مريم دري منش
ديه گو مارادونا پس از پايان دوران بازيگري اش، با مشكلات بزرگ عديده اي روبه رو شد، مشكلاتي به مراتب بيشتر از آنچه در دوران فعاليت خود در ميادين فوتبال داشت. به عنوان بازيكن، با استعداد بسيار عظيم خود تيم ملي فوتبال آرژانتين و باشگاه هاي بارسلونا، ناپل و سويا را به سوي موفقيت هاي بزرگي رهنمون ساخت.وي در سال ۱۹۹۷ كفش هاي خود را آويخت كه پيامد آن اعتياد به مواد مخدر و مشكلات فراوان براي سلامتي اش بود، ماه آوريل گذشته مجبور شد به دليل ناراحتي ريه به بيمارستان منتقل شود. هوادارانش وقتي هفته گذشته او را در يونان در ميان كساني كه به تماشاي بازي تيم المپياكوس آمده بودند، مشاهده كردند، دچار وجد و هيجان وصف ناپذيري شدند. سخت تن به گفت وگو داد، اما به دليل معالجات مؤثر جواب هاي ما را كوتاه و قاطع داد. نظرات او در اين مقطع براي دوستداران فوتبال به ويژه هوادارانش خواندني است.
* مارادونا تمرين مي كند،شرايط روحي ات چگونه است؟
- احساس خيلي خوبي دارم. هر روز تمرين و شنا مي كنم. وضعيت تنفسي ام دوباره روبه راه شده، گرچه هنوز بايد چند كيلويي از وزنم كم كنم. دوست دارم از تمام كساني كه هر روز وقتي بيمار بودم مرا دعا مي كردند و به من فكر مي كردند تشكر كنم.
*گفته بودي روني بهترين است،آيا نظرت تغيير نكرده است؟
- وين روني ، باز هم وين روني. او به چيزهايي نيز تاكنون رسيده است و مي تواند روزي بازيكن بزرگي شود و انگليس را به سمت فتح جام جهاني هدايت كند. اما براي اين منظور بايد در درجه اول كاملا روي فوتبال تمركز كند. اگر بتواند اين كار را بكند، تقريبا با امكانات بي حد و مرزي مواجه خواهد شد. اما كار سختي است چون فوتباليست هاي امروزي تحت فشار بيشتري نسبت به زمان ما قرار دارند.
*بكهام را نمي پسندي؟
- بكهام بهترين هافبك راست دنياست. او با توپ همه كار مي تواند بكند و به شدت براي تيم كار مي كند. با اين وجود در رئال بايد در مركز خط مياني بازي كند. به علاوه توانايي او به جهت فعاليت هاي بسيار زياد تبليغاتي محدود و خدشه دار شده است. مشكل اينجاست كه در رئال همه فوق ستاره هستند. درحالي كه يك تيم به بازيكنان ديگري هم نياز دارد. بهترين حالت اين است كه تيم داراي شش يا هفت بازيكن باشد كه دقيقا برنامه هاي تاكتيكي از پيش تعيين شده را انجام دهند و چند ستاره كه سرنوشت بازي را تعيين كرده و رقم بزنند. با چنين تركيبي بود كه آرژانتين در سال ۱۹۸۶ قهرمان جهان شد.
* فوتبال با مارادونا باقي مانده است؟
- من براي فوتبال متولد شده ام، براي آن زندگي مي كنم و براي آن هم خواهم مرد. خيلي دلم مي خواهد مربي شوم، اما نام بزرگم بار سنگيني است. بسياري از مردم اعتقاد دارند كه من تخصص اين كار را ندارم و اول بايد خودم را نشان دهم و توانم را به اثبات برسانم. اگر روزي سرمربي يك تيم شوم، بسيار باعث افتخارم خواهد بود.
* به جام جهاني آينده مي روي؟
- اميدوارم سال آينده در آلمان باشم. از نظر من شانس اول قهرماني، آرژانتين است، البته نه به خاطر اين كه تيم خودم است. آنها مسابقات المپيك را برده اند و بازيكنان خوب و جوان زيادي در اختيار دارند. البته هر زمان جام جهاني در اروپا برگزار مي شود، تيم هاي اروپايي به طور معمول خيلي خوب پيش مي روند. در اين ميان انگليس تيمي دارد كه مي تواند صاحب عنوان قهرماني شود. آنها بايد يك روز دوباره قهرمان جهان شوند، چون استعداد و نيز قابليت و توانايي آن را دارند.
* بازي جوانمردانه و آن گل افسانه اي كه با دست زدي؟
- من در تمام طول دوران بازيگري ام صادق بوده ام. به عنوان يك مهاجم هر كس سعي مي كند به هدفش كه همانا گل زدن است برسد و ديگر به اين موضوع فكر نمي كند كه چگونه به اين هدف دست يابد. در مدت فعاليتم در مقابل مدافعاني بازي كرده ام كه سعي مي كردند پايم را بشكنند. اين غيرمنصفانه است. من در آن لحظه چه مي توانستم انجام دهم، توپ فرستاده شده بود و من بايد بالاتر از دروازه بان انگليس مي پريدم، چاره اي نبود، باورم نمي شد كه داور آن را ناديده بگيرد. گاهي اتفاق شما را در برزخي قرار مي دهد و اگر انگيزه و دلايل ديگري هم در پشت تصميم شما باشد، قدرت شما را كمتر مي كند. انگليس و بلاهايي كه بر سر كشور من آمده بود. مردم آرژانتين و سرزمين آبا و اجداديشان و توپخانه هاي انگليس. ما بايد انگليس را شكست مي داديم و دست من يك لحظه بالا آمد، بدون آن كه اراده اي باشد و سرانجام گل.
* در كوبا راحت بوديد؟
- بايد از آرژانتين دور مي شدم. چه جايي بهتر از كوبا، دوستم فيدل لطف زيادي كرد. محبت هاي آنان را هرگز فراموش نمي كنم.
* مارادونا از كجا و چگونه به دام اعتياد افتاد؟
- از ناپل آغاز شد. از درگيري با مسئولان باشگاه و رؤساي بزرگتر آنها. خودم هم نفهميدم، حماقت و هر چيز ديگري كه اسمش را مي خواهيد بگذاريد. من اشتباه كردم. من ديوانه شده بودم. برايم دام گذاشتند اما خودم مقصرم. اگر اراده داشتم، اينگونه گرفتار نمي شدم. من مارادونا باقي ماندم، اما بايد آن مارادونايي مي ماندم كه مردم دوست داشتند. هنوز هم مديون مهرباني هاي مردم آرژانتين و ديگر كشورها هستم. شايد مارادونا را نشناخته بودم. شايد ارزش واقعي بودن در فوتبال را خوب درك نكرده بودم. من بارها از مردم پوزش خواسته ام. مارادونا در مقابل يك قدرت مافوق خود شكست خورد و قصد دارد دوباره بازگردد. بيش از اين از من نخواهيد.
* مارادونا در دل مردم باقي مانده است؟
- احساس مي كنم جوابم مثبت است. مردم مرا دوست دارند. زماني كه در بيمارستان بستري بودم، آنها از خداوند مي خواستند تا من بهبود پيدا كنم. بدون آنها من ديگر اميدي به زندگي ندارم. سرنوشت من بايد براي جوانان آرژانتين يك درس بزرگي باشد.
* بازيكنان امروزي جهان اين مسائل را خوب مي فهمند؟
- بله، من خوشحالم كه اعتياد و ديگر مسائل در بين بازيكنان نيست. قبول دارم آنها فرهنگ بالايي دارند.
* كداميك از بازيكنان آمريكاي لاتين را دوست داري؟
- رونالدينيو ارزش هاي زيادي دارد. او بارسلونا را نجات خواهد داد. بازي او را مي پسندم، راحت و آسان فوتبال بازي مي كند. حركت هاي او به سمت دروازه حريف كه با دريبل هاي بي نظيري همراه است را هيچيك از بازيكنان حال حاضر دنيا ندارند، او بازيكن بزرگي است.
* بيلسا رفت، آرژانتين دچار نزول نخواهد شد؟
- او وظيفه خود را انجام داد. آرژانتين المپيك را فتح كرد، افتخار بزرگي بود. پكرمن هم مربي خوبي است. بيلسا اهل مطالعه بود، به طوري كه شديدا درگير مسائل تئوري بود. مربي خوش برخوردي نبود، اما كار خود را خوب مي دانست. پكرمن دوست داشتني تر از اوست و با بازيكنان ارتباط خوبي دارد. مهرباني هاي پكرمن به او كمك خواهد كرد.

جهانگير كوثري- مارادونا كيست؟ مرد كوتاه اندامي كه دنياي توپ گرد را فتح كرده و با ساق هاي خود سياست و ورزش را درهم پيچيده و حقارت هاي مردم فقير ناپل را به افتخار و سربلندي بدل ساخت. مردي با موهاي فرفري، قدكوتاه كه چاق به نظر مي رسد و اگر آن را در ويترين فروشندگان بازيكنان فوتبال قرار مي دادي هيچ باشگاهي او را انتخاب نمي كرد. اما همين مرد كوچك گران ترين و بزرگ ترين شعبده باز جهان با توپ گردشد. حركات او به واقع خارج از معيارهاي مرسوم فوتبال و ورزش بود. او پس از آرژانتين، بارسلون را به اوج رساند و با ناپل ايتاليا را تسخير كرد و در جام جهاني انتقام جزاير فالكلند را از انگلستان گرفت. مردي كه انگليسي ها هنوز به خونش تشنه اند و اروپاييان به حركات زيبايش در زمين سبز فوتبال رشك مي بردند. اين بزرگ مرد كوچك از جانب مجلات ورزشي انگليسي هم به عنوان ورزشكار دهه۸۰ انتخاب شد.اين لقب و افتخار چيز ساده اي نيست، آن هم از سوي انگليسي هاي خسيس و خودخواه. مارادونا همزمان با كسب اين افتخار درگير مسائل و اختلافاتش با باشگاه ناپل ايتالياشد تا بندهاي تهمت و افترا را پاره كند و خود را از شر ناپل راحت كند. او همچنان پرآوازه ترين، بزرگترين و باارزش ترين بازيكن جهان باقي مانده است.
ديه گو آرماندو مارادونا ۱۷ ساله بود كه عضو تيم ملي جوانان ملي كشورش شد و با بازوبند كاپيتاني در مسابقات جوانان جهان به سال ۱۹۷۹ تا قهرماني تيمش را رهنمون ساخت همان سال «بوكاجونيورز» يك ميليون پاند به وي پرداخت تا فكر رفتن از آرژانتين از سرش بيرون رود. دو سال بعد با رهبري وي «بوكاجونيورز» قهرمان ليگ آرژانتين شد.
در سال ۱۹۸۲ در جام جهاني اسپانيا كاپيتان تيمش بود اما يك خاطره بد از آن مسابقات همواره او را رنج مي دهد. فول بسيار خطرناكي كه وي به روي «باتيستا» كرد و منجر به اخراج وي شد هيچگاه از خاطرش محو نخواهد شد. با اين همه بارسلون براي وي مبلغ ۳ ميليون پوند پرداخت كرد تا او را از آرژانتين بيرون بكشد و به اسپانيا ببرد. مارادونا از اسپانيا خاطره خوشي ندارد چراكه از قرارداد دوساله اش با بارسلون فقط پول عايدش شد. در اسپانيا او آنقدر كتك خورد تا مجبور شد خانه نشين شود و اوقات را به استراحت بپردازد. با تمام اين اوصاف اين مسائل مانع از آن نشد كه ناپل براي به دست آوردن وي مبلغ ۵/۵ ميليون پاند پرداخت نمايد. اين قرارداد مثل توپ در دنياي ورزش صدا كرد.در جام جهاني ۱۹۸۶ كه آرژانتين قهرمان شد باز هم مارادونا كاپيتان تيمش بود، او در اين مسابقات از جان مايه گذاشت و از هيچ چيز دريغ نكرد و در مقابل انگلستان براي زدن گل حتي از دستش هم استفاده نمود! هوش سرشار، قدرت بدني عالي، دوندگي، كنترل توپ، گل زني و گل سازي از او يك فوتباليست بي نظير و خطرناك ساخت و درنهايت از طرف مردم بزرگترين بازيكن تاريخ لقب گرفت.

ج.ك- دنياي فوتبال در پس هيجانات روزمره براي خود منطق و اصولي دارد كه در نهايت به احساس، عاطفه و وابستگي هاي وجداني بازيكنان ختم مي شود. پديده اي چون فوتبال در قرن بيستم به پايه اي از شناخت رسيده كه قادر است، ارزشهاي بسياري از پديده هاي ديگر را تحت الشعاع قرار دهد. تكنولوژي و علم نيز به ناچار با فوتبال همراه شده اند. هنر و هنرمند نيز با تب و موج فوتبال قرين شد و پول وسيله اول ورزش حرفه اي در جهان ورزش شد. فوتبال جهان امروز گران ترين هنرمندان را در اختيار دارد و رقمهايي كه در بازار فوتبال رد و بدل مي شود در مقام مقايسه با حرفه هاي ديگر سرسام آور است. در فضاي چنين رقمهايي بازيكن مجبور است بر تمام ارزشهاي اخلاقي و انساني پشت پا بزند و در وراي اصول ورزش كه يك ركن اصلي و مهمش جوانمردي است توجهش را به ماديات و فاكتورهاي حرفه اي معطوف دارد. در هياهوي رقابت هاي فوتبال هر كس براي حفظ برتريهاي فردي و بالابردن ارزش مادي تلاش مي كند و كمتر بازيكني به گذشته و وابستگي هاي منطقه اي و جغرافيايي خود فكر مي كند. اما در زمينه همين فوتبال بريده از احساس و انسانيت بازيكناني يافت مي شوند كه با وجود اهميتي كه براي ساقهاي قيمتي خود قائلند هرگز به اعتبار و آبروي ملي و بومي خود پشت نمي كنند. دنياي حرفه اي فوتبال مانند گردابي، بازيكن و اخلاقياتش را مي بلعد و قدمي براي بازگشت او باقي نمي گذارد. در دنياي حرفه اي فوتبال تيم ملي و موطن فراموش مي شود و ساقهاي دو پا حكم كارخانه توليد را پيدا مي كند. نمونه هاي فراوان بوده اند كه حتي نام وطن خود را نيز تغيير داده اند.
بازيكناني در فوتبال جهان با سه لباس و زير پرچم سه كشور به ميدان آمده اند و بازيكناني نيز براي انباشتن پول به تيم ملي خود پشت كردند. دي استفانو، پوشكاش، جنتو و... از نسل گذشته و برند شوستر آلماني، اما «ديه گو مارادونا» حكايت ديگري دارد. او گرانقيمت ترين، محبوب ترين، مشهورترين، جوان ترين اعجوبه فوتبال جهان بودكه از فقر به اوج سرمايه رسيد. «مارادونا» اين مسير را با ساقهاي كوتاهش طي كرده و در اين راه هرگز مرارتها و رنجهاي دوران كودكي را فراموش نكرد. او در زماني كه ساق هايش هر كدام گراني بزرگترين زمرد جهان را داشت براي تيم ملي كشورش در خشن ترين و سخت ترين تورنمنت چهار جانبه شركت كرد تا لياقت و ارزشهاي خود در قبال جامعه اي كه در آنجا به دنيا آمده است را نشان دهد. او را به دام انداختند يا خود در دام تنيده گرفتار شد؟ و سرانجام در تلخ ترين روزهاي زندگي خود در يكي از بيمارستان هاي كوبا بستري شد. او اكنون باز آمده است تا غبار اعتياد را از خود بزدايد و دوباره، در دل مردم آرژانتين جاي بگيرد.