|
ايران هفتمين وارد كننده لوازم آرايش در جهان است
د غدغه هاي رنگي
|
|
|
رويا ملكي
ما هنوز ركوردداريم، سومين ركورددار مصرف مواد آرايشي بعد از هند و پاكستان، در خاورميانه و هفتمين كشور پر و پا قرص، در واردات اين مواد در جهان، ما هر روز آرايش مي كنيم، پس هستيم.
و اما باز برعكس دنيا عمل مي كنيم. در تمام كشورهاي پيشرفته، آرايش مخصوص زن هايي با سنين بالاست كه طراوت پوستشان با گذشت سال هاي جواني از دست رفته است و گاهي، راهي متداول بين زناني با درآمدهاي ناخوشايند. در ايران مرزهاي آرايش از بين رفته است و سن آرايش به زير 18 سال كشيده شده، دختران طراوت پوستشان را به مواد آرايشي مي سپارند و پشت ماسك هاي رنگي پوستشان را خفه مي كنند و زنان سن دار از شرم جامعه، از آرايش گريزانند. ما مخالف عمل مي كنيم. پس هستيم.
بنا به آمار 83، ايران هفتمين كشور واردكننده مواد آرايشي در جهان است و تنها يك سوم مواد آرايشي زنان ايراني توليدات داخلي و بيش از دو سوم ديگر آن به صورت واردات، پشت ويترين هاي وسوسه انگيز خريد مي نشيند.
وارداتي كه بنا به آمارهاي غيررسمي 25 تا 30 درصد كل آن از طريق قاچاق و تجارت چمداني وارد كشور مي شود، وارداتي تقلبي و غيراستاندارد كه نه تنها زيبايي را به پوست هاي ايراني هديه نمي دهد. كه بحران زيبايي را در ايران هشدار مي دهد.
در سال هاي اخير استفاده از مواد آرايشي و مواد محافظت كننده پوست و ساعت ها نشستن پاي آيينه ها براي تغيير چهره، به بخشي از امور روزانه زنان بدل شده، زنان ايراني روزانه از عطر، مرطوب كننده ها، پاك كننده هاي پوستي، ضدآفتاب ها، ضدتعريق ها، رنگ هاي آرايشي و... استفاده مي كنند، كه البته اين اولويت ها در زمان هاي مختلف تغيير آمار مي دهند، نزديك به سال جديد مصرف رنگ هاي آرايشي و رنگ موها افزايش مي يابد و مراسم مهماني رفتن و مهماني دادن ها، دوش گرفتن با عطر رواج بيشتري دارد اما به هر حال گروهي از زنان و يا بهتر است بگوييم دو سوم زنان ايراني اين مواد و لوازم را روزانه استفاده مي كنند و اين امر برايشان بيشتر به شكل تفريح و سرگرمي درآمده است.
گرچه به دليل ضعف در جمع آوري آمار در ايران و نيز به علت نبود سيستم متداول براي ارزيابي و جمع آوري اطلاعات دقيق در خصوص ميزان مصرف و سرانه مصرف مواد آرايشي در ايران، عددي از اين ركورد در دست نيست، ولي بنا به آمارهاي جسته گسيخته مسئولان، بيش از دو سوم زنان ايراني، آرايش مي كنند و
يك سوم از اين قشر آرايش را جزو لاينفك زندگي روزمره خود مي دانند. زيبايي غيراستاندارد، كه هيچ آموزش آكادميك و مشخصي براي بهبود استاندارد كردن آن در كشور وجود ندارد.
به هر حال گاهي هم مي گويند بكُش و خوشگلم كن خوشگلي كه جان زيبا دوستان را با خطر روبرو مي كند.
گرچه باز از اين مخاطرات هم به دليل
رجوع نكردن به پزشك و يا خوددرماني هاي خانگي آماري در دست نيست ولي مطالعات در كشورهاي هلند، فرانسه و اسپانيا نشان مي دهد كه حدود 4 درصد افراد نسبت به مواد آرايشي حساسيت دار ند. همچنين آمار منتشره در آمريكا اين رقم را حدود 12 درصد در اين كشور بيان كرده است.
اما بحثي كه در كل كشورها مورد توجه قرار دارد اين است كه همه انواع لوازم آرايش حساسيت زا هستند. حساسيت هايي كه گاهي به روز خودنمايي مي كنند و گاه با تأخيري چند ساله مصرف كننده را دچار حمله مي كنند. مواد آرايشي كه سرطان زا هستند.
آرايش هاي سرطاني
مواد آرايشي مي توانند رشد سلول هاي سرطاني را افزايش دهند. اين را من نمي گويم تمام مطالعات و پزشكاني مي گويند كه دغدغه هاي آنان گرايش به زيبايي و مرگ از خوشگلي است.
آنها معقتدند، پارابن ها (parabens) و فتلاتزها (phthalates) مرتبطان اصلي تومورهاي سينه هستند. آنها اين مواد را در آزمايش 20 نوع از تومورهاي سينه كشف كرده اند. موادي كه سازنده هاي اصلي لوازم آرايش هستند.
متخصصان خارجي كشف كرده اند كه لوازم آرايشي با مالش روي پوست به سرعت جذب مويرگ ها شده و جذب خون مي شوند، آنها معتقدند و تأكيد دارند كه زناني كه آرايش مي كنند بيشتر به سرطان سينه مبتلا مي شوند. آمارهاي ايراني بيانگر آن است كه از هر 8 زن ايراني، يك نفر به سرطان سينه مبتلا است و اين افراد بيشتر در سن هاي پايين و ميانسال قرار دارند، افرادي كه گرايش ويژه اي به آرايش و استفاده از مواد آرايشي داشته اند.
به هر حال تمام لوازم آرايش هاي موجود حساسيت زا هستند. آنها در اكثر مواقع سوزش مي آورند.
ديگر علائم اين زيبايي تقلبي، قرمزي پوست، تورم، خارش و تاول هاي آبدار است و در گروهي ديگر از اين حساسيت ها مي توان به كهير، عفونت پوست، عفونت ريشه مو، تغيير رنگ پوست، آكنه و تغيير رنگ و صدمه به ناخن و مو است.
اما شايع ترين حساسيت هاي مواد آرايشي به عطرهاست، عطرها معمولاً در بيشتر مواد آرايشي استفاده مي شوند و خوشبوكننده هاي اين لوازم هستند كه عارضه هاي پوستي را به ارمغان مي آورند. مواد نگهدارنده نيز به عنوان دومين علت حساسيت هاي پوستي شناخته شده اند، موادي كه براي جلوگيري از رشد قارچ ها و باكتري ها و تجزيه شدن محصول در محصولات آرايشي استفاده مي شود.
نرم كننده ها كه به صورت لوسيون و كرم استفاده مي شوند مي توانند تحريك خفيف و گاهي واكنش هاي حساسيتي را ايجاد كنند و اما ضدآفتاب ها كه به دليل وجود پابا پوست هاي حساس را با خطر روبرو مي كند. لاك ها و مواد محافظ ناخن ها هم حساسيت زا هستند. تركيباتي كه براي رنگ دادن يا بهتر چسبيدن و براق كردن در لاك ها به كار مي روند عاملان اصلي اين حساسيت ها هستند. گاهي واكنش به اين مواد صرفاً در ناخن ديده نمي شود، در تمام قسمت هايي از بدن كه دست با آنها تماس دارد ايجاد حساسيت مي كند، محل هايي همچون پلك ها، صورت، گردن و....
و اما رنگ موها هم به عنوان پرطرفدارترين لوازم آرايشي مي توانند حساسيت زا باشند، موادي كه به عنوان بحث انگيزترين مواد در محافل دانشمندان سال ها مورد بررسي قرار گرفت كه آيا رنگ قادر به، تغييرات ژنتيكي و زايش سرطان هستند.
اين فرضيه رد شد ولي حساسيت زايي اين مواد هنوز باقي است. مواد آرايشي كه به صورت مستقيم با پوست صورت و بدن در ارتباط هستند سرطان زا و حساسيت زا هستند؛ دلايلي كه گويا براي
پايين آوردن، سرانه مصرف لوازم آرايشي در بين زنان و دختران كافي نيست. جامعه شناسان، روانپزشكان و روانشناسان مباحث گوناگوني را به عنوان علل اين افراط عنوان مي كنند.
جامعه شناسان معتقدندآرايش كردن، ديگر يك خواسته فردي نيست، بلكه با افزايش و روند رو به رشد آن در بين دختران و زنان تبديل به يك خواست اجتماعي شده است و اما روانشناسان نيز مي گويند، آرايش هاي تند، نشانه اعتماد به نفس پايين است. افراد خجالتي و كساني كه هنوز به خودباوري اجتماعي و شخصي نرسيده اند از آرايشي استفاده مي كنند كه به تصور خودشان برايشان شخصيت مي آورد. آرايش هاي خشن و زاويه دار مشخصه زنان بي اعتماد به نفس است كه نيازمند باور جامعه هستند، استفاده از رنگ هاي تند و استعمال آنها و نيز
طرح دادن به آرايش ها همگي دليلي است بر اين معلول.
اين عدم اعتماد به نفس تا جايي است كه آنها تصور مي كنند، آرايش پوشاننده نقص عضو آنهاست. اين افراد صورت خود را هر چند بي عيب باشد داراي معايب بزرگ مي دانند.
روانپزشكان نيز اعتقاد دارند زماني كه آرايش داشتن و نداشتن موجب اضطراب و افسردگي يا رفع آن شود و احساس نياز به آرايش فرد را اندوهگين كند يا خلل اجتماعي و شخصيتي براي او ايجاد كند مي تواند تلنگر يك مشكل رواني باشد. به اعتقاد روانپزشكان، انواع اختلالات شخصيتي از جمله، اختلالات شخصيت وسواسي، وابسته و نياز، ضداجتماعي و مرزي را مي توان در گرايش اين بيماري به آرايش هاي غليظ و ناهنجار دخيل دانست.
جامعه شناسان معتقدند؛ آرايش هاي شديد، دختران و زنان مي تواند تبديل به ابزاري براي كسب قدرت اجتماعي، لجبازي و اعلام مخالفت باشد.
و باز هم روانشناسان از علاقه مندي زنان به متفاوت بودن مي گويند؛ آنها معتقدند زنان خواهان تفاوت هستند و با اين روش مي توانند مرزهاي تفاوت را به گونه هاي دلخواه بشكنند. آنها شخصيت نمايشگرانه دارند و اين روش آن را به نتيجه مي رسانند. روانپزشكان نيز از؛ اختلالات عاطفي، ناهنجاري ها و نبود ثبات شخصيتي، و احساسات سطحي اين بيماران مي گويند ولي معتقد نيستند، هر كس آرايش مي كند بيمار رواني است.
به هر حال اين گروه از مصرف كنندگان در جامعه كه رقم كمي را هم به خود اختصاص نداده اند، در بحران به سر مي برند. در بحران آلودگي به بيماري هاي حساسيتي، كچلي، جنون گاوي، ايدز و هپاتيت و... كه در انواع لوازم آرايشي تقلبي يافت مي شود، بيماري هايي كه با هزينه هاي گران از سوي علاقه مندان به زيبايي هاي تقلبي خريداري مي شود و از كشورهاي تايلند، سوريه، پاكستان، افغانستان و تركيه به بازار پرطرفدار كشور وارد مي شود. لوازمي كه گاهي با مارك هاي معروف در گوشه پايتخت و يا شهرهاي مرزي كشور به صورت تقلبي پر مي شود و جان بازار زيبايي را مي گيرد. و به دليل گستردگي زياد هيچ مقام مسئولي ياراي جمع آوري و يا نظارت دقيق بر بازار پرفروش و پررونقش را ندارد.
پيدايش خودآرايي
آنيتا عباس زاده - آرايش كردن از زمان هاي بسيار دور رواج داشت. زماني كه مردم با دارو، آشنا شدند، اين هنر بين مردان و زنان متداول شد و آنها با علاقه فراوان براي زيبا نشان دادن صورتشان مي كوشيدند.
مطالعه تاريخ باستان ثابت مي كند كه در دوران ماقبل تاريخ نيز مردان و زنان به بهتر نشان دادن ظاهر خود علاقه مند بودند، نوع آرايش و وسايل آرايشي كه در يك فرهنگ و مليت براي زيباتر و جذابتر نشان دادن به كار مي رود ممكن است در فرهنگ ديگر كاملاً مردود باشد. اما اكثر مردم از تغيير در مد لباس، مو و آرايش صورت لذت مي برند.
گفته شده تاريخ شروع آرايش به مصريان قديم برمي گردد. آنها در مراسم مذهبي از عطريات و مواد آرايشي استفاده مي كردند و حمام هاي مخصوص براي خوشبو كردن پوست بدن مي گرفتند، به نظافت و پاكيزگي اهميت مي دادند و بعد از حمام از مواد خوشبو كننده و روغني براي نرم نگه داشتن پوستشان استفاده مي كردند. شانه و آيينه به عنوان اولين لوازم آرايشي مورد علاقه همه زنان و مردان بود.
كلئوپاترا ، ملكه مصر مواد آرايش و عطر عاشقانه براي پوست و مو و بدن خود استفاده مي كرد.
اما پيشرفت و تغييرات در مد و زيبايي از زمان اجدادمان تاكنون بيانگر آن است كه با اشاره به آثار به جا مانده از اجداد ايراني، مواد رنگي براي رنگ كردن مو، ناخن و پوست به كار گرفته مي شد و خالكوبي نيز در آن زمان وجود داشته و حتي مرسوم بود. مواد رنگي و آرايشي از ريشه درختان برگ و مواد گياهي و معدني تهيه مي شده است.
در زمان مصريان قديم، پودري به نام كوهل شبيه سرمه را براي شفافتر و بزرگتر نشان دادن چشم ها مصرف مي كردند و دوده چراغ را به ابرو مي كشيدند و از اكسيد آهن براي تهيه سرخاب استفاده مي كردند. يوناني ها هم از سال 460 ميلادي با علاقه به ساخت عطريات و مواد آرايشي روي آوردند و براي مراسم مذهبي و استفاده شخصي و گاهي به عنوان دارو استفاده مي كردند. زنان يوناني از موادي به نام ورميليون براي آرايش استفاده مي كردند كه به رنگ قرمز روشن بود و از تركيب نمك هاي جيوه در ساخت آن استفاده مي شد.
زنان رومي هم مخلوطي از گچ و سرب را به صورت مي زدند تا آن را سفيدتر كنند، همچنين با رنگ هاي گياهي گونه ها و لب هايشان را سرخ مي كردند و از مخلوط ذرت، شير و آرد ماسك هايي براي صورت تهيه و آن را با كره نيز مخلوط مي كردند.
رومي ها هم همچون يوناني ها و مصري ها حمام و نظافت را باور داشتند و زنان رومي در هنگام حمام از شير و شراب براي شستن تن استفاده مي كردند. حمام هاي رومي عمومي بود، با قسمت هايي جداگانه براي زنان و آقايان. مردان رومي نيز از عطريات و روغن براي خوشبو كردن پوست و نرم نگه داشتن آن بعد از حمام استفاده مي كردند.
آسيايي ها به خصوص چيني ها، تاريخچه بسيار دوري در مورد سلامتي و آراستگي دارند و اين مهم را يك هنر مي دانند، در ژاپن هم آرايش گيشاها خيره كننده بود و هنوز به عنوان يك هنر باارزش به شمار مي آيد.
اما آفريقايي ها تحول بزرگي در آرايش مو و طراحي لباس هاي مخصوص به وجود آوردند. آنها داروها و رنگ هاي زيادي براي آرايش از گياهان و مواد اوليه اي كه در اطراف خود داشتند تهيه كردند.
در قرون وسطي بيشتر مواد رنگي روي گونه ها و لب ها زده مي شد، چشم ها فقط با سرمه آرايش مي شد، مواد آرايشي و داروها از هم جدا نبودند ولي در اواخر قرن شانزدهم تقريباً دارو و لوازم آرايشي از هم جدا شدند. اين دوره بين كلاسيك و رنسانس بود، زماني كه مذهب نقش مهمي در زندگي و عقايد و رفتار اجتماعي مردم داشت. حمام روزانه زياد متداول نبود ولي عطر و مواد خوشبو كننده زيادي مصرف مي شد. در اين عصر زنان ابروها و خط مو در پيشاني خود را مي تراشيدند و معتقد بودند اين مد چهره را باهوش و متفكر مي كند.
در زمان اليزابت اول (1558 تا 1603 ميلادي) ماسك هاي صورت متداول شد. ماسك هايي از تركيب پودر، پوست تخم مرغ، زاج سفيد، بوراكس، بادام، تخم خشخاش، شير، شراب، كره، ميوه و سبزيجات ساخته مي شد. گونه و لب ها آرايش مي شدند ولي آرايش چشم ها كم رنگ بود.
ماري آنتوانت (1755 تا 1793 ميلادي) ملكه فرانسه و اكثر خانم هاي مرفه فرانسوي حمام توت فرنگي و شير مي گرفتند. لب ها و گونه ها را شديداً با رنگ هاي صورتي و نارنجي آرايش مي كردند، به ابروها فرم مي دادند ولي از سايه چشم زياد استفاده نمي شد و از پودرهاي خوشبو كننده براي صورت استفاده مي كردند. اين دوره به دوره افراط و زياده روي در آرايش معروف است.
در زمان ويكتوريا، ملكه انگليس، آرايش صورت جذابيت خود را از دست داد. خانم ها بسيار ساده و بي رنگ بودند.
در سالهاي 1920 انقلابي در كارخانه هاي لوازم آرايش به وجود آمد و سايه هاي رنگارنگ براي چشم ها، رژگونه و رژ لب هاي متنوعي ساخته شد، كرم ها و لوسيون هاي گوناگون براي پوست و شامپو هاي نرم كننده و تقويتي مو به بازار آمد.
در سال هاي 1950 و 1960 مدل هاي اروپايي بيشتر كشورها را تحت الشعاع قرار دادند. مواد پاك كننده پوست. كرم ها، لوسين ها، نرم كننده ها و لوازم آرايش متنوعي به بازار آمد، ابروها و خط چشم ها پهن شد.
گونه ها و لب ها رنگ ملايم داشتند، در اواخر 1960، آرايش ترميمي و تكميلي متداول شد و باز هم ابروها باريك شدند، از سالهاي 1970 به بعد كارخانه ها رنگ هاي متفاوتي براي آرايش روز و شب مواد و لوازم آرايش براي زيبايي، سلامتي و پاكيزگي پوست و مو ارائه كردند و خانم ها بيشترين متمايل به اين مواد شدند.
|
