرب سكه 50 توماني يا چاپ اسكناس 2هزار توماني دليل وجود تورم بالا در كشور است.
احمد مودت كه از مديران يكي از بانك هاي خصوصي است، مي گويد: طرح ضرب سكه هاي 1000 ريالي نيز در راه است و اين امكان وجوددارد كه بانك مركزي به ضرب اين نوع از سكه ها نيز اقدام كند. او عقيده دارد كه به مرور زمان ارزش پول تنزل يافته است. اگر زماني 50 توماني به دليل ارزش بالاي آن بايد اسكناس بود، حالا بايدسكه باشد و اين دليلي است بر افزايش نرخ تورم دركشور.
از 7 سكه رايج كشور، 3 سكه ديگر استفاده اي ندارند. از سكه هاي 5ريالي، 10ريالي و 20ريالي ديگر در داد و ستدها استفاده نمي شود. سكه هاي 50ريالي كم كم به وضعيت قبلي ها دچار خواهند شد. فعلا دور، دور 25 توماني ها و تا حدودي 10 توماني هاست. با ورود 50 توماني هاي مسكوك، آيا سكه هاي مورد استفاده فعلي نيز به تدريج دفن خواهند شد؟از سكه هاي بزرگ 20 ريالي تا ضرب سكه 500 ريالي
بادوام ترين 50 توماني تاريخ!
مزيت سكه بر اسكناس در دوام آن است. يك سكه تا ابد باقي مي ماند، اما اسكناس عمر كوتاهي دارد. با اين حال همه مايلند اسكناس در اختيار داشته باشند و سكه ها را هرچه زودتر رد كنند. درباره پول، راحتي در حمل و نقل بر دوام آن مي چربد!
محمد محمد پور
طرح ضرب سكه هاي 1000 ريالي نيز در راه است و اين امكان وجوددارد كه بانك مركزي به ضرب اين نوع از سكه ها نيز اقدام كند.
سكه هاي رايج قديمي به خصوص 5ريالي، 10ريالي و حتي 50 ريالي و 100 ريالي مصارفي غير داد و ستد نيز داشتند. بسياري از اين سكه ها به خاطر آلياژ هاي به كار رفته در آنها آب مي شدند تا روكش بسياري از مصنوعات ديگر باشند
از روز چهارشنبه، ششم آبان ماه، تعداد سكه هاي رايج در كشور به عدد 7 مي رسد. پس از ضرب سكه هاي 5 ريالي، 10 ريالي، 20 ريالي، 50 ريالي، 100 ريالي و 250 ريالي حالا نوبت سكه هاي 500 ريالي است تا نقشي در داد و ستد ها ايفا كند. با آمدن 50 توماني هاي مسكوك، عملا بازار ساير سكه ها از سكه مي افتد. اين سكه حدودا 9 گرمي جاي اسكناس هاي كهنه و مستعملي را خواهد گرفت كه همتاي آن است؛ اسكناس هايي كه كم كم به اندازه اسكناس هاي 10 توماني و 20 توماني ناياب خواهند شد.
طر سكه جديد 500 ريالي، 25/27 ميليمتر، ضخامت آن 83/1 ميليمتر و وزن آن 9/8 گرم است. در قرص داخلي آن آلياژ مس، نيكل و آلومينيوم به كار رفته و حلقه بيروني اش از مس و نيكل است. روي سكه، عبارت جمهوري اسلامي ايران در بالا، سال ضرب در پايين، مبلغ اسمي در وسط طراحي شده، حاشيه طرح قرص داخلي، اما مينياتور ايران و اجراي گل 12برگ در حاشيه است.
طرح انتزاعي سيمرغ و گل در نقاشي هاي مينياتور ايران و اجراي گل 12 برگ در حاشيه در پشت سكه قابل مشاهده هستند. اين سكه جديد و در عين حال سبك، محبوب همه رانندگان تاكسي و بقالي هايي خواهند بود كه از كمبود يك سكه درشت به تنگ آمده اند.
كمبود اسكناس هاي كهنه
كمبود اسكناس هاي 50 توماني در معاملات پولي و مستعمل شدن آنها دليل اصلي زايش سكه هاي 50 توماني است. گرچه بانك مركزي مي تواند اقدام به چاپ اسكناس هاي جديد 50 توماني كرده و مشكل مستعمل بودن آن را حل كند، اما هزينه هاي بالاي چاپ اسكناس، مسوولان اين بانك عريض و طويل را به سمت ضرب سكه رانده است. دكتر ابراهيم رزاقي، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران مي گويد: اسكناس عمرش پايين است، اما سكه عمرش بالاست. ضرب سكه 50 توماني با قيمت تمام شده آن متناسب است، اما چاپ اسكناس 50 توماني چندين برابر ارزش اسكناس تمام مي شود.
هزينه چاپ اسكناس را سالانه 18 ميليارد ريال تخمين مي زنند، اما نگهداري از اين اسكناس ها مقوله اي است كه نه به آن توجه مي شود و نه آموزش در اين زمينه مدنظر مسوولان قرار دارد.
احمد مودت، كارشناس مسايل مالي و پولي، مي گويد: متاسفانه فرهنگ استفاده از اسكناس در ايران به اندازه كافي رشد نكرده. روي همين اسكناس هاي 50 توماني ببينيد چه شكل هايي كشيده شده. بيشتر 50 توماني ها كهنه و پاره است.
در معاملات پولي گرچه حمل اسكناس بسيار راحت تر است، اما مزيت سكه بر اسكناس در دوام آن است. يك سكه تا ابد باقي مي ماند، اما اسكناس عمر كوتاهي دارد. با اين حال همه مايلند اسكناس در اختيار داشته باشند و سكه ها را هرچه زودتر رد كنند. درباره پول، راحتي در حمل و نقل بر دوام آن مي چربد!
ديگر آب نمي شوند
بانك مركزي وزن تمامي سكه هاي رايج را پايين آورده است. قطر سكه جديد 50ريالي، 2/20 ميليمتر، ضخامت آن 33/1 ميليمتر و وزن آن 5/3 گرم است. آلياژ اين سكه مس، نيكل و آلومينيوم است.
سكه جديد 100 ريالي، 59/22 ميليمتر قطر دارد، 36/1 ميليمتر ضخامت و وزن آن 6/4 گرم است، با آلياژي از مس، نيكل و آلومينيوم.
قطر سكه جديد 250 ريالي به 52/24 ميليمتر تغيير كرده، ضخامت آن 35/1 ميليمتر و وزن آن نيز 5/5 گرم است. آلياژ اين سكه مس، نيكل و روي است.
بانك مركزي دليل اين تغييرات در وزن، ضخامت و قطر را، مطالعه جامع در مورد آخرين وضعيت مسكوكات در جريان كشورهاي مختلف از نظر ابعاد ، وزن، آلياژ و ارزش اسمي آنها اعلام كرده است. تسهيلات بيشتر در حمل ونقل و نگهداري مسكوكات فلزي رايج توسط مصرف كننده و همچنين تناسب قيمت تمام شده سكه با ارزش اسمي آن در ابعادي كوچك تر و سبك تر از سري مسكوكات قبلي، از ديگر دلايل ايجاد اين تغييرات اساسي است.
سكه هاي رايج قديمي به خصوص 5ريالي، 10ريالي و حتي 50 ريالي و 100 ريالي مصارفي غير داد و ستد نيز داشتند. بسياري از اين سكه ها به خاطر آلياژ هاي به كار رفته در آنها آب مي شدند تا روكش بسياري از مصنوعات ديگر باشند.
قيمت تمام شده اين سكه ها بسيار بيشتر از ارزش اسمي آنها بود. از آن سكه هاي 50 ريالي زرد رنگ به خاطر آلياژهاي ارزشمند به كار رفته در آنها چيزي باقي نمانده است. بانك مركزي نيز به طور غيرمستقيم يكي ازدلايل اصلي تغيير در قطر و وزن و حتي آلياژهاي به كار رفته در سكه ها را متناسب كردن قيمت تمام شده ضرب با ارزش اسمي آنها ذكر كرده است تا آب كردن آنها اگر ضرري را متوجه آنان كه دست به اين كار مي زنند، نكند سودي را نيز نصيب آنها نگرداند.
با اين حال دكتر ابراهيم رزاقي، استاد اقتصاد دانشگاه تهران، مي گويد: به عقيده من سكه هرچه كوچك تر باشد، داد و ستد با آن آسانتر است. به نظر مي رسد بانك مركزي ديگر به سمت ضرب آن سكه هاي بزرگ 20ريالي نرود. ضرب سكه 500 ريالي، خطر آب كردن آن را نيز به شدت كاهش خواهد داد!
به خاطر تورم؟
تورم، ناشي از افزايش پول و فربهي حجم نقدينگي است. به عقيده اقتصاددانان برجسته، هرگونه تغييري در كاهش خريد پول ملي به معناي تورم شناخته مي شود. عامه مردم بر اين باورند كه ضرب سكه هاي 50توماني كه به دنبال انتشار اسكناس 2هزار توماني از آخرين تغييرات در اسكناس ها و سكه هاي رايج كشور به شمار مي آيند ، به دليل افزايش تورم در ايران است.
دكتر ابراهيم رزاقي اما اين مساله را رد مي كند. او مي گويد: اينجا ارزش پول تنزل پيدا نكرده بلكه اقداماتي براي تسهيل داد و ستدها صورت گرفته. گرچه تورم درايران بالاست ولي نمي توان گفت ضرب سكه 50 توماني يا چاپ اسكناس 2هزار توماني دليل وجود تورم بالا در كشور است.
احمد مودت كه از مديران يكي از بانك هاي خصوصي است، مي گويد: طرح ضرب سكه هاي 1000 ريالي نيز در راه است و اين امكان وجوددارد كه بانك مركزي به ضرب اين نوع از سكه ها نيز اقدام كند. او عقيده دارد كه به مرور زمان ارزش پول تنزل يافته است. اگر زماني 50 توماني به دليل ارزش بالاي آن بايد اسكناس بود، حالا بايدسكه باشد و اين دليلي است بر افزايش نرخ تورم دركشور.
از 7 سكه رايج كشور، 3 سكه ديگر استفاده اي ندارند. از سكه هاي 5ريالي، 10ريالي و 20ريالي ديگر در داد و ستدها استفاده نمي شود. سكه هاي 50ريالي كم كم به وضعيت قبلي ها دچار خواهند شد. فعلا دور، دور 25 توماني ها و تا حدودي 10 توماني هاست. با ورود 50 توماني هاي مسكوك، آيا سكه هاي مورد استفاده فعلي نيز به تدريج دفن خواهند شد؟
|