|
در پر ترافيكترين لحظه سال اتفاق مي افتد
عيد مباركي ديجيتال
دو سالي هست كه مشتركان سرويس ( SMS پيغام هاي كوتاه موبايل) در ايام نوروز سعي مي كنند عيد مبارك را به صورت الكترونيك به جاي آورند. اين رسم تازه، معضلي تازه را براي معتقدان به صله ارحام الكترونيك به وجود آورده است .
اگر عادت داريد كه هميشه به نيمه پر ليوان خيره شويد، اين را نيز بگذاريد به حساب ترافيك هاي معمول شب عيد؛ مثل ترافيك خيابان ها، پياده روها، فروشگاه ها، صف هاي اتوبوس و هزاران ترافيك رنگارنگ ديگر. يا مي توانيد با اختلا ل موقت در سيستم سرويس پيام هاي كوتاه كه از سال گذشته براي كاربران اين سرويس و حتي استفاده كنندگان تلفن هاي ثابت و همراه باب شد، به اين شكل كنار بياييد كه انگار در ساعات اوليه سال نو اداره مخابرات مشغول كابل برگردان موبايل هاست .
تجربه نشان داده است كه قطع تلفن هاي ثابت هنگام كابل برگردان، تا به حال باعث مرگ كسي نشده است. بنابراين موبايل بازهاي حرفه اي بهتر است به جاي دندان قروچه و تيك هاي عصبي، كمي دندان روي جگر يا آجيل بگذارند تا اين ترافيك شديد در عرض چند ساعت يا نهايتا چند روز رفع و رجوع شود .
به هر حال روي تبريكات از نوع SMS در ايام نوروز، به ويژه در ساعت هاي اوليه تحويل سال نو به هيچ وجه حساب نكنيد. براي ارسال تبريك راه هاي ديگري هم هست كه هنوز به كلي منقرض نشده است؛ ازجمله ديد و بازديد حضوري، نامه، كبوترنامه بر و كارت تبريك يا استفاده از دود به سبك سرخپوست ها .
سيستم خدمات پيغام كوتاه درست مثل پدرجدش، موبايل، 10 سال دير وارد ايران شد. براي اولين بار در اسفند سال 1381 بود كه اين نوع خدمات در اختيار گروه معدودي از مشتركان قرار گرفت. اما به فاصله فقط 12 ماه يعني در ايام نوروز سال 1383 تعداد مشتركان به حدود 800 هزار نفر رسيد. سيستمي كه از شركت چيني ZTE خريداري شد، ظاهرا تا ظرفيت يك ميليون جوابگوست، هرچند كه اين تنها يك ظرفيت اسمي است و در عمل چنين امكاني براي استفاده هر يك ميليون نفر كاربر از اين خدمات به صورت همزمان وجود ندارد .
معضل، زماني تشديد مي شود كه خبر مي رسد امسال حدود 1/5 ميليون نفر قرار است از سيستم SMS استفاده كنند. لا بد براي افزايش ظرفيت سيستم نيز تمهيد خاصي در نظر گرفته شده است. چند ماه قبل رستمي، مدير مركز كوته پيام مخابرات به خبرنگاران گفته بود: ما به جاي خريد لا يسنس بيشتر براي افزايش تعداد كاربران، سيستم نرم افزار چيني را هك كرديم و ظرفيت را بالا برديم !
اين اظهارنظر هرچند كه بعدها توسط مدير روابط عمومي وزارت ارتباطات و فن آوري اطلا عات تكذيب و تصحيح شد، اما بدبيني كاربران را نسبت به دستگاه متولي اين امر افزايش داد. مدير روابط عمومي اظهارات مدير مركز كوته پيام مخابرات را به اين شكل تصحيح كرد كه: قفل نرم افزار به هيچ وجه شكسته نشده و فقط سيستم ارتقا داده شده است. و البته همه مي دانيم كه ارتقاي سيستم يك نرم افزار كراك شده چيزي شبيه همان مفهوم هك يا شكستن قفل است .
مسوولا ن مخابرات بارها اعلا م كرده اند كه انتظار استقبالي به اين گستردگي را نداشته اند. گستردگي مدنظر آنها همان استفاده بخشي از 800 هزار كاربر SMS است كه نوروز سال قبل به خاطر وجود اشكال در اين سيستم دچار انگشت درد شدند. يكي از كارشناسان IT كه نمي خواهد نامش فاش شود، معتقد است براي رفع همه اين اشكال ها اعم از پيش بيني ظرفيت مناسب براي پرسسور، ژRAM و هاردديسك در مركز مديريت كوته پيام شركت مخابرات حداكثر 20ميليون تومان بودجه موردنياز است. اين 20 ميليون تومان هزينه در ازاي كشيدن مبلغ فقط 150 ريال روي هر فيش موبايل قابل تهيه است و مبلغي هم ته آن براي پس انداز باقي مي ماند. اين در حالي است كه مخابرات بابت هر نوبت SMS مبلغ 110 ريال از مشتركان دريافت مي كند. اگر هر مشترك ماهي 30 پيغام كوتاه ارسال كند، ماهي 330 تومان درآمد جمع آوري مي شود كه مي كند به عبارتي حدود نيم ميليارد تومان به ازاي 1/5 ميليون كاربر .
بهانه هايي كه مسوولا ن مربوط براي بروز اين مشكل به زبان مي آورند نيز چندان پذيرفتني به نظر نمي رسد. بهانه هايي مثل خاموش بودن دستگاه، پر شدن بافر و Memory گوشي تلفن همراه و ... فقط جملا تي في البداهه براي خاموش كردن اعتراضات است .
گاهي نيز گفته مي شود: در هيچ جاي دنيا شبكه تلفن همراه يا حتي ثابت براي استفاده همزمان تمامي مشتركانش طراحي نمي شود. اتفاقا مشكل همين جاست كه معمولا در اينگونه مناسبت ها يا حوادثي نظير زلزله و سيل و ... براي آنكه از سلا متي دوستان و اقوام آگاهي به دست آيد، اكثر قريب به اتفاق دارندگان تلفن هاي ثابت و همراه به طور همزمان از اين امكان استفاده مي كنند يا سعي در استفاده دارند و موفق نمي شوند .
روز شنبه، 23 آبان ماه 1383 تعداد 2 ميليون و 900 هزار پيام و به فاصله يك روز يعني درست در روز عيد فطر بيش از 4 ميليون و 400 هزار SMS درجهان اسلا م رد و بدل شد. اين نشان مي دهد كه استفاده از اين خدمات چقدر با استقبال روبه رو شده است. متاسفانه وضعيت اينترنت نيز در اين مقاطع دست كمي از همتاي موبايلي اش ندارد، طوري كه موقع اعلا م نتايج كنكور از طريق سايت سنجش تقريبا سيستم اينترنتي كشور براي ساعت هاي متمادي دچار اختلا ل مي شود. پس به تبريك اينترنتي نيز نمي توان اميدوار بود، مگر آنكه حداقل از يك هفته قبل در اين باره اقدام به عمل آيد و يك هفته بعد از تحويل سال، ايميل ارسالي توسط دريافت كننده خوانده شود .
ظاهرا استقبال گسترده از SMS بيش از آنكه مسوولا ن IT را خوشحال كند، موجب نگراني آنها شده است. شايد ايشان انتظار داشتند زمان طولا ني تري صرف جا افتادن اين سيستم شود كه البته اين انتظار برآورده نشد .
فقط يك فقره در كشور چين گزارش شد كه در سال گذشته حدود 220 ميليارد SMS بين دارندگان تلفن همراه در اين كشور،رد و بدل شده است. اين رقم بيش از نيمي از كل پيغام هاي جهان را در اين سال تشكيل مي دهد .
تفاوت اينجاست كه مسوولا ن IT چين براي چنين استقبال گسترده اي به اندازه كافي آماده بودند و فقط براي دكور و تزئينات اقدام به ارايه خدمات كوته پيام تلفن همراه نكرده بودند .
SMSدر چين تا آنجا جا افتاده است كه چندي پيش يك نويسنده چيني به نام كيوآن فوچانگ رمان جديد خود را با عنوان خارج از محاصره قلعه از طريق SMS منتشر كرد. به گزارش آنانووا نويسنده مزبور، كتاب خود را به 60 فصل تقسيم كرد و در هر فصل 70 حرف جاي داد .
البته اينجا هنوز استفاده ادبي از اين پديده الكترونيك جانيفتاده است و كاربران بيشتر از SMS براي ردوبدل كردن جوك هاي دست اول يا پيام هاي تبريك و آگاهي از موقعيت مكاني صاحب تلفن همراه استفاده مي كنند .
مشكل ديگري كه در اين زمينه وجود دارد به سيل SMS هاي تبليغاتي از سوي شركت مخابرات مربوط مي شود. با وجود آنكه مشتركان براي در اختيار گرفتن امتياز SMS مبلغي به عنوان حق استفاده و مبلغي نيز به عنوان هزينه استفاده مي پردازند، شركت مخابرات در مناسبت هاي مختلف براي آنها پيام هايي بعضا بازرگاني ارسال مي كند و از اين طريق وارد حريم خصوصي مشتركانش مي شود. حتي گاهي نيمه شب نيز پيش مي آيد كه دريافت اين پيام هاي ناخواسته مزاحمت هايي را براي كاربران به وجود مي آورد. البته مخابرات اعلا م كرده است افرادي كه ميل ندارند اين قبيل پيغام ها براي آنها ارسال شود، كافي است ازطريق سايت اينترنتي معرفي شده شماره خود را ذكر كنند. تاكنون بيشتر كاربران از اين موضوع استقبال نكرده و ترجيح داده اند نيمه هاي شب از خواب بپرند تا اينكه به زعم خودشان شماره تلفن همراهشان در جايي ثبت شود .
ناگفته پيداست كه مخابرات از طريق ارسال اين پيام هاي ناخواسته صاحب درآمد مي شود، در حالي كه بابت اين خدمات به طور همزمان از صاحب آگهي و صاحب موبايل پول دريافت مي كند .
آمار حكايت از آن دارد كه تعداد شماره هاي موبايل نسبت به مقطع مشابه در سال گذشته حدود 1 ميليون عدد افزايش داشته است. در حال حاضر بيش از 4/5 ميليون مشترك تلفن همراه در كشور وجود دارد، در حالي كه نوروز سال قبل اين رقم به كمتر از 3/5 ميليون نفر مي رسيد .
آمار استفاده از خدمات SMS نيز كمتر از دو برابر رشد نشان مي دهد و تعداد 800 هزار مشترك ثپث سال قبل به 1/5 ميليون نفر رسيده است. پديده SMS سريعتر از آنچه در ذهن مي گنجد در سطح جهان و ايران جا افتاده است. بعضا مخالفت هايي نيز از سوي برخي مراكز مذهبي و پزشكي صورت گرفته، براي مثال مي توان به شوراي فتواي ملي مالزي اشاره كرد كه ارسال SMS با هدف قماربازي را حرام اعلا م كرده است. برخي پزشكان ايتاليايي نيز معتقدند استفاده مفرط از SMS به سلا متي انگشت انسان آسيب وارد مي كند. بيماري هاي مفصلي انگشت ناشي از فشاردادن دكمه هاي موبايل در حالت عصبي اولين عوارض استفاده مفرط از اين خدمات است .
با اين توضيحات به همه گوشي داران توصيه مي كنيم براي ارسال پيام هاي تبريك سال نو حداقل از سيستم SMS كه اين امكان را به كاربر مي دهد تا SMS را به صورت گروهي بفرستند، استفاده نكنند . SMS بازي را بگذاريد براي روزها و ساعت هايي كه اين ترافيك اعصاب خردكن وجود ندارد .
|
