حجم فعلي مبادلات تجاري هيدروژن اعم از ذخيره، فرآوري و تحويل، بالغ بر 720 ميليون دلار در كل جهان است، اما انتظار مي رود اين رقم تا سال 2008 به 5/1 ميليارد دلار برسد، يعني افزايشي در حدود 8/15 درصد خواهد داشت

در ميان سوخت هايي كه به عنوان جايگزين سوخت هاي فسيلي مطرح شده اند، هيدروژن كم خطرترين سوخت براي محيط زيست به شمار مي رود. بسياري از دانشمندان بر اين باورند كه هيدروژن مي تواند روزي بهترين جايگزين سوخت هاي فسيلي فعلي باشد، به همين خاطر در يك پروژه بزرگ و طولاني، دولت هاي آمريكاي شمالي، اروپا، ژاپن و ديگر كشورهاي آسيايي مي خواهند اين سوخت پاك را از لحاظ اقتصادي به صرفه كنند تا مورد استفاده وسيع در سرتاسر جهان قرار گيرد. در همين راستا دپارتمان انرژي ايالات متحده ذخيره گاه هاي هيدروژن در سراسر جهان را براي توليد و تحقيق بيشتر مشخص كرده است و احتمال مي رود سالانه ميلياردها دلار صرف اقتصادي و عملي كردن استفاده از هيدروژن شود.از هيدروژن به كار گرفته شده در پيل هاي سوختي براي توليد جريان برق در ساختمان هاي مسكوني، اداري، صنعتي و... استفاده خواهد شد.
اين پيل ها همچنين پيشتر براي توليد نيروي محركه وسايل نقليه استفاده شده است كه از پيشگامان اين عرصه مي توان به هوندا، هيونداي، تويوتا و فورد اشاره كرد كه تاكنون چند مدل خودرو هيدروژني را به صورت انبوه توليد كرده اند. نكته جالب اينجاست كه اين خودروها با استقبال مردم خصوصا در آمريكاي شمالي مواجه شده اند. هيدروژن ذخيره شده ،در آينده نزديك رقيب بسيار جدي باتري ها و منابع ذخيره نيرو در برد يك تا هزار وات خواهد شد.
اين افزايش چشمگير استفاده از هيدروژن، مراكز صنعتي و تحقيقاتي بسيار زيادي را وادار كرده است كه در مورد آن تحقيقات زيادي انجام دهند. يكي از جديدترين تحقيقاتي كه در مورد هيدروژن انتشار يافته است، مقاله اي است كه توسط شركت ارتباطات تجاري در زمينه جنبه هاي اقتصادي هيدروژن ارائه شده است. طبق اين گزارش حجم فعلي مبادلات تجاري هيدروژن اعم از ذخيره، فرآوري و تحويل، بالغ بر 720 ميليون دلار در كل جهان است، اما انتظار مي رود اين رقم تا سال 2008 به 5/1 ميليارد دلار برسد، يعني افزايشي در حدود 8/15 درصد خواهد داشت.
با توجه به روند فعلي مصرف، انتظار مي رود تا سال 2010 بيشترين درخواست هيدروژن براي تامين سوخت خودروها باشد، اما در حالت خوش بينانه (البته اين قسمت براي ما به عنوان يكي از بزرگترين توليدكنندگان سوخت فسيلي در دنيا چندان هم خوش بينانه نيست، چون فرض بر اين است كه هيدروژن جايگزين سوخت هاي فسيلي باشد) بعد از سال 2010 صنايع به مصرف كنندگان عمده هيدروژن تبديل شوند.در حال حاضر ايستگاه هاي ثابت توليد برق يكي از بازارهاي هدف براي هيدروژن است، اما در اين زمينه هنوز مشكلات تكنولوژيك بر سر راه است كه با توجه به آزمايشات انجام شده در آزمايشگاه هاي سرتاسر جهان اين مشكل بزودي برطرف خواهد شد و طبق تخمين هاي فعلي، اين ايستگاه ها در سراسر جهان 66 درصد هيدروژن ارائه شده را مصرف خواهند كرد. البته براي رسيدن به اين هدف پنج سال زمان در نظر گرفته شده است.
بعد از اين ايستگاه هاي ثابت، بيشترين مصرف مربوط به صنعت حمل و نقل است. پيش بيني مي شود اين بخش تا سال 2008 ، 35 درصد هيدروژن تجاري دنيا را مصرف كند، اين درحالي است كه در سال 2003 ، صنعت حمل و نقل فقط 23 درصد هيدروژن تجاري دنيا را مصرف مي كرد.
بازار ديگري كه احتمال مي رود ميزان قابل توجهي هيدروژن مصرف كند، مولدهاي نيروي قابل حمل هستند. البته پيشرفت در اين بازار رابطه مستقيم با نتايج تحقيقات در حال انجام دارد چون ابزارهاي فعلي مورد استفاده در اين بخش قابليت استفاده از هيدروژن را ندارند. با اين حال و با توجه به پيشرفتي كه در ساخت دستگاه هاي جديد مشاهده مي شود احتمال مي رود اين بخش در سال 2008 به ميزان 3/81 ميليون دلار از هيدروژن استفاده كند. اين درحالي است كه اين ميزان در سال 2003 فقط 39 ميليون دلار بوده است.
اما افزايش مصرف هيدروژن پيامد ديگري هم دارد و آن افزايش ارزش مراحل توليد، ذخيره و انتقال هيدروژن است. هزينه اين مراحل در سال 2002 در حدود 321 ميليون دلار بوده است، اما انتظار مي رود اين رقم در سال 2008، دو برابر شود. دليل اصلي افزايش هزينه ها را مي توان عدم توليد انبوه هيدروژن دانست؛ مسئله اي كه در آينده نزديك احتمالا بحران ساز خواهد بود. به همين دليل شركت هاي بسيار زيادي در سرتاسر دنيا در فكر راه حل مناسبي هستند كه همين امر هزينه تحقيقات در مورد هيدروژن را هم بالا برده است.
در پايان بايد يادآور شد، هيدروژن تنها يكي از سوخت هاي پيشنهاد شده براي جايگزين شدن سوخت هاي فسيلي است. از ديگر موارد مي توان به منابع تجديدپذير انرژي مانند باد و نور آفتاب و انرژي هايي نظير الكتريسيته و... اشاره كرد. همه اين منابع انرژي در كنار مزيت هاي زياد خود كه يكي از مهمترين آنها عدم آلايندگي محيط زيست است، داراي يك نقيصه بسيار بزرگ هستند و آن اينكه با توجه به سطح فعلي فن آوري بشر نمي توان از آنها همچون سوخت هاي فسيلي در همه زمينه ها استفاده كرد. به همين خاطر فعلا سوخت هاي فسيلي ودر راس آنها نفت و گاز ارزان ترين و مناسب ترين منابع انرژي به شمار مي روند.

حبيب الله ذوالفنون
عالم، رياضيدان و منجم مشهور معاصر در سال 1282 متولد شد. از كودكي به رياضيات و نجوم علاقه نشان داد تا اينكه بالاخره جزو رياضيدانان درجه اول و روحانيون بزرگ شد. از تاليفات او مي توان استخراج تقويم سالها كه در سالنامه پارس از سال 1309 تا 1331 منتشر مي شد و زيج نو و تناسب مكعبات به هندسه مقدماتي را شامل 10 قضيه كه در سالنامه پارس 1317 چاپ شد و مورد تصويب دانشمندان اروپا واقع شده، نام برد. حبيب الله ذوالفنون در سال 1336 درگذشت.
ابوجعفر محمدبن ايوب طبري
از مفاخر دانش رياضي در قرن چهارم هجري است. او كتابي در زمينه رصد كردن ستارگان نوشت كه شهرت فراواني به دست آورد. اين كتاب در شش فصل و به صورت پرسش و پاسخ تنظيم شده و حاوي اطلاعات بسيار سودمندي در زمينه علم نجوم است. بيشتر اهميت اين كتاب به سبب آن بود كه به زبان فارسي و به نحوي قابل فهم نوشته شده بود و از جهت معروفيتي كه به دست آورد، نويسنده اش را طبري صاحب اسطرلاب فارسي ناميدند.
عين الزمان امام ابوعلي حسن بن علي قطان مروزي
از رياضيدانان بزرگ قرن پنجم است كه به سال 465 در مرو متولد شد. تحصيلات علمي او در خدمت ابوالعباس لوكري انجام شد و در مرو مي زيست تا به سال 548 در فتنه غزان به دست آن وحشيان كشته شد. قطان از دانشمندان بزرگ عهد خود و در طب و علوم اوائل و رياضيات و ادبيات و علوم ديني سرآمد زمان خود بود، ولي اشتغال او بيشتر به علم طب بود و در مرو، دكاني داشت و در آنجا به طبابت مشغول بوده است. وي در عروض و انساب و طب نيز تاليفاتي متعدد داشت. مهمترين اثر رياضي او كتاب كيهان شناخت در علم هيئت است.
ابوالفتح محمودبن قاسم الاصفهاني
از مشاهير منجمان و رياضيدانان قرن چهارم است كه ترجمه كتاب المخروطات آپولونيوس كه هلال بن ابي هلال الحمصي و ثابت بن قره آن را ترجمه كرده بودند، تكميل كرد و سه كتاب اخير آن را به عربي درآورد و تفسيرگرانبهايي بر آن نوشت كه از آن چند ترجمه به لاتين و انگليسي شده است.
ابوالحسن علي بن احمد نسوي
يكي از علماي بزرگ رياضي است كه در حدود سال 420، كتابي در علم حساب به زبان پارسي نوشته و همان كتاب را به نام المعني في الحساب الهندسي به زبان عربي درآورده و علاوه بر آن كتاب هاي ديگري نيز در علم رياضي به عربي نوشته است.

لايه هاي قديمي يخ حاوي حباب هاي هوا متعلق به دوره هاي گذشته زمين شناسي است.
بررسي حباب هاي هواي كره زمين متعلق به هزاران سال پيش نشان مي دهد كه ميزان گاز دي اكسيد كربن در جو زمين در خلال دويست و پنجاه سال گذشته به شدت افزايش يافته است.
به گزارش مجله علمي نيچر Nature، گروهي از دانشمندان توانسته اند حباب هاي هواي مربوط به حدود چهارصد هزار سال قبل را كه در لايه هاي قديمي يخ محبوس بوده، مورد بررسي قرار دهند و تركيب آن را با دوره هاي بعدي و زمان حاضر مقايسه كنند.
چهارصد هزار سال قبل تغييري اندك در مدار زمين باعث تغيير در آب و هواي زمين شد و از اين نظر با شرايط متحول جاري قابل مقايسه است.
اين دانشمندان نتيجه گرفتند كه پس از اين تغيير، ميزان گاز دي اكسيد كربن در هواي زمين براي سي هزار سال همچنان يكنواخت باقي ماند.
انتشار گزارش جديد در مورد تاثير استفاده از سوخت هاي فسيلي در گرمايش آب و هواي زمين، سياست دولت آمريكا در خودداري از پيوستن به پيمان كيوتو و تلاش براي كاهش ميزان گازهاي گلخانه اي را در معرض انتقاد بيشتري قرار مي دهد.
پس از خاتمه جديدترين دوره يخبندان كره زمين نيز تغييري محسوس در توليد اين گاز مشاهده نشد، اما از زمان آغاز انقلاب صنعتي در دو قرن و نيم پيش، اين مقدار بيش از سي درصد افزايش يافته است.
انقلاب صنعتي به تحول سريع در فن آوري توليد و بخصوص استفاده روز افزون از سوخت هاي فسيلي مانند زغال سنگ، نفت و گاز در توليد كارخانه اي و حمل و نقل منجر شد.
نتيجه اين پژوهش، نظر دانشمنداني را تاييد مي كند كه معتقدند آلودگي ناشي از استفاده از سوخت هاي فسيلي عامل اصلي در ايجاد گاز دي اكسيد كربن و گرمايش آب و هواي زمين بوده است.
پخش گازهاي ناشي از سوخت هاي فسيلي در فضا باعث مي شود كه لايه اي اطراف كره زمين را فرا بگيرد و با حبس گرما در داخل جو، عملا شرايطي شبيه گلخانه را ايجاد كند. از همين رو، از اين گازها با عنوان گازهاي گلخانه اي نام برده مي شود.
يافته هاي جديد داراي نتايج سياسي نيز هست زيرا ديدگاه دولت كنوني آمريكا در اين زمينه را كه "گرمايش زمين ممكن است ناشي از عواملي غير از استفاده وسيع از سوخت هاي فسيلي باشد" بيشتر زير سوال مي برد.