امير بهادري نژاد
اولين حضور تيم ملي فوتسال ايران در رقابتهاي جام جهاني اين رشته در سال ۱۹۹۲ براي كشورمان خوش يمن بود. در آن دوره از رقابتها كه در كشور هنگ كنگ برگزار  شد، بازيكنان ايراني
با تكنيك ناب خود، شگفتي ساز شدند و در نهايت عنوان چهارمي بازيها را به خود اختصاص دادند.
متأسفانه برخلاف پيش بيني هاي صورت گرفته، كسب عنوان چهارمي جام جهاني هنگ كنگ سكوي پرتاب تيم ما نشد و در دوره بعدي توفيقي به دست نيامد و با نوعي بازگشت به عقب مواجه شديم. اما ۷ پيروزي متوالي در رقابتهاي انتخابي جام جهاني ۲۰۰۴ تايوان كه توأم با به ثمر رساندن ۸۱ گل و تنها پذيرش ۱۲ گل بود و همچنين انجام بازي تداركاتي با تيم هاي بزرگ دنيا از جمله ايتاليا، اسپانيا، آرژانتين، اوكراين و برزيل، همگان را به اين تيم اميدوار كرده بود.
اما با وجود تداركات نسبتاً مناسب و قول هاي كادر مربيگري و سرپرستي، تيم ايران با نمايشي مأيوس كننده در همان مرحله اول چمدانها را بست و به وطن بازگشت تا بار ديگر اين سؤال تلخ را مطرح كنيم «كه به چه دليل ورزشكاران و تيم هاي ورزشي ما قادر به تكرار موفقيت هاي خود نيستند و تاريخ مصرف موفقيت هاي آنان تنها يك دوره است.»
به هر حال ارزيابي آماري عملكرد فوتسال ايران در جام جهاني ۲۰۰۴ شايد بخشي از ابهامات موجود را برطرف نمايد.
تاكتيك يكبار مصرف
نكته جالب در مورد عملكرد تيم ايران در رقابتهاي جام جهاني فوتسال اينكه  حريفان پس از انجام يك مبارزه بلافاصله نقاط ضعف و قوت ما را شناسايي مي كنند و در رويارويي مجدد با آنان فلج مي شويم.
به عنوان مثال در سال ،۱۹۹۲ اسپانيا را در مرحله دوم شكست مي دهيم اما همين اسپانيا در بازي نيمه نهايي ما را شكست داد و يا اينكه در سال ۱۹۹۲ از سد بلژيك مي گذريم اما ۴ سال بعد، بلژيك ما را با اختلاف سه گل شكست مي دهد و يا همين آرژانتين كه ۴ سال قبل ما را با اختلاف يك گل و به سختي شكست داد اما اين بار به راحتي و در ديداري كه جنبه تفريحي و تشريفاتي برايش دارد ما را با اختلاف ۵ گل مغلوب مي كند.
علت اين وقايع نيز بسيار ساده است. در تيم ايران تنوع تاكتيكي به چشم نمي خورد به همين دليل اگر تيم ما با بازي منطقي حريف به بن بست برسد، تاكتيك ديگري براي رهايي از اين گرداب ندارد. نكته ديگر اينكه سرعت پيشرفت ساير تيم هاي جهان در مقايسه با تيم ما بسيار بيشتر است چون اگر غير از اين بود تيم هايي كه در سال ۱۹۹۲ در برابر ما شكست مي خوردند حالا به رقيبان دردسرساز ما تبديل نمي شدند تا اينكه پيروزي در برابرشان براي تيم ايران به يك آرزو تبديل بشود.
ضعف در آناليز حريفان
يكي ديگر از نكات منفي كه در تيم فوتسال ما به چشم مي خورد، ضعف در آناليز حريفان است. فوتسال نيز بسيار شبيه ورزش واليبال است كه اغلب تيم هاي جهان از يك مربي آناليزكننده برخوردار هستند.
پس از شكست ايران در بازي با پرتغال در يكي از روزنامه هاي ورزشي مطلبي به نقل از مربي تيم فوتسال ايران آمده بود كه خلاصه آن به اين شرح است: آخرين فيلمي كه از تيم پرتغال ديده بوديم مربوط به چند ماه قبل بود كه در تايوان بيشتر بازيكنان آنان نسبت به آن فيلمي كه ديده بوديم تغيير كرده بودند.
همين يك اظهار نظر براي اثبات ضعف آناليز حريفان نزد كادر فني كافي است و ديگر نيازي به ادامه بحث نيست.
تكيه به بازيكني خاص
نكته ديگري كه حتي مربيان تيم هاي پرتغال و آرژانتين نيز به آن اشاره كردند، اتكاي تيم ايران به بازيكن خاصي (وحيد شمسايي) بود.
دوراته مربي تيم پرتغال پس از شكست دادن ايران گفت: نكته منفي در مورد تيم ايران وابستگي بيش از حد آنان به وحيد شمسايي است. او بازيكن بزرگي است اما با تماشاي فيلم بازيهاي ايران، خود را براي مقابله با وحيد آماده كرده بوديم.
آمار انضباطي تيم ها در مرحله اول
اما اين پايان ماجرا نبود چون فرناندو لاراندا مربي آرژانتين نيز در كنفرانس مطبوعاتي پس از بازي با ايران گفت: تيم ايران بازيكنان تكنيكي زيادي دارد اما همه آنها فقط كارهاي انفرادي را خوب انجام مي دهند. در واقع ايران يك تيم نيست بلكه مجموعه اي از كارهاي فردي بازيكنان است و وقتي بازيكنان كليدي اين تيم متوقف مي شوند، تيم ايران نيز قدرت خود را از دست مي دهد.
وي در ادامه گفت: هيچ وقت نمي توانم با بازيكناني كه كار انفرادي انجام مي دهند كار بكنم زيرا آنها روي كار تيمي تمركز نمي كنند و بازيكناني مثل وحيد شمسايي هيچ جايي در تيم من ندارند چون او براي خودش بازي مي كند.
جالب تر اينكه پس از بازي با آرژانتين، اغلب خبرنگاران خارجي نسبت به تعويض نشدن شمسايي و متكي بودن تيم ايران به اين بازيكن اعتراض داشتند.
با اين حال، مربي تيم فوتسال ايران نيز اين واقعيت را مي پذيرد و مي گويد: پيش از اين، تيم ايران اين گونه نبود اما در جام جهاني اين اتفاق افتاد. البته شمسايي بازيكن خوبي است و با او مشكلي نداشتيم تا تعويضش كنيم.
به هر حال هنوز اين تصور غلط در فوتبال ما وجود دارد كه فوتسال يعني مجموعه اي از بازيكناني كه بتوانند چندين بازيكن حريف را دريبل كنند؛ در حالي كه اين تصور در فوتسال روز جهان به كلي منسوخ شد و تيمي موفق مي شود كه بازيكنانش شناور، سرعتي و تكضرب بازي كنند.
تحقير بازيكن ملي
يكي از نقاط تاريك تيم ايران در جام جهاني تايوان، برخوردي بود كه ميان سرپرست تيم ايران و كاظم محمدي به وجود آمد. در دقايق پاياني بازي با آرژانتين هنگامي كه اين بازيكن قصد اعتراض شديد به داور را داشت، سرپرست تيم كه مسئول كميته فوتسال فدراسيون نيز مي باشد با مشت به صورت وي كوبيد و او را به داخل رختكن برد.
با آنكه دوربين هاي تلويزيوني از چندين زاويه اين صحنه زشت را به تصوير كشيدند اما سرپرست تيم منكر هرگونه درگيري فيزيكي با محمدي شده است.
به هر حال، به همان اندازه كه رفتار كاظم محمدي در برخورد با داور بازي زشت بود، رفتار رئيس كميته فوتسال نيز در برابر چشمان صدها هزار و شايد ميليونها نفر خارجي دور از انصاف بود. اين بازيكنان به هر حال نماينده ايران هستند ونبايد اينگونه تحقير مي شدند.
آمار قدرت تهاجمي تيم ها در مرحله اول
نرمش داوران داخلي
استفاده از داوران بومي در ديدارهاي تداركاتي با حريفان خارجي باعث مي شود، داوران قوانين فوتسال را با حداكثر شدت عليه تيم ايران اعمال نكنند كه متأسفانه اين واقعيت تلخ در تايوان نمايان شد. تيم ايران در مرحله اول اين بازيها بيشترين خطا را انجام داد و پس از مصر بيشترين كارت زرد را دريافت كرد. بايد باور كنيم، شكست در ديدارهاي تداركاتي بهتر از ناكامي در بازيهاي ملي است.
نگاه نو
اگر بخواهيم واقع بينانه وضعيت تيم ملي فوتسال را نقد كنيم بايد پذيرفت كه فوتسال ما با مشكلات جدي مواجه است و سه بار دريبل خوردن در جام جهاني ۱۹۹۶ ، ۲۰۰۰ و ۲۰۰۴ براي اين رشته ورزشي كافي است.
از جمله راهكارهايي كه براي ايجاد تحول در فوتسال ايران به نظر مي رسد ابتدا بهره از دانش روز مربيان خارجي چه در رده تيم هاي ملي و چه در رده باشگاهي است. بدون ترديد فوتسال با دانش روز فوتسال جهان فاصله و به درس هاي تازه نياز دارد. راهكار بعدي، تزريق بنزين سبز (نيروي جواني) به تيم ملي است. تيم ايران نياز به تغيير نسل دارد و بايد از بازيكنان مسن و باتجربه اين تيم با احترام قدرداني كرد و حركت به سوي جام جهاني آينده را با جوانان باانگيزه آغاز نمود،كه اگر اين كار به تعويق بيفتد، فردا قهرماني ما در آسيا نيز تهديد خواهد شد.
و اما يك راهكار اساسي ديگر توجه به زيرساخت هاي فوتسال و برگزاري يك ليگ منظم است. اگر واقعاً خواهان مقام جهاني در فوتسال هستيم بايد زيرساخت هاي اين رشته را تجهيز كنيم. فوتسال سالن اختصاصي مي خواهد و مادامي كه تيم ها حتي براي بازي هاي ليگ با التماس به دنبال سالن باشند، يك تيم ملي قوي از دل اين ليگ بيرون نخواهد آمد.