Hamshahri Newspaper

فرشيد علوي
جشنواره بين المللي فيلم رشد پس از يك هفته تلاش دو روز پيش _ پنجشنبه ۲۶ آبان- طي مراسمي با اعلام نتايج جشنواره به كار خود پايان داد. اين جشنواره كه در طول سي و پنج دوره برگزاري با فراز و نشيب هاي بسيار همراه بوده است امسال در مشهد مقدس يكي از بهترين و پربارترين دوران خود را پشت سرگذاشت. جشنواره بين المللي فيلم رشد كه مي كوشد دانش را در آينه تصوير به نمايش بگذارد و قديمي ترين جشنواره سينمايي ايران است، با توجه به لزوم و وسعت زمينه تعليمي و تربيتي اش بين جشنواره هاي بين المللي نيز از جايگاهي ويژه برخوردار است. چند تن از هنرمندان و صاحب نظران از برگزاري اين دوره جشنواره و از چگونگي فيلم ها مي گويند.
مسعود كرامتي داور بخش فيلم هاي داستاني جشنواره درباره جشنواره رشد مي گويد: برگزاري جشنواره علاوه بر فراهم كردن زمينه رقابت فيلمسازان با يكديگر، براي عوامل توليد فيلم نيز داراي جذابيت بوده و مشوق خوبي براي توليد بهتر در آينده خواهد بود. يعني فرصتي كه جشنواره رشد براي تبادل نظر فيلمسازان و استفاده از نظرات كارشناسان پديد مي آورد در توليد فيلم هاي آينده بسيار تأثيرگذار خواهد بود. كرامتي كه معتقد است هر فيلمي كه داراي پيام تربيتي يا آموزشي باشد، جزو فيلم هاي رشد قرار مي گيرد فيلم هاي اين دوره جشنواره را عالي ارزيابي كرد و گفت: امسال در بخش داستاني جشنواره فيلم هاي خارجي نسبت به فيلم هاي ايراني از كيفيت بهتري برخوردارند كه يكي از دلايل اين برتري شركت تعداد زياد فيلم هاي خارجي در جشنواره است كه از آن تعداد بهترين ها انتخاب و به بخش مسابقه راه يافته اند.
كارگردان فيلم هاي «روز كارنامه» و «كودكانه» افزود: از آنجا كه برگزار كننده جشنواره فيلم رشد سازمان آموزش و پرورش است، طبيعي است كه ملاك انتخاب فيلم ها در نظر گرفتن وجوه آموزشي آنهاست. به خصوص در بخش داستاني كه به طور غيرمستقيم به آموزش مي پردازد و بايد فيلم ها با دقت بيشتري مورد بررسي قرار گيرد. در پايان ارزيابي فيلم ها، داوران اين بخش دو اثر برگزيده را انتخاب مي كنند كه يكي از آنها مربوط به مخاطب كودك و نوجوان و ديگري مربوط به گروه بزرگسالان است.
كرامتي جشنواره امسال را نسبت به سال هاي گذشته داراي كيفيت بيشتري ارزيابي مي كند و مي گويد: جشنواره رشد با توجه به قدمت آن به خصوص وقفه اي كه در ايام انقلاب پيش آمد خيلي جدي گرفته نمي شد اما در طي سه سال گذشته به شكل حرفه اي و با انسجام بيشتري برگزار مي شود.
اسماعيل ميرفخرايي كه به عنوان داور بخش فيلم هاي مستند در جشنواره حضور دارد درباره سي وپنجمين جشنواره فيلم رشد مي گويد: در دنياي امروز مسائل آموزشي به دليل وجود رسانه هاي پويا دچار تحول شده است. بنابراين فيلمسازان ايراني نيز بايد به سوي فيلم هاي كمك آموزشي حركت كنند.
ميرفخرايي كه ساخت بيش از ۵۰۰ برنامه علمي را در كارنامه دارد توليد فيلم هاي آموزشي و ترغيب دانش آموزان را به تماشاي اين آثار موجب رشد و ارتقاي كيفيت آموزش خواند و گفت: آموزش و پرورش بايد مدارس را به حداقل امكانات نمايش فيلم تجهيز كند.
او درباره فيلم هاي اين دوره جشنواره مي گويد: فيلم هاي مستند خارجي كه اغلب در حوزه محيط زيست ساخته مي شوند به دليل امكانات خوب توليد كنندگان هر سال نسبت به سال قبل از كيفيت برتري برخوردارند، اما فيلمسازان ايراني به خاطر عدم همين امكانات به مسائل خانوادگي و اجتماعي مي پردازند و كيفيت اين گونه آثار نيز بستگي به نگاه فيلمساز به اين مسائل دارد. ولي از امتيازات امسال جشنواره توجه بيشتر فيلمسازان به فيلم هاي آموزشي است و برخلاف سال هاي قبل فيلم هاي داستاني در قالب آثار بلند كمتر به چشم مي خورد.
كاظم معصومي كه امسال با فيلم طبل بزرگ زير پاي چپ در جشنواره حضور دارد درباره فيلم هاي آموزشي مي گويد: به نظر من ارتباط بين سينما و آموزش امري اجتناب ناپذير است منتها ويژگي هاي خاص خودش را دارد. سينما و به طور كلي هنر يك وسيله بياني است كه به طور غيرمستقيم با اتكا به اصل تأثيرپذيري انسان، حاصل اندوخته ها و تفكرات سازندگانش را در خصوص يك موضوع با ايجاد موقعيت هاي حسي به مخاطب انتقال مي دهد و بر روح و روان آنها اثر مي گذارد. آموزش نقش زيادي در پيشبرد فرهنگ و انسان سازي دارد. اگر آموزش در دل يك موضوع مخفي شده باشد بسيار تأثيرگذارتر خواهد بود تا سخنراني و حرف و كلامي كه از تريبون هاي مختلف بيان مي شود.
معصومي با تأكيد به ضرورت ارزيابي و آسيب شناسي جشنواره مي افزايد: الان در كشورهاي دنيا بيشتر مخاطبان سينما در دوره تحصيل تربيت مي شوند و آنها را با مسائل زيباشناسي در ارتباط با هنر آموزش مي دهند.
اگر سطح انديشه، ذوق و سليقه دانش آموزان ارتقا پيدا كند در آن صورت مي توانند در انتخاب فيلم ها دقت بيشتري داشته باشند و از فيلم ها لذت و استفاده بيشتري ببرند.
رضا بهرامي نژاد كه با فيلم آقايان پرنده در جشنواره امسال حضور دارد درباره فيلمش مي گويد: آقايان پرنده به سفارش شبكه آرته فرانسه توليد شد و داستان يك گروه موسيقي كوچك است كه در يك شهر بندري سعي در تغيير فضاي اندوهگين آن دارند.
او كه هفت فيلم را در كارنامه دارد درباره تأثير جشنواره رشد بر فيلمسازان مي گويد: فكر نمي كنم برگزاري جشنواره ها تأثيري بر كار فيلمسازان داشته باشد. حتي خوشبين نيستيم كه جشنواره ها موجي را ايجاد كنند، مخصوصاً كه جشنواره ها درحال حاضر خيلي تكراري شده اند ولي به هر حال خوشحالم كه فيلمم در جشنواره رشد و در مشهد به نمايش درمي آيد.
بهرامي نژاد كه برنده سيمرغ بلورين بهترين مستند در جشنواره بيست و دوم فيلم فجر است درباره برگزاري جشنواره مي گويد: اگر چه وجود جشنواره ها بهتر از نبودشان است اما متأسفانه مشكلي كه هست عدم سياست مشخص برگزاري آنهاست يعني ظاهراً تنها چيزي كه مهم است برگزاري است و طبيعي است كه چنين رويكردي باعث تعطيلي جشنواره ها در كمتر از چند سال مي شود.
وحيد واحد فيلمساز ايراني الاصل ساكن استراليا كه امسال نيز همچون سال گذشته به عنوان داور فيلم هاي بخش مستند در جشنواره حضور دارد درباره سي وپنجمين دوره جشنواره مي گويد: سال گذشته هيچ قاعده و قانوني نبود كه بگويد فيلم ها بايد در چه سالي ساخته شده باشد، اما امسال فقط فيلم هايي به جشنواره راه يافته اند كه در جشنواره هاي ديگر نمايش داده نشده باشند و جزو توليدات دو سال اخير باشند. اين مسئله يك تأثير اساسي بر روي بخش داستاني گذاشته است. پارسال فيلم هاي داستاني خيلي زياد بود و كارهاي مستند كمتر، نتيجه اين اتفاق آن بود كه امسال تعداد مستندها خيلي زيادتر شده است. همچنين امسال با بين المللي شدن بخش دانش آموزي راه جديدي براي درگير شدن و در متن قرار گرفتن جوانان فيلمساز پديد آمده است.
او درباره جايگاه جشنواره رشد مي گويد: رشد مي تواند در جايگاه جشنواره هايي كه براي كودكان و نوجوانان است قرار بگيرد. كمتر جشنواره اي پيدا مي شود كه مخاطبش هم معلمان و هم دانش آموزان و هم اولياءشان باشد. اين امتيازي است كه جشنواره رشد دارد.
جعفر حسين زاده ملكي مدير كل آموزش و پرورش خراسان رضوي درباره جشنواره رشد مي گويد: جشنواره بسيار ارزشمندتر از آن است كه در حال حاضر معرفي شده است. بايد در جهت شناسايي بيشتر اين جشنواره به مردم تلاش كرد. مسلماً اين امر نيز تلاش همگاني مي طلبد و متوليان فرهنگي و هنري نيز بايد در اين جهت همت بيشتري بگمارند. قطعاً فيلم هايي كه در اين جشنواره پذيرفته مي شوند از اعتبار بيشتري برخوردار خواهند شد. حمايت از توليدكنندگان فيلم هاي جشنواره رشد نيز مي تواند بهترين اقدام جهت پشتيباني از توليد اين فيلم ها باشد و اين حمايت بايد با ارائه تسهيلات و امكانات مادي همراه باشد.
حسين زاده ملكي با اشاره به اين نكته كه جشنواره فرصتي است براي خلاقيت و پويايي مي گويد: وظيفه و رسالت سنگين امروز متوليان فرهنگ و آموزش كشور استفاده حداكثري، بهينه و كارآمد از اين هنر است تا در جهت ارتقاء علمي و معنوي جامعه و به خصوص قشر عظيم دانش آموز مؤثر باشد؛ ضمن اينكه برگزاري چنين حركت هايي همانند جشنواره رشد مي تواند باعث تقدير از كساني شود كه فيلم هايي با محتواي تعليم و تربيت توليد مي كنند. اين عرصه هر چقدر از غناي بيشتري در محتوا برخوردار باشد، مسلماً تأثيرگذاري بيشتري در فلسفه آموزشي و انتقال مفاهيم خواهد داشت. ما امروز بايد به دنبال ابزاري همانند فيلم و سينما باشيم كه باعث تسهيل در يادگيري آموزش است.