گروه سياسي: دو روز گذشته گزارشگران حاضر در محل آژانس بين المللي انرژي هسته اي شاهد تلاش پيگير ديپلماتهاي ايران بودند. نمايندگان اروپا كه در ۱۰ روز پيش در تهران براساس توافق پاريس در ازاي تعليق داوطلبانه و موقت غني سازي اورانيوم قول مساعد جهت عادي سازي پرونده ايران داده بودند پس از حضور در وين زياده طلبي خود را در قالب ارائه پيش نويس ابتدايي قطعنامه شوراي حكام طرح و در آن خواستار تعليق پايدار غني سازي و نيز ارائه سريع گزارشي از سوي البرادعي در مورد موارد باقيمانده پرونده ايران شدند.
اين پيش نويس با ناديده گرفتن داوطلبانه و موقت بودن تعليق غني سازي و نيز ويژه نگاه داشتن پرونده ايران با توافقنامه پاريس متعارض بود.اما اين پيش نويس با مقاومت جدي طرف ايراني و نمايندگان كشورهاي عضو جنبش عدم تعهد (NAM) مواجه شد و منجر به سه متن پيشنهادي در طول دو روز گرديد و در همين راستا چهارشنبه شب كشورهاي جنبش عدم تعهد پس از گفتگو با طرفهاي اروپايي متني را آماده كردند تا به عنوان پيش نويس قطعنامه پيشنهادي نم به شوراي حكام ارائه دهند.
در اين متن كه در ۳ صفحه، ۹ پاراگراف مقدماتي و ۷ بند اجرايي تهيه شد، كشورهاي عضو جنبش عدم تعهد با اشاره به گزارش مثبت دبيركل آژانس بين المللي انرِژي اتمي در مورد برنامه هسته اي ايران از تعليق غني سازي به عنوان يك اقدام اعتمادساز توسط ايران استقبال كردند و از تهران خواستند به همكاري خود با آژانس بين المللي تا حل شدن تمام مسائل ادامه دهد.
همچنين اين كشورها روز پنجشنبه بيانيه اي را منتشر كردند و در آ ن با اشاره به اينكه اسرائيل تاكنون به عهدنامه ان پي تي نپيوسته است و قصد آن را نيز اعلام نكرده است خواستار فشار و تاكيد بر اسرائيل براي پيوستن به ان پي تي جهت رسيدن به خاورميانه عاري از تسليحات هسته اي شدند.
جنبش غيرمتعهدها با اشاره به همكاريهاي ايران با آژانس خواستار بستن پرونده ايران در شوراي حكام آژانس بين المللي انرژي اتمي شد.
محمد البرادعي مديركل آژانس هم روز پنجشنبه در بيانيه رسمي خود در مورد فعاليتهاي هسته ايران به شوراي حكام گزارش داد كه جز در مواردي مثل باقي گذاردن موضوع آلودگي سطح پايين و هر دو نوع سانتريفيوژ نسبتا مثبت ارزيابي شد، وي ۳ بار تاكيد كرد كه تعليق صورت گرفته از سوي ايران اقدامي داوطلبانه است. او همچنين برخلاف پيش نويس مورد نظر اروپا اظهار داشت كه در هنگام مقتضي به شوراي حكام گزارش خواهد داد.
پس از اتمام طرح موضوع فعاليت هسته اي كره جنوبي در آژانس عصر روز جمعه پرونده هسته اي ايران به صورت مستقيم مورد بحث اعضاي شوراي حكام قرار گرفت هر چند تصميم گيري نهايي به مذاكرات ايران و اروپا وابسته بود. مذاكراتي كه تا پايان شب گذشته شش دور از آن، با حضور حسين موسويان، محمدجواد ظريف، محمدرضا البرزي، پيروز حسيني، اميرحسين زماني نيا و سيروس ناصري از طرف ايران برگزار شد و موجب عقب نشيني اروپا در بعضي از بندهاي پيش نويس گرديد، هر چند از نظر تيم مذاكره كننده ايراني پيش نويس ارائه شده هم با توافقنامه پاريس تفاوت دارد.
البرادعي روز گذشته نسبت به توافق ايران و اروپا ابراز خوشبيني كرد. حسين موسويان سخنگوي هيات ايراني روز گذشته در مصاحبه هاي متعددي كه داشت با تاكيد بر ادامه گفتگوها با اروپا افزود: پيشرفتهايي در مذاكرات صورت گرفته و پايتختهاي ۳ كشور نيز با برقراري تماسهايي با تهران به رايزني ادامه مي دهند.
وي افزود: ما در بحث تعليق بر داوطلبانه و اعتمادسازبودن و الزام آور نبودن تاكيد داريم.
موسويان اظهار داشت: ما بارها به سه كشور گوشزد كرده ايم كه هيچ جمله اي كه احتمال سوءاستفاده از آن به عنوان بند ماشه مخفي باشد را نمي پذيريم.
موسويان تاكيد كرد: موردي كه به عنوان نظر قطعي ايران بيان كرديم اين بود كه در قطعنامه بايد گزارش بعدي دبيركل از وي نه با عبارت هر چه سريعتر بلكه به هنگام مقتضي در خواست شود. موسويان گفت: در اين نشستها توافق پاريس را براي طرف اروپايي يادآوري كرديم و از آنها خواستيم براي ادامه همكاريها پايبندي اروپا به توافقات پاريس و مقررات فني و حقوقي آژانس ضروري است.
وي همچنين در گفتگو با رويتر خاطرنشان كرد: ايران به تعليق غني سازي و فعاليتهاي مرتبط كاملا متعهد است.
بيانيه رسمي پكن مبني بر مخالفت با ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت و لزوم حل و فصل مسالمت آميز پرونده هسته اي ايران و نيز تلاش نمايندگان چين در وين براي تغيير كلي بندهاي ،۲ ۳ و ۸ پيش نويس اوليه اروپا تلاشهاي گروه ۷۷ و گروه غيرمتعهدها را پربارتر كرد.
سرانجام پس از دو روز مذاكره فشرده اي كه سه كشور اروپايي طي ده دور گفت وگو با هيات ايراني و گروه غيرمتعهدها انجام دادند همچنان بر موارد پيشنهادي خود كه بيانگر زياده طلبي آنها بود تأكيد نمودند و بر موارد زير تأكيد مي نمايند.
۱- الزام آور نمودن تعليق و نامعلوم كردن مدت زمان تعليق.
۲- ضرورت اعطاي دسترسي اعلام شده از هر محل كه آژانس لازم تشخيص داد.
۳- باز گذاردن راهي براي استفاده از مكانيزم ماشه كه با گذاشتن كلمه «اقدام اساسي» يا essential در انتهاي اقدام داوطلبانه تعليق غني سازي عملي مي شود و هيأت ايراني خواستار تعليق اين كلمه به اقدام «مهم» يا important يا تكميل كننده facilitate مي باشد.
بنا به گفته سخنگوي آژانس درصورتي كه ايران بر مستثني كردن ۲۰ سانتريفوژ تحقيقاتي و كار پژوهشي بدون گردش مواد بر روي آنها تأكيد داشته باشد اروپايي ها اقدام به ارائه پيش نويس تندتر از پيشنهاد آخر خواهند نمود.
به اين ترتيب مي توان حدس زد كه تأكيد اروپا بر اين پيش نويس درحقيقت پايان اعتبار توافق پاريس از سوي اروپاست.