وزارت بازرگاني قصد دارد ميوه ارزان به مشتريان برساند. اما اينكه اين ميوه ها از نوع سمت راست باشند ياسمت چپ موضوعي است كه تمام مسوولان وزارت بازرگاني ترجيح مي دهند در خصوص آن سكوت پيشه كنند.
عليرضا باغاني
ميوه ها در هر سفره هفت سيني ديده مي شوند، از روز اول عيد گرفته تا سيزده بدر انواع ميوه ها در هر خانه اي يافت مي شود. مرفه و غير مرفه هم ندارد، فقط تنها تفاوت آن ميوه هاي درجه يك تا 3 است. خيلي ها مي توانند ميوه درجه يك بخورند و خيلي ديگر به دشواري ميوه هاي درجه 3 را در سفره هفت سين خانواده خود جاي مي دهند.
كنترل بازار
عيد نوروز كه مي آيد همه چيز هم بايد نو شود. قيمت ها هم نو مي شود. مي گويند نمي شود كه سال نو شود و حقوق ها اضافه، اما قيمت كالا ها و خدمات افزايش نيابد، اما زياد هم نگران نباشيد، چرا كه قرار است نظارت دقيقي روي قيمت هاي ميوه در ايام عيد صورت گيرد؛ نظارتي كه اگر واقعي باشد، به نفع مصرف كنندگان است. اين كنترل توسط وزارت بازرگاني صورت مي گيرد و قيمت هاي مقطوعي براي ميوه ها توسط اين وزارتخانه  تعيين شده است.
مسوولان قيمت گذاري مركبات گفته اند با متخلفان از سطح قيمت تعيين شده، طبق قانون برخورد مي شود و واحدهاي صنفي موظف هستند قيمت هاي تعيين شده را روي محصول نصب كنند و به اطلاع مردم برسانند. كنترل و نظارت ميوه به همين جا هم ختم نمي شود، بلكه مشتريان حتي در خرده فروشي حق دارند از فروشنده صورتحساب يا فاكتور بخواهند.
بازار غير رسمي
واژه نظارت و كنترل بايد به گوشتان آشنا باشد؛ واژه اي كه همواره از سوي مسوولان نهادهاي مختلف بيان مي شود، اما در عمل چندان خبري از اين واژه ها نيست. گرچه قيمت گذاري اقدامي ضروري براي خريداران محسوب مي شود، اما اين را هم بدانيم كه هر كنترل و نظارتي، ايجاد بازار دومي را هم در پي دارد؛ بازاري كه در جامعه امروز، بازار غير رسمي لقب گرفته است.
به ميوه فروشي لوكس ... كه سري بزنيد، مي بينيد كه قيمت ميوه همان قيمت تعيين شده توسط وزارت بازرگاني است، ولي خيلي ها خوردن ميوه درجه 2 و 3 برايشان افت دارد و ميوه هاي خاص و گرانقيمت طلب مي كنند؛ ميوه هايي كه هر كس توان خريد آن را ندارد.
آيا براي فروش اين ميوه ها پاتوق خاصي در نظر گرفته شده است؟
اگر چنين تصوري داريد اشتباه مي كنيد چون همان مغازه لوكس مي تواند ميوه هاي لوكسي به شما بدهد كه درخشش آنها با مرواريد هم برابري مي كند، اما نه به قيمت تعيين شده، بلكه به قيمتي كه دلشان مي خواهد. اين بازار غير علني در شمال شهر رونق خاصي دارد. مشتريان سرشناس و مطمئن، ميوه دلخواه خود را به فروشنده سفارش مي دهند. آنها هم از خدا خواسته اين كار را براي مشتريان انجام مي دهند؛ كاري كه سودي 2 برابر براي فروشندگان دارد. اگر وجود چنين بازاري را قبول نداريد، به شماري از ميوه فروشي هاي مدرن مراجعه كنيد و بگوييد ميوه خوب و آبرومند مي خواهيم. آن وقت بازار غير رسمي برايتان معنا پيدا مي كند. اين بازار دلالان خاصي دارد كه دسترسي آنها به بهترين ميوه  هاي وارداتي بي نظير است.
واردات
هر وقت كه نوروز مي آيد ، واردات ميوه نيز از سوي مسوولان مطرح مي شود. مسوولان مي گويند ميوه وارد مي كنيم تا قيمت ها شكسته شود و مردم قدرت خريد ميوه شان بالا برود.
وزير بازرگاني و معاون او گفته اند كه براي جلوگيري از افزايش قيمت ميوه درپايان سال، واردات انجام خواهد شد. ولي مسوول تعيين قيمت ميوه ميدان مركزي ميوه  و تره بار تهران، اين واردات را غير واقعي مي خواند.
او به ايرانشهر مي گويد: هر سال وقتي به پايان سال نزديك مي شويم، وزارت بازرگاني براي جلوگيري از افزايش قيمت ها و پر شدن ميوه هاي احتكار شده در بازار از واردات ميوه خبر مي دهد در حالي كه در عمل، وارداتي انجام نمي شود يا اگر انجام شود خيلي كم است.
به گفته امامي، دلالان ميوه، ميوه هاي زيادي را در انبارها احتكار مي كنند كه ترس از خبر واردات و از بين رفتن ميوه هاي احتكار شده، باعث مي شود كه اين ميوه ها در شب عيد در بازار با قيمت پايين توزيع شود.
البته اين شگردي است كه دلالان زيادي با آن آشنا هستند اما با اين حال آنها هميشه نگران واردات هستند چون نمي شود اظهارات مسوولان وزارت بازرگاني را هم جدي نگرفت.
ميوه هاي عيد خود را مي توانيد از 2 مركز اصلي تهيه كنيد، يكي ميدان مركزي ميوه و تره باردر انتهاي خاني آبادنو و ديگري ميادين ميوه و تره بار شهرداري تهران 
توزيع ميوه  ها
ميوه وقتي از شاخه درخت كنده مي شود تا هنگامي كه به دست مشتريان مي رسد، دست كم 4 مرحله را طي مي كند. كشاورز ميوه را به خريدار عمده مي فروشد. خريدار عمده نيز يا مستقيما ميوه را به ميادين فروش ميوه مي برد يا در سطح مغازه ها توزيع مي كند. شبكه حمل ونقل ميوه ها به خودي خود شبكه اي گسترده و تعيين كننده است. حمل ونقل مي تواند از 10 تا۲۰ درصد قيمت واقعي ميوه را افزايش دهد.
كمتر مغازه اي است كه اين مراحل را براي فروش محصولات خود طي نكند، چون خريد ميوه از كشاورز براي وي صرف نمي كند و وجود اين واسطه ها و خريداران عمده براي ميوه فروشان شهرنشين ارزانتر آب مي خورد. قيمت ميوه با طي اين مراحل از باغ  تا مغازه 3 تا۵ برابر افزايش مي يابد. البته در ميادين ميوه شهرداري به خاطر سيستم خريد مستقيم از كشاورز اين قيمت ها تنها دو برابر افزايش مي يابد.
اگر قصد داريد در بازار ميوه فعاليت خود را آغاز كنيد بهتر است نه باغدار و كشاورز شويد نه ميوه فروش، بلكه واسطه گري پردرآمدترين بخش اين شغل است!
پاتوق ميوه فروشان
ميوه  هاي عيد خود را مي توانيد از دو مركز اصلي تهيه كنيد: يكي ميدان ميوه وتره بار خاني آباد كه مركز اصلي فروش ميوه، صيفي وفرنگي جات است و ديگري ميادين ميوه و تره بار شهرداري تهران كه در جاي جاي شهر پراكنده است. درهر دو اين مراكز مي توانيد بهترين ميوه ها را بيابيد.
قرار است در ميدان مركزي ميوه تهران از شنبه آينده، قيمت مركبات و انواع سيب۵۰ تومان افزايش پيدا كند. ولي ارزشش را دارد، چون قيمت انواع ميوه دست كم 50 تا 150 تومان در اين مركز از سطح شهر پايين تر است. در كانكس هاي شهرداري هم مي توانيد بهترين ميوه ها را پيدا كنيد.
۱۰۲ مركز فروش ميوه در شهر تهران وجود دارد كه براي خريد ميوه هاي شب عيد مي توانيد به اين مراكز مراجعه كنيد. شمار مراكز كوچك هم به 2هزار واحد مي رسد. در ميدان مركزي خاني آباد انواع و اقسام ميوه را مي توانيد بيابيد، اين مركز كه پاتوق اصلي ميوه فروشان قديمي است، روزگاري در انتهاي خيابان مولوي تهران بود؛ جايي كه مردم را از شمال شهر براي خريد ميوه و تره بار خوب و ارزان به سوي خود مي  كشاند. پاتوق ميوه فروشان امروز كم فروغ تر از گذشته است.
اقدامات پليسي 
براي جلوگيري از هر تخلفي بايد پليس وارد عمل شود، اما در بحث بازار ميوه، رئيس سازمان بازرسي و نظارت بر قيمت كالا و خدمات اعتقاد ديگري دارد. احمديان مي گويد: ساماندهي بازار نابسامان ميوه و تره بار با اقدامات پليسي امكانپذير نيست، بلكه با اتخاذ سياست هاي اقتصادي و تامين امكانات زيربنايي و منابع مالي، زمينه اي را بايد فراهم كرد تا توليدكنندگان قادر به نگهداري محصول براي مدت زمان مشخصي باشند.
وي مي افزايد: متاسفانه ضايعات بالاي ميوه از مرحله توليد تا مصرف موجب شده تا هزينه هاي تمام شده افزايش يابد، اما در عين حال اين هزينه ها به گونه اي نيست كه بين قيمت خريد از توليدكنندگان تا قيمت عرضه در بازار مصرف اختلافي 5برابر وجود داشته باشد. او با اشاره به بازار نابسامان ميوه و تره بار مي گويد: به دليل عدم حضور تشكل هاي توليدي در بازار عرضه محصولات كشاورزي، افرادي جايگزين اين تشكل ها مي شوند كه حتي قبل از رويت ميوه بر درخت، چندين بار آن را خريد و فروش مي كنند.
قيمت ميوه ها
در حالي كه مي توانيد قيمت هاي انواع ميوه را در كنار اين گزارش بخوانيد، لازم ديديم كه قيمت هاي تعيين شده توسط وزارت بازرگاني را هم در قسمتي از گزارش بياوريم. قيمت هاي تعيين شده توسط وزارت بازرگاني در برخي از انواع ميوه ها از قيمت هاي ميادين بالاتر است.
رئيس سازمان بازرسي و نظارت بر قيمت كالا و خدمات قيمت انواع ميوه در تهران را اينگونه بيان مي كند: سقف قيمت براي مصرف كنندگان براي هر كيلوگرم نارنگي شمال در دورترين نقاط كشور و با بهترين كيفيت 3هزار ريال، نارنگي جنوب 4 هزار ريال، پرتقال رسمي شمال 3هزار و 500 ريال، پرتقال تامپسون شمال 6 هزار ريال، پرتقال جنوب 6هزار ريال، سيب قرمز 6 هزار ريال و سيب زرد 5 هزار و 500 ريال تعيين شده است.البته اين قيمت هاي ميوه هاي درجه 2 و 3 است، چرا كه ميوه هاي لوكس قيمت هاي خاصي دارند و هركسي از عهده خريد آنها بر نمي آيد.

قيمت (تومان) شرح كالا ۸۰۰۲۵۰ سيب قرمز لبناني  ۸۰۰۲۵۰ سيب زرد لبناني  ۹۰۰ به مرغوب  ۷۵۰ انار درجه يك  ۶۰۰ انار درجه 2 ۴۵۰ انار درجه 3 ۵۵۰۵۰۰ پرتقال تامپسون جنوب  ۶۵۰ پرتقال تامپسون شمال (هر۴ عدد، يك كيلو) ۵۵۰ پرتقال تامپسون شمال (هر۵ عدد، يك كيلو) ۵۰۰ پرتقال تامپسون شمال (هر۶ عدد، يك كيلو) ۵۵۰ پرتقال بيروتي  ۴۰۰۲۵۰ پرتقال رسمي شمال  ۴۵۰۴۰۰ انگور شاهرودي  ۵۰۰ نارنگي يافا ۴۰۰۳۵۰ ليموشيرين جنوب  ۲۸۰۲۰۰ ليموشيرين شمال  ۲۲۰۱۷۰ ليمو ترش سنگي جنوب  ۲۰۰۱۸۰ گريپ فروت سفيد ۲۵۰۲۲۰ گريپ فروت توسرخ  ۱۵۰۱۰۰ نارنج  ۸۰۰ كيوي  هاي واي درجه يك  ۷۰۰ كيوي  هاي واي درجه 2 ۶۰۰ كيوي  هاي واي درجه 3 ۵۰۰۳۵۰ خيار گلخانه اي سوپر ۳۵۰۳۰۰ خيار رسمي  ۴۰۰۳۵۰ خيار درختي  ۳۰۰۱۰۰ خيار سالادي  ۹۵۰۸۵۰ انواع موز ۳۰۰۲۰۰ گوجه فرنگي  ۱۸۰ پياز قرمز انباري  ۱۷۰۱۲۰ پياز سفيد انباري  ۱۳۰۸۰ سيب زميني انباري  ۱۶۰۱۲۰ هويج فرنگي ۲۷۰۲۵۰ كدود مسمايي (خورشتي) ۲۰۰۱۵۰ كدود مسمايي (درشت) ۲۵۰۲۲۰ بادمجان بندري  ۷۵۰۶۰۰ لوبياي سبز ۵۵۰۵۰۰ فلفل دلمه اي  ۵۵۰۵۰۰ فلفل ريز شيرين و تند ۱۲۰۶۰ شلغم  ۱۱۰۹۰ چغندر بشر ۱۲۰۱۱۰ كدو حلوايي  ۶۵۰ سيرخشك درجه يك  ۵۰۰ سيرخشك درجه 2 ۴۰۰ سيرخشك درجه 3 ۱۲۰۱۰۰ كاهو رسمي پاك كرده مرغوب  ۲۵۰۲۰۰ كاهو سالادي (پيچ) ۱۳۰۱۲۰ كلم سفيد ۱۲۰۱۰۰ كلم قرمز ۱۵۰۱۱۰ گل كلم  ۱۶۰۱۴۰ انواع سبزي جور ۱۵۰۱۰۰ نعناع جعفري مخصوص خورشت  ۱۵۰۱۳۰ كرفس  ۱۰۰۸۰ ترب سياه و سفيد

قيمت هاي فوق توسط آقاي امامي، كارشناس تعيين قيمت ميوه و تره بار و عضو هيات مديره اتحاديه بارفروشان ميوه و تره بار تهران اعلا م شده است.