معصومه صفائي
سال گذشته در بحبوحه شيوع آنفلوآنزاي مرغي در جهان كه البته بيشتر مناطق آسيايي جنوب شرقي را دربر مي گرفت، نوشتيم كه هيچ خطري كشور ما را تهديد نمي كند؛ بخصوص از جانب پرندگان مهاجر، چرا كه آنفلوآنزاي مرغي فقط آسياي شرقي را آلوده كرده بود وخوشبختانه مقصد يا حتي مسير مهاجرت پرندگان اين بخش از آسيا، ايران را در برنمي گرفت. اما حالا وضع فرق كرده است. آنفلوآنزاي مرغي درست بالاي سرماست، فقط كافي است پرنده هاي مهاجر، بخصوص خانواده مرغابي  سانان در آبگيرهاي كشورمان فرود آيند.
آنفلوآنزاي مرغي از آسياي جنوب شرقي يعني اندونزي، كامبوج، تايلند و ويتنام شروع شد و حالا به كشورهاي روسيه، مغولستان و قزاقستان رسيده است؛ يعني دقيقا كشورهايي كه پرندگان مهاجرشان در فصل سرد راهي تالاب هاي شمال ايران در حاشيه درياي كاسپين مي شوند؛ بخصوص از ناحيه سيبري، اروپاي شمالي و كشورهاي اسكانديناوي.
طبق آمار موجود تاكنون بيش از 120هزار قطعه پرنده در روسيه و 9هزار قطعه پرنده در قزاقستان به خاطر آلوده بودن به ويروس آنفلوآنزاي مرغي معدوم شده اند.
گنادي اينشچنكو يكي از كارشناسان بهداشتي روسيه طي گزارشي هشدار دهنده به وزارت بهداشت روسيه نوشته است: باتوجه به اينكه ابتلاي بسياري از پرندگان وحشي سيبري به ويروس آنفلوآنزاي مرغي به اثبات رسيده، با فرا رسيدن فصل سرما اين ويروس از سيبري روسيه به سمت مناطق كشاورزي جنوب روسيه و از آنجا به خاورميانه و كشورهاي حاشيه مديترانه كشيده خواهد شد و باتوجه به مسير مهاجرت پرندگان وحشي، مشخص است كه ويروس آنفلوآنزاي مرغي در فصل پاييز قطعا به درياي كاسپين و درياي سياه انتقال پيدا مي كند .
خطر جدي راهيابي ويروس آنفلوآنزاي مرغي بي ترديد كشورهاي همسايه روسيه يعني ايران، عراق، آذربايجان، گرجستان، اوكراين و كشورهاي حاشيه مديترانه را تهديد مي كند، چرا كه راهي براي جلوگيري از مهاجرت پرندگان وحشي وجود ندارد.
به گزارش تايمز، آنفلوآنزاي مرغي در آسياي جنوب شرقي تاكنون موجب مرگ ده ها ميليون پرنده و 57نفر از انسان ها شده است. اين آمار، مبتلايان به اين ويروس را 112نفر اعلام مي كند. البته بنابر همين گزارش تاكنون هيچ مورد ابتلاي انساني در روسيه به ثبت نرسيده است.
سازمان بهداشت جهاني يعنيWHO نيز طي اطلاعيه اي اعلام كرده است: احتمال انتقال ويروس آنفلوآنزاي مرغي توسط پرندگان مهاجر سيبري كه حامل اين ويروس هستند به اروپا، خاورميانه، جنوب آسيا و حتي آفريقا هم وجود دارد. مناطق حاشيه درياي كاسپين و سياه نيز بيش از ساير مناطق در مواجهه با خطر شيوع اين بيماري، بعد از روسيه هستند .
متاسفانه آغاز فصل پاييز است و موسم مهاجرت پرندگان آبزي و كنار آبزي در عرض هاي جغرافيايي پايين تر؛ هيچ راه حلي هم براي جلوگيري از ورود آنها به كشور وجود ندارد، كما اينكه چند هفته اي است استان هاي گلستان، مازندران و گيلان پذيراي ميهماناني هستند كه مبتلا و ناقل ويروس آنفلوآنزاي مرغي بوده اند كه از آن جمله مي توان به خوتكاها، چنگرها، قوها، باقلان و پليكان ها، فلامينگوها، انواع كشيم ها، پرستوهاي دريايي، سليم ها و كاكائي ها اشاره كرد.
با اين حال استان هاي مهاجرپذير شمالي از جمله پرخطرترين مناطقي هستند كه هر ساله پذيراي ميليون ها قطعه پرنده آبزي وكنار آبزي اند. در واقع پرندگان مهاجر به عنوان مخزن ويروس  آنفلوآنزا عمل كرده و باعث گسترش اين ويروس در زيستگاه هاي خود مي شوند و باتوجه به درگيري كشورهاي روسيه و قزاقستان با اين بيماري، سازمان بهداشت جهاني اعلام كرده به احتمال زياد طيور بومي و صنعتي ايران بويژه در مناطق شمالي اين ويروس آشنا مي شوند.
باتوجه به اينكه بيش از 30درصد از مرغداري هاي صنعتي كشور در بخش شمالي قرار دارند، بايد تدابير ي جدي براي جلوگيري از عبور اين ويروس از ديوارهاي مرغداري ها به داخل  انديشيده شود. چنانچه هلند و آلمان با اين حال كه هنوز درگير اين بيماري نشد ه اند، به دليل مشاهده يك نمونه مبتلا به آنفلوآنزاي مرغي در پرندگان فنلاند، به منظور مقابله با اين ويروس كه به احتمال قريب به يقين از نوع H5N1 است با صدور بخشنامه از مرغداري هاي خود خواسته اند تا طيور خود را داخل مرغداري ها نگهداري كرده و از آوردن آنها در فضاي باز جدا خودداري كنند.
البته ترس از راهيابي ويروس آنفلوآنزاي مرغي در اروپا زماني شكل جدي به خود گرفت كه در منطقه چليابينگ سيبري در نزديكي كوه هاي اورال كه در واقع ديوار جداكننده آسيا و اروپاست، لاشه پرنده اي آلوده به اين ويروس كشف شد.
حتي اتحاديه اروپا اعلام كرده است كه با گسترش آنفلوآنزاي مرغي، احتمال نابودي صنعت 22 ميليارد دلاري توليد تخم مرغ و گوشت سفيد در اين منطقه مي رود.
اما آنچه باعث نگراني در دنيا شده است، اپيدمي ويروس آنفلوآنزاي مرغي در سراسر جهان است، بخصوص اگر اين ويروس با جهشي كوچك امكان اين را پيدا كند كه براحتي از انساني به انسان ديگر منتقل شود؛ مانند آنچه كه طي سالهاي 1918 و 1919 به وقوع پيوست و طي يك سال، جان 20 تا 40 ميليون نفر در جهان را به خاطر ابتلا به آنفلوآنزاي اسپانيايي گرفت. هنوز كه اين فاجعه به وقوع نپيوسته است. در حال حاضر تنها انتقال اين ويروس به انسان از طريق تماس مستقيم با پرنده آلوده به وقوع مي  پيوندد. رئيس مركز مديريت بيماري هاي وزارت بهداشت در اين باره مي گويد: اين بيماري بيشتر از طريق تنفس منتقل مي شود و كساني كه به طور مستقيم با پرندگان آلوده سر و كار دارند، مثل شاغلان در مرغداري ها بخصوص كساني كه دربخش سربري و پوست كني مشغول هستند، بيشتر در معرض ابتلا به اين بيماري قرار دارند؛ البته لازم به ذكر است كه مصرف مرغ آلوده باعث انتقال بيماري آنفلوآنزاي مرغي نمي شود؛ البته با پخته شدن كامل مرغ هنگام مصرف و انتقال آن از انسان به انسان نيز بندرت و به دليل جهش ژني، اين بيماري به وقوع مي پيوندند .
محققان بزرگترين عامل انتقال بيماري آنفلوآنزاي مرغي را در اردك ها مي دانند. به گزارش B.B.C نتايج تحقيقات يك تيم بين المللي متشكل از كارشناسان چيني، آمريكايي، اندونزيايي، ويتنامي و تايلندي روي اردك ها در آزمايشگاه نشان مي دهد كه اردك، خود عامل ابتلا به بيماري آنفلوآنزاي مرغي است. گرچه هنوز ميزان دقيق آلودگي خطرناك براي انسان تعيين نشده، اما مدفوع اردك هاي خانگي از منشاهاي احتمالي انتقال اين ويروس است. از سال 2003 تاكنون ميليون ها مرغ و پرنده بر اثر ابتلا به بيماري آنفلوآنزاي مرغي جان خود را از دست داده اند؛ تاكنون 38 نفر در ويتنام، 12 نفر در تايلند و 4 نفر در كامبوج بر اثر ابتلا به اين بيماري مرده اند.
البته هنوز موردي از ابتلا به ويروس H5N1 نه در پرندگان مهاجر و نه در انسان ها در ايران مشاهده نشده است، اما دكتر ياسمي، مدير روابط عمومي سازمان دامپزشكي با تاكيد بر اينكه جلو پرندگان مهاجر به كشور را حتي با تشخيص آلوده بودن آنها نمي توان گرفت، مي گويد: سازمان دامپزشكي تاكنون در رابطه با پرندگان صنعتي و بومي كارهايي انجام داده است. از مرغداران سراسر كشور هم خواسته شده تا در محل فرود و زمستان گذراني پرندگان مهاجر جوجه ريزي نكنند . آنچه واضح است، جلوگيري از ورود اين بيماري به كشور غيرممكن است و چنانچه تجارب گذشته نشان مي دهد، پيشگيري قطعي با وجود تمام تمهيداتي كه در مناطق در معرض آسيب انديشيده شده، باز هم غير ممكن است.
دكتر محمد رضا عابديني، عضو هيات علمي دانشگاه مي گويد: براي مبارزه با اين بيماري كشورهاي گوناگوني از جمله هلند و ايتاليا داراي سوابق و تجربيات ارزشمندي هستند. سال 1999 نواحي شمالي كشور ايتاليا درگير نوعي از بيماري آنفلوآنزاي طيور با شدت بيماري زايي ضعيف شد كه عامل آن ويروسي با نام H7N1 بود. به واسطه خصوصيات صنعت مرغداري در اين منطقه از ايتاليا و عدم وجود قوانين ويژه جهت ريشه كن كردن اين عفونت، اين ويروس به طور متمادي به گردش در مرغداري ها ادامه داد تا در نهايت نوعي ويروس بسيار قوي كه مشتق شده از همان ويروس قبلي بود، باعث مرگ و مير تعداد زيادي از طيور در مرغداري ها شد؛ به طوري كه در طول 3 ماه، 13 ميليون قطعه پرنده تلف شدند. عواقب اين اپيدمي تاثيرات بسيار زيانباري بر صنعت مرغداري ايتاليا گذاشت. با مقايسه وضعيت پيش آمده در كشور ايتاليا با شرايط موجود در كشور ايران، نياز به اين امر هر چه بيشتر آشكار مي  شود كه تمامي موارد بيماري و تلفات در مرغداري ها بايد با توجه هر چه بيشتر مورد تشخيص دقيق قرار گرفته و موارد بيماري آنفلوآنزاي آن كاملا شناسايي شود و ضمن اعلام به مراجع ذي صلاح، تلاش لازم جهت ريشه كني آن به طور كامل انجام پذيرد تا از عود مجدد بيماري، آن هم به شكل بسيار حادتر از موارد گذشته جلوگيري به عمل آيد .
بيماري آنفلوآنزاي مرغي در واقع تنها بيماري خاص و شايع در بين ماكيان هاست و از طريق مدفوع آنها انتقال پيدا مي كند، اما چند سالي است كه اين بيماري علاوه بر ماكيان ها به بدن گونه هاي ديگري از موجودات از جمله انسان راه يافته است؛ البته به طور عادي بيشتر افرادي كه در معرض ابتلا به اين بيماري قرار دارند، در مرغداري ها مشغول به كارند و با پرندگان آلوده به اين ويروس در تماس هستند. ويروس آنفلوآنزاي مرغي بيشتر از راه تنفس منتقل مي  شود، اما زماني كه اين ويروس احتمالا بر بدن فردي كه دچار آنفلوآنزاي معمولي باشد، انتقال پيدا مي كند، ويروس آنفلوآنزاي مرغي تغيير پيدا كرده و قابل انتقال از انسان به انسان نيز مي شود و بيشترين نگراني دنيا نيز در حال حاضر از اين جهت است، چرا كه در صورت ايجاد جهش و شايع شدن ويروس جهش يافته، اين بيماري، به صورت اپيدمي درآمده و تمام سطح كره زمين را ممكن است در مدت زمان كوتاهي و شايد كمتر از 6 ماه بپيمايد، حتي برخي از دانشمندان معتقدند كه ما بزودي در همين دوره شيوع، به اين مرحله خواهيم رسيد، چرا كه مهلت سيكل 25 ساله اين بيماري، تقريبا سرآمده است. سال 1968، آخرين دوره همه گير شدن اين ويروس در سطح دنيا بوده است.
و اما علائم بيماري؛ علائم ابتلا به بيماري آنفلوآنزاي مرغي به دليل شباهت زياد به آنفلوآنزاي معمولي، توسط خود فرد با تاكيد بر علائم باليني، چندان امكانپذير نيست. بنابراين در شرايطي كه اين بيماري پايش به كشور باز شود، بهتر است با مشاهده اولين علائم، سريعا به پزشك مراجعه شود، چرا كه اين بيماري نيز همچون بسياري از امراض، در صورت اقدام بموقع، هيچ خطري نداشته و با يك درمان ساده از بين مي رود.
آنفلوآنزاي مرغي در صورت مبتلا كردن فرد، در آغاز با تب خفيف، سردرد و درد مفاصل بروز مي كند. با گذشت زمان، با وجود پايين آمدن تب به مدت يك روز، تنفس فرد با مشكل همراه بوده و سرفه آغاز مي شود. همزمان با ايجاد اين حالت، به دليل كم رسيدن اكسيژن به مغز، ممكن است فرد دچار كما يا حتي مرگ سريع شود، ولي اگر اين بيماري در 48ساعت اول تشخيص داده شود، بيمار تحت درمان خاص قرار گرفته و با مصرف داروي ضدويروسي، بهبود پيدا مي كند.
اما براي جلوگيري از گسترش اين بيماري در كشور، قبل از ورود اين ويروس به توليدات گوشت سفيد صنعتي بايد اقدام شود. البته در اين مرحله، بيشترين بار مسئوليت بر دوش مراكز پرورش طيوري است كه بخصوص در نوار شمالي كشور ساكن هستند؛ چرا كه همانطور كه قبلا ذكر شد، بيشتر پرندگان مهاجر در آبگيرها، آب بندها و تالاب هاي اين منطقه فرود مي آيند. بنابراين فقط كافي است از منفذ و سوراخ كوچكي در سالن مرغداري، پرنده اي وحشي و مبتلا وارد شود يا فردي آلوده از طريق پرنده وحشي يا حتي پرنده خانگي آلوده، حامل ويروس بوده و آن را وارد مرغداري كند. البته اداره كل دامپروري و مرغداري كشور درخصوص كنترل مرغداري ها هشدارهاي لازم را ارائه كرده است؛ حتي در برخي از شهرها از جمله كرج براي كنترل اين بيماري ستاد بحران نيز تشكيل شده، اما مسئله اينجاست كه تنها راه شيوع اين بيماري، مرغداري ها نيستند.
فصل مهاجرت پرندگان و فرود آنها در شمال كشور، آغاز فصل صيد و صيادي صيادان محلي است كه به روش هاي مختلف و متداول در مناطق خاص خود به صيد پرندگان مختلف قابل شكار مي پردازند؛ البته نه براي سرگرمي كه صيادي يكي از راه هاي امرارمعاش و مشاغل فصلي بسياري از مناطق شمال كشور به حساب مي آيد، بنابراين يكي از زوايايي كه مسئولان نبايد آن را سبك بشمارند، صيادان محلي هستند و صد البته كه اين بار هم تنها ممنوعيت صيد، كارساز نخواهد بود، بلكه بهتر است به جاي صرف هزينه هاي هنگفت بعد از شيوع و اپيدمي اين بيماري در سطح كشور، هزينه اي براي جبران خسارت صيادان درنظر گرفته شود تا با اطلاع رساني دقيق به صيادان، از صيد پرندگان وحشي مهاجري كه احتمال آلوده بودن آنها به ويروس آنفلوآنزاي مرغي چيزي نزديك به صددرصد است، جلوگيري به عمل آيد.
از سوي ديگر راديو و تلويزيون بايد با يك عزم جدي، همانگونه كه در جريان شيوع وبا در كشور با يك برنامه ريزي درصدد اطلاع رساني دقيق به مردم برآمد، در اين مورد هم وارد عمل شوند و اطلاعات لازم را جهت كنترل اين بيماري در كشور به اطلاع عموم برسانند.
شايد در حال حاضر هيچ چيز به اندازه سبك شمردن اين ويروس، خطرناك و غيرقابل جبران نباشد. اگر اين مسئله از سوي مسئولان امر كوچك انگاشته شود،  در آينده اي نزديك ميليون ها قطعه از طيور و صدها انسان در اثر ابتلا به ويروس آنفلوآنزاي مرغي جان خود را از دست خواهند داد. اين ويروس چه بخواهيم و چه نخواهيم بزودي در كشورمان فرود مي آيد و طبق پيش بيني محققان، به سرعت به اپيدمي جهاني بدل مي شود، بنابراين بهتر است قبل از وقوع فاجعه، چاره اي انديشيده شود. طبق آخرين يافته ها، حتي گربه ها هم ممكن است به اين بيماري دچار شوند.

چاره اي براي يك مشكل
امسال ويروس آنفلوآنزاي مرغي از طريق پرندگان مهاجر ازعرض هاي شمالي كره زمين وارد كشورمان مي شود و ممكن است بسياري از ماكيان ها و شايد انسان ها به اين ويروس مبتلا شوند.
متاسفانه اين بار نه تدابير امنيتي و نه حتي قرق مرزهاهم نمي تواند كارساز باشد؛ كسي نمي تواند جلو پرندگان مهاجر را كه از يكي از منابع انتشار ويروس به راه افتاده اند و درحال پراكنش در سطح كره زمين هستند را بگيرد.
آنفلوآنزاي مرغي در آسياي جنوب شرقي حتي به باغ وحش هايي كه تحت كنترل شديد بهداشتي قرار دارند هم، راه پيدا كرده است. هفته گذشته باغ وحش ملي اندونزي به نام رانگونان به دليل ابتلاي 19 قطعه از ماكيان هايش تعطيل شد. سه نفر از بازديدكنندگان مشكوك به ابتلاي اين مركز كه سه كودك زير 10 سال هستند، در حال حاضر تحت مراقبت هاي ويژه قرار دارند. نمونه هاي آزمايشي اين سه كودك براي انجام تحقيقات دقيق تر به هنگ كنگ ارسال شده است.

محمدرضا محمدي- در توفان عظيمي كه نيواورلئان را در نورديد و عده  زيادي از شهروندان آمريكايي را آواره كرد يا به كام مرگ كشاند، جالب است كه در يك باغ وحش بزرگ در اين منطقه به جز يك تمساح فراري و يك جفت سمور چيزي كم نشده است؛ البته شوك شديدي به بقيه حيوانات وارد شده، ولي مرگ ومير در اين باغ وحش آنطور كه تصور مي شد، نسبت به ديگر نقاط شهر خيلي شديد نبوده است.
با اين حال دن مالوني موزه دار ارشد باغ وحش آدوبان، همچنان نگراني هاي زيادي دارد؛ او معتقد است فرو ريختن درختان و هلي كوپترهايي كه به طور مداوم با سر و صداي خيلي زياد بر فراز اين منطقه در ترددند، ممكن است به حيواناتش آسيب برساند.
او خسته است، اما حداقل حالا ديگر استرس اين مسئله را ندارد كه بعد از يكي از وحشتناك ترين بلاياي طبيعي كه در تاريخ ايالات متحده تاكنون رخ داده، مردم نگران اين مسئله باشند كه ممكن است حيوانات وحشي و گرسنه فراري از باغ وحش در حال پرسه زدن در ويرانه هاي شهر باشند. او مي گويد: در حال حاضر تنها نگراني ما، سرگرداني تمساح آمريكايي است . تنها پيامد كاترينا براي باغ وحش، ويراني خانه يكهزار و 500 حيوان از 350 گونه است. مالوني مي گويد: ما واقعا شانس آورديم و از اين بابت خيلي خوشحاليم . باغ وحش آدوبان نسبت به بقيه نقاط شهر در زمين هاي مرتفعي واقع شده است وشايد همين مسئله دليل نجات حيوانات از سيلي بوده كه تلفات انساني اش به هزاران نفر رسيده است.
مالوني مي گويد: ما فقط يك جفت سمور رودخانه اي جوان را از دست داديم، البته بعضي از حيوانات مفقود شده بودند، ولي بعد از فرو نشستن توفان و سيل، آنها كم كم و با آرامش تمام به باغ وحش بازگشتند كه از آن جمله مي توانم به كركسي اشاره كنم كه در حال چپاول يك گله از اگرت ها به باغ وحش بازگشت .
مالوني ادامه مي دهد: ما يك فلامينگوي آسيب ديده هم داشتيم. اگرچه اين فلامينگو مرد، اما مرگش بعد از بازگشت به گله اش در باغ وحش بود.
زرافه ها هم با وجود اينكه در آب معلق شده بودند و حسابي به اين طرف و آن طرف خورده بودند، بازگشتند .
مالوني صدا مي زند سوئيتي، سوئيتي و يك ظرف نوشيدني كه محتوي آب و كمي مواد اضافي ديگر است را جلو آنها مي گيرد. چهار راس حيوان به آرامي و با ترس و لرز نزديك مي شوند؛ به نظر مي رسد آنها كمي گيج و بهت زده اند؛ چند قدم به جلو مي آيند و دوباره مي گريزند و بالاخره نزديك مي شوند و نوشيدني شان را يك دفعه با سر و صداي زياد سر مي كشند.
او مي گويد: ما يك گربه بزرگ هم داريم كه البته طي اين مدت خيلي خوب تغذيه شده است . او به شوخي مي گويد: چند تا روزنامه  نگار را در قفس انداختيم و ديگر خبري از آنها نشد .
در واقع سيل براي شير و تعداد ديگري از گربه هاي بزرگ جثه اين باغ وحش خيلي هم بد نشده؛ آنها در اين مدت آنقدر گوشت خورده اند كه از گوشت بيزار شده اند. آنها دو هفته تمام را در نزديكي يكي از سردخانه هاي بزرگي كه به وسيله يك ژنراتور كار مي كرده، گذرانده اند و در تمام اين مدت از گوشت هاي اين يخچال از كار افتاده تغذيه كرده اند.
مالوني مي گويد: اين بار ما شانس آورديم، ولي براي سالهاي بعد ما بايد باغ وحش را در برابر وقايعي مثل توفان تجهيز كنيم؛ مثلا سازه هايي با بتن ايجاد كنيم كه حيوانات در مواقع توفان بتوانند از آنها به عنوان سرپناه استفاده كنند. حتي ما بايد تجهيزاتي داشته باشيم كه در مواقع اضطراري، نگهبان ها بتوانند براحتي محل را تخليه كنند .
مالوني ادامه مي دهد: اين بار ما در لانه خزنده ها مخفي شديم و بعد از توفان خودمان دست به كار شديم و مسير را از درختان سقوط كرده، پاك كرديم تا بتوانيم ماشين حاوي سوخت را براي گرم كردن محل زيست افعي ها به آنجا برسانيم .
مالوني تلاش تيم هاي نجات دهنده مردم كه به خاطر سيل در منازلشان محبوس شده بودند را تحسين مي كند، اما او از تاثيرات رواني كه سر و صداي هلي كوپترهاي بلند پرواز مي تواند بر حيوانات باغ وحش داشته باشد، نگران است. او مي گويد: مي توان گفت اين مسئله ممكن است تاثيرات بسيار جدي و نگران كننده اي بر حيوانات داشته باشد؛ با اين وضع ما حداقل 4 سال زمان نياز داريم تا باغ وحش و حيوانات را به شرايط قبلي بازگردانيم .
اما چيزي كه بيشتر او را تسكين مي دهد، نجات پيدا كردن تمام حيوانات باغ وحشش از توفان كاتريناست.
او مي گويد: شدت آبي كه در شهر جريان پيدا كرده بود، آنقدر زياد بود كه ما نگران شده بوديم كه سيل حيوانات را هم با خود ببرد، اما خوشبختانه اين اتفاق نيفتاد و من حالا مصمم هستم كه حتما پناهگاه بزرگي براي باغ وحش بسازم؛ درست مثل كشتي نوح .
باغ وحش آدوبان يكي از بزرگترين و زيباترين باغ وحش هاي آمريكاي شمالي است كه گونه هاي بسيار زيبا و جالبي را در خود جاي داده است كه از آن جمله مي توان به ببر سفيد، لاك پشت كمرباريك، درناي سيبري، خرس گريزلي، كروكوديل آمريكايي، فلامينگوي سرخ، كرگدن زره پوش، جگوار و بسياري از گونه هاي منحصر به جزي ديگري اشاره كرد كه خوشبختانه تقريبا همگي آنها از توفان سهمگين كاترينا جان سالم به در برده اند. آنچه واضح است اينكه واقع شدن اين باغ وحش در ارتفاع، عامل اصلي نجات حيوانات اين باغ وحش بوده است.

جورج تنها، آخرين بازمانده
درباره حيوانات شگفت انگيز كالاپاگوس قطعا چيزهايي ديده يا شنيده ايد؛ بخصوص لاك پشت هاي عجيب غريب و غول پيكري كه تقريبا نسل تمام آنها به گونه اي با خطر انقراض مواجه است. البته اين سير نزولي جمعيت، طبق معمول از آغاز ورود انسان به اين جزاير شروع شده است. يكي از اين گونه هاي جالب كه جمعيتش واقعا تنها يك قدم تا انقراض فاصله دارد، لاك پشتي است با گردن دراز روبه پايين، پاهاي بلند و حفره لاكي بزرگ؛ از اين گونه فقط يك لاك پشت باقي مانده است.
هريك از جزاير و زيستگاه هاي كالاپاگوس، گونه اي خاص از لاك پشت ها را در خود جاي داده است؛ مثلا لاك پشت غول پيكر كالاپاگوس كه مي توان آن را به گونه اي نشان كالاپاگوس خواند، تنها در گوشه اي از اين اكوسيستم گسترده زيست مي كند: اين گونه هم روزي در معرض خطر جدي قرار داشت، اما گروهي از محققان با جمع آوري تخم هاي اين گونه و پرورش آن در لابراتوار و رهاسازي مجدد آنها در طبيعت، جمعيت اين گونه و با همين روش، جمعيت بقيه گونه هاي لاك پشت اين مجموعه منحصر به فرد را نجات داده اند، اما محققان خيلي دير لاك پشت جزيره پينتا را كشف كردند؛ وقتي كه فقط يك لاك پشت نر باقيمانده بود، بدون هيچ جفتي؛ اسمش را جورج تنها گذاشتند. لاك پشت 70ساله اي كه با مرگش گونه اي ديگر را در ليست منقرض شده ها قرار مي دهد. علت انقراض نسل اين گونه هنوز به طور دقيق مشخص نيست، اما گروهي ورود موش ها به همراه انسان به اين جزيره را يكي از دلائل مهم و تاثيرگذار بر اين مسئله مي دانند؛ موش ها كه مثل ويروس، نسلشان به طور تصاعدي زياد مي شود، به جان گياهان اين جزيره افتادند و متاسفانه سليقه و رژيم غذايي شان دقيقا منطبق بر رژيم غذايي لاك پشت هاي جزيره بود؛ بنابراين منابع غذايي اين لاك پشت بشدت كاهش پيدا كرد وجمعيت آنها را به انقراض كشاند. حالا در اين جزيره فقط يك لاك پشت باقي مانده است. با مرگ جورج تنها، گونه اي ديگر به واسطه دخالت انسان در طبيعت از روي زمين محو مي شود و كالاپاگوس يكي ديگر از گونه هاي شگفت انگيزش را از دست مي دهد.
نسل كوسه ماهي هاي اروپا در معرض انقراض
بعضي از قايق هاي ماهيگيري از سال 1992 تاكنون هفته اي 40 تن كوسه ماهي ساكن آبهاي عميق را صيد كرده اند و در هر نوبت 15قايق از اين نوع با هم مشغول صيد بوده اند و ماهي هاي اعماق 800 تا هزار و 200متري را به دام مي انداخته اند. با توجه به اينكه كوسه ماهي هاي ساكن آبهاي عميق با كندي زاد و ولد مي كنند، اين نحو صيد بي رويه، نسل آنها را در معرض خطر قرار مي دهد. به گفته نيلز- رور هاريد ، سرپرست گروه محققاني كه گزارش اخير را تكميل كرده اند، صيد بي رويه موجب شده كه جمعيت كوسه ماهي هاي آبهاي عميق از سال 1992 تاكنون تا 80 درصد كاهش يابد. اين قايق ها كه عمدتا به ماهيگيران اسپانيايي تعلق دارند، اما در انگلستان به ثبت رسيده اند، تورهايي را به صورت ديواره عمودي در عمق دريا در طول۸ هزار و 700 كيلومتر برپا مي كنند كه آبشش ماهي ها در آن گير مي كند و ماهي به دام مي افتد. اما چون اين تورها هر سه تا 10روز يك بار جمع آوري مي شوند تا آن هنگام دو سوم ماهي هاي به دام افتاده فاسد شده اند كه دوباره به دريا ريخته مي شوند. در اين آمار، ميزان تلفاتي كه در اثر تورهايي كه رها شده اند و ساليان سال ماهي ها را از بين برده اند در نظر گرفته نشده است.
به گفته نويسندگان اين گزارش، از آنجا كه در مورد اين شيوه ماهيگيري هيچ قانون مدوني وجود ندارد، بنابراين اين ماهيگيران عملا هيچ قانوني را نيز نقض نمي كنند. نكته نگران كننده ديگر آنكه در اين هفته وزيران ماهيگيري اروپا در نظر دارند ممنوعيتي را كه از سال 1998در مورد استفاده از تورهاي ديواره اي در آبهاي بخش مديترانه اي اروپا برقرار كرده بودند، لغو كنند.

نام اين پرنده شما را به ياد يك غذاي چرب مي اندازد. پرنده اي كوچك با ظاهري همانند كبك و صدايي كه او را معروف به پرنده بد بده كرده است. بدنش به طور كلي خاكي رنگ است و در سطح پشتي، راه  راه فراوان نخودي و سياه دارد. سطح شكمي آن كمرنگ تر است و پهلوهايش، رگه هاي تيره و روشن دارد. تاركش قهوه اي پر رنگ است و يك نوار كرم رنگ در وسط و يك نوار بلند كرم رنگ در بالاي هر چشم مشاهده مي شود. تفاوت نر و ماده در داشتن يك طوق شكمي روي گلوي پرنده نر است. پروازش كندتر و كوتاه تر از كبك است و به طور عمودي از زمين پرواز مي كند؛ در فصل زاد و ولد بسختي از محل اختفايش پرواز مي كند. بندرت در فضاي باز ديده مي شود و غالبا در چراگاه هاي ناهموار، كشتزارهاي غلات و بين علف هاي انبوه به سر مي برد.
گونه اي مهاجر است كه در فصل تابستان در مزارع، بسيار ديده مي شود و در زمستان عده اي اندك باقي مي مانند.