Hamshahri Newspaper

فرشيد علوي
ناصر شفق تهيه كننده فيلم هاي «فرياد» و «بانوي من» در باره توليد فيلم هاي پليسي مي گويد: يكي از بهترين كارهاي مديران ناجا تشكيل مؤسسه «ناجي هنر» است كه توانسته تعامل بيشتري بين نيروي انتظامي و هنرمندان به وجود آورد و در چند سال اخير شاهد بوده ايم كه فيلم ها و سريال هاي جذاب در زمينه نقش پليس توسط اين مؤسسه ساخته شده است.
شفق اعتقاد دارد كه جامعه نيازمند امنيت و گرماي وجود پليس است و يكي از بهترين راه ها براي برقراري اين تعامل از دريچه هنر است.وي با اشاره به چگونگي برگزاري جشنواره پليس مي گويد: بايد بخش بين المللي جشنواره فعال تر و گسترده تر شود تا بتوان از اين طريق پاي فيلمسازان مطرح سينماي جهان را كه علاقه مند به اين نوع سينما هستند به ايران باز كرد. من مطمئنم با علاقه مندي بسياري كه در ميان برگزاركنندگان جشنواره و مديران ناجا سراغ دارم فيلم هاي پليسي در آينده نزديك جايگاهي والا در سينماي ايران خواهد يافت.
«بهروز غريب پور» مدير عامل خانه هنرمندان با تأكيد بر اين نكته كه سينماي پليسي داراي ظرفيت مناسب براي جذب مخاطب است مي گويد: نگاه نيروي پليس به ساخت فيلم هاي پليسي پس از انقلاب بازتر شده و اين نيرو سعي كرده تا از طريق سينما مردم را به خود نزديك كند. البته قبل از انقلاب هم فيلم هاي پليسي ساخته مي شد اما اين آثار بيشتر تابع الگوهاي غربي بود و چندان جدي به نظر نمي رسيد. غريب پور به چالش كشاندن مخاطب را از مولفه هاي اساسي آثار پليسي مي داند و مي گويد فيلمساز بايد چنان نقش پليس را در كشف جرم و مجرم پر رنگ كند كه تماشاچي به خوبي آن را درك كند. اگر فيلم هاي پليسي سطحي و فاقد كنش و واكنش هاي لازم از ديد بصري باشد تماشاگر از فيلم زده مي شود. به اعتقاد غريب پور پيچيدگي داستاني و جذابيت لازمه آثار پليسي براي جذب مخاطب است.
پرويز شيخ طادي كارگردان فيلم «پشت پرده مه» نيز درباره فيلم هاي پليسي مي گويد: حركت سينماي پليسي مدتي است كه در ايران شكل گرفته و اين گونه يا ژانر سينمايي كم كم جايگاه خود را دارد پيدا مي كند.او با اشاره به توليدات فيلم هاي پليسي در ايران مي گويد: به طور قطع پس از انقلاب حركت ها و كارهاي جدي تري در حوزه پليس صورت گرفته كه از نظر كيفي آثار چشمگيري داشته است. شيخ طادي با اشاره به اين نكته كه فيلم هاي پليسي بايد در برگيرنده تمامي اجزاي پليس و كاركردهاي اين نيرو در جامعه باشد مي گويد: تلويزيون در پردازش موضوعي با محوريت پليس در مقايسه با سينما موفق تر عمل كرده هرچند ممكن است آثار توليد شده تابع الگوهاي خارجي باشد.
امير شهاب رضويان كارگردان فيلم «تهران ساعت ۷» معتقد است: چون سينماي مستند تصويرگر صادق تري نسبت به سينماي حرفه اي به خصوص در مورد مسايل اجتماعي كشور است، نيروي انتظامي بهتر مي تواند از ظرفيت هاي اين سينما در جهت اهداف خود استفاده كند.او با تأكيد بر اين نكته كه فيلم هاي مستند يا كوتاه به دليل كم بودن قيد و بندهاي توليد يا دغدغه هاي اقتصادي، روايتگر بهتري از معضلات و مسايل اند. مي گويد: براي مثال اگر هنگام اولين يا دومين قتل از جنايات پاكدشت، فيلمسازان جوان ما در قالب فيلم هاي مستند، كوتاه يا حتي گزارشي به طرح موضوع مي پرداختند گونه اي از آگاهي بخشي به واسطه رسانه ها، باعث پيشگيري از جنايات بيشتر مي شد.
رضويان درباره توليد فيلم هاي پليسي مي گويد: هر چه به فيلمسازان آزادي عمل و امكانات بيشتري داده شود آنها مي توانند زوايا و گوشه هاي پنهان و دور از ديد مردم و مسئولان را بهتر به ديگران نشان دهند. فيلم هاي ساخته شده در چند سال اخير كه به معضلات جوانان مي پردازد نمونه خوبي از بازنمايي مسايل اين نسل است هر چند كه كسي توجهي به اين فيلم ها نمي كند و معضلات هم چنان باقي است.

محمدعلي سجادي كه چند فيلم پليسي را در كارنامه دارد مي گويد:سياستگذاراني كه تأثير بسيار زيادي در ساخت يك فيلم پليسي دارند الگويي از پيش ساخته، قراردادي و رسمي از پليس در ذهن دارند كه در تعارض با خواست تماشاگر است. تماشاگر سينماي ايران تماشاگري است كه هر روز با پليس مواجه است و نمي توان با تصويري قراردادي و رسمي از پليس آن را به سينما جذب كرد.وي با تأكيد بر اين مسأله كه پليس ايراني مثل همه مردم ايران داراي نقاط ضعف و قوت است مي گويد: تماشاگر پليسي را باور مي كند كه آن را لمس كند. اما پليسي را كه سينماي ايران به تصوير مي كشد، شخصيت هايي اتو كشيده ،عصا قورت داده، خشك و جدي به نظر مي رسند. پليس غيرواقعي را طبيعي است كه تماشاگر باور نمي كند.
سجادي با اشاره به نقش كم نظير سينما در نقد جامعه مي گويد: جامعه اي رشد خواهد كرد كه نقدپذير باشد. جامعه اي كه خودش را نقد نكند متوقف خواهد شد. البته شرايط عمومي جامعه ما به گونه اي است كه مردم كمتر از فيلم هاي پليسي استقبال مي كنند و بيشتر به ديدن فيلم هاي كمدي علاقه دارند. با اين همه بهتر است به سينماگران اجازه دهيم كه لايه هاي جديد را كشف كنند و امكان تجربه كردن را داشته باشند.
محسن شايانفر تهيه كننده فيلم هاي «ماني و ندا» و «شب برهنه» در باره سينماي پليسي مي گويد: جشنواره فيلم پليس و اين ژانر سينمايي مي تواند سينماي ما را از اين روند يك سويه كه مختص ژانر كمدي، فانتزي و خانوادگي شده است در آورد و نقطه عطفي باشد براي كساني كه قصد دارند در اين نوع سينما كار كنند.وي جايگاه تلويزيون را در معرفي سينماي پليسي بسيار مهم مي داند و مي گويد: هرچه پليس و كارهاي اين نيرو انعكاس بهتري در جامعه داشته باشد، مطمئنا مي تواند اثر مطلوب خود را بر جامعه بگذارد. پليس در جامعه ما مجري قانون است و هنگامي كه پليسي قوي داشته باشيم، مطمئنا مردم جامعه بيشتر قانون مدار خواهند بود.
شايانفر اعتقاد دارد كه در بعضي از فيلم ها پليس در سكانس هاي فينال ظاهر مي شود و اين اصلا خوب نيست بايد نقش پليس در فيلمي كه مخصوص اين ژانر است پررنگ تر شود.
در خيلي از فيلم ها در دقايق پاياني كه بازيگران اصلي درگير شده اند، با صداي آژير پليس، تازه متوجه مي شويم كه پليسي هم در اين فيلم است و اين نوع فيلمسازي به وجهه اين نيرو خدشه وارد مي كند.وي تقويت فيلمنامه هاي پليسي را يكي از راه حل هاي اساسي پيشرفت اين سينما مي داند و مي گويد: براساس واقعيت هاي تلخ و شيرين جامعه بايد فيلمنامه هايي نوشته شود كه هم جذاب باشد و هم واقعي.اين تهيه كننده سينما جذب مخاطب در سينماي فعلي را ضعيف مي داند و براين باور است كه يك سويه نگاه كردن و استفاده از موضوعات تكراري و كليشه اي باعث شده كه سينماي پليسي از تب و تاب بيفتد.
مهدي كرم پور كارگردان فيلم «جايي ديگر» معتقد است، سينماي ايران در زمينه توليد فيلم هاي پليسي بايد سرمايه گذاري گسترده اي انجام دهد و از اختصاص بودجه هاي ناچيز و حركت هاي كوچك در جهت توليد فيلم هاي پليسي به شدت خودداري كند.
وي با اشاره به توليد سريال موفق «خواب و بيدار» آن را حاصل تعامل و همكاري فيلمسازان ونيروي انتظامي مي داند و مي گويد: بايد توان فيلمسازي سينماي ايران جهت توليد فيلم هاي پليسي افزايش يابد و با حضور سردار قاليباف همان طور كه درك متقابلي ميان مردم و پليس به وجود آمده اين درك متقابل ميان پليس و سينماگران نيز به وجود آيد و آنها نيز فيلمسازان را دوست خود بدانند و مطمئن باشند اگر انتقادي از سوي سينماگران صورت مي گيرد در جهت رشد و ارتقاي پليس است.
داود رشيدي بازيگر سينما و تلويزيون درباره چگونگي ساخت فيلم هاي پليسي مي گويد: در فيلم هاي پليسي بيشتر بايد جنبه آموزشي آن را در نظر گرفت و نبايد سعي كرد با الگو برداري از سينماي غرب پيش برويم. ما در فيلم هاي پليسي بايد به مردم آموزش بدهيم كه چگونه با پليس برخورد كنند و چگونه در مواقع خطر از كمك هاي پليس استفاده كنيم.وي اعتقاد دارد با وضعيت فعلي سينماي ايران كه از كمبود امكانات رنج مي برد فيلمسازان ما نبايد اداي غربي ها را كه از نظر امكانات غني هستند در بياورند، بلكه بايد فيلم هاي ايراني بسازيم و با استفاده از پرونده هاي موجود از قبيل كلاهبرداري روي به فيلم ساختن بياوريم .
رشيدي نقش تلويزيون را در آشنايي مردم با فرهنگ پليسي بسيار پررنگ مي داند و مي گويد: تلويزيون يك رسانه فراگير است و مطمئنا اثرگذاري خاص خود را در محيط خانواده خواهد داشت، ولي نبايد با چند انيميشن و چند سريال اين پرونده بسته شود، بلكه برنامه هاي آموزشي پليسي بايد هر روز ادامه پيدا كند تا بتواند اثرگذاري مطلوب خود را نشان دهد و به مردم بفهماند كه پليس حافظ امنيت آنها است.رشيدي مي گويد: جشنواره فيلم پليس نبايد روال ديگر جشنواره ها را طي كند، بلكه بايد موضوعات اساسي را در دستور كار خود قرار دهد و ديدگاه هاي مردم را در مورد پليس منعكس كند، تا بتوانيم به يك جمع بندي كلي در مورد سينماي پليسي دست يابيم.