عكس: علي اكبر شيريان

سميرا ربيعي
شهريور كه مي رسد، شمارش معكوس براي آغاز سال تحصيلي جديد شروع مي شود. هر روز اين ماه پاياني تابستان براي دانش آموزان و حتي دانشجويان حكم طلا را دارد. از آن جهت كه بخوبي مي دانند با فرا رسيدن مهر بايد 9 ماه تمام را به درس و مشق بگذرانند. در چنين شرايطي است كه براي هر لحظه اين ايام تعطيل، دلتنگ مي شوند و حسرت روزهايي را مي خورند كه به سرعت پشت سر گذاشتند.
اما فقط رسيدن به روزهاي مياني و پاياني شهريور نيست كه پايان تعطيلات را يادآوري مي كند، بلكه بوي درس و مدرسه را مي توان از آغاز فروش كتب درسي و دفترچه هاي تحصيلي در بازار كتاب و لوازم التحرير نيز حس كرد. بازاري كه در روزهاي پاياني شهريور و آغازين مهر، بهترين فصل فروش را پشت سر مي گذارد و حتي تا مرز ايجاد بازار سياه نيز پيش مي رود. اين بازار سياه براي كتاب هاي درسي كه با قيمت مقطوع و مشخص در سراسر كشور به فروش مي رسد، كمتر پيش مي آيد و بيشتر حول و حوش دفترچه هاي تحصيلي ايجاد مي شود.
دفترچه هاي حمايتي
سالهاي مياني دهه 60 بود كه به يكباره دفترچه كمياب شد و حكم طلا پيدا كرد. شرايط ويژه دوران جنگ و وضعيت بحراني كشور در برابر تحريم هاي اقتصادي باعث شده بود كه سودجويان و دلالان فرصت طلب هر بار يك بازار را هدف قرار دهند و اهداف سودجويانه خود را دنبال كنند. در چنين شرايطي بود كه براي اولين بار نام دفترچه هاي حمايتي مركز تهيه و توزيع كالاي وزارت بازرگاني بر سر زبان ها افتاد و اين دفترها نيز به چرخه توزيع كتاب هاي درسي در مدارس پيوست. آن روزها به تناسب كلاس هاي درسي، تعداد مشخصي دفترچه 40 برگ، 60 برگ و 100 برگ با دريافت وجه، بين دانش آموزان تقسيم مي شد،  دفترچه هايي هم شكل، با آرم مركز تهيه و توزيع كالا در روي جلد و شعار تعليم و تربيت عبادتست در پشت. كم كم بعد ازگذشت چند سال و با به ثبات رسيدن اوضاع اقتصادي كشور، سيستم توزيع دفاتر نيز تغيير يافت و اين وظيفه از مدارس به فروشگاه هاي فصلي عرضه مستقيم كالا كه معمولا به مناسبت آغاز فصل مدارس داير مي شد، محول شد.
با ورود به دهه 80 و پشت سر گذاشتن دوران گذار، نه خبري از فروشگاه هاي فصلي بود تا محلي براي فروش محصولات حمايتي باشد و نه اصلا نيازي به اعمال چنين سياست هاي حمايتي حس مي شد. اما با اين حال دولت كه از فروش دفترچه هاي تحصيلي به دانش آموزان ضرر نكرده بود، همچنان به توزيع سياست هاي حمايتي خود ادامه داد؛ سياست هايي كه امسال نيز در قالب توزيع دفترچه هاي تحصيلي از فردا آغاز مي شود.
از فردا
اواسط مرداد ماه بود كه وزارت بازرگاني طي اطلاعيه اي از توزيع 200 ميليون جلد دفترچه تحصيلي ارزانقيمت خبر داد. وزارت بازرگاني لزوم تامين بخشي از ملزومات مورد نياز دانش آموزان در سال تحصيلي جديد را در راستاي اجراي سياست هاي حمايتي دولت عنوان كرده و به برنامه ريزي هاي صورت گرفته براي توزيع گسترده 200 ميليون جلد از انواع دفترچه هاي تحصيلي 40، 60، 80 و 100 برگ با قيمت هاي مناسب در سراسر كشور اشاره كرده بود.
براساس اعلام وزارت بازرگاني، توزيع اين دفترچه ها در تمام شبكه هاي توزيع، از جمله تعاوني هاي كارمندي، كارگري، نيروهاي مسلح، مصرف محلي، مصرف سپه، فروشگاه هاي زنجيره اي شهروند، قدس، رفاه و واحدهاي صنفي توزيع كننده لوازم التحرير از فردا آغاز خواهد شد.
همچنين قرار است بخشي از اين دفاتر جهت تامين نياز خانواده هاي تحت پوشش كميته امداد حضرت امام خميني(ره) به طور مستقيم توسط اين نهاد توزيع شود.
وزارت بازرگاني با اشاره به اينكه قيمت اين دفاتر در شبكه هاي ياد شده در سراسر كشور يكسان است از تمام هموطنان تقاضا كرده تا ضمن مراجعه تدريجي به شبكه هاي توزيع جهت تهيه دفاتر، هرگونه تخلف شامل گرانفروشي، رعايت نكردن ضوابط قيمت گذاري، فروش اجباري كالا به همراه ساير اقلام، صادر نكردن فاكتور و... را جهت رسيدگي به شماره تلفن 124 سازمان بازرسي و نظارت بر قيمت و توزيع كالا و خدمات يا سازمان هاي بازرگاني استان هاي كشور گزارش دهند.
در چنين شرايطي به نظر مي رسد امسال نيز چون سالهاي گذشته با مشكل كمبود و گراني دفترچه هاي تحصيلي مواجه نشويم، البته به شرطي كه اين دفاتر به جاي عرضه در مراكز ياد شده، سر از انبارهاي احتكار كالا درنياورد.

اين روزها بازار حاجي برون داغ داغ است. آنقدر داغ كه شركت مخابرات ايران هم به فكر سرويس دهي بيشتر به زائران خانه خدا افتاده است. برهمين اساس اين شركت اقدام به برقراري سيستم رومينگ بين الملل تلفن همراه براي كشور عربستان كرده و براي اينكه كسي احيانا دچار ضرر و زيان نشود، تعرفه اين خدمات را هم اعلام كرده است.
برطبق اين تعرفه، هزينه هر دقيقه مكالمه رومينگ از عربستان به مقصد ايران با اپراتور STC-ALJAWAL از ساعت 6 صبح تا،۲۰ 13هزار و۲۱۱ ريال، از ساعت 20الي 24، 10هزار و 809 ريال و از ساعت 24 تا۶صبح، 8هزار و 647ريال است.
در داخل كشور عربستان با اين اپراتور شنبه تا چهارشنبه از ساعت 9صبح تا 23، يكهزار و 922ريال و از ساعت 23 تا 9صبح، يكهزار و 201 ريال اعلام شده است.
اما براي مكالمه داخل ايران به مقصد تلفن همراه در عربستان در تمام ساعات شبانه روز برابر نرخ داخلي ايران است، در حالي كه براي شخصي كه تلفن خود را به اين كشور منتقل كرده و از ايران با او ارتباط برقرار مي شود، در تمام ساعات شبانه روز يكهزار و 5/699 ريال محسوب خواهد شد. مبلغ هر پيام كوتاه داخل عربستان 721 ريال و به ساير اپراتورها يكهزار و 681 ريال است. ضمن اينكه به تعرفه هاي ياد شده 15درصد به عنوان mark-uo اضافه مي شود. از سوي ديگر تعرفه رومينگ بين الملل تلفن همراه براي عربستان با اپراتوري Etihad-mobily متفاوت است. براساس اين تعرفه، هزينه هر دقيقه مكالمه رومينگ از عربستان به ايران شنبه تا چهارشنبه از ساعت 7صبح تا 21، 12هزار و 154 ريال و از ساعت 21 تا۷صبح شنبه تا پنج شنبه و تمام ساعات ايام تعطيل و جمعه 10هزار و 233 ريال است.
مشتركان در داخل عربستان مي توانند با تعرفه يكهزار و 923 ريال مكالمه كنند. همچنين اينگونه افراد براي ارتباط هايي كه از داخل ايران با آنها برقرار مي شود، در تمام ساعات شبانه روز يكهزار و 5/699 ريال بايد بپردازند.
مبلغ هر پيام كوتاه در اين اپراتور از اپراتور اول گرانتر و معادل يكهزار و 898 ريال است. در عوض به تمامي تعرفه ها به جاي 15درصد، 5درصد تحت عنوان tax اضافه مي شود.

اعلام قيمت ميوه و سبزي از سوي سازمان ميادين ميوه و تره بار شهرداري تهران اين خاصيت را دارد كه هنگام مراجعه به بازارچه هاي ميوه و تره بار مستقر در شهر، كلاه سرتان نرود. البته اين سازمان مدعي است كه قيمت هاي جديد نه تنها نسبت به قيمت هاي هفته گذشته تغييري نداشته، بلكه در برخي موارد مانند انواع هلو، شليل، شبرنگ، انگور عسگري، هندوانه و خربزه آناناسي ارزان تر هم شده است. به هر حال نگاهي به ليست قيمت هاي سازمان ميوه و تره بار شهرداري تهران و مقايسه آن با آنچه در بازارچه هاي اين سازمان عرضه مي شود، مي تواند صحت اين ادعا را روشن كند.

سومين نمايشگاه بين المللي بازرگاني چابهار
براي سفر به چابهار شايد هيچ زماني بهتر از ايام برگزاري نمايشگاه بين المللي بازرگاني در اين منطقه آزاد نباشد. البته اين را سيد محمد مرتضوي، مدير اين نمايشگاه نمي گويد، چون به عقيده او موقعيت
تجاري- استراتژيك منطقه آزاد تجاري- صنعتي چابهار به عنوان دروازه ورود به ايران، آسياي مركزي، ناحيه قفقاز و اروپاي شرقي در همه حال حائز اهميت است.
مرتضوي امكان نگهداري و ترانزيت كالا، وجود معافيت هاي مالياتي، قوانين آسان و شفاف، نيروي كار ارزان و... را از مزاياي حضور در اين منطقه مي داند و برپايي اين نمايشگاه را سبب معرفي توانمندي صنايع مختلف برمي شمرد.
ظاهرا قرار است در سومين نمايشگاه بين المللي بازرگاني چابهار، گروه هاي مختلف كالايي در زمينه هاي ساختماني، شيرآلات بهداشتي، لوازم و تجهيزات برقي، سيستم هاي آبرساني، پزشكي و دارويي، كشاورزي، دامداري، منسوجات، پتروشيمي، لاستيك، پلاستيك و بهداشتي و آرايشي و در بخش خدمات، خدمات فني و مهندسي، راهسازي، ترانزيت كالا و نيز صادرات و واردات ، جديدترين محصولات و خدمات خود را به بازديدكنندگان عرضه كنند.
به گفته مرتضوي اين نمايشگاه از 29شهريور تا دوم مهرماه توسط شركت سهامي نمايشگاه هاي بين المللي منطقه آزاد چابهار و شركت توسعه صنايع نمايشگاهي (هم آوا تجهيز) و با همكاري انجمن صنايع نمايشگاهي ايران و صنايع نمايشگاهي سازه سيستم برپا مي شود.
وفور مرغ و تخم مرغ در ماه رمضان
نمي دانيم اگر كسي بگويد: مردم نگران عرضه مرغ و تخم مرغ در ماه رمضان نباشند قبول كنيم يا مثل تمام حرف هاي قبلي بشنويم و فراموش كنيم.
مدير كل دفتر طيور وزارت جهادكشاورزي مي گويد: با برنامه ريزي ها و تمهيداتي كه در بحث قيمت مرغ و تخم مرغ از دو سال قبل فراهم شده است، پيش بيني مي كنيم كه وضعيت توليد گوشت مرغ وتخم مرغ و همچنين تعادل قيمت از نظر نوسانات قيمتي، سال 84 بهتر از سال 83 بوده و با برنامه ريزي هاي انجام شده جوجه ريزي در خطوط الگويي و بالادستي به مراتب از سالهاي گذشته بهتر است.
مهندس محمود شهيري پارسا معتقد است: با تمهيداتي كه در كميسيون تنظيم بازار صورت گرفته و اهرمي كه به عنوان ذخيره سازي براي تنظيم بازار گوشت مرغ و تخم مرغ از امسال شروع شده، به نظر مي رسد كه شرايط منصفانه اي هم براي مصرف كنندگان و هم براي توليدكنندگان داشته باشيم.
او البته به اين نكته اعتراف مي كند كه تعادل بازار در سال 84 مشروط بر اين است كه ما به عنوان دولت به تعهداتمان به موقع عمل كنيم.
راه دراز بانك هاي خصوصي
اين روزها آگهي تاسيس بانك هاي خصوصي در مطبوعات، بيشتر از هميشه به چشم مي خورد، به گونه اي كه برخي كارشناسان معتقدند كم كم بانك هاي خصوصي جا پاي دولتي ها گذاشته و آنها را به حاشيه مي رانند. اما بايد ديد اين اعتقاد مورد تاييد بانك هاي دولتي هم هست يا خير.
قائم مقام بانك تجارت، يكي از مخالفان اين عقيده است. ناصر سالار مي گويد: هنوز زود است كه بانك هاي خصوصي به جايگاه بانك هاي دولتي برسند.
اين در حالي است كه او اين واقعيت را كتمان نمي كند كه كاهش فاصله ميان بانك هاي خصوصي و دولتي زمانبر بوده و وابسته به ارائه خدمات بهتر است.
به گفته سالار، بانك هاي دولتي به فعاليت بانك هاي خصوصي احترام مي گذارند زيرا آنها كمكي براي ارائه خدمات بيشتر به مشتريان هستند و سرويس دهي با كمك آنها بهتر انجام مي شود.
اومعتقد است: اضافه شدن بانك هاي دولتي كه قرار است خصوصي شوند به بانك هاي خصوصي موجود، عرصه رقابت را تغيير نمي دهد چرا كه هنوز سرويس دهي مطلوب ارائه نمي شود و خدمات بانكداري فرهنگ گذاري نشده است. در عين حال هر چقدر خدمات بانكداري به مشتريان بيشتر ارائه شود، فاصله ميان بانك هاي خصوصي و دولتي كمتر مي شود.
گندم كاران طلبكار
بيچاره گندمكاران كه بار اصلي توليد محصولات كشاورزي را به عهده دارند اما براي دريافت طلبشان از دولت بايد مدت ها انتظار بكشند.
مديرعامل سازمان مركزي تعاون روستايي با تاييد بدهي 210ميليارد توماني دولت به كشاورزان گندمكار گفت: براي پرداخت اين بدهي به كشاورزي منتظر دريافت اين مبلغ هستيم كه در صورت دريافت فورا در اختيار كشاورزان قرار خواهد گرفت، ولي زمان پرداخت مشخص نيست.
مهندس عبدالرحمان چراغعلي در خصوص خريد چاي گفت: بدهي ما به چايكاران در حال پرداخت است و هيچ گونه مشكل نقدينگي در اين رابطه وجود ندارد.
او به خريد تضميني چاي توسط سازمان تعاون روستايي در سال آينده اشاره كرد و گفت: سال آينده در صورت تكليف قانون، بازهم مسئوليت خريد تضميني را به عهده خواهيم گرفت.

مستقيم از كيش به جده
اسم كيش كه به ميان مي آيد، همه بي درنگ به ياد تجارت و سياحت مي افتند غافل از اينكه اين جزيره توريستي ساكناني هم دارد كه از تجارت و سياحت سير شده و قصد زيارت مي كنند. در پي درخواست ساكنان كيش و جهت رفاه حال زائران خانه خدا اعزامي از اين منطقه آزاد، نخستين خط هوايي مستقيم از كيش به جده برقرار شد.
در اين خط هوايي، شركت هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران با شماره پرواز 1581، زائران را از مسير تهران به كيش و سپس جده جابه جا مي كند. با اين پرواز براي اولين بار 440 نفر زائر در روز دوم شهريورماه به خانه خدا اعزام شدند كه 234 نفر از آنها از تهران و 206 نفر ساكن كيش بودند. برگشت اين گروه نيز هفدهم شهريورماه توسط همين شركت هواپيمايي از جده به كيش و سپس تهران انجام خواهد شد.
در حال حاضر فرودگاه بين المللي كيش روزانه ميزبان به طور ميانگين 50 پرواز ورودي و خروجي است و براي اعزام زائران خانه خدا از اين جزيره به عربستان سعودي آمادگي كامل دارد.
ملي كارت ارزي در شش كشور عربي
ظاهرا شش كشور عربي امارات متحده عربي، عربستان سعودي، قطر، عمان، بحرين و كويت خيلي مورد توجه مسافران و تجار ايراني قرار دارند و بي جهت نيست كه بانك ملي ايران از اين خاصيت استفاده كرده و براي مسافران عازم به اين كشور، ملي كارت ارزي صادر مي كند.
به هر حال، اگر عازم كشورهاي ياد شده هستيد، يادتان باشد كه با داشتن اين كارت مي توانيد علاوه بر استفاده از 10 خودپرداز بانك ملي در امارات متحده عربي، از 3 هزار دستگاه خودپرداز در شبكه بانكي عربستان، 617 خودپرداز بانكي امارات متحده عربي، 166 خودپرداز در قطر، 300 خودپرداز در كويت و 105 خودپرداز در كشور بحرين، ارز محلي دريافت كنيد. البته براساس هماهنگي هاي صورت گرفته، درهم امارات به عنوان واحد پولي پايه جهت صدور ملي كارت ارزي قرار گرفته است و در صورت ارائه واحد پول ديگر توسط متقاضيان، محاسبات براساس نرخ هاي روز انجام شده و درهم امارات به حساب مشتري واريز مي شود.
بد نيست بدانيد كه خودپردازهاي پذيرنده ملي كارت ارزي تا سقف 9 هزار درهم، قابليت پرداخت دارند كه هر برداشت، مستلزم كاهش 6 درهم به عنوان كارمزد است و چنانچه صاحب كارت تقاضاي وجه بيشتري داشته باشد بايد به شعبه اصلي بانك ملي ايران در دبي مراجعه كند.