سه شنبه ۲۷ دي ۱۳۸۴ - سال سيزدهم - شماره ۳۹۰۱ - Jan 17, 2006
دانش فناوري
Front Page

زندگي و آثار آلبرت اينشتين در برن
در اين نمايشگاه سندي از ديپلم دبيرستان آلبرت اينشتين به نمايش گذاشته شده كه بر خلاف تصور عامه، وي در اغلب دروس از جمله جغرافي، فيزيك، رياضي، جبر، شيمي و ادبيات آلماني نمرات بالا گرفته و تنها در زبان فرانسه نمره متوسط دريافت كرده است
000681.jpg
بي بي سي- درنا كوزه گر: بزرگترين و كامل ترين نمايشگاه درباره اينشتين مدتي است در شهر برن سوئيس برپا شده است. اين نمايشگاه با مساحت ۲۵۰۰ متر مربع و در دو طبقه، بيش از چهل هزار اثر را در خود جاي داده كه اغلب آنها در طول چهار سال از موزه هاي مختلف جهان از جمله موزه يهودي در بيت المقدس جمع آوري شده است. يك گروه چهل نفري در طي اين مدت وظيفه آماده سازي نمايشگاه را كه در موزه تاريخ سوئيس و در سال جهاني فيزيك برپا شد، برعهده داشته است. استقبال از نمايشگاه به حدي بوده است كه مسئولان تصميم به تمديد آن تا نيمه اكتبر سال ۲۰۰۶ گرفته اند.
يتزلر، مدير نمايشگاه، در اين باره گفت: «تاكنون نزديك به ۱۶۰ هزار نفر از نمايشگاه بازديد كرده اند و اين يكي از موفق ترين نمايشگاه هاي سوئيس بوده است.»
وي همچنين ياد آوري كرد كه پارك فيزيك و نمايش انرژي بار ديگر در بهار براي عموم و به ويژه كودكان بازگشايي خواهد شد. دانشگاه برن كه وظيفه تدارك علمي نمايشگاه را بر عهده داشته است با مدل سازي ها در نمايشگاه و همچنين برگزاري كنفرانس هاي علمي در پربارتر شدن اين نمايشگاه نقشي برجسته داشته است.
الكه ورستر مدير روابط عمومي نمايشگاه، درباره تركيب جمعيتي بازديدكنندگان مي گويد: «بازديدكنندگان از سنين مختلف هستند؛ اما كودكان و نوجوانان به جز تورهاي مدارس اغلب با والدين خود براي بازديد موزه مي آيند. براساس پرسشنامه اي كه ما در ماههاي اوليه به بازديد كنندگان داديم مي توان گفت كه يازده درصد از آنها  از خارج از سوئيس آمده اند.» در ورودي نمايشگاه تصاويري ويدئويي از دوران مختلف زندگي اينشتين به همراه سخنراني علمي او در دانشگاه برن و همچنين تصاويري از معشوقه ها و دو همسر اينشتين گذرگاهي است به سالن بزرگ مملو از اسناد، مدارك و تصاوير ويدئويي درباره وي.
000678.jpg
اينشتين قبل از جنگ جهاني اول به سوئيس آمد تا از خدمت سربازي آلمان بگريزد. او در نيمسال اول تحصيلش به دليل تفاوت لهجه سوئيسي با آلماني نمرات درسي اش به شدت افول كرد؛ اما در نيمسال بعدي آن را جبران كرد. در اين نمايشگاه سندي از ديپلم دبيرستان آلبرت اينشتين به نمايش گذاشته شده كه نمرات ديپلم او را نشان مي دهد؛ وي در اغلب دروس از جمله جغرافي، فيزيك، رياضي، جبر، شيمي و ادبيات آلماني نمرات بالا گرفته و تنها در زبان فرانسه نمره متوسط دريافت كرده است.
اينشتين كه از مادري موسيقيدان و پدري كارخانه دار متولد شده بود از همان بدو كودكي به مسائل علمي علاقه خود را نشان مي داد. در بخشي از نمايشگاه عكس هايي از اسباب بازي هاي او توجه بازديدكنندگان را جلب مي كند.
اينشتين بعد از به پايان رساندن دبيرستان به بهترين دانشكده فني اروپا در آن زمان كه دانشكده فدرال تكنولوژي ETH در زوريخ است، مي رود و در رشته رياضي ادامه تحصيل مي دهد. اگرچه استادانش او را خيلي منظم نمي دانستند ولي استعداد خود را به زودي نشان داد و در ضمن عاشق ميلووا ماريچ تنها دختر دانشجوي كلاس شد. در يكي از اتاق هاي نمايشگاه، بازسازي اتاق دانشجويي اينشتين در زوريخ به چشم مي خورد كه متن نامه هاي عاشقانه ميلووا ماريچ و آلبرت اينشتن در آن روي وسايل اتاق بازتاب داده مي شود.
در همين دوران بود كه اينشتين تصميم مي گيرد به تابعيت سوئيس درآيد تا از سربازي نجات پيدا كند. بخشي از نمايشگاه به همين موضوع اختصاص يافته است: اسناد تقاضاي تابعيت اينشتين، ترك تابيعت آلمان و تحقيق وزارت خارجه سوئيس در باره او. به همين دليل اينشتين ماهي بيست فرانك از پول تو جيبي اش را بابت هزينه تابعيت سوئيس پس انداز مي كرده است. دوران حضور اينشتين در زوريخ همراه است با حضور بسياري از پناهندگان سياسي معروف از سراسر اروپا از جمله ولادمير ايليچ لنين در زوريخ كه عكس او به همراه عكس ده ها روشنفكر، هنرمند و دانشمند مشهوري كه در سوئيس اقامت داشتند، در برج نمايشگاه نصب شده است. در همين بخش تقاضاهاي كار اينشتين براي يافتن شغلي در دانشگاه به معرض نمايش در آمده است. اين زماني است كه در سال ۱۹۰۷ اينشتين به برن آمده بود و دانشجوي فوق دكترا بود. با اين حال براي دومين بار به دليل فقدان انتشار مقاله علمي اين تقاضاها از سوي دانشگاه برن رد شد. در همين زمان بود كه با باردار شدن ميلووا ماريچ، آن دو ازدواج مي كنند. اما اين ازدواج مدتي بعد به دليل سخت گيري ها و قوانيني كه ميلووا براي آلبرت وضع كرده بود منجر به طلاق مي شود.
سرانجام اينشتين در سال ۱۹۰۸موفق شد با ارائه پايان نامه فوق دكترايش جايي به عنوان استاد در دانشگاه برن براي خود دست و پا كند. اگر چه كلاس هاي او با استقبال چنداني روبه رو نشد و در اولين نيم سال تنها سه دانشجو در درس تئوري گرمايش مولكولي داشت. با اين حال در همين دوران و در همين شهر بود كه آلبرت اينشتين تئوري هاي اساسي خود در فيزيك، كه سال ها بعد اغلب آنها مورد تائيد قرار گرفت، را مدون كرد. از چهار نظريه اساسي او در زمينه فيزيك سه نظريه تاكنون به اثبات رسيده است و در مورد چهارمي تحقيق هنوز ادامه دارد. اين نظريه ها يعني تئوري نسبيت،
فتو الكتريك، حركت سيالات و تبديل انرژي با فرمول معروف mc2=E، همگي در فاصله سال هاي ي۱۹۰۲تا ي۱۹۰۸در برن تدوين شده اند. بازگشت اينشتين به آلمان هم زمان بود با آغاز جنگ و جدايي از همسرش. در نمايشگاه همچنين اسنادي مبني بر تقاضاي دولت جديد آلمان يعني جمهوري نوپاي وايمار، براي بازگرداندن تابعيت آلماني به اينشتين هم وجود دارد. پس از جنگ جهاني اول، با توجه به آن كه اينشتين براي دريافت جايزه نوبل نامزد شده بود، دولت آلمان به وي گذرنامه ديپلماتيك اعطا مي كند.
000675.jpg
شهرت اينشتين در اين دوران تا به آنجا رسيد كه اولين فيلم مستند درباره او ساخته شد و اين فيلم در دوم آوريل همان سال به نمايش درآمد. همچنين براي اولين بار تصوير اينشتين در سال ۱۹۱۹ بر روي جلد مجله برلينر ايلوستريته به چاپ رسيد كه هر دوي اينها در اين نمايشگاه به نمايش در آمده اند. دوران تجليل از اينشتين در آلمان چندان به درازا نكشيد. در همين بخش در نمايشگاه با عنوان آلمان دهه بيست، تصوير ديگري از اينشتين در يكي از روزنامه هاي دست راستي آلماني ديده مي شود كه او را در حالي كه با لگد به بيرون از آلمان پرت كرده اند نشان مي دهد. نازي ها در ابتدا حساب بانكي او در سوئيس را توقيف كردند. او در نامه اي به دولت سوئيس از آنها مي خواهد كه مانع اين كار شوند اما دولت سوئيس به دلايل بوركراتيك از اين كار عذر مي خواهد. با تشديد فشار و حمله به يهوديان و سرعت گرفتن موج مهاجرت آنها به خارج از كشور، اينشتين به آمريكا پناهنده مي شود و مدتي بعد تقاضاي تابعيت آمريكا مي كند.
در اين نمايشگاه همچنين مداركي از پاسخ مثبت سفارت سوئيس به درخواست تابعيت مضاعف آمريكايي وي وجود دارد. در آغاز جنگ وي نامه اي به رئيس جمهوري وقت آمريكا، روزولت، مي نويسد و در آن از برنامه تحقيقات اتمي نازي كه امكان دسترسي آنها به بمب اتمي در سال هاي آتي را فراهم آورده اظهار نگراني كرده و خواستار تشكيل يك كميته تحقيقي در زمينه سلاح اتمي مي شود. در سندي كه در همين بخش در نمايشگاه به نمايش در آمده است، روزولت به وي پاسخ داده است و ضمن تشكر، پروژه اي به نام منهتن را به رياست وي ايجاد مي كند. نتيجه كار اين گروه از دانشمندان توليد سه بمب اتمي بود كه يكي از آنها در آمريكا آزمايش شد و دو ديگري بر روي شهرهاي ناكازاكي و هيروشيما فرود آمدند.در تاريخ ششم اكتبر ۱۹۴۵ بمب اتمي كه نام «پسر كوچولو» بر آن نقش بسته بود در حمله هوايي به هيروشيما مورد استفاده قرار گرفت و از آن تاريخ اينشتين با اين سؤال روبه رو بود كه لزوم بهره برداري از بمب اتمي در جنگ چيست. در همين بخش يك سخنراني از وي در توجيه دستيابي به بمب اتمي براي مقابله با رژيم نازي، قابل شنيدن است. اما سال ها بعد در سال۱۹۵۵ كمي پيش از مرگ درخواستي را منتشر مي كند كه خواستار توقف بهره برداري از انرژي اتمي در تسليحات نظامي شده بود. آخرين بخش سالن مربوط به زندگي آلبرت اينشتين به سال هاي پرجنجال پاياني زندگي وي در آمريكا اختصاص يافته است؛ سال هايي كه از سويي ديويد بن گورين، بنيانگذار كشور اسرائيل به وي پيشنهاد رياست جمهوري اسرائيل را مي دهد و وي با ابراز اينكه مرد سياست نيست نمي پذيرد و سال هايي كه از سوي رسانه ها و سياستمداران راست گرا به كمونيست بودن متهم مي شد.
سالن دوم نمايشگاه به كارهاي علمي اينشتين و توضيح آن به زباني ساده براي بازديدكنندگان اختصاص دارد. در اين سالن با كمك دانشگاه برن با مدل سازي هاي سه بعدي و همچنين ساختن مدل هايي براي توضيح فرضيه هاي نسبيت، سرعت نور، اساس كار نيروگاه هسته اي، جاذبه، حفره سياه و زمان در فيزيك، در قالب هاي گوناگون فيلم، فضاي سه بعدي و مدل هاي مختلف مولتي ميديا به بازديدكننده امكان درك نظرات اساسي اينشتين داده شده است. در تابستان گذشته پارك فيزيك در جوار نمايشگاه مورد استقبال وسيع كودكان و نوجوانان دانش آموز قرار گرفت و نمايش انرژي نيز از نمايش هاي جذاب حاشيه اي اين نمايشگاه بود. الكه وورستر مي گويد: «با تمديد كار نمايشگاه در بهار آينده، پارك فيزيك كه در آن كودكان و نوجوانان مي توانند در قالب بازي هاي مختلف به مباني اوليه فيزيك پي ببرند و نمايش انرژي كه در آن تئوري انرژي اينشتين در قالب نمايشي جذاب از نور و آتش و رقص ارائه مي شود، نيز مجدداً برقرار خواهد بود.»

تهيه منيزيم به روش آزمايشگاهي
گروه دانش و فناوري: فلز منيزيم به روش آزمايشگاهي در دانشكده مهندسي معدن و متالورژي دانشگاه صنعتي اميركبير ساخته شد. دكتر مهدي طبائيان عضو هيأت علمي دانشكده مهندسي معدن و متالورژي و مجري طرح گفت: «فلز منيزيم با چگالي‎/cm g  ۱‎/۷۴ مكعب سبك ترين فلز ساختماني است و استفاده از اين فلز وزن و بالطبع كاهش انرژي مصرفي صنايع مختلف مثل خودرو يا هواپيماها را كم مي كند. چون نقطه ذوب آن پايين است، قطعات پيچيده را راحت تر مي توان در ريخته گري ساخت. امروزه از اين فلز براي تهيه قطعاتي كه نياز به استحكام بالا و وزن كم دارند مانند بدنه كامپيوترهاي قابل حمل و بدنه موبايل استفاده مي شود. فلز منيزيم علاوه بر كاربردهاي فوق به دليل فعاليت شيميايي زياد به عنوان عامل احياءكننده برخي فلزات ديگر مورد استفاده قرار مي گيرد.
پروژه تحقيقاتي طراحي و ساخت سلول آزمايشگاهي تهيه منيزيم با توجه به كاربرد روزافزون اين فلز در صنايع مختلف و به منظور آشنايي با دانش فني فرآيند توليد آن مطرح و اجرا شد. از دو روش مرسوم براي تهيه منيزيم كه عبارتند از روش احياء سيليكوترمي و روش الكتروليز نمك مذاب، روش دوم براي تحقيق انتخاب شد. ماده اوليه مورد استفاده در اين فرآيند، كلريد منيزيم است كه به روش هاي مختلف قابل تهيه است. اين نمك به همراه چند ماده ديگر در يك محفظه ذوب شده و سپس با عبور جريان DC از اين نمك مذاب، در قطب كاتد و آند به ترتيب فلز منيزيم و گاز كلر آزاد مي شود.
در اين تحقيق، براي پيشگيري از واكنش مجدد منيزيم و كلر، دو مسير مختلف براي اين دو محصول طراحي شد. ضمناً با طرح محفظه و مسيرهاي ايزوله، از تماس منيزيم با هوا كه موجب اشتعال آن مي شود و نيز آزاد شدن گاز كلر در محيط كار كه باعث مسموميت مي گردد پيشگيري شد. نتايج اوليه نشان مي دهد كه با استفاده از اين سلول مي توان محصول فلزي با خلوص ۸/۹۸ درصد را تهيه كرد. با انجام آزمايش هاي تكميلي و تصحيح پارامترهاي مؤثر بر عمليات مي توان خلوص محصول و راندمان توليد را افزايش داد. علاوه بر منيزيم، فلزاتي چون آلومينيوم، سديم و كلسيم نيز با استفاده از روش الكتروليز نمك مذاب تهيه مي شوند. همچنين از اين روش براي تهيه تيتانيم، كروم و آهن و نيز به صورت آزمايشگاهي استفاده شده است. بنابر اين آشنايي با اين فرآيند مي تواند زمينه گسترده اي را براي مطالعه روش هاي استخراج فلزات فراهم نمايد.

روشي ساده براي تشخيص جهش هاي دي ان آ
000666.jpg
ايسنا: محققان دانشگاه ايالتي آريزونا يك روش الكتريكي ساده جهت تشخيص جهش هاي DNA يافته اند. اين تيم تحقيقاتي با استفاده از اندازه گيري هدايت مولكول ها از طريق به كارگيري يك ميكروسكوپ پيمايشي تونل زني توانستند تغييرات تك نوكلئوتيدي (تغييراتي كه تنها در يك جفت باز دي ان آ اتفاق مي افتد) را تشخيص دهند. پيمينگ ژانگ از دانشگاه ايالتي آريزونا مي گويد: «تقاضاي زيادي براي ردگيري جهش هاي دي ان آ جهت تحقيقات سرطان، و يا ديگر كاربردهاي آينده در پزشكي وجود دارد. در حال حاضر مهم ترين مشكل در انجام اين كار، گراني و زمان بر بودن روش هاي موجود است» . اين روش حساسيت بالايي دارد، به نحوي كه بسته به شرايط، يك تغيير تك  نوكلئوتيدي مي تواند هدايت الكتريكي يك مولكول دو رشته  اي دي ان آ   را به مقدار قابل توجهي تغيير دهد. جهش هاي متفاوت مي توانند هدايت مولكول را افزايش و يا كاهش دهند.
نانجيان تاو از دانشگاه ايالتي آريزونا مي گويد: «ما روشي را ابداع كرده ايم كه از طريق آن مي توان يك مولكول واحد را به صورت يك سيم در يك مدار الكتريكي قرار داد. در حال حاضر ما مي توانيم اطلاعات زيستي يك مولكول دي ان آ واحد را به طور مستقيم بخوانيم.»اين تيم يك مولكول دي ان آ به طول ۱۱ يا ۱۲ باز را بررسي كردند. محققان يك تك لايه از مولكول هاي دي ان آ دو رشته  اي تيولاته را بر روي بستري از طلا قرار دادند. سپس نوك طلايي يك ميكروسكوپ پيمايشي تونل زني را با سطح تماس داده و همزمان با اندازه گيري جريان، آن را از سطح جدا كردند. نحوه تغيير جريان نشان دهنده حضور مولكول هاي دي ان آ متصل به نوك ميكروسكوپ است. اين تيم تحقيقاتي با انجام اين پروسه به تعداد هزاران بار، توانستند اطلاعاتي راجع به هدايت الكتريكي تك مولكول ها به دست آورند. تاو مي گويد: «براي اندازه گيري مطمئن به دو نكته بايد توجه كرد. اول اين كه دي ان آ بايد مابين دو الكترود قرار بگيرد و ديگر اينكه، اين كار بايد در يك محيط رقيق آب و نمك صورت پذيرد تا كمترين برهم خوردگي در ساختار مولكول ايجاد شود.»
مكانيزم عبور جريان از طريق دي ان آ هنوز كاملاً مشخص نيست. محققان بر اين باورند كه عبور جريان احتمالاً از طريق تونل زني و يا جهش بار اتفاق مي افتد. در حال حاضر، محققان در حال برنامه ريزي براي خودكار سازي مراحل اندازه گيري هستند تا بتوانند تحليل همزمان چندين توالي دي ان آ را انجام دهند.

مايكروسافت و حمله به موتورهاي جستجو
گروه دانش و فناوري _ محمدتقي رسولي: مايكروسافت، بزرگترين شركت نرم افزاري جهان، اقدام به ارائه سيستم جديدي تا ماه ژوئن خواهد كرد كه با استفاده از آن تبليغات آن لاين كنار جستجوها را به فروش رساند. اين ابزار كه به نام ad Center است، اسلحه جديدي براي مبارزه با رقباي مايكروسافت يعني گوگل و ياهو خواهد بود.
مايكروسافت با اعلام اين خبر افزوده است در حال حاضر ۲۵ درصد از تبليغاتي كه در صفحات جستجو و نتايج جستجوي اين شركت وجود دارند، از طريق اد سنتر بوده و تا پايان سال مالي مايكروسافت (ژوئن ۲۰۰۶) تمام تبليغات ها از اين طريق خواهد بود.موتور جستجوي شركت مايكروسافت، كه در سايت ام اس ان است، در حال حاضر پس از گوگل و ياهو، يكي از قوي ترين موتورهاي جستجو است. كسب درآمد موتورهاي جستجو از طريق لينك هاي تبليغاتي موجود در كناره هاي صفحه است كه كاربران در صفحات نتايج جستجوي خود اجباراً آنها را نيز مشاهده مي كنند.در حال حاضر مايكروسافت لينك هاي تبليغاتي خود را بيشتر در صفحه جستجوي ياهو نصب مي كند كه قرارداد اين كار نيز تا ژوئن ۲۰۰۶ تمام خواهد شد و مايكروسافت مي تواند تمام مشتريان خود را از اين نظر راضي كند.
با استفاده از ادسنتر، كاربران و شركتها مي توانند از هر نقطه اي از دنيا، تبليغات مورد نظر خود را طراحي و در سايت مايكروسافت قرار دهند و هزينه هاي مربوطه را با كارت اعتباري پرداخت كنند. در واقع مايكروسافت با دريافت پول، فضاي لازم را براي تبليغ آن لاين در اختيار شركتها قرار مي دهد كه اين امكان باعث جلوگيري از هدر رفتن زمان براي كاربران خواهد شد.

كهكشاني از ماده تاريك
000672.jpg
پارس اسكاي: اخترشناسان بنياد ملي علوم و دانشگاه كارديف انگلستان در جلسه اخير انجمن اخترشناسي آمريكا، شواهد تازه اي در مورد ابر اسرارآميز هيدروژني موسوم به VIRGOHI ۲۱ ارائه دادند.
شواهد نشان مي دهد كه اين ابر كه در خوشه سنبله و در فاصله ۵۰ ميليون سال نوري از زمين قرار دارد، كهكشان تاريكي است كه نور ستاره اي منتشر نمي كند. آنها بر اين باورند كه اين كهكشان تاريك فاقد ستاره است و مقدار كمي هيدروژن خنثي در خود دارد كه امواج راديويي منتشر مي كند. رصد هاي جديد كه با استفاده از راديو تلسكوپ سنتز وستربورك در هلند انجام شد، نشان مي دهند كه گاز هيدروژن موجود در اين ابر اسرارآميز در حال چرخش است كه بيانگر وجود كهكشاني تاريك با جرمي بيش از ده ميليارد برابر جرم خورشيد است كه فقط ۱ درصد آن هيدروژن و بقيه آن ماده تاريك است.
اما اين نتايج و شواهد تمامي اطلاعات آشكار شده در مورد اين ابر نيست. ممكن است اين نتايج معماي قديمي در مورد يك كهكشان نزديك را حل كند. كهكشان NGC ۴۲۵۴ با داشتن يك بازوي دوار كه بزرگتر از بقيه بازوها است، كهكشاني نامتقارن است. اين ناهمساني، معمولاً در نتيجه تأثير يك كهكشان مجاور است كه تا به حال كشف نشده است. اين گروه از اخترشناسان مي گويند ممكن است VIRGOHI ۲۱ عامل اين نامتقارني باشد. اين گروه از اخترشناسان مي گويند VIRGOHI ۲۱ ، كهكشاني تاريك است. آنها اميدوارند با استفاده از ابزار جديد آلفا در رصدخانه آرسيبو تعداد بيشتري از اين كهكشانها را كشف كنند.

گودال بيضي شكل بر روي مريخ
پارس اسكاي : اين تصوير توسط دوربين فضاپيماي اروپايي سريع السير مريخ تهيه شده است كه يك دهانه برخوردي بزرگ بيضي شكل را  در ناحيه Hesperia Planum مريخ نشان مي دهد.مدارگرد سريع السير مريخ اين تصوير را از آن منطقه در طول جغرافيايي ۳۵.۳ جنوبي و عرض ۱۱۸.۷ شرقي با توان تفكيك ۱۶.۷ متر در هر پيكسل تهيه كرده است . دهانه برخوردي بيضي شكلي كه در اين تصوير ديده مي شود ۲۴.۴ كيلومتر طول و ۱۱.۲ كيلومتر عرض دارد و عميق ترين نقطه آن ۶۵۰ متر زير سطح مريخ قرار دارد.مواد بيرون ريخته حاصل از اين برخورد به راحتي در لبه هاي آن قابل مشاهده است كه بيشترين تجمع مواد در قسمت هاي شمال غربي و جنوب شرقي مي باشد . شكل اين دهانه برخوردي بسيار استثنايي است .قسمت اعظم اين دهانه به صورت مدور و گرد است اما كشيدگي اين دهانه حاصل زاويه برخورد كم سيارك و مريخ در هنگام برخورد است. هرگاه به هنگام بر خورد سيارك با سطح سياره اي زاويه ي برخورد بسيار كوچك باشد دهانه ي برخوردي به صورت كشيده در مي آيد به نظر مي رسد در مورد اين تصوير سيارك به هنگام برخورد زاويه اي ۱۰ درجه اي داشته است.
000669.jpg
اين عكس شكلي غير عادي از دهانه اي برخوردي را روي سطح مريخ نشان مي دهد كه توسط دوربين مدارگرد سريع السير مريخ تهيه شده است.

|   اجتماعي    |    اقتصادي    |    دانش فناوري    |    بـورس    |    حوادث    |    خارجي    |
|   سياسي    |    داخلي    |    شهري    |    ورزش    |    صفحه آخر    |

|    صفحه اول    |    آرشيو    |    شناسنامه    |    بازگشت    |