|
انتخاب باچلت به عنوان اولين رئيس جمهور زن تاريخ شيلي
گامي در راه تحقق وحدت ملي
|
|
|
ترجمه:آرش نهاوندي
جامعه شيلي، 15 سال پس از سقوط سايه مخوف ديكتاتوري، تحولات بسياري را از سر گذرانده است.
از جمله اين تحولات مي توان به پذيرش آداب و رسوم جديد و كنارگذاشتن برخي از سنن دست و پاگير اشاره كرد.
در شيلي امروزي انسان بودن و داشتن تفكر انساني مدنظر است؛ در واقع مردم ديگر صرفا فردي را به خاطر ويژگي هاي ظاهري اش و در چارچوب قواعد كهن انتخاب نمي كنند؛ كه با توجه به سوابق و پيشينه مديريتي و سياسي اش وي را براي مقام رياست جمهوري برمي گزينند.
پيروزي ميشل باچلت در انتخابات شيلي، يك پيروزي تاريخي در كشوري بود كه در زمان پينوشه از ديكتاتوري نظامي و خفقان سياسي و اجتماعي رنج برده بود. در واقع مردم، باچلت را بيشتر به آن دليل انتخاب كردند كه برخاسته از صف مبارزان عليه ديكتاتوري بود و مي توانست همان گونه كه خود نيز مي گويد مردم و آرمان مردمي را بيش از هر سياستمدار صرفا سياست پيشه اي درك كند، زيرا او در زمره تبعيدي هايي بود كه به همراه مادر خويش در آلمان شرقي به سختي گذران زندگي كرده بود. او نيز همچون بسياري ديگر، پدر خود را كه ژنرال بلندمرتبه نيروي هوايي بود در زمان پينوشه و در سياهچال هاي مخوف رژيم وي از دست داد.
باچلت نيز مانند مردم كشورش رنج كشيده و طعم تلخ ناكامي هاي اجتماعي را چشيده است؛ از همين روست كه مي خواهد بدون انجام تغييراتي در اوضاع اقتصادي، تحولات شگرفي را در عرصه اجتماعي ايجاد كند. او آمده است تا شيلي را با گذر از دالان تاريخ به عصري جديد راهنمايي كند.اهميت انتخاب تاريخي اولين رئيس جمهور زن شيلي، آشنايي با وي را بيش از پيش ضروري ساخته است.
پيروزي تاريخي
ميشل باچلت، اولين رئيس جمهوري زن شيلي است كه علاوه بر شكستن اين ركورد، ركورد ديگري را نيز از آن خود كرده است؛او نه تنها يك زن است كه خود را سوسياليست نيز مي داند و مادر مجرد ( باچلت از دو همسر قبلي خود طلاق گرفته است) يك دختر 12 ساله و دو فرزند بزرگسال تر است.
شايد از همين روست كه خود وي با اذعان به اين نكات مي گويد: چه كسي پنج سال پيش مي توانست تصورش را هم بكند كه شيلي داراي يك رئيس جمهوري زن بشود؟
انتخاب ميشل باچلت به مقام رياست دولت شيلي از آنچنان اهميتي برخوردار است كه ريكاردو لاگوس رئيس جمهوري كنوني كه به زودي قدرت را به باچلت واگذار خواهد كرد- پيروزي وي را تحت عنوان يك پيروزي تاريخي توصيف كرده است.در واقع پيش از رقم خوردن اين رويداد سياسي بزرگ و شگفتي ساز، بسياري جامعه شيلي را جامعه اي مردسالار فرض مي كردند.در اين كشور، تنها 4 درصد سناتورهاي عضو مجلس سنا زن هستند و طلاق ( طلاق در مذهب كاتوليك ممنوع است) تنها يك سال است كه از نظر قانوني مورد پذيرش
قرار گرفته است.
اما ميشل باچلت معتقد است كه اين تنها گوشه اي از تحولات به وقوع پيوسته در جامعه امروزي شيلي است.
او پس از اطلاع يافتن از پيروزي در انتخابات، اوضاع كنوني جامعه شيلي را اين چنين تشريح كرد: ما جامعه اي دموكراتيك با نگرش كاملا خردگرايانه داريم؛ جامعه اي كه معتقد به مسئوليت پذيري يكسان از سوي زنان و مردان است . ناگفته نماند كه در مرحله اول مبارزات انتخاباتي شيلي، ميشل باچلت دو كانديداي مرد را پيش روي خود داشت كه مي بايست با آنان به مبارزه مي پرداخت!
خواكين لاوين ، كانديداي منتخب محافظه كاران بود كه در دور قبل نيز با فاصله اندكي انتخابات را به رقيب خويش لاگوس واگذار كرده بود، اما در اين انتخابات از شانس چنداني برخوردار نبود و در دور اول از رقابت ها به دليل كسب آراي پايين كنار رفت.
ديگر رقيب باچلت، سباستيان پينيرا - تاجر ميلياردر شيليايي- بود؛ او در ماه مه پس از آن كه عدم توافق ميان احزاب ائتلاف محافظه كاران به شكاف ميان آنها منجر شد، به رقابت هاي انتخاباتي پاي گذاشت.
او در دور دوم انتخابات و پس از آنكه ميشل باچلت موفق به كسب 53 درصد آراي مردمي شد، شكست را پذيرفت و با كسب 46 درصد از آرا، كرسي رياست جمهوري را به ميشل باچلت واگذار كرد.
همگان بايد از مزايا منتفع شوند
از سوي ديگر ميشل باچلت 54 ساله پس از آنكه سولداد الوآر زن ديگري كه او نيز براي شركت در رقابت هاي رياست جمهوري خود را آماده مي كرد و كانديداي ديگر ائتلاف چپ ميانه بود - از رقابت هاي درون حزبي و جناحي كنار رفت، به تنهايي از طرف چپ هاي ميانه، پاي به عرصه انتخابات شيلي گذاشت. ائتلافي كه باچلت به نمايندگي از آن خود را كانديداي رياست جمهوري كرده بود، كنسرتاسيون نام داشت. اين ائتلاف از زمان سقوط ديكتاتوري و روي كار آمدن مجدد نظامي مبتني بر دموكراسي، قدرت را در شيلي در دست داشت.
از همين روست كه ميشل باچلت به رغم وعده انجام تغييرات گسترده در بخش خدمات اجتماعي، متعهد به حفظ وضعيت اقتصادي نسبتا مطلوب شيلي، مبتني بر اقتصاد بازار آزاد شده است.
باچلت - كه قرار است در ماه مارس، سوگند رياست جمهوري به جاي آورد- طي سخناني اعلام كرده كه قصد دارد شكاف موجود ميان اغنيا و فقرا را پر كند.
اين در حالي است كه اقتصاد شيلي طي ساليان پس از سقوط نظام ديكتاتوري، روند روبه رشدي داشته است. اين روند صعودي تعجب بسياري از كارشناسان اقتصادي را برانگيخته است تا آنجا كه آنان لقب معجزه آمريكاي لاتين را به شيلي با رشد اقتصادي سالانه معادل 5 درصد داده اند.
با توجه به همين شرايط مطلوب اقتصادي است كه باچلت مي گويد: ما بايد از اين مسئله كه همگان از مزيت هاي رشد اقتصادي برخوردار مي شوند، اطمينان خاطر پيدا كنيم .
ريشه هاي سوسياليستي
انتخاب ميشل باچلت به عنوان رئيس جمهوري شيلي، لزوم آشنايي بيشتر با زندگي و سوابق سياسي وي را بيش از گذشته ضروري ساخت.
ميشل باچلت چهارمين فردي خواهد بود كه از سوي ائتلاف كنسرتاسيون ( جناح چپ ميانه) بر كرسي رياست جمهوري تكيه خواهد زد. او همچنين از نظر كارشناسان، تندروترين رئيس جمهوري از اين ائتلاف محسوب مي شود.
او از زمان كودتاي خونين سال 1973 كه منجر به روي كار آمدن ژنرال آگوستو پينوشه شد، رفته رفته وارد دنياي سياست شد. پدرش يكي از ژنرال هاي خوشنام نيروي هوايي شيلي بود كه به دليل مخالفت با حكومت نظاميان به زندان افتاد و در همانجا نيز در گذشت. او در جواني براي سوسياليست هاي جوان به طور زيرزميني به فعاليت مي پرداخت. همين عامل سبب شد تا طي مدت كوتاهي محل فعاليت هاي وي شناسايي شود،. متعاقب آن نيز باچلت به همراه مادرش چند هفته اي را در زندان به سر بردند تا اينكه در سال 1975 به آنها جواز خروج از مملكت داده شد. باچلت نيز مانند لاگوس
رئيس جمهوري كنوني شيلي- عضو حزب سوسياليست اين كشور است، با اين تفاوت كه باچلت علاقه بيشتري به بحث درباره ريشه هاي سوسياليستي خود دارد: مي توانم بگويم سوسياليستي هستم كه كلاه هاي بسياري برسر مي گذارم .اين جملات نيز ميزان تعلق خاطرش به سوسياليست ها را بيش از پيش آشكار مي سازند: وزير سوسياليست ها نبودم؛ من وزير ملت شيلي بودم. در آينده نيز رئيس جمهور همه شيليايي ها خواهم بود .
باچلت كه تحصيلكرده رشته پزشكي بود، به مدت 5 سال و پس از پذيرفتن سمت هايي در وزارت بهداشت و سمت وزير دفاع در دولت لاگوس، وجهه عمومي يافت و مردم فرصت پيدا كردند تا به بررسي عملكرد وي در سمت هاي مختلف بپردازند. اين درحالي است كه طبق قانون اساسي شيلي، لاگوس بايد پس از يك دوره رياست جمهوري كنار مي رفت تا باچلت و كانديداهاي ديگر بتوانند بخت خويش را براي كسب مقام رياست جمهوري بيازمايند.
به هر تقدير بسياري از كارشناسان مسائل سياسي بر اين باورند كه شخصيت گيرا و شايد بتوان گفت كاريزماتيك باچلت از عوامل جذب راي دهندگان شيليايي به وي شده است. همين مسئله نام وي را حتي پيش از انتخابات رياست جمهوري در صدر ليست موسسات نظرسنجي قرار داده بود.
مسئله پينوشه
اما هنگامي كه درباره آگوستو پينوشه از ميشل باچلت سؤال مي شود، چهره وي در هم مي رود و با جديت به بحث درباره ديكتاتور سابق كشورش مي پردازد.
آگوستو پينوشه در حالي تحت بازداشت خانگي
قرار دارد كه در سال هاي پس از ديكتاتوري، مبارزه قانوني براي آزادي خود را سرلوحه اقدامات خويش قرار داده است. مصونيت سياسي پينوشه لغو شده و به راحتي مي توان وي را تحت پيگرد قانوني قرار داد.
البته نبايد از نظر دور داشت كه ديكتاتور پيشين شيلي به دليل اتهاماتي نظير تقلب مالياتي و ساير موارد جنايي مرتبط با ميليون ها دلار حساب بانكي، تحت پيگرد قرار گرفته است. شايان ذكر است كه اغلب اين مبالغ به حساب هاي بانك ريگز در واشنگتن واريز شده اند.
اكنون پينوشه بيمار است و دستگاه قضائي شيلي احتياط را در باب وي پيشه كرده است؛ احتياطي مصلحت آميز. اما باچلت ديدگاهي ديگر دارد؛ او معتقد است كه پينوشه مانند يك بازيگر سياسي در حال ايفاي نقش است.در صورت مرگ پينوشه و براساس قوانين شيلي، جنازه وي طبق تشريفات مرسوم براي يك رئيس جمهوري سابق، تشييع خواهد شد. با توجه به وضعيت جسماني پينوشه احتمال مرگ وي در زمان رياست باچلت مي رود، در نتيجه مسئله تشييع جنازه پينوشه به يكي از مسائل سياسي حال حاضر شيلي بدل شده است.باچلت مي گويد: به رغم آنكه به تمامي قوانين و مقررات احترام خواهم گذاشت، بايد بگويم كه برگزار كردن تشييع جنازه دولتي براي فردي كه دست به ارتكاب جنايات بشري زده و مسئله حساب هاي غيرقانوني وي نيز در بانك ديگر مطرح است، بسيار بي رحمانه و غيرمنصفانه است .
زندگي خصوصي
اما هنگامي كه از باچلت درباره زندگي خصوصي وي سؤال مي شود، او با رويي باز و بدون هرگونه پنهان كاري پاسخ مي دهد: من مادر سه فرزند هستم و در حال حاضر همسري اختيار نكرده ام .
او مجرد بودن خويش را، نه براي زماني كه سمت وزارت دفاع را به عهده داشت و نه زماني كه بر كرسي رياست جمهوري تكيه خواهد زد، مسئله اي مي داند.
اما اين به آن معنا نيست كه او مي خواهد براي هميشه مجرد بماند؛ اميدوارم زماني برسد كه فرصتي براي رسيدگي به وضعيت فرزندان و خانواده ام پيدا كنم و اگر نامزدي نيز پيدا كردم كه چه بهتر وگرنه مسئله اي نيست و مي توانم با همين وضع به حيات ادامه دهم .
منبع: بي بي سي
|
