علي شاكري
عكس ها: مجتبي جانبخش
درست يك ساعت پس از دربي سنتي استقلال و پرسپوليس در بعدازظهر جمعه اي داغ در تحريريه روزنامه ميزبان بوسنياك سرمربي اهل صربستان تيم هاي ملي بزرگسالان و اميد بسكتبال همراه با مترجمش (ناجي) بوديم. مردي كه در دوره دو سه ساله احياي بسكتبال در دوران مديريت مشحون با تيم اميد ايران با فتح مسابقات قاره اي نامزد شركت در مسابقات جهاني آرژانتين شد. او جدا از اين عنوان با تيم بزرگسالان نيز در غرب آسيا در صدر ايستاد. بوسنياك برخلاف هموطن و همتاي قبلي خود «نناد استرايكوويچ» كه رابطه چندان صميمي با مطبوعات نداشت، بسيار گرم و صميمي بود و آن طور كه با ما عنوان داشت، هرگز از مصاحبه و مصاحبت با ديگران خسته نمي شود، خصوصاً آن كه حرف ها حول محور بسكتبال دور بزند. البته با او از غير بسكتبال هم پرسيديم كه ماحصل اين گفت وگو را مي خوانيد.
* ولاديمير بوسنياك در يك نگاه؟
- ۳۹ ساله، متولد شهر بلگراد، پدر دو پسر، حرفه مربيگري با ۱۹ سال سابقه كه ۵ سال آن در آمريكا، ۲ سال در ليبي،يك سال در يونان و يك سال در ايران كه با امضاي قرارداد جديد اين همكاري ادامه هم پيدا مي كند.
پرورش چند بازيكن  كه تني چند از آنان هم اكنون در NBA  بازي مي كنند، قهرماني در يوگسلاوي سابق، عضويت در دو تيم معروف ستاره سرخ و پارتيزان بلگراد.
* فكر نمي كنيد ورود به حرفه مربيگري در سن ۲۰ سالگي خيلي زود بود؟
- ۲۰ ساله بودم كه به محض پايان دوران سربازي وارد دنياي مربيگري شدم. تأكيد مي كنم بازيكني در سطح بالا نبودم ولي توانستم به عضويت دو تيم مطرح آن زمان بسكتبال يوگسلاوي سابق ستاره سرخ و پارتيزان بلگراد درآيم.
مي دانيد كه ورود به تيم ملي در كشور ما با توجه به موقعيت ممتاز بسكتبال آن در اروپا و جهان كار ساده اي نبود.
* خيلي ها اعتقاد دارند كه بازيكنان معمولي نمي توانند مربياني موفق و بزرگي شوند؟
- من با چنين تعبيري موافق نيستم، كافي است نگاهي به رشته هاي مطرح امروز جهان بيندازيد تا به شما ثابت شود. آريگو ساگي مدير فعلي رئال مادريد و سرمربي سابق تيم ملي ايتاليا از آن جمله است. او هرگز بازيكن مطرحي نبوده است، از اين نوع موارد در دنياي ورزش فراوان يافت مي شود. به ديد من براي وارد شدن به دنياي مربيگري بايد انگيزه بالا داشت و بازيكن مطرح بودن معيار كافي نيست. دنياي امروز دنياي آمار است و ما با تاريخ زندگي نمي كنيم چرا كه ده الي بيست سال پس از گذشت بازيگري تماشاگر در لباس مربيگري فراموش مي كند كه شما دوران قهرماني را چگونه سپري كرديد.
* شما به عنوان يك مربي بين المللي چه دوره هايي را گذراندي؟
- تمام مداركي كه يك مربي بايد در بسكتبال داشته باشد اخذ كردم. كالج معتبر مربيگري در دنيا معروفيت دارند كه يك شاخه در شهر بولونيا ايتالياست و ديگري در شهر بلگراد. اين كالج فقط كارش تربيت مربي بسكتبال نيست، بلكه در رشته هايي مثل فوتبال و واليبال هم فعاليت مي كند كه مربيان بايد همانند دانشجويان در دانشگاه دروس مختلف را پاس كنند و در صورت كسب موفقيت كارنامه دريافت دارند. من در كالج بلگراد تحصيل كردم.
* چگونه شد به ايران آمدي؟
از طريق مديريت «فيبا»، با توجه به درخواست محمود مشحون رئيس و صفاعلي كماليان مسئول روابط بين الملل فدراسيون بسكتبال ايران براي همكاري انتخاب شدم.
ضمن آن كه رياست «فيبا» اهل صربستان مونته نگرو است كه كاملاً موقعيت مرا مي شناخت.
* آيا قبل از آمدنت به ايران با «نناد استرايكوويچ» هم مشورت كردي؟
- بله.
* برداشت او از حضورش در ايران چه بود، آيا رأي تو را براي آمدن نزد؟
- او از تجربيات خود در ايران با من گفت و اين كه ايران بچه هاي بااستعدادي دارد. البته او گفت من اين نكته را در طول حضورم در ايران هرگز بيان نكردم. او نظرش در مجموع به خصوص در مورد مربيان ايران منفي بود و اين كه من بايد چگونه با آنان كار كنم.
* در گفت وگويي كه چندي پيش با حامد حدادي داشتيم، در مقايسه با «نناد» خيلي از شما تعريف مي كرد؟
- البته دوستي من و حامد دوطرفه است. حامد بازيكن بااستعداد و خوش قلبي است و شخصيت برنده بودن را هم با خود دارد. با چنين بازيكناني نبايد برخورد منفي داشت، با آنان بايد مهربان بود و در مورد چنين بازيكناني يك اصطلاح معروفي تحت عنوان «GAMER» است كه به بازيكناني اطلاق مي شود كه عاشق بازي كردن هستند ولي در تمرينات تنبل اند. ولي اين بازيكنان در مسابقات كارهايي انجام مي دهند كه در طول تمرين هرگز از آنها نخواهي ديد.
البته كاركردن با حامد چندان هم راحت نبود ولي او به من در مسابقات اميدهاي آسيا خيلي كمك كرد. او تجربه تلخي در «دوبي» داشت كه خوشايند نبود، الان جايش در ايران بهتر است. از اتفاقي كه برايش افتاد بسيار ناراحتم ،اگر كار فيزيوتراپي را با حوصله بيشتر انجام دهد و انگيزه هم داشته باشد فكر مي كنم بتواند بازگشت موفقي داشته باشد.
* آيا او به مسابقات جام جهاني آرژانتين مي رسد؟
- به گفته شما ايراني ها «ان شاءالله» ، همه چيز بستگي به فيزيوتراپي، خودش و دكترش دارد.
* گفتيد كه در كشور ليبي هم مربيگري كرده ايد، تفاوت هاي بسكتبال ايران و ليبي؟
- ليبي هم مثل ايران در حال رشد است. در كار پايه اي كشورهاي آفريقايي رشد خوبي داشته اند، ولي سطح بسكتبال ليبي از ايران پايين تر است. در ايران بازيكنان موقعيت خوب به لحاظ مالي دارند، در ليبي تنها بازيكناني كه به تيم ملي راه مي يابند مي توانند شرايط اقتصادي خوب را تجربه كنند.
* فكر مي كني صبا باتري به مرحله نهايي جام باشگاه هاي آسيا صعود مي كند؟
- به لحاظ تكنيكي كم و كسري نسبت به حريفان خود ندارد. فكر مي كنم صباباتري جزو تيم هاي صعودكننده به مرحله نهايي خواهد بود. اگر چنين شود و آنها جواز حضور در بازي هاي مانيل را بگيرند، بازيكني از اين تيم را به تيم ملي نخواهم آورد و اجازه خواهم داد تا آنها بدون مشكل خود را آماده رويارويي با حريفان قدرتمند آسيايي سازند.
* آيا تركيب اصلي تيم ملي را با هدف جام جهاني اميدها مي بندي؟
- صددرصد، تيم ملي براساس ديدگاه جام جهاني اميدها در آرژانتين بسته خواهد شد و اين بهترين ميدان براي ماست تا داشته هاي خود را ارزيابي كنيم.
* شما ظاهراً از وضع موجود در باشگاه ها و تكيه بيش از حد آنان به بازيكنان خارجي راضي نبوديد، خصوصاً آنكه در بسياري از اين تيم ها ملي پوشان چندان بازي گرفته نمي شدند؟
- اگر ليگ روند كنوني خود را طي كند بدون ترديد در سال هاي آتي همه تيم ها روي كاكل بازيكنان خارجي خواهند چرخيد، امسال هم در نزد برخي تيم ها چنين بود. من با ورود و بكارگيري بازيكنان خارجي در ليگ برتر ايران مخالف نيستم. من با شيوه موجود كه برخي از تيم ها با وجود در اختيار داشتن ملي پوشان از وجود خارجي در پست هاي آنان سود مي برند، مخالف هستم.
* براي حل اين مشكل چه پيشنهادي داري؟
- من اعتقاد دارم هنگامي كه در برخي پست ها ترافيك بازيكنان ملي پوش وجود دارد، فدراسيون بايد پيشقدم شده و باشگاه ها را وادارد تا با آزاد كردن بازيكنان اضافه هم باعث تقويت ساير تيم ها و ارتقاي سطح ليگ شده و هم به توسعه و ارتقاي خود بازيكنان كمك كند.
من وقتي مي بينم بازيكن خارجي به محض پياده شدن از هواپيما در تركيب تيم ها قرار مي گيرد،  آن را يك نوع بي احترامي به بسكتبال و بازيكنان داخلي تلقي مي كنم. با اين نگاه نمي توان به پيشرفت بسكتبال كمك كرد. پس تكليف بازيكناني كه در گرما و سرما در تمرينات حاضر بودند چه مي شود؟
نگاه اينچنيني بي ترديد لطمه بزرگي به بسكتبال ايران خواهد زد. ديگر اينكه باشگاه ها بايد مانند پيكان به بازيكنان داخلي زمان كافي براي پرواز بدهند و از انديشه نتيجه گرايي خارج شوند. بي تفاوتي نسبت به بازيكنان داخلي به نوعي حيف و ميل سرمايه هاي ملي محسوب مي شود.
*عكس العمل مربيان داخلي به هنگام مشاهده شما در تمرينات چگونه بود؟
- خيلي خوب، من برخلاف هموطنم «استرايكوويچ» بيشتر در پي اعتمادسازي هستم و اعتقاد دارم كه مربيان داخلي بايد آزادي عمل داشته باشند. هر كسي كه از من كمك بخواهد در خدمت هستم، راهنمايي هاي من هم بيشتر جنبه تشويق دارد نه دخالت.
* تا چه حد مطالب روزنامه ها را در مورد بسكتبال و خودت مي خواني؟
- رئيس فدراسيون در بدو ورود به من گفت: روزنامه ها را نخوان برخي از آنها درست مي نويسند و برخي ديگر خير، بسياري از آنها توجه شان بيشتر به حاشيه است تا متن.
رضا مشحون هم به من توصيه كرد در برخورد با مربيان و بازيكنان موضوع بسكتبال پيشرفته تر كشورت و خودت را به رخ نكش، چراكه در آن صورت همانند «نناد» دچار مشكلات غيرقابل پيش بيني خواهي شد. ولي من هميشه رابطه خوبي با خبرنگاران داشته و دارم و مي دانم آنها هم در گرما و سرما زحمت زيادي مي كشند.
* بهترين بسكتباليست ايران در سال جاري چه كسي بود؟
- حامد حدادي كه هم در قهرماني تيم ملي بزرگسالان در غرب آسيا و هم در قهرماني تيم اميد ايران در آسيا نقشي پررنگ داشت.
* آيا زمان براي حضور حامد حدادي و جابر روزبهاني در (NBA) مناسب است؟
- خير، حامد قبل از صدمه ديدن شخصيت لازمه را براي پيوستن به (NBA) داشت ولي از لحاظ وزني بايد حدود ۲۰ كيلو به وزن خود اضافه مي كرد. جابر هم به لحاظ سرعت مشكل دارد كه من در اين زمينه مشغول برنامه ريزي هستم، ولي در مجموع بايد با صداقت گفت: هنوز شرايط براي حضور اين دو بازيكن بلندقامت فراهم نيست.
* ديگر بازيكنان چطور؟
- بازيكناني مثل امير اميني و كرم احمديان هم هستند كه آنها مي توانند در ليگ هاي تركيه و حتي كشورهاي اروپايي بازي كنند.
* بهترين بازيكنان خارجي شاغل در ايران؟
- دو بازيكن خارجي صنام، ويتالي مارش و كلوين وارنر و آندره پيتس از صباباتري و رابينسون بازيكن هندي فرش مشهد و چهار بازيكن صرب تيم هاي پگاه و راه آهن هم بد نبودند.
* آِيا به اندازه پولي كه دريافت داشته اند خوب ظاهر شدند؟
- واقعيت را بگويم خير، اصطلاحي است كه مي گويد به اندازه پول زيادي كه گرفتند، بشقاب پر بر سر ميز ناهار يا شام نياوردند.
* چرا آنها حضور در ايران را به بازي در (NBA) و ليگ اروپايي ترجيح داده اند؟
- آنها هيچكدام در اندازه NBA نيستند، آنها در اندازه هاي تيم هاي كالج آمريكا هستند كه به لحاظ كيفيت در مقامي پائين تر از NBA قرار دارد.
* مشكل آنها چيست؟
-مشكل اعظم اين بازيكنان دفاع نكردن است،  آنها بيشتر چشم به حمله دارند. بهترين بازيكنان ايران نيز درست وضعيتي مشابه بازيكنان خارجي دارند.

* شمال تهران را مي توانم با شهرهاي پاريس و رم ايتاليا مقايسه كنم.
* علاقه شديدي به پاساژ ميلاد نور دارم. مكاني كه شايد در هيچ يك از كشورهاي همجوار شما به چشم نديدم. همواره چاي و قهوه مورد علاقه ام را در آنجا مي نوشم. اكثر اوقات بيكاري ام را در اين مكان مي گذرانم.
* هتل المپيك كانون خبرساز ورزش است. اكثر مربيان مطرح خارجي شاغل در ايران در اين مكان زندگي مي كنند. حضور در اين مكان همواره خبرهاي داغي را براي خبرنگاران به همراه دارد.
* با اكثر مربيان هموطنم مثل ايوانكوويچ، فرانچيچ، بوناچيچ، كمالوويچ و ست كوويچ دوره دارم و حتي با «پارك كي ون» كره اي هم بسيار رابطه  صميمي برقرار كرده ام.
* قبل از آمدنم به ايران فقط «ست كوويچ» سرمربي تيم برق و تيم جوانان ايران را مي شناختم با بقيه در اينجا آشنا شدم.
* در هتل المپيك محور بيشتر صحبت هاي ما و مربيان خارجي روي طرز فكر، مشكلات تيم ها و نوع برخوردها و استفاده از تجارب يكديگر دور مي زند و همه به دنبال فرمولي هستيم تا با تطبيق كردن سريع تر خود طرز فكر خود را ارتقاء ببخشيم.
* از بازي سنتي استقلال و پرسپوليس خيلي خوشم آمد، هر چند من يك مربي دفاعي هستم ولي در اين بازي گلهاي زيادي رد و بدل شد.
* از بازي سعيد لطفي لذت بردم. هر جا توپ بود او نيز بود. عليرضا منصوريان هم نشان داد كه يك رهبر قدرتمند در زمين است.
* انواع غذاهاي ايراني را دوست دارم. بهترين نوع پخت برنج را در ايران ديدم. آبگوشت و شيشليك را بيش از ساير غذاها مي پسندم. اين را نيز بگويم كه بستني صربستان از بستني ايران بسيار لذيذتر است.
* چندين مسافرت داخلي داشته ام كه در ميان آنها شيراز و تخت جمشيد را خيلي دوست دارم. جزيره كيش، اهواز، اصفهان و شمال هم نقاط ديدني بسيار دارند. شهر مشهد هم به لحاظ معنوي من را خيلي تحت تأثير قرار داد. شهري كه در نگاه اول متوجه مقدس بودن آن مي شوي.
* واليبال ايران را هم دوست دارم. با بازيهايي كه ديدم مي توانم بگويم ايران بخت زيادي براي راهيابي به المپيك بعدي را دارد. كلاس واليبال ايران بالاست، حضور واليبال در مراسم عروسي در گنبد بيانگر آن است كه واليبال جزوي از وجود مردم ايران محسوب مي شود.
* نام ايران همواره آدمي را به ياد يك تمدن بزرگ و قديمي مي اندازد. مطلبي كه مايه افتخار و غرور زياد است. در ورزش بسيار حساس و شكننده هستيد و جواب ها اكثراً احساسي است و اين مورد سختي زيادي را متوجه مربيان خارجي مي سازد. بايد به بازيكنان ياد بدهيم كه حرفه و مسائل شخصي دو مقوله جدا از هم هستند.
* درگيري تحصيلي فرزندانم باعث شده تا همسرم نتواند در تهران دركنارم باشد.