جليل وند مديرروابط عمومي سازمان حمل و نقل و ترافيك: در اين فيلم ما مي بينيم كه سرنشين ها كمربند مي بندند و اين يك تبليغ غيرمستقيم است كه البته تاثير خود را روي مخاطب دارد
محمد محمدپور
آيدا دختر جواني است كه توسط دوستش از رابطه پنهاني پدرش با يك زن غريبه باخبر مي شود. او كه مي خواهد سر از كارهاي پدر درآورد و راز او را حداقل براي خود برملا كند، از دوستش كمك مي گيرد. آن دو سوار بر يك رنو به تعقيب پدر مي پردازند تا حلقه هاي فيلم شكل گيرد. تعقيب و گريزهاي داخل البته بي خطر نيست و 2قهرمان فيلم ما يادشان نمي رود كه از كمربند ايمني استفاده كنند.
اينكه رسول صدرعاملي كارگردان ديشب باباتو ديدم آيدا عمدي يا سهوي استفاده از كمربند را به بازيگران فيلمش توصيه كرده، معلوم نيست، اما استفاده از كمربند به همين راحتي جايزه ويژه سازمان حمل و نقل و ترافيك شهر تهران را نصيب او و فيلمش كرده است؛ 10 سكه طلا و لوح تقدير!
سازمان حمل و نقل و ترافيك از 3 سال پيش اهداي يك جايزه جنبي جشنواره فيلم فجر را به خود اختصاص داده است. اين سازمان فيلم هاي حاضر در جشنواره را به دقت وارسي و بازبيني مي كند و در نهايت تصميم مي گيرد به فيلمي به خاطر رعايت فرهنگ ترافيك جايزه بدهد و از آن تقدير كند يا خير.
امسال اما برخلاف پارسال، سازمان تشخيص داد كه فيلم صدرعاملي شايسته دريافت اين جايزه است. برخلاف پارسال كه سازمان ترافيك تشخيص داد در همه فيلم ها، توجه چنداني به ترافيك نشده، امسال ترجيح داد سكه هاي خود را پخش كند.
كامران حاج نصراللهي، مديرعامل سازمان ترافيك، مي گويد: ما معيارهايي براي ارزيابي فيلم ها داشتيم كه فيلم آقاي صدرعاملي با اين معيارها همخواني بيشتري داشت. سازمان ترافيك اميدوار است دست اندركاران سينماي ايران در آثار خود به مقوله ترافيك، فرهنگسازي و آموزش غيرمستقيم مقررات عبور و مرور توجه بيشتري نشان دهند.
صدرعاملي اما سابقه دريافت جايزه از سازمان ترافيك را دارد. او 2سال پيش وقتي من ترانه 15 سال دارم را به جشنواره رساند، از طرف اين سازمان تقدير شد تا نام اين دو با يكديگر گره بخورد. شايد بتوان حدس زد كه آن جايزه باعث شد تا صدرعاملي در فيلم جديدش نيز نيم نگاهي به رعايت فرهنگ ترافيك داشته باشد و حداقل از اين جايزه بي نصيب نماند!
جليل وند مديرروابط عمومي سازمان حمل و نقل و ترافيك در اين باره به ايرانشهر مي گويد: ترافيك يك رفتار اجتماعي است. اگر قوانين راهنمايي و رانندگي به عنوان يك هنجار به صورت غيرمستقيم تبليغ شود، تاثير قابل توجهي روي افراد مي گذارد. در اين فيلم ما مي بينيم كه سرنشين ها كمربند مي بندند و اين يك تبليغ غيرمستقيم است كه البته تاثير خود را روي مخاطب دارد.
داستان فيلم و فضايي كه داستان آن را مي سازد در اهداي اين جايزه تاثير بسزايي دارد. طبعا فيلم يك تكه نان ساخته كمال تبريزي كه فضاي خاص خودش را دارد، نمي تواند اين جايزه را تصاحب كند. كارگردان ها نيز در هنگام ساخت فيلم شايد اصلا به جوايز فكر نكنند، چه رسد به جوايز جنبي كه اصولا نمي توانند ساختار يك فيلم را تحت تاثير خود قرار دهند.
جليل وند مي گويد: در برخي از فيلم ها قوانين ترافيكي خود به خود رعايت نمي شوند. بازيگر مي خواهد سوار موتورسيكلت شود، اما كلاه ايمني نمي گذارد يا در برخي فيلم ها تعقيب و گريزهاي شديد را داريم. خب، سازمان نمي تواند اين فيلم ها را مورد توجه قرار دهد. در برخي از فيلم ها نيز اصلا نمي شود به ترافيك توجه كرد. مثلا در يك فيلم تاريخي كه اسب و شتر حرف اول و آخر آن را مي زند، ديگر جايي براي رعايت قوانين ترافيكي نمي ماند!
تجربه نشان داده است كه آموزش هاي غيرمستقيم تاثير بيشتري روي افراد دارد و تبليغاتي كه از اين روش پيروي مي كنند، موفق ترند.
اخيرا آموزش قوانين ترافيك و توصيه به رعايت قوانين توسط نهادها و مراجع مربوطه از طريق انيميشن و فيلم رواج پيدا كرده است. معاونت راهنمايي و رانندگي با ساخت انيميشن هايي كه خيلي جذاب به نظر مي رسد، بينندگان را پاي تلويزيون ميخكوب مي كند و معاونت حمل و نقل و ترافيك نيز اين مقوله را از ياد نبرده است.
با اين حال به نظر مي رسد اهداي جايزه جنبي به فيلمي در جشنواره فجر توسط سازمان ترافيك يك فعاليت تبليغي است كه افزايش پرستيژ نيز سهم خود را در آن دارد.

محمد رضا كريمي 
يكي از راننده تاكسي ها كه به تازگي خودروي سمندش را تحويل گرفته، مي گويد: چند سال قبل، همين جا، در سازمان تاكسيراني جمع شديم و با آقاي هاشمي عرب صحبت كرديم. ايشان قول دادند تا پايان همان سال ما را بيمه كنند. قرار شد مبلغي را به حساب سازمان واريز كنيم كه البته اين مساله منتفي شد. الان چند سال از آن جلسه گذشته و هيچ كدام از راننده تاكسي ها بيمه نيستند. بيمه، يعني اينكه شما بعد از مدت زمان مشخصي، بازنشسته شويد و بتوانيد دوران بازنشستگي را بدون دردسر پشت سر بگذاريد. الان ما بيمه خويش فرما هستيم، ولي اين بيمه هيچ ارزشي ندارد.
وقتي مشغول صحبت كردن درباره اين مساله بود، تعارف كرد كه برويم و بنشينيم توي ماشينش. در را هم بست و گفت: انصافا اين مساله را به كسي نگو، ولي اصلا قرار نيست راننده ها را بيمه كنند. بيمه كردن ما، هزينه زيادي را از سازمان طلب مي كند كه اگرچه اين هزينه حق قانوني و اجتماعي ماست، ولي آنها حاضر نيستند زير بار اين هزينه بروند!
لايحه بيمه رانندگان تاكسي چندي پيش توسط كارشناسان شهرداري، سازمان تاكسيراني و سازمان حمل و نقل و ترافيك شهرداري تنظيم و براي تصويب نهايي به هيات دولت فرستاده شد، اما مشكلاتي بر سر راه تصويب اين لايحه - البته در سالهاي قبل - وجود داشته كه اين بار دست اندركاران اميدوارند اين مشكلات حداقل در كوتاه ترين زمان ممكن حل شود.
مهندس عبادالله فتح اللهي، مديركل دفتر حمل و نقل و ترافيك سازمان شهرداري ها درباره اين لايحه مي گويد: اين لايحه از سوي وزارت كشور و همكاري وزارت رفاه و تامين اجتماعي دنبال مي شود تا هرچه سريع تر به نتيجه برسد، اما نكته اينجاست كه بايد توضيحاتي درباره نحوه بيمه شدن رانندگان تاكسي بدهم؛ سازمان تاكسيراني يك سازمان مديريتي و نظارتي است. شما مي دانيد كه اين سازمان به هيچ راننده اي پول نمي دهد يا به عبارت ديگر، رانندگان از اين سازمان حقوق دريافت نمي كنند. پس طبق قانون وظيفه اين سازمان نيست كه راننده ها را بيمه كند، اما راننده ها نظر ديگري دارند. آنها معتقدند كاري كه انجام مي دهند عام المنفعه است و شهرداري به عنوان سازمان ناظر بر فعاليت هاي سازمان تاكسيراني بايد اين سازمان را مكلف به پرداخت حقوق مدني راننده ها - پرداخت حق بيمه و گرفتن دفترچه بيمه تامين اجتماعي - كند. آنها حتي معتقدند اگر صندوقي تشكيل شود و از راننده ها بخواهند كه حق بيمه خود را به آن صندوق واريز كنند، مشكلي به وجود نمي آيد و حاضرند اين كار را انجام دهند، اما فتح اللهي درباره اين مساله نيز نظر ديگري دارد. وي مي گويد: پرداخت اين مبلغ هم وظيفه سازمان تاكسيراني نيست، اما شهرداري تصميم گرفته با كمك چند ارگان ديگر به خاطر اين كه كار راننده هاي تاكسي عام المنفعه است، آنها را بيمه كند. به همين منظور اين لايحه تنظيم و براي تصويب به هيات دولت فرستاده شد.
آمارهاي ارايه شده از سوي مديريت سازمان تاكسيراني حاكي از آن است، چنانچه اين طرح تا پايان سال جاري به تصويب رسد، تمام راننده ها تحت پوشش آن قرار مي گيرند. سيدجمال هاشمي عرب همچون همه سالهاي گذشته از روياهاي شيرين مي گويد: رانندگان تاكسي بايد تا پايان امسال منتظر بمانند تا هيات دولت اين لايحه را به تصويب برساند. در صورت اجراي طرح مذكور، حدود يك ميليون و 500 هزار نفر تحت پوشش حمايت سازمان تامين اجتماعي قرار مي گيرند و اين آرزوي چندين و چند ساله اي است كه براي رانندگان به يك رويا تبديل شده است...
بيشتر راننده ها از وجود چنين طرحي اظهار بي اطلاعي مي كنند، اما وجود يكي، دو رويداد حداقل تا پايان سال جاري، به جريان افتادن اين مساله را به تعويق مي اندازد. با توجه به تغيير و تحولي كه در سازمان تاكسيراني و در سطوح مديريتي آن قرار است انجام شود، مسوولان اين سازمان شايد ترجيح مي دهند فعلا تا روشن شدن تكليف نهايي دست نگه دارند. گو اينكه هاشمي عرب معتقد است اگر هم قرار باشد تغييراتي در مديريت اين سازمان، اتحاديه و صنف تاكسيداران صورت گيرد - كه به اعتقاد او اين حرف ها تنها براي به تعويق افتادن طرح بيمه راننده ها مطرح شده است - تنها به شكل جايگزين فردي به جاي ديگري است، آن هم نه در ساختار مديريتي كه در جايگاهي مثل مدير امور مالي! نكته دومي هم وجود دارد كه تا حدي به شهرداري  و شوراي شهر مرتبط مي شود. فتح اللهي تاكيد مي كند كه قرار است شهرداري با كمك چند ارگان و نهاد ديگر به بيمه كردن راننده هاي تاكسي بپردازد. در حالي كه يك مقام آگاه در سازمان تاكسيراني در اين باره مي گويد: اگر قرار است شوراي شهر تهران و نهادهايي كه در اين رابطه با شوراي مذكور همكاري دارند، بيش از يك ميليون نفر را تحت پوشش بيمه اجتماعي قرار دهند، تنها شامل راننده تاكسي نمي شود، چراكه الان بحث تاكسيدارها نيز مطرح است، يعني افرادي كه صاحب تاكسي هستند، ولي به دلايلي نمي توانند روي آن كار كنند. مثلا صاحب تاكسي  خانمي است كه شوهرش در زندان به سر مي برد، اما حالا فرد ديگري روي آن به صورت كمكي كار مي كند. مساله اينجاست كه كدام يك از اين افراد در اولويت بيمه شدن قرار دارند. سازمان درصدد است هر دوي اين افراد را در صورتي كه شرايط فراهم شود، بيمه كند، اما نمي دانيم شوراي شهر تهران هم با چنين نظري موافق است يا مخالف!
از سوي ديگر عده اي از تاكسيداران و راننده هاي تاكسي كه عضو اتحاديه تاكسيداران هستند، چندي پيش بنا را بر تشكيل صندوقي گذاشتند كه با تاسيس آن بتوانند عده اي را بيمه كنند.
يكي از اين افراد مي گويد: طرح تاسيس اين صندوق به خاطر يك مشكل اصلي و اساسي منتفي شد و آن نبود كارفرما در آن طرح بود. حتما مي دانيد به دليل آنكه در حال حاضر سازمان تاكسيراني را كارفرما نمي دانند، راننده ها از اين حق اجتماعي محروم هستند. ما هم نتوانستيم خود را به عنوان يك كارفرما مطرح كنيم.
اما جالب اينجاست كه وقتي قرار است از رانندگان پولي دريافت شود، سازمان تاكسيراني در هيبت كارفرما ظاهر مي شود، اما وقتي قرار است پولي بدهد، فتح اللهي مي گويد: سازمان تاكسيراني اصولا كارفرماي راننده ها نيست، چون تعريف اين كلمه در قوانين وزارت رفاه و تامين اجتماعي چيز ديگري است. پس بيمه راننده ها بر اساس قانون نمي تواند از طريق اين سازمان پرداخت شود.  
در هر صورت اينطور به نظر مي رسد كه تا روشن شدن وضعيت نهايي مديريت فعلي اين سازمان، طرح بيمه همگاني راننده هاي تاكسي مسكوت بماند، چراكه دغدغه اصلي مسوولان اين سازمان فعلا برگزاري در انتخابات و ماندن است.
حالا توي مسير هفت تير هستيم. راننده تاكسي مي گويد: گفته اند بايد بياييد راي بدهيد. و بعد هم حرف هايي مي زند آكنده از نارضايتي و پرخاش.