شنبه ۱۳ دي ۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۲۷۱
حشرات بيماري زا در انسان
000586.jpg
مالاريا بيماري مناطق حاره و تحت حاره است كه توسط پشه آنوفل منتقل مي شود. عامل بيماري زاي آن پلاسموديوم است و بسته به گونه آن انواع مختلف اين بيماري بروز مي كند. علائم آن شامل: تب، لرز و تعريق است كه در فواصل معين عود مي كند. روشهاي كنترل آن، استفاده از حشره كشها و دارودرماني است. داروهايي از قبيل: كلروكين، هيدروكسي كلروكين و داكسي سايكلين.
دكتر لاله ميراسكندري 
در ميان حشرات ۵، بند پاي اصلي بيشترين نقش را در انتقال بيماريها به انسان دارند. اين بيماريها شامل: مالاريا، تب زرد، تيفوس و طاعون است. بيماري پنجم كه همان بيماري خواب است بيشتر در آفريقا شايع است. ميزان وقوع اين بيماريها، ۱نفر از ۶ نفر جمعيت دنياست. ميزان مرگ و مير ناشي از اين بيماريها بيش از تلفات ناشي از تمام جنگهاي طول بشريت است. از ميان اين بيماريها بعضي به كلي ريشه كن شده و يا بسيار محدود شده اند، ولي بعضي (از جمله مالاريا) نه تنها محدود نشده، بلكه هنوز هم سالانه تعداد زيادي تلفات مي دهد.
تب زرد
اين بيماري بومي آفريقاست، توسط مگس آئدس اجپتي منتقل مي شود و عامل آن ويروس است. علائم آن شامل: سردرد و كمردرد، تب بالا و يرقان است. اين بيماري هيچ درماني ندارد ولي نوعي واكسن دارد كه هنگام سفر به مناطق آندميك (بيماري بومي آن منطقه است) بايد تزريق شود.
تيفوس 
اين بيماري در تمام دنيا شيوع دارد، توسط شپش منتقل مي شود و عامل بيماري زاي آن ريكتزيا است. اين بيماري در مناطق متراكم از نظر جمعيت و آلوده به فضولات، شيوع مي يابد، مثل: زندانها، كشتيها و كمپ هاي پناهندگان. علائم آن سردرد، كاهش اشتها، تب بالا، لرز، گيجي، تهوع و راش (دانه هاي قرمزپوستي) است. در قرنهاي ۱۷ و ۱۸ و ۱۹ اين بيماري بيشترين تلفات دوران بشري را برجا گذاشت. روشهاي كنترل آن واكسيناسيون و حشره كشها هستند.
طاعون 
اين بيماري نيز در تمام دنيا شايع است. توسط كك منتقل مي شود و عامل بيماري زاي آن باسيل پاستورلاپستيس است. اين بيماري انواع مختلفي دارد كه بسته به محل حمله باسيل است. كشنده ترين نوع، نوع خوني است. در قرن ۱۴، حدود يك چهارم جمعيت اروپا بر اثر اين بيماري كشته شدند كه اين تعداد ۳ برابر تلفات جنگ جهاني اول است. پيشگيري از اين بيماري تنها از طريق دوري از جوندگاني مثل موش امكان پذير است.
بيماري خواب 
اين بيماري بومي آفريقاست. توسط مگس تسه تسه منتقل مي شود و عامل بيماري زاي آن تريپانوزوما است. علائم آن با ايجاد يك تورم و التهاب در نقطه گزش و افزايش ضربان قلب شروع شده و در عرض چندماه با حمله به سيستم عصبي باعث كما و حتي مرگ مي شود. تنها راه پيشگيري هم جلوگيري از گزش مگس است.
مالاريا
- عامل بيماري زا: چهار پروتوزا از گونه پلاسموديوم.
- واسطه: پشه آنوفل.
- ميزبان اصلي: ميمون و پرندگان.
- شيوع: اكثر نواحي حاره و تحت حاره و حتي نواحي معتدل.
-علائم: تب، لرز و تعريق كه در صورت عدم درمان در زمانهاي مشخص عود مي كند.
- انواع: انواع مالاريا بر اساس گونه پلاسموديوم طبقه بندي مي شوند:
۱-خفيف ترين نوع مالاريا به نام مالارياي سه روز در ميان است كه توسط پلاسموديوم و يواكس ايجاد مي شود. در اين نوع مالاريا پس از اولين حمله، عود حملات هر دو روز اتفاق مي افتد.
۲-تب جنگل، مالارياي سه روز در ميان كه توسط پلاسموديوم فاليسپاروم ايجاد مي شود، اين نوع بيشترين مرگ و مير را باعث مي شود. عامل توليدكننده در اين نوع بيماري، باعث بسته شدن عروق خوني مغز، ايجاد كما، هذيان و نهايتا مرگ مي شود.
۳-مالارياي چهار روز در ميان كه توسط پلاسموديوم مالاريا ايجاد مي شود. اين نوع، دوره نهفتگي طولاني تري نسبت به دو نوع قبلي دارد. (حدود ۱۸ تا ۴۰ روز) حمله ها هم بعد از هر سه هفته عود مي كنند.
۴-كمياب ترين نوع بيماري توسط پلاسموديوم او ال ايجاد مي شود كه شبيه همان مالارياي سه روز در ميان است.
تاريخچه 
از سال ۱۹۵۰ بيماري مالاريا در آمريكاي شمالي و اروپا و مناطق گسترده اي از مركز و جنوب آمريكا ريشه كن شد. ولي در آفريقا و جنوب شرقي آسيا هنوز به شكل يك مشكل بزرگ باقي مانده است. هر ساله بيش از ۱۰۰ ميليون مورد مالاريا بروز مي كند كه حدود يك درصد آنها كشنده هستند. به علت ايجاد مقاومت نسبت به داروهاي مالاريا، ريشه كني آن مشكل شده است.
روشهاي كنترل 
روشهاي كنترل اوليه: كنترل واسطه از طريق حشره كشهاست كه بسيار هم موثر است. از سال ۱۶۳۸ از عصاره درخت سينكونا براي درمان مالاريا استفاده مي شود. اين عصاره به نام كينين شناخته شده. كينين يك ماده سمي است كه از رشد پروتوزوآها در داخل جريان خون جلوگيري مي كند. داروهاي صناعي با سميت كمتر و تاثير بيشتر هم ساخته شده اند، از جمله: كلروكين، هيدروكسي كلروكين و داكسي سايكلين.

يخ زدگي
البته اين مطلب بيشتر بايد به درد كساني بخورد كه در مناطق سردسير يا دست كم جاهايي كه امكان يخ زدگي وجود دارد، زندگي مي كنند.
چون در تهران كه حالا حالاها هوا خيال «به شدت سردشدن» ندارد؛ چه رسد به اينكه آدم از سرما يخ هم بزند!اما با توجه به شرايط ويژه بم ، اين مطلب نامربوط به نظر نمي رسد.
يخ زدگي معمولا در شرايط يخبندان، هواي سرد و وزش شديد باد رخ مي دهد. بخصوص افرادي كه نمي توانند حركت كنند، مستعد اين وضعيت هستند. در اين وضعيت، بافت هاي اندام ها (معمولا انگشتان دست و پا) به دليل درجه حرارت پايين دچار يخ زدگي مي شوند.
در موارد شديد، اين يخ زدگي مي تواند منجر به از دست دادن پايدار حس و نهايتا پس از تخريب پايدار رگ هاي خوني، سبب گانگرن (مرگ بافت و سياه شدن) شود. در بسياري از موارد، يخ زدگي با كاهش درجه حرارت بدن همراه است و اين حالت را بايد مطابق دستورالعمل آن درمان كرد.
تشخيص 
ممكن است عوارض زير وجود داشته باشند:
- در ابتدا، احساس «سوزن، سوزن شدن»
- رنگ پريدگي و به دنبال آن، كرختي 
- سخت و خشك شدن پوست 
- تغيير رنگ پوست در موضع آسيب ديده كه در ابتدا سفيد و سپس منقوط و آبي مي شود. در زمان بهبود، پوست ممكن است قرمز، داغ، دردناك و تاولي شود. هرجا كه گانگرن روي دهد، بافت به دليل فقدان جريان خون ممكن است سياه شود.
درمان 
هميشه به سرعت به كمك يخ زدگان شتافته و با گرم كردن آهسته محل مبتلا به منظور پيشگيري از آسيب  بافتي بيشتر و فراهم آوردن شرايط انتقال به بيمارستان آنها را نجات دهيد. در صورت امكان، قبل از آب كردن يخ بخش مبتلا، بيمار را به يك محل گرم منتقل كنيد.
دستكش، حلقه يا هر شيء فشارنده ديگر (مثل چكمه) را با ملايمت خارج كرده و بخش مبتلا را به كمك دستان يا گوشه لباس خود يا در حفره زير بغل مصدوم گرم كنيد. بخش مبتلا را مالش ندهيد چون اين كار منجر به تخريب پوست و بافت هاي ديگر مي شود.
اگر عضو مبتلا را در آب گرم قرار مي دهيد، دقت كنيد كه آب ۴۰ درجه سانتيگراد باشد. پس از خشك كردن، يك پانسمان سبك ازجنس باند گازدار خشك روي آن قرار دهيد. اندام مبتلا را بالا برده و نگه داريد تا تورم كاهش يابد.
در صورت وجود درد شديد در يك بزرگسال مي توانيد دو عدد قرص استامينوفن به بيمار بدهيد. دقت كنيد كه اندام مبتلا را در مجاورت گرماي مستقيم قرار نداده و اگر خطر يخ زدگي مجدد وجود دارد، از آب كردن يخ عضو مبتلا خودداري كنيد. سيگار كشيدن براي بيمار ممنوع است!

ربط تفكر نادرست و فشارخون
شتابزدگي و خصومت ورزي خطر ابتلاء به بيماري فشارخون را در سنين بالاتر افزايش مي دهد.
صبر و حوصله نه تنها مزيت و حسن است، بلكه براي قلب نيز مفيد است. يك مطالعه جديد نشان داده است، افرادي كه در اوائل بزرگسالي هستند اگر بي صبر و پرخاشجو باشند وقتي پا به سن مي گذارند بيشتر مستعد ابتلاء به فشارخون بالا خواهند بود.
محققان مي گويند يافته هاي اخير نشان داده است، ويژگي هاي فردي در افرادي با شخصيت معروف به «تيپ» A يا «ماكياولي» ممكن است مسوول افزايش خطر ابتلاء به فشار خون بالا و بيماري هاي قلبي، در ابتدا و اواسط بزرگسالي باشند.
مطالعات قبلي كه سعي داشت تا ارتباط ميان ويژگي هاي فردي شخصيت نوعA با بيماري هاي قلبي را مشخص كند نتايج متناقضي را ارائه داده بود اما محققان معتقدند كه ممكن است نتايج متناقض، به دليل گستردگي ابعاد فردي، در اين نوع شخصيت باشد.
محققان مي گويند اين اولين مطالعه اي است كه تاثير درازمدت سه ويژگي اصلي شخصيت نوعA بر خطر ابتلاء به فشارخون بالا را مورد بررسي قرار مي دهد. اين سه ويژگي عبارتند از:
۱-بي صبري يا شتابزدگي و ناآرامي 
۲ - رقابت طلبي 
۳- خصومت ورزي 
بيش از ۴۳ ميليون آمريكايي بزرگسال از فشارخون بالا رنج مي برند. فشارخون بالا با داشتن فشارخون سيستوليك (حد بالاي فشار خون) برابر يا بيشتر از ۱۴۰ ميلي متر جيوه و فشارخون دياستوليك (حد پايين فشار خون) برابر يا بيشتر از ۹۰ ميلي متر جيوه مشخص مي شود.
اين مطالعه كه در مجله انجمن پزشكي آمريكا به چاپ رسيده است، يك گروه ۳ هزارنفري در سنين بين ۱۸تا ۳۰ سال را به مدت ۱۵ سال زير نظر گرفته است تا بسنجد كه ويژگي هاي مذكور در افرادي با شخصيت نوع A تا چه اندازه با خطر افزايش فشارخون در درازمدت ارتباط دارد.
طي اين آزمايش مشخص شد، بيشتر افرادي كه در آزمون هاي بي صبري و خصومت ورزي در اوائل بزرگسالي امتياز آورده بودند، بعدها بدون توجه به عوامل خطرساز ديگري كه درابتلاء به فشارخون دخيل هستند مستعد ابتلاء به فشارخون بالا هستند. عواملي كه در ابتلاء به فشارخون بالا دخيل هستند عبارتند از: سن، جنس، نژاد، تحصيلات، شاخص توده بدن(Bml) يا وزن به كيلوگرم تقسيم بر مجذور قد به متر و سطح فعاليت هاي فيزيكي.
اين مطالعه، ارتباط معني داري را نيز ميان رقابت پذيري و افزايش فشارخون در ميان مردان سفيدپوست نشان داده است. اگرچه طي سي سال گذشته مطالعات گوناگون شواهد علمي معتبري را در خصوص تاثيرات استرس و ديگر فاكتورهاي روان شناختي ارائه كرده اند، با اين همه براي درك اين مطلب كه چگونه عواملي مانند نگرش هاي فردي تاثيرات زيان باري بر روي قلب دارد، تحقيقات بيشتري مورد نياز است. پيش از اين، رويكردهايي كه به درمان هاي دارويي و رفتاري توجه دارند، اين عوامل رواني- اجتماعي خطرساز را مورد هدف قرار داده اند و نيز اميدهاي فراواني را در جهت كاهش بيماري ها و تامين سلامت افراد ارائه كرده اند.
كيوان گرجي، روان شناس ليلا قاسميان، داروساز

خورد وخوراك
چاي
در تمام مواردي كه طرز تهيه حذف شده طبق اين دستور عمل كنيد: يك قاشق غذاخوري در يك قوري +۲ ليوان آب سرد + نبات.
۸ -چاي نعناع، طبيعت: معتدل 
خواص: مفرح و مقوي قلب، ضد نفخ، ازبين برنده سكسكه، رقيق كننده خون، مسكن ناراحتي هاي گوارشي، ضد حالت تهوع و نفخ معده است و كمك به هضم غذا مي كند. مقوي اعصاب معده، اشتهاآور و رفع كننده اسهال.
۹ - چاي گلپر، طبيعت: گرم و خشك 
خواص: ضد صرع و فراموشي و اسهال، تقويت كننده عالي حافظه، تقويت كننده معده، ضدجوش و دمل، اشتهاآور و كمك به هضم غذا.
۱۰- چاي زيرفون، طبيعت: گرم 
خواص: ضدناراحتي هاي عصبي و تشنج،  ضد بيخوابي و مسكن سردرد. مصرف آن براي مبتلا يان به زكام، آرتروز، روماتيسم، نقرس و سياتيك.
مصرف آن براي خانم هاي باردار ممنوع است.
۱۱- چاي آويشن، طبيعت:  معتدل 
خواص: بالابرنده فشارخون، تقويت كننده اعصاب، كمك به رفع كوليت هاي مزمن، ادرارآور، ضدانگل و رطوبت بدن، ضد صفرا و زكام، سرفه، آسم، ضد غلظت خون، مقوي جهاز هاضمه و تقويت بينايي.
۱۲- چاي اكليل كوهي، طبيعت: گرم و معتدل 
خواص: مقوي اعصاب، ادرارآور، ضدعفونت كليه، ضد صفرا، ضد دلهره و اضطراب، ضد زكام، آسم سياه سرفه، تقويت بدن، مقوي معده، ضد دردهاي روماتيسمي استخوان و كمر، ضد سنگ كليه و كيسه صفرا.
۱۳ - چاي گزنه، طبيعت: گرم و خشك 
خواص: كاهش دهنده قند خون، غلظت خون، چربي، ضد صفرا و سنگ كليه، ضد سرطان و امراض كليوي، ادرارآور، ضد خونريزي ها، ضد ريزش مو، رفع خستگي و زيادكننده شير مادر.
۱۴- چاي هوفاريقون، طبيعت: گرم و خشك 
خواص: مقوي اعصاب، مقوي قلب، دافع اخلاط فاسد.
۱۵ - چاي مرزنجوش، طبيعت: گرم.
خواص: آرام بخش اعصاب، بهترين داروي ميگرن كهنه و درد شقيقه و سردردها، ضد ورم  معده، ضد نفخ معده،ضد سرماخوردگي، ضد اسهال، خلط آور، تب بر و اشتهاآور.
۱۶ - چاي اسطوخدوس، طبيعت: گرم و خشك 
خواص: آرام بخش اعصاب، تقويت كننده سلول هاي مغزي،مفيد براي ميگرن، زكام، آسم وبرونشيت ، مفيد جهت درمان روماتيسم، ادرارآور و ضد اگزما.
۱۷- چاي فلوس، طبيعت: معتدل 
خواص: پائين آورنده فشار خون، از بين برنده برفك دهان، ملين، مسهل قوي، ضدصفرا و يبوست هاي مزمن وتورم امحا و احشاء.
۱۸ - چاي زعفران، طبيعت: گرم و خشك 
خواص: مفرح، مقوي قلب، محرك قواي مغزي،  نشاط آور، آرام بخش، ادرارآور، ضد سرفه، ضد حساسيت و خلط آور.
ميزان مصرف: يك قاشق چايخوري كوچك زعفران كوبيده در يك قوري .
۱۹ - چاي زنجبيل، طبيعت: گرم و خشك 
خواص: بالابرنده فشار خون، ضد ضعف اعصاب، تقويت حافظه، تنظيم ادرار،  ضد بلغم و صفرا،  خون ساز، ضد درد مفاصل، مقوي جهاز هاضمه، ضد مسموميت غذايي، مقوي معده و مسكن.
ميزان مصرف: يك قاشق چايخوري زنجبيل كوبيده
۲۰ - چاي دارچين،  طبيعت: گرم و خشك 
خواص: محرك اعصاب، ادرارآور، دفع خلط و مفرح.
۲۱- چاي به ليمو، طبيعت: گرم 
خواص: مفيد جهت مصرف اشخاصي كه از ميگرن ،سردرد، طپش قلب، نبفبخغ غوش شآغسغمش ش رنج مي برند. آرام بخش، خواب آور شب و تقويت كننده حافظه و معده.
۲۲- چاي بابونه، طبيعت: معتدل 
خواص: آرام بخش اعصاب معده و روده و تقويت آنها، ضد يبوست، مقوي اعصاب و مغز، اشتهاآور، ضدبلغم و صفرا و ادرارآور قوي.
۲۳- چاي گل گاوزبان و سنبل طيب، طبيعت: گرم و تر
خواص: آرام بخش اعصاب، خواب آور، ضدسردردهاي عصبي، ضد درد كليه، ضد سودا و صفرا، ضد قولنج و اسپاسم و ضد تشنج و صرع.
ميزان مصرف: ۴ قاشق چايخوري گل گاوزبان + يك قاشق سنبل طيب + يك عدد ليمو عماني .
آرين دخت فرنادپور (ميكروبيولوژيست)

سرويس هاي بهداشتي صحرايي
000588.jpg
معاون شيميايي مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي گفت: بررسي مشكلات؛ دسته بندي، اولويت بندي مشكلات، تقسيم وظايف كار بين گروه هاي بهداشتي درماني، تدارك تجهيزات مورد نياز براي انجام كارهاي بهداشتي به ويژه بهداشت محيط، نظارت بر تامين و توزيع آب آشاميدني و مواد غذايي، نظارت بر شرايط محيطي نظير جمع آوري زباله، ايجاد مسكن موقت، رفع فاضلاب، ضدعفوني محيط نظير ضدعفوني محلهاي در نظر گرفته شده براي اسكان موقت و ساير محلهايي كه احتمال بروز آلودگي و بيماري وجود دارد از جمله اقدامات بوده است. مهندس دست آموز افزود: احتمال هر نوع بروز بيماري واگير در اين منطقه مي رود و تنها كاري كه براي پيشگيري بروز اين امراض شده ضدعفوني محيط و از بين بردن عوامل بيماريزا بوده است.

حق محروميت  از مطب
000590.jpg
طرح جامع حمايت از حقوق معلولان كه در راستاي حمايت همه جانبه از معلولان كشور و دفاع از حقوق آنها، هم از نظر سخت افزاري (بناي ساختماني، خيابان ها و معابر) و هم به شكل نرم افزاري، دفاع از حقوق آنها و ايجاد تسهيلات لازم نوشته شده است، به تصويب رسيد.
نورالدين پيرموذن مخبر كميسيون بهداشت و درمان مجلس ادامه داد: لايحه پرداخت حق محروميت از مطب به اعضاي هيات علمي دانشكده دامپزشكي تصويب شد.همچنين پيرموذن و دكتر حيدري زادي به عنوان منتخبين كميسيون دركميسيون تلفيق بودجه انتخاب شدند.

نيروي جايگزين
000592.jpg
نيرو و پرسنل فعال در بيمارستان ها و مراكز درماني نيازمند استراحت و جايگزيني هستند. علاوه بر اين وجود امدادگران حرفه اي باعث مي شود كه مصدومين آسيب بيشتري نبينند و از روي دلسوزي ضربه غيرعلمي به آنها وارد نشود. ميربيگي رييس سازمان نظام پرستاري خاطرنشان كرد: خدمات اورژانس، پزشكان و حضور چشمگير پرستاران قابل تقدير است اما به نظر مي رسد كه در اين مواقع مديريت كلان بحران و تقسيم وظايف نمود بيشتري به ويژه در بخش بهداشت و درمان پيدا مي كند. در ابتداي امر حجم وسيعي از امدادگران به كارگرفته شدند كه درحال حاضر تمام آنها خسته هستند و شرايط براي جابجايي اين افراد وجود ندارد بنابراين طبق آنچه گفته شد، ضعف مديريت در نحوه استفاده و به كارگيري تجهيزات و نيروي انساني به چشم مي خورد.

درمانگاه
ايرانشهر
تهرانشهر
حوادث
در شهر
طهرانشهر
يك شهروند
|  ايرانشهر  |  تهرانشهر  |  حوادث  |  در شهر  |  درمانگاه  |  طهرانشهر  |  يك شهروند  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |