صنعت سبز كشور عنوان يك همايش است. همين جمله كوتاه و سر راست بالقوه مي تواند ما را ببرد به دنياي تحليل هاي متعدد و اخبار متنوع تلخ و شيرين. صحبت از صنعت است كه با صفت سبز كنار آمده و در پهنه كشور مي خواهد جلوه كند. پس با كمي درنگ بر عنوان يك همايش مي شود خيلي چيزها را با حدس و گمان ترسيم كرد و نكاتي را به مثابه كشف تلقي كرد، اما بگذاريد يك راست برويم سر اصل مطلب. همه چيز با يك سخنراني شروع شد.
معاون سازمان محيط زيست كه در حاشيه بازديد از طرح نوسازي صنعت آلومينيوم كشور در اراك براي حاضران سخن مي گفت به تشكل هاي زيست محيطي و تلاش گروه هاي گوناگون موسوم به سبز در رويارويي با آلودگي هاي فزاينده محيط زيست با اميدواري اشاره مي كرد، اما محور سخنانش بر داستان دنباله دار خودروهاي فرسوده و مضرات آن متمركز بود.
يوسف حجت با ارايه آمار و ارقام، گفت كه از ابتداي امسال تاكنون براي جمع آوري 20 هزار خودروي فرسوده، 300 ميليارد ريال اعتبار هزينه شده است. او بار ديگر با اشاره به برنامه هاي تدارك ديده شده براي مقابله با آلودگي هاي زيست محيطي، صاحبان خودروهاي فرسوده را به فكر انداخت كه مساله را جدي بگيرند و افق ناگزير پيش رو را دريابند. هشدار او با اين جملات شكل گرفت. پيشنهاد طرح پرداخت جريمه هاي سنگين زيست محيطي براي خودروهايي كه بيش از حد استاندارد سوخت مصرف مي كنند در دولت تصويب شده و در صورت تصويب مجلس در سال آينده لازم الاجرا خواهد بود.
آيا تنها راه مبارزه، تهديد با تيغ تيز جريمه هاي سنگين است؟ از اين جمله معترضه بگذريد و به ادامه سخنان يوسف حجت توجه كنيد كه براي محكم كاري مي آيد: آلاينده هاي ناشي از خودروها، بخش عمده اي از آلودگي هواي شهرها را شامل مي شود و بهينه سازي مصرف سوخت و جمع آوري خودروهاي فرسوده، گامي مهم در مهار اين آلودگي هاست.
وي همچنين از تخصيص 23 ميليون دلار وام از سوي بانك جهاني براي كاهش آلودگي هواي ايران خبر داد و افزود: با اين تسهيلات زمينه استقرار تجهيزات سنجش آلودگي هوا در چهار كلانشهر تهران، مشهد، اصفهان و اراك فراهم شده است.
حجت گفت: قرارداد نصب تجهيزات سنجش آلودگي هوا در اين شهرها منعقد شده و ظرف دو ماه آينده، پنج ايستگاه سنجش آلودگي هوا در اراك نصب مي شود.
وي در بخش ديگري از سخنانش، طرح تثبيت قيمت هاي مجلس هفتم را در دراز مدت عامل وارد آمدن صدمات جدي زيست محيطي و اقتصادي به كشور عنوان كرد و افزود: اجراي اين طرح به معناي ارزان شدن قيمت سوخت و وارد آمدن فشار سنگين به دولت و محيط زيست است.
وي همچنين از برگزاري هفتمين همايش صنعت سبز كشور در هفته آينده با حضور رئيس جمهوري خبر داد و گفت: در اين همايش از واحدهاي صنعتي كه طي 7 سال پياپي در كاهش مشكلات زيست محيطي تلاش كرده اند، تقدير مي شود.

آناهيتا دروديان 
هما،نه تنها نام يك شركت بزرگ هواپيمايي كه يكي از صدها گونه حيات وحش ايران است كه حفاظت جدي در مورد آن انجام نمي شود. درحالي كه گفته مي شود در پارك ملي لار، يكي از زيستگاه هاي اين پرنده، جمعيت هما رو به انقراض است و شايد هم منقرض شده باشد، برخي ديگر از كارشناسان و محققان حيات وحش ايران معتقدند كه هما همچنان در ايران وجود دراد. دكتر بهروزي راد- كارشناس پرندگان ايران - در اين باره مي گويد: هما در ايران وجوددارد و حتي در اطراف تهران و منطقه لار هم ديده مي شود. درست است كه از پرندگان شكاري ايران آمار دقيقي در دسترس نيست، اما فرد جوينده اگر خوب بررسي كند حتما هما را خواهد ديد.
زيستگاه اين پرنده در ارتفاعات و كوهستان هاي مرتفع و غارهاي مشرف به پرتگاه ها است و دسترسي به اين مناطق دشوار. جمشيد منصوري، يكي از بزرگترين متخصصان پرندگان ايران هم در اين باره مي گويد: افراد غير متخصص در سطحي نيستند كه در اين باره اظهار نظر كنند. هما در ايران وجود دارد و در معرض انقراض نيست. من حدودا 4 ماه پيش اين پرنده را در نزديكي فرودگاه امام خمينيره ديدم. هما در ايران دو نوع جمعيت دارد؛ عده اي از آنها ساكن مناطقي در كوه هاي البرز و زاگرس هستند و در اين مناطق توليد مثل مي كنند كه به آنها محلي مي گويند. گروهي ديگر از مناطقي در ايران عبور مي كنند و مهاجر هستند و مسيرهاي پرواز اين پرندگان الزاما منطقه لار نيست. بنابراين عدم مشاهده هما در لار كميابي اين پرنده را نشان نمي دهد، اين پرنده همچنين جزو پرندگان حمايت شده ايران است و در فهرست IUCN در رده آسيب پذير قرار دارد.
بنابراين صرفا به دليل نديدن  هما در يك منطقه نمي توانيم در مورد انقراض اين پرنده مطمئن باشيم، كما اينكه افرادي هستند كه حتي تاريخ دقيق مشاهده هما را به ياد مي آورند. يكي از اين افراد آقاي بختياري، كارشناس محيط زيست، است كه در اين باره مي گويد: حدودا يك ماه و نيم پيش بود كه هما را در پارك ملي گلستان ديدم. در منطقه لار هم به تعداد اندك وجوددارد، ولي در وضعيت خوبي نيست. همچنين اين پرنده جزو پرندگان ضميمه 3 كنوانسيون سايتس قرار دارد، بدين معنا كه سايتس خيلي روي آن تاكيد ندارد.
آخرين مشاهدات آقاي بختياري در مورد اين پرنده اينگونه است: 13/12/82 جاده هراز نرسيده به آمل، 12/1/83 منطقه جلفا نزديك آسياب خرابه، 15/3/83 جواهرده، خرداد۸۳ در جاده چالوس پل زنگوله و آبان ماه 83 در پارك ملي گلستان!
شناسايي  هما
براي شناسايي هما كافيست كه اطلاعاتي در مورد شكل ظاهري اين پرنده داشته باشيد. هما پرنده ايست بسيار بزرگ با دم لوزي شكل و بدني تيره رنگ. سر آن سفيد است و قسمت انتهايي سر حنايي رنگ است، منقار خميده، پاهاي پر قدرت و پنجه هاي خميده هم از ساير ويژگي هاي آن است.
هما با سرعت پرواز مي كند و به راحتي اوج مي گيرد، در فصل زمستان هم جفت گيري مي كند.
غذاي اصلي اين پرنده را لاشه حيوانات تشكيل مي دهند، چون هما از خانواده لاشخورهاست. براي خوردن غذا هم روش ويژه اي دارد. بدين صورت كه لاشه حيوان را از ارتفاع 80 متري روي زمين پرتاب مي كند تا تكه تكه شود. سپس از مغز استخوانش تغذيه مي كند. گاهي اوقات هم علاوه بر لاشه حيوانات جانوران اهلي را مي خورد.
در حقيقت پرندگان شكاري مانند هما در راس هرم هاي غذايي قرار دارند و از اين لحاظ داراي اهميت هستند.

مواظب باشيد له اش نكنيد! گرچه اين هشدارها چندان فايده اي ندارد. اين موجود به قدري كوچك است كه به سختي ديده مي شود. هيچ وسيله اي هم براي دفاع از خودش ندارد. بحث بر سر جانوريست كه دايما مشغول جمع آوري آذوقه است؛ مورچه.
شايد اغلب شما از مورچه هايي كه گاه و بيگاه از هر جاي خانه تان سر در مي آورند، شاكي باشيد، ولي بدانيد كه مورچه ها آنقدرها هم كه فكر مي كنيد حريص و طماع نيستند و اينهمه آذوقه را فقط براي خودشان نمي خواهند. در حقيقت بخشش و اطعام جزيي از طبيعت مورچه هاست، به همين دليل بايد به اندازه كافي آذوقه داشته باشند تا با كمال ميل در اختيار ديگران قرار دهند و جالب اينجاست كه كمك مورچه به همنوعش بلاعوض است. يعني در دنياي مورچگان برخلاف دنياي ما، قرض دادن مفهومي ندارد. اين موجود سخاوتمند در قبال كمك به ديگران، هيچ توقع يا درخواستي ندارد. عجيب نيست!؟
محاسبات هندسي
نقاله و ساير ابزارهاي هندسي را فراموش كنيد. حتي نيازي به استفاده از اينهمه فرمول پيچيده مهندسي هم نيست. فقط كافيست كمي استعداد داشته باشيد تا به طور غريزي از رياضيات و هندسه استفاده كنيد، درست مثل مورچه ها.
گروهي از محققان دانشگاه شفيلد در انگلستان طي تحقيقاتشان به نتايج جالبي در اين زمينه دست يافتند؛ اينكه مورچه ها رياضيدانان ماهري هستند و راه لانه و مناطقي را كه از آنجا آذوقه جمع آوري مي كنند، با استفاده از زواياي هندسي به يكديگر خبر مي دهند.
اما چگونه؟ مورچه ها در مسير رفت و آمدشان هورموني از خود به جاي مي گذارند كه فرمون نام دارد و از اين طريق ساير مورچه ها را از كانون غذا مطلع مي سازند. نكته مهم اين قضيه اين بود كه مورچه ها چگونه از بين اينهمه مسير متفاوت كه به محل غذا منتهي مي شود، دوباره راه بازگشت به خانه را از همان مسير قبلي انتخاب مي كنند.
يكي از محققان دانشگاه شفيلد در اين باره مي گويد: ما براي اين منظور مورچه هاي قرمز را مورد بررسي قرار داديم. اين مورچه ها پس از آنكه از لانه خارج مي شوند، همواره با زاويه اي بين 50 تا 60 درجه به سمت چپ يا راست منحرف مي شوند و هيچگاه زاويه حركتشان از اين مقدار بالاتر نمي رود. اينست كه هنگام بازگشت به خانه راه را گم نمي كنند. همچنين در اثر اين حركت دقيق و حساب شده، بازده دستيابي به منابع غذايي مورچه ها، افزايش مي يابد.
گوشتخواران كوچك
مورچه ها هميشه زحمتكش و بي آزار نيستند، بلكه گاهي مي توانند به يكي از آفت هاي محيط زيست تبديل شوند. مثلا مورچه هاي گوشتخوار.
البته زياد نگران نباشيد چون اين مورچه ها فاصله زيادي با ما دارند و در آفريقاي جنوبي، مكزيك، كوبا و برزيل زندگي مي كنند. معمولا هم علاقه اي به ساختن خانه هاي زيرزميني ندارند. صحرا گرد هستند و سرعت حركتشان هنگام غارت خيلي زياد است و يك توصيه؛ اگر زماني با يك لشكر از مورچه هاي گوشتخوار مواجه شديد كه بعيد به نظر مي رسد، بدانيد كه تنها راه مرگشان آتش است.
اين مورچه ها درنده و كور هستند. هر جانوري هم كه سر راهشان باشد مي خورند؛  به شرط آنكه آن موجود بيچاره توان حركت نداشته باشد. شاخك هاي آنها به قدري قوي است كه توسط بوميان آفريقايي به عنوان نخ بخيه استفاده مي شد. البته اين كار چندان ساده نيست.
بدين صورت كه مورچه را واردا مي كردند دو طرف زخم را گاز بگيرد. بعد سر اورا قطع و شاخك ها را به هم گره مي زدند تا به شكل بخيه باقي بماند.
پيش مرگ 
ساختار اجتماعي مورچه گان بسيار شبيه جوامع انساني است.
در جامعه مورچه گان، ملكه مهمترين عضو است، به طوريكه سايرين كار و تلاش مي كنند تا رضايت خاطر ملكه جلب شود. مقام ملكه به حدي بالا است كه در رديف پادشاهان و فراعنه مصر قرار مي گيرد. به طوريكه مانند آنها پيش مرگ دارد. يعني يك گونه مورچه وجود دارد كه وظيفه چشيدن غذاي ملكه را بر عهده دارد. اين غذا تا چند روز داخل چينه دان مورچه پيش مرگ باقي مي ماند و بعد از آنكه سمي و خطرناك نبودن غذا تاييد شد، ملكه آنرا ميل مي فرمايند!