Hamshahri Newspaper

سمسارها سرشان شلوغ است. زياد چانه نزنيد، ممكن است داغ كنند!
اكرم احمدي -نمي ارزه، قديميه، اگه بندازي دور سنگين تري، چرا مي فروشيش؟ اگر قبل از سال نو و در سال كهنه تصميم گرفته باشي رنگ و روي خانه ات را عوض كني، صد درصد چنين وا ه هايي را شنيده اي.
وقتي از مبلمان، يخچال، گاز، تختخواب و ماشين لباسشويي ات خسته شدي و ديگر نمي تواني آنها را تحمل كني اولين چيزي كه به ذهنت مي رسد، سمساري سرخيابان است. قبل از اينكه با سمسار صحبت كني، فكرهاي زيادي به ذهنت خطور مي كند: اينكه با پول مبل هاي كهنه يك دست مبل نو بخري. از شر يخچالت كه موتورش هر شب صدا مي كند و نمي گذارد بخوابي خلا ص مي شوي و يك يخچال سايدباي سايد شيك جايش مي كاري، لباسشويي را مي فروشي، از بس لباس ها را خودت آب كشيدي دستهايت خراب شده... ، اما همه اين ابرها به محض صحبت با آقاي سمسار خراب مي شود. او حتي قبل از اينكه وسايل كهنه تو را ببيند رو سر مال مي زند. قرار را ساعت 4 بعدازظهر مي گذارد تا وسايل به قول خودش از رده خارج تو را ببيند. تو با هزار اميد و آرزو منتظر آمدن او هستي. او مي آيد. پايش را روي فرش كهنه تو مي گذارد. اولين جمله اي كه مي گويد اين است: اي بابا، اينكه نخ نما شده. فكر كنم ديگه هيچ گره ايي براش نمونده باشه. با موكت فرقي نداره. توي ذوقت مي خورد و نااميد فرش را نگاه مي كني، همان فرشي كه بارها رويش نشسته ايي تا قبل از اينكه به فكر فروختنش بيفتي اصلا نخ نما نبود، كلي هم گره داشت. اصلا هم شبيه يك موكت دست چندم نبود. حالا نوبت مبل هاست. اصلا نگاهشان نمي كند، خيلي سريع رد مي شود و مي گويد: جنس ديگه اي هم داري؟ تو مي پرسي: مبل ها چي. اي بابا؛ اين مبل ها فقط چوب هاش به درد مي خوره كه آن هم بندازي توي شومينه و گرم بشي . حالا كم كم داري داغ مي شي، صورتت سرخ شده، ولي يك دفعه برمي گردد حالا اگر بخواهي بفروشيش، 20 هزار تومان مي خرم.20 هزار تومان، صورتت داغتر شده. همان مبلي كه 3 سال پيش 350 هزار تومان برايش پول داده بودي، حالا فقط 20 هزار تومان ارزش دارد. انگار خودش راه را بلد است روبه روي يخچال تو ايستاده، در آن را باز مي كند كمي داخل يخچال را بو مي كند. اه، اه، چه بويي مي ده، اين يخچال رو بنداز دور. نگاه كن، اين يخچاله يا دخمه. چقدر تاريكه، چرا لا مپش خراب شده. در را مي بندد، مرحله جديدي شروع مي شود. حالا او يخچال را برمي گرداند تا موتورش را ببيند. چه صدايي داره. انگار داره طياره از زمين بلند مي شه، شب ها با قارقار اين موتور چطور مي خوابيد؟ گازش هم كه تموم شده. تو با تعجب در يخچال را باز مي كني، بوي بد نمي دهد. شب ها هم مي خوابيدي انگار به صدايش عادت كرده بودي. 12 هزار تومان آخرش. آقاي سمسار با تعجب به تو نگاه مي كند، چون قيافه ات عوض شده، ولي باز هم آدرس جنس ديگري را از تو مي پرسد.
سرجمع اگر خيلي بخواهم ضرر كنم 50 هزار تومان يخچال، فرش و مبل ها را مي برم، قبول؟ اگه قبول داري عصري يك ماشين بفرستم ببره، ضرر مي كنم نمي دونم تا كي بايد اينها رو گوشه مغازه تحمل كنم.
او مي رود و تو مي ماني با فرش كهنه نخ نما، يخچال دخمه بد بو و مبلي كه چوبش فقط به درد سوختن در شومينه مي خورد.
بورس مبل و فرش
در فرهنگ معين روبه روي وا ه سمسار نوشته شده: ميانجي بين فروشنده و مشتري. آنكه اجناس مختلف مردم را به فروش مي رساند، دلا ل و امانت فروش.
سمساري هم يكي از آن حرفه هاست كه در شب عيد رونق بهتري نسبت به طول سال دارد. در آخرين روزهاي سال و زمان خانه تكاني خيلي ها به فكر خريد وسايل نو مي افتند. در ايران بهترين روش به اين گونه است. يك سمسار اسباب و اثاثيه كهنه را مي خرد، برخلا ف برخي از كشورهاي ديگر كه در آنها وسايل كهنه هيچ وقت فروخته نمي شوند.
صاحبخانه اجناس كهنه خود را بيرون منزل مي گذارد تا كساني كه به آن احتياج دارند بدون پرداخت پولي صاحب آن شوند ولي در ايران شغل پر درآمدي از آن به وجود مي آيد.
سمسارها آخر سال جان تازه اي مي گيرند. يكي از آنها كه حدود 40 سال است سمساري مي كند درباره اين شغل مي گويد: خيلي جالبه، بعضي وقت ها اتفاق هاي جالبي مي افتد. شغل پر جاذبه اي است. توي اين چندين و چندين سال هميشه شب عيد كار و كاسبي بهتر بوده. اما چه چيزهايي بيشتر خريده يا فروخته مي شود؟ او مي گويد: فرش، مبلمان، يخچال و... بيشتر مردم دوست دارند مبلمان خود را عوض كنند. چون يكنواختي رنگ آنها خسته كننده شده است. قيمت آن هم به خوب ماندنش بستگي دارد و البته انصاف آقاي سمسار.
اما اگر مبل خوبي باشد بعضي وقت ها تا 200 هزار تومان هم مي خريم ولي بيشتر آنها بين 20 تا 70 هزار تومان ارزش دارند.
يخچال ها از 10 تا 30 هزار تومان خريده مي شود و قيمت هاي فرش هم از 5 هزار تومان تا 60 هزار تومان متغير است.
البته تابلو، ظرف هاي كريستال و چيني، چرخ خياطي، تلويزيون، ضبط و پخش و حتي رختخواب هم از چشم سمسارها دور نمي ماند و بازار خودشان را دارند.
در اين بين قيمت ناچيزي كه برخي از سمسارها روي اجناس دست دوم مي گذارند، براي فروشنده چندان هم به صرفه نيستند.
خاطره يكي از سمسارها در اين باره خواندني است. چند روز پيش يك خانم مسن از من خواست كه به منزل او بروم و براي يخچال او قيمت بگذارم. وقتي يخچال قديمي و از كار افتاده او را ديدم، گفتم 6 هزار تومان بيشتر نمي ارزد. او كمي فكر كرد و بعد قبول كرد به اين قيمت بفروشد. قرار شد بعد از ظهر همان روز يخچال را به مغازه بياورد. او براي آوردن يخچال يك وانت كرايه كرده بود كه از او 6 هزار تومان كرايه مي خواست به همين دليل جلوي مغازه من داد و قالي به راه انداخته بودند. پير زن صاحب يخچال فرياد مي زد يخچال نازنينم را فروختم 6 هزار تومان. حالا بايد 6 هزار تومان كرايه بدهم تا 6 هزار تومان پول آن را بگيرم !
سمسارها معمولا روزي 2 تا 3 دفعه به منزل فروشنده هايي مي روند كه قصد دارند اجناس دست دوم و زايد خود را به فروش برسانند، اما اكثر فروشنده هايي كه لوازم دست دومشان زياد نيست به مغازه آنها مراجعه مي كنند. به گفته يكي از سمسارها، آنها بيشتر به منازلي مي روند كه تمام لوازم منزل را به دليل مسافرت به حراج گذاشته اند. او مي گويد: اين روزها شمار افرادي كه همه لوازم منزل خود را به حراج مي گذارند كم شده، شايد دليلش شب عيد است و مردم نمي خواهند به مسافرت هاي طولا ني مدت بروند، اما در عوض تا دلتان بخواهد تماس داريم براي فروش مبل ها و فرش هاي دست دوم...
مبل هاي 500 هزار توماني
سمساري ها در شمال تهران البته كار و كاسبي خاص خودشان را دارند. آنها معمولا اجناسي را مي خرند كه به قيمت گراني خريداري شده اند، بنابراين فروشنده براي آب كردن آنها به اين راحتي ها كنار نمي آيد. درصد كمي از شهروندان تهراني نيز بر اين باورند كه هر ساله يا حداكثر هر 2 سال يكبار بايد دكور منزل را عوض كنند و طبعا مبل ها اولين چيزي است كه بايد بيرون انداخته شوند. از آنجا كه از عمر اين مبل ها تنها يك سال گذشته و اكثر آنها نيز گران هستند، سمسارها توجه وي ه اي براي خريدشان نشان مي دهند. از يك سو فروشنده مي خواهد مبل خود را عوض كند و راه مي آيد و از سوي ديگر جناب سمسار قادر است پايين تر از قيمت واقعي اش، مبل ها را صاحب شود.
يكي از سمسارهاي شمال تهران مي گويد: براي خريد مبل هاي اين منطقه (اقدسيه) معمولا بايد انر ي زيادي مصرف كنيم. فروشنده مبل را گران گرفته و نمي خواهد آن را مفت بدهد، اما به آنها مي گوييم كه مبل دست دوم، دست دوم است چه يك سال استفاده شده باشد، چه 5 سال.
او مي گويد كه براي برخي از مبل ها تا 500 هزار تومان هم پول مي دهد چون قيمت واقعي آنها خيلي بيشتر از 500 هزار تومان است و خريدار نو آن را 2 - 3 ميليون خريده است.
يخچال هايي كه در مناطق شمالي تهران براي فروش به سمسارها عرضه مي شود هم كمي با ساير نقاط تهران متفاوت است. در اين سمساري ها گاهي مي توان يخچال هاي سايد باي سايد هم پيدا كرد.
اين يخچال ها معمولا دير به فروش مي رسد و ما علا قه زيادي به خريد آنها نداريم. كسي كه پول خريد يك يخچال سايدباي سايد دست دوم را داشته باشد، ترجيح مي دهد مارك ارزانتري را بخرد ولي نو آن را، يا اينكه پول بيشتري بگذارد و يك سايد باي سايد درجه يك بخرد.
به گفته يكي از سمسارهاي شهرك غرب به طور متوسط 3 ماه طول مي كشد تا يكي از اجناس خريداري شده فروخته شود! يك سمسار در عباس آباد اين زمان را به يك ماه تا يك ماه و نيم تغيير مي دهد.
روزهاي آخر سال برخي از سمسارها بدون اينكه روزي را تعطيل كنند به فعاليت ادامه مي دهند. يك سمسار در جنت آباد كه از جمله آنهاست، مي گويد: وقتي براي تعطيلي باقي نمي ماند. همين صبح پنج شنبه اي كه گذشت نزديك به 7-8 تماس داشتم تا بروم آنها را ببينم و صحبت كنم، جمعه ام رفت. معمولا اسفند ماه بدون تعطيلي كار مي كنيم.
خريد و فروش اجناس آنتيك اما در روزهاي پايان سال تقريبا راكد مي شود. اكثر سمساري ها به خريد اجناس آنتيك علا قه نشان مي دهند و برخي هم در اين حوزه تخصصي كار مي كنند.
يك سمساري در ستارخان كه فقط در زمينه خريد و فروش اجناس آنتيك فعاليت مي كند، مي گويد: ركود بازار محسوس نيست، اما خب، فعاليتمان نسبت به ماه هاي قبل كمتر شده. اجناس آنتيك بازار خاص خودش را دارد ولي طبيعي است كه برخي ها ترجيح مي دهند براي فروش اجناس آنتيك خودشان عجله نكنند. اسفند، ماه عجله و شتاب است.
خريدار منصف
اكثر قريب به اتفاق سمساري هايي كه با آنها به گفت و گو نشستيم، خود را خريداري منصف معرفي كردند كه اجناس را به قيمت واقعي اش مي خرند. بيشتر آنها در پاسخ به اين سوال كه آيا روي سر مال و جنس مي زنيد؟ گفته اند: واقعيت ها را مي گوييم و برخي ديگر هم گفته اند كه در بازار اين يك امر طبيعي است كه جنس را ارزانتر از آنچه هست به دست بياوري! يكي از آنها مي گويد: كار ما اين است كه جنس را ارزان بخريم و ايده آل فروشنده هم اين است كه جنس را گران بدهد. ما فقط به كارمان مي پردازيم !
خريد و فروش اجناس دست دوم هم اين روزهاي پاياني سال رواج بسياري دارد و بازارش حسابي فعال است.
با حذف واسطه از بازار مي توان اجناس را به قيمت مناسب تري به آنكه خواهانش است، فروخت. شايد به جاي مراجعه به سمساري ها در اين آخر سالي كه فروش لوازم را با عجله همراه مي كند، بهتر است از كمي قبل تر به طور مستقيم اجناس را از طريق يك آگهي كوچك در روزنامه ها به فروش رساند. اينطوري شايد ضرر كمتري بكنيد!