هم عكس خودرو فرسوده داشتيم و هم عكس كارخانه دودزا... خلاصه      اين مطلب مثبت احتياج به عكس مثبت داشت! ا ما هر چه باشد نوروز است .
معصومه صفايي
در طول اين يكسال كه گذشت بيشتر از نقاط كور گفتيم و كم  كاري ها و سوء مديريت ها، بد نيست اين دم آخري چند خطي هم درباره پيشرفت ها بنويسيم. اين طور كه از شواهد و قراين پيداست در يكسال اخير بخش محيط زيست در صنعت چندان هم ناموفق نبوده، هرچند هنوز راه درازي در پيش است .
ورود صنايع بزرگ مثل خودروسازي، آهن، فولا د، سيمان، چوب، كاغذ و... به گود محيط زيست و عرض اندام آنها در مجامع نشانه هاي خوبي است .
مثلا  همين كه قرار است در آغاز سال جديد خط توليد پيكان طي يك مراسم در روزهاي 21 تا۲۵ فروردين ماه تعطيل شود يا ميدان نفتي آزادگان كه به خاطر عدم انجام ارزيابي زيست محيطي تعطيل شده و تا زمان ارايه پروژه كامل ارزيابي هم قرار است تعطيل بماند .
حتي دكتر حجت، معاون محيط زيست انساني سازمان در همايش اقدامات و دستاوردهاي زيست محيطي در بخش صنعت گفت: سازمان دربرابر صنايع  آلا ينده تا هر جا كه لا زم باشد مي ايستد، حتي بسياري از صنايع داروسازي، پتروشيمي، سيمان و... هر روز سازمان محيط زيست را به دادگاه مي كشند، ولي ما همچنان مقاومت مي  كنيم .
گلا يه هايي مي شود از اينكه چرا با اين حال كه صنعت خودروسازي يكي از آلا ينده هاست ولي سازمان حفاظت محيط زيست رو در رويش قرار نمي گيرد. حجت در پاسخ به اين سوال مي گويد: بخش خودرو تاكنون نزديك به 400 ميليارد تومان در بخش محيط زيست هزينه كرده است و ميزان آلا ينده هاي خود را به 5درصد و نهايتا 10درصد 10سال پيش رسانده است. ديگر محيط زيست چه مي خواهد؟ بخش محيط زيست هيچ خصومتي با هيچ صنعتي ندارد. در واقع محيط زيست در كنار صنايع است. صنعتي كه خود را به استانداردهاي جهاني نزديك كند، حتي مي تواند از پشتوانه هاي سازمان محيط زيست هم استفاده كند .
با وزارت نفت هم مذاكراتي در زمينه حذف گوگرد از گازوئيل انجام شده تا شايد همانطور كه بالا خره سرب از بنزين به طور كامل حذف شد، گوگرد هم از گازوئيل حذف شود .
و اما در مورد خودروهاي فرسوده، ظاهرا به اين زودي ها ديگر خودرويي قرار نيست از رده خارج شود، چرا كه همان خودروهاي از رده خارج شده را نمي دانند چه كار كنند و روي دستشان مانده است .
۱۰ هزار خودرو فرسوده اي كه از آغاز اين طرح از رده خارج نشده اند، به دليل كاغذ بازي هاي اداري در راه مانده اند. مهندس قلعه باني،مدير سايپا با اعلا م اين موضوع مي گويد: تمام هماهنگي هاي لا زم با فولا د مباركه براي تحويل و ذوب اين خودروها انجام شده است. خودروها هم همه آماده در پاركينگ ها مانده اند، اما متاسفانه به دليل كاغذبازي هاي مرسوم اين طرح هم در راهرو ادارات گير كرده است .
خلا صه اينكه 16صنعت اساسي بالا خره با به قول خودشان گيرهاي سازمان محيط زيست كنار آمده اند. سايپا، پارس خودرو، شركت بين المللي مهندسي ايران، زامياد، ايران خودرو، فولا د خوزستان،   ذوآب، پارس آرمان سمنان، شركت فلزات رنگين مرادي، چوكا، چوب و كاغذ مازندران، به آب زيست، شركت دام و دريا، مس سونگون، آمايشگران پويايي محيط زيست و سيمان ايلا م از اين دسته اند .
حتي سيمان ايلا م كه در گذشته يكي از آلا ينده ترين صنايع به حساب مي آمد و به جمع سبزها پيوسته. هرچند كه صنعت سيمان از جمله صنايعي است كه ذاتا آلا ينده بوده و سازگاري با محيط زيست ندارد، اما بهينه سازي و كاهش آسيب رساني به محيط زيست بالا خره در برنامه كاري اين مركز هم قرار گرفت. مهندس مرتضي لطفي، مدير عامل شركت سيمان ايلا م مي گويد: ما به اين نتيجه رسيديم كه در زمينه مسايل زيست محيطي هم مثل بسياري از مسايل ديگر، اصل پيشگيري بهترين و ارزانترين راه حل اساسي است. بنابراين ما هم با رعايت اين اصل سرمايه گذاري زيربنايي با نصب الكتروفيلتر، احداث تصفيه خانه هاي فاضلا ب، اندازه گيري هاي مداوم گرد و غبار در مقاطع مختلف، امحاي ضايعات نسوز كوره و توسعه فضاي سبز در حد 250 هكتار را داشته ايم و البته اين را هم مي دانيم كه هنوز راه درازي تا رسيدن به هدف نهايي در پيش داريم .
اين گزيده اي از بخش صنعت بود، اما آنچه كه در خود كشور ماست يك عزم ملي را مي طلبد. نكته اين است كه دكتر حجت بزرگترين مشكل را مردم مي داند، نه صنايع. او مي گويد: ما صنايع را توانستيم مجاب كنيم، اما مردم را نه. ما هنوز در زمينه هاي مختلف مثل معاينه فني خودرو و از رده خارج كردن خودروهاي فرسوده مشكل داريم .
اما آقاي معاون بايد اين را هم بدانند كه اگر واقعا مي خواهند همراهي مردم را هم داشته باشند بايد هزينه كنند. مردم عامي، سرمايه داران كلا ن بخش صنعت نيستند كه ميلياردي هم خرج كنند و به جايي شان برنخورد. با اين وضع اقتصادي كشور، هزارتومان هم هزار تومان است، چه برسد به هزينه 7 هزارتوماني معاينه فني خودرو و قسط هاي 100 هزار توماني به بالا ي خودروهاي جايگزين خودروهاي فرسوده .

زيبا جمزاد -نام باغ گياهشناسي نوشهر را حتما شنيده ايد، مجموعه اي بي نظير با قدمتي بيش از نيم قرن كه 650 گونه گياهي منحصر به فرد ايران و جهان را در خود جاي داده است. اين باغ هم فاصله اي تا مرگ ندارد؛ جاده اي قرار است قلب آن را بشكافد. اگر در تعطيلات نوروز گذارتان به نوشهر افتاد حتما چند ساعتي را در اين باغ به گردش بپردازيد. شايد ديگر هرگز چنين فرصتي پيش نيايد .
وجود اين باغ در مركز شهر نوشهر حداقل به عنوان يك مجموعه با ارزش فضاي سبز مي تواند منبع توليد درآمد از طريق جلب توريست باشد. با برنامه ريزي كه براي مجموعه باغ هاي گياهشناسي كشور به عمل آمده، تخصيص بودجه كافي براي تكميل آنها و مهيا كردن فضاي مناسب براي بازديد عموم ميسر خواهد بود.طي يكي دو سال گذشته مباحثي پيرامون ايجاد يك راه اختصاصي براي سازمان بنادر و كشتيراني مطرح شده كه متاسفانه مسير اين راه اختصاصي در داخل مجموعه باغ گياهشناسي پيشنهاد شده است. اصولا  امروزه در رابطه با توسعه در هر بخش از شهر، اولين مرحله برنامه ريزي، بررسي هاي زيست محيطي و مشاوره در اين زمينه است كه متاسفانه در برنامه توسعه فعاليت سازمان بنادر و كشتيراني، ارزانترين و بي دردسرترين راه (به ظاهر) كه همانا قطع درختان بي نظير اين مجموعه است، انتخاب شده. لا زم به ذكر است كه ايجاد راه اختصاصي كه به طول 1/5 كيلومتر و به عرض 30 متر است، نه تنها منجر به قطع تعداد زيادي از درختان كهنسال و با ارزش بومي و غير بومي مي شود، بلكه عبور تريلي هاي باربري از داخل مجموعه باغ باعث آلودگي شديد هواي منطقه شده و درختان همجوار را نيز مورد تهديد قرار مي دهد. در نهايت، اين مجموعه گرانبها كه نقش ريه شهر را ايفا مي كند، تبديل به تلي از درختان قطع شده و خشك شده خواهد شد و اين ضايعه به هيچ وجه قابل جبران نخواهد بود .
باغ هاي گياهشناسي مكان هايي هستند كه مجموعه اي از گياهان با نظم و ترتيب خاص و با اهداف مشخصي در آنها كشت و نگهداري مي شوند و نقش مهمي را در تحقيقات علوم گياهي، منابع طبيعي و كشاورزي ايفا مي كنند؛ همچنين به عنوان آزمايشگاهي براي دانشجويان و محققان اين رشته ها مورد استفاده قرار مي گيرند .
نقش باغ هاي گياهشناسي در حفاظت از گونه هاي گياهي امروزه به عنوان يكي از اصلي ترين وظايف به حساب مي آيد. به علا وه باغ هاي گياهشناسي مكان هايي هستند كه با جاذبه هاي طبيعي خود نظر بسياري از گردشگران را به خود جلب مي كنند و از جاذبه هاي گردشگري شهرهايي هستند كه اين باغ ها در آنها احداث شده اند .
باغ گياهشناسي نوشهر كه با نام هاي باغ اكولوژي و آربراتوم نوشهر نيز شناخته مي شود، با طراحي خاص در سال 1333 با هدف انجام مطالعات اكولوژي و سازگاري گونه هاي درختي و درختچه اي داخلي و خارجي طراحي و ايجاد شد. امروزه برخي پايه هاي درختي موجود در اين باغ تنها بازمانده هاي طبيعي منطقه و از ذخاير ژنتيك با ارزش به حساب مي آيند و لا زم است به عنوان آثار ملي حفظ و نگهداري شوند. در حال حاضر، در اين باغ حدود 650 گونه گياهي ايران و جهان نگهداري مي شوند كه برخي از آنها اهميت جهاني دارند و در مناطق ديگر كشور مشابه آنها ديده نمي شود. البته بايد گفت كه اين مجموعه تنها راه موجود براي عبور جاده مورد نظر نيست. بندر اميرآباد گزينه خوبي است، اصلا  چرا راه دريايي را مد نظر قرار نمي دهند. شايد كمي هزينه بيشتر در بر داشته باشد ولي نسبت به بودجه هاي كلا ن كه در اين بخش هزينه مي شود بسيار ناچيز است .
مسوولا ني كه مدام سمينار و جلسه و همايش راه مي اندازند تا پيشرفت هاي زيست محيطي شان را به رخ بكشند كجا هستند؟ چرا سازمان حفاظت محيط زيست هنوز نتوانسته با وزارت راه روابطش را حسنه كند. رعايت حقوق زيست محيطي اصلي است از قانون اساسي كه شامل همه مي شود حتي وزارتخانه هايي كه هنوز در قرون ... به سر مي برند. با ادامه اين روند چيزي از زيستگاه هاي منحصر به فرد ايران باقي نخواهد ماند. اين راهها جز به گورستان طبيعت ايران ختم نمي شود .

جمعه باران شديدي مي باريد اما آنها كه بايد مي رفتند براي جشن درختكاري رفتند. اتوبوس ها در چندين ميدان اصلي شهر از جلمه ونك، تجريش، رسالت و... براي بردن داوطلبان به عرصه هاي مشمول طرح درختكاري مستقر شدند و باوجود ناسازگاري هوا، هزاران نفر جمعه ساعت 7:30 صبح خود را به دشت ها و تپه ماهورهاي اطراف تهران رساندند. امسال برخلا ف سالهاي قبل كه بيشتر نهال كاج كاشته مي شد، نهال سرو و پسته براي پوشش گياهي اين مناطق در نظر گرفته شده بود. انگار اعتراض هاي مجامع علمي و كارشناسان بالا خره به گوش مسوولا ن رسيد. تمام عرصه به وسيله پرچم هاي رنگي تقسيم بندي شده بود. چاله هاي نيم متري محتوي كود آماده جاي دادن نهال ها بودند و آدم هاي مشتاقي كه باوجود بارندگي شديد خود را در اين عزم ملي سهيم كرده بودند .
در اين ميان چشمگيرترين رويداد حضور كودكان استثنايي در جمع مردم بود، آنها هم با كمك مربي هايشان درخت  كاشتند. سازمان بازيافت و تبديل مواد هم امسال وظيفه جمع آوري زباله را به خوبي انجام داد. اتوبوس بازيافت عرصه را از زباله پاك كرد وتمام پلا ستيك هاي نهال ها به منظور بازيافت توسط ماموران جمع آوري شدند .
شركت نفت در غرب تهران خدمات ويژه اي داشت تغذيه ،كلا ه،لباس و... تا جمعه خوبتر از هميشه باشد.دست همه بابت اينكه تهران را كمي سبز تر كردند،درد نكند .