در موثر اهرم زنان ، حضور
توسعه
كنند توجه سياستگذاران و برنامه‌ريزان
موضوع تنها نه انساني منابع از نيمي عنوان به زنان:اشاره
اهداف پيشبرد در موثري اهرم بلكه هستند توسعه‌اي هر هدف و
بكار و مهم منبع اين تجهيز.هستند واجتماعي اقتصادي توسعه
توسعه اهداف به ميل تنها نه آنها مطلوب و صحيح گرفتن
نظر از بلكه مي‌كند آسانتر را فرهنگي -اجتماعي -اقتصادي
رشد كاهش و درآمدها عادلانه توزيع به مربوط هدفهاي تحقق
خواهد جاي بر زيادي تاثيرات خانواده‌ها رفاه سطح و جمعيت
از متعددي پژوهشهاي و مطالعات اخير سالهاي در لذا.گذاشت
متحد ملل سازمان (UN) و (ILO)كار بين‌المللي سازمان سوي
ملي ، منطقه‌اي ، سطوح در زنان موقعيت تحليل و تجزيه در
نگرشها فعاليت‌زنان ، بازدارنده عوامل و آنان اشتغال ميزان
آماده‌سازي در سعي كه شده‌است انجام توسعه در زنان نقش و
جهت در برنامه‌ريزان و سياستگذاران ملتهاو عمومي افكار
مطلبي.داشته‌است را زنان بيشتر مشاركت به مربوط حل‌مشكلات
بدون اقتصادي رشد كه روشن‌كند دارد سعي مي‌آيد پي در كه
سازماندهي قبيل از غيراقتصادي درعوامل تحول و تغيير
ناممكن توسعه درجهت اخلاقي ارزشهاي و سياسي اجتماعي ، شرايط
سومين در ريسمانچي مهناز مهندس سوي از مقاله اين.است
در كه زنان امور در اجرايي دستگاههاي نمايندگان نشست
نظرتان كه‌از است شده ارائه شد برگزار شهرسازي و وزارت‌مسكن
.مي‌گذرد
و 1980 دهه‌هاي 1960 ، 1970 طي جهان‌در در زنان اشتغال
خيلي‌از در بلكه صنعتي كشورهاي در تنها نه مشاركت‌زنان
بنگاههاي زمينه اين دراست كرده رشد سوم جهان كشورهاي
سرمايه‌گذاري استخدام ، براي جنسيت كردن مشخص با چندمليتي
كار نيروي مشاركت افزايش صنعتي جوامع در.كرده‌اند زيادي
كشورهاي در.است شده شناخته جامعه جديد گرايش همانند زنان
در بيشتر نمي‌باشد ، يكنواخت زنان اشتغال رشد توسعه حال در
مانند كشورهايي در است بوده صادرات جهت يا توليدي بخشهاي
كشورهاي در حتي اما.شرقي وجنوب شرقي آسياي برزيل ، مكزيك ،
كارزنان نيروي مشاركت مركزي امريكاي و مانندآفريقا فقير
بوده كم اشتغالشان درآمدشان‌از كه چند هر است يافته افزايش
لاتين امريكاي شده صنعتي قسمتهاي و 2000در بين 1985.است
در بوده‌و مردان اشتغال رشد از بيشتر زنان رشداشتغال
رشد نرخ شرقي وآسياي لاتين امريكاي شده صنعتي كمتر كشورهاي
در اما است بوده مردان نرخ‌اشتغال با برابر زنان اشتغال
.(يونسكو1986) است بوده بيشتر مردان اشتغال نرخ‌رشد آفريقا
اشتغال سطح كارزنان ، نيروي عرضه در ملي پراكندگي روي بر
تركيب جهاني ، و ملي سطح‌توسعه توسط اشتغال الگوهاي و
سيكلهاي كار ، نيروي بين‌المللي بخش اشتغال ، رشد از بخشي
و ملي تقاضا ، طرف فاكتورهاي ساير يا اقتصاد كل در تجاري
مسئله اين بررسي به حال.مي‌شود گذاشته تاثير بين‌المللي
.مي‌پردازيم
بطور دنيا كشورهاي تمام جهان‌در در زنان اشتغال سطوح
تعداد در فقط است زنان از بيشتر مردان فعاليت نرخ مجازي
ملل از بعضي و شرقي اروپاي و سابق شوروي مانند ملل از كمي
.است بوده مردان برابر زنان فعاليت نرخ آفريقايي
و درآمد كم حتي ملل بين مردان كار نيروي مشاركت نرخ اختلاف
بسيار اختلاف اين زنان مورد در ولي است كم بسيار پردرآمد
.است فاحش
در زنان مردان ، اشتغال و زنان متوسط حقوق اختلاف وجود با
در بويژه.است بوده به‌افزايش رو سوم جهان كشورهاي
در صنعت بخش در زنان اشتغال سهم.وخدماتي صنعتي بخشهاي
سال در %به 5/26 سال 1960 در %از 21 توسعه حال در كشورهاي
رشد حتي كشورها بعضي در(يونسكو 1987) كرد رشد 1980
سال 1957 در %از 5/17 سنگاپور در مثلا داشته‌اند ، سريعتري
ركود و نفتي قيمت شوك وجود با و سال 1979 در %به 6/33
داده‌هاي از دهه 1980 ، اوايل و دهه 1970 از جهاني اقتصاد
نرخ كشور در 28 بود ، دسترس در كه توسعه حال در ملل 32
اواسط تا سالهاي 1977 بين است يافته افزايش زنان اشتغال
.1980
پيچيده تركيب به زنان اشتغال الگوهاي و سطوح پراكندگي
گروه دو بر تاثير اخير گرايش.دارد بستگي اقتصادي متغيرهاي
سازماندهي‌توليد ، در تغيير اولي ، كه داده رانشان عاملها از
عامل و صنعت در تغييرتكنولوژيكي و خدمات و صنعت بخش رشد
.است بوده توليد بازار در بويژه بازار درشرايط تغيير دوم ،
از يكي با را ايران‌دهه 651355 در جمعيتي ويژگيهاي
سر پشت جهان در جمعيت رشد نرخهاي فزاينده‌ترين
نفر ميليون سال 65به 24 در كشور زنان جمعيت.گذاشتيم
اخير ، سالهاي در جمعيتي ويژگيهاي مهمترين يكي‌از.رسيد
به است ، كشور زنان جمعيت بالطبع و آن جواني و جمعيت كثرت
.دارند سن سال از 15 كمتر زنان %از 4/45 بيشتر كه طوري
نفر يك زن سه هر از و است سال كشور 17 زنان سني ميانه
.دارد سن سال از 9 كمتر
روستاها در نفر و 4/45 شهرها در نفر زن 1/54 هر 100 از
بين در باسوادي ميزان.هستند غيرساكن بقيه و مي‌كنند زندگي
و ساله زنان 6 بين در و درصد بالاتر 71 و ساله مردان 6
مراتب به روستايي مناطق در ميزان اين است درصد بالاتر 52
شهري 65 مناطق در بالاتر و ساله زن 6 هر 100 از.است بيشتر
بي‌سواد بقيه و باسواد نفر روستايي36 مناطق در و نفر
.هستند
ايران در زنان فعاليت عمومي ميزان
متاثر ديگري عامل هر از بيشتر فعاليت عمومي ميزان چه اگر
نرخ مهاجرت ، روند سني ، ساختار قبيل از جمعيتي ازعوامل
كه است كاري نيروي عرضه ميزان و جمعيت رشد ميزان باروري ،
مي‌شوند ، كار بازار وارد جمعيت رشد فزوني علت به ساله همه
به جمعيتي عوامل زنان ، فعاليت عمومي موردميزان در ليكن
اجتماعي ، اقتصادي ، عوامل سلسله از ثانوي‌بعد عامل عنوان
.قرارمي‌گيرند سياسي و فرهنگي
بطور كشور بالاتر و ساله ده زنان تعداد دهه 651355 در
ميليون به 16 ميليون‌نفر از 2/11 سال در %متوسطمعادل 7/3
ترتيب 4/1 به مجموعه اين در فعال زنان رسيدكه نفر
ميزان.بودند (%/8) نفر ميليون و 3/1 (%9/12) نفر ميليون
سال هر در %متوسط 0/1 بطور كاهش با زنان فعاليت عمومي
جوياي زنان نسبت بودن ثابت به توجه با كه است بوده همراه
در.مي‌شود بيشتر مراتب به زنان اشتغال كاهش ميزان كار
سال هر در %متوسط 2/3 بطور مردان فعاليت ميزان زمان همين
.است داشته رشد
و ساله ده زنان %1/87) نفر ميليون از 8/9 غيرفعال زنان
(بالاتر و ساله ده زنان %8/91) نفر ميليون به 7/14(بالاتر
در كار بدون درآمد داراي زنان اينكه به باتوجهرسيدند
(بالاتر و ساله ده زنان %/0) دارند اندكي سهم مجموعه اين
گونه هيچ زن تقريبا 91 بالاتر و ساله ده زن هر 100 از و
درآمدي صاحب و نمي‌كنند ايفا اقتصادي فعاليتهاي در نقشي
.نيستند
عمومي فعاليت ميزان از درصد از 7/9 بيشتر سال ده طي در
.است شده كاسته مطلق طور به زنان
و روستايي زنان فعاليتهاي گوياي موجود آمار مي‌رسد نظر به
در آن بر علاوه چون نباشد آنها فعاليتهاي از درست انعكاس
فعاليتهاي زنان روستاها ، در كار سنتي تقسيم‌بندي مقياس
حيطه خانه‌داري ، وظايف از جدا آنها كار.چندي‌دارند
انعكاس عدمدارد دامي و زراعي فعاليتهاي از گسترده‌اي
كار تمايز عدم جهت به شايد آمارها در روستايي زنان فعاليت
اقتصاد و توليد در آنها غيرمستقيم نقش و خانوار در آنها
اقتصادي نقش شدن تلقي ضدارزش علت به هم شايد و باشد پولي
و آماري مفاهيم نقص در كلي به‌طور يا و روستاها در زنان
جمعيت 11 كل از ولي باشد آمارگيران كافي آموزش عدم
براساس نفر هزار فقط 560 سال 65 در روستايي زنان ميليوني
شمار در بقيه بوده‌اندو فعال اقتصادي نظر از موجود آمار
حدود 960 سال55 ، در رقم اين.گرفته‌اند قرار غيرفعال افراد
.است بوده نفر هزار
شاغل زنان سني ساختار
افزايش مي‌شود مشاهده زن شاغلان براي كه پديده‌اي اولين
زن شاغلان كه مسئله اين گرفتن درنظر با و است سني ميانگين
تنها.نيستند برخوردار خدمت سنوات‌طولاني از اخير سالهاي در
شده زن شاغلان سني ميانگين بردن بالا كه‌باعث مسئله‌اي
.است شروع‌آن و شغل تصدي به‌هنگام آنها سن بودن است ، زياد
طي عمومي بخش درمشاغل شاغل زنان تعداد كه اين به‌لحاظ
از يكي و است ، زيادي‌يافته گسترش اخير سالهاي
سن شرط است حاكم عمومي بخش براشتغال كه قانون‌بنديهايي
مي‌گذارد آني و فوري اثر زن شاغلان سني كلي برساختار.است
مطرح زن شاغلان سن بردن بالا براي قوي اهرم يك وبه‌عنوان
مابين اخير درسال‌هاي پرورش و گسترشآموزشميشود
به را زنان اشتغال هرم‌سني مردم ، از توده‌هاي‌وسيع‌تري
در را اشتغال. يعني) داده‌است بهبود قابل‌توجهي نحو
و وپرورش آموزش رواج و (داده‌است كاهش پايين سنين
در دختران اشتغال برابر در مانعي عمومي گسترش‌آگاهيهاي
كه سال مدت 3 به دانشگاهها بودن بسته است ، شده پايين سنين
بردن بالا باعث خود به‌نوبه افتاد اتفاق سرشماري دو درخلال
بخش در كه تخصصي عمدتا مشاغل به ورود بدو در زنان سن
درميان تحصيلات موادو نرخهاي.شد يافته‌است ، تحقق عمومي
متخصص‌ترو زنان هرچه است‌كه نكته اين مويد شاغلان‌زن ،
درنتيجه و آسانتر مشاغل آنان‌به حصول درس‌خوان‌تر ،
ونرخ گيرد مي قرار تاثير اشتغال‌تحت سني ساختارهاي
رابطه مردان اشتغال ميزان ولينشانميدهد را بالاتري
اصولا و دارد آنها دانشگاهي تحصيلات سوادو ميزان با كمتري
و هستند كاركردن از ناگزير بخشي هر در و سني هر مردان‌در
.است نكرده چنداني تغيير علت همين به نيز آنها سني ساختار
حقوق‌بگيري و مرد اشتغال نوع از بيشتر شهري زنان اشتغال
با و است يافته تكوين عمومي بخش در آن اعظم قسمت كه است
نوع و دارد وجود عمومي بخش به ورود براي كه سني شرايط
مشاغل پرستاري ، معلمي ، ازقبيل) عمومي بخش در زنان مشاغل
طالب كه (شهرهاست در زنان اشتغال اعظم قسمت كه...اداري
زنان سني ساختار عمده تفاوت باعث است ، ديپلم مدرك حداقل
.است شده شاغل روستايي زنان و شهري شاغل
را آكادميك تحصيلات قاعدتا كه سال زير 19 زنان اشتغال
از آنان اشتغال نسبت اگرچه.اعتناست قابل نكرده‌اند تمام
ميزان همين ولي است كرده پيدا كاهش به 3/20درصد درصد 1/25
محصل آنكه به‌جاي كه مي‌دهد نشان را تعداددختراني
در رفاه‌آنان و خانوادگي زندگي شرايط يعني باشندشاغلند ،
عمومي بالابردن‌آگاهيهاي و علم كسب كه است نبوده حدي
كه آنجا از و شود مطرح زندگي‌آنها در اولويت يك به‌عنوان
بخش به ورود امكان داشته‌اند كه سن‌كمي به‌لحاظ تعداد اين
براي و مواردخاص در جز -نداشته‌اند شهرها در عمومي‌بخصوص
درخور نسبت نبايستي به‌لحاظآماري علي‌القاعده كه موقت مشاغل
افراد اين‌قبيل اشتغال براي كه مهمترين‌ويژگي -باشد توجه
و مشاغل‌غيرثابت خصوصي ، بخش در آنان اشتغال مي‌توان‌برشمرد
غيرمتشكل بخش ويژگيهاي‌اشتغال چهارچوب در كه مي‌باشد موقت
ما شهرهاي در بههرحالاست بررسيهاي‌بيشتري و بحث قابل
با و پايين سني گروههاي در شاغل درصدزنان حدود 9
.مي‌كنند كار ويژگيهاي‌برشمرده
رشد كاهش به كشوربايد اقتصادي توسعه نتيجه‌براي
سواد سطح افزايش و اشتغال‌زنان به نيز همزمان جمعيت‌و
سياستها.شود توجه كشور ازجمعيت نيمي به‌عنوان زنان
صورتي در كند كار بازار وارد را متاهل زنان كه باشد طوري
زنان ، دستمزد بودن پايين همچون عواملي به‌علت هم‌اكنون كه
امكان عدمميكنند اخراج را زنان ابتدا ركود ، صورت در
اشتغال انگيزه كاهش باعث...و كشوري بالاي سطوح در اشتغال
سن در و هستند مجرد زنان زن ، شاغلين اكثر لذا مي‌شود ، زنان
كار بازار وارد ديگر و گرفته كناره كار از باروري
خانه‌نشين عاليه تحصيلات با زنان حتي درنتيجه نمي‌شوند ،
جنسي تبعيض و شده خانواده پسرخواهي باعث خود اين.مي‌شوند
جهت خانواده باروري نرخ لذا يافته افزايش دختر و پسر بين
براي زنان همچنينمييابد افزايش پسر فرزندان تعداد داشتن
به شوهر بيشتر هرچه وابستگي ايجاد و امنيت كردن پيدا
مادران.مي‌دهند افزايش را خود فرزندان تعداد خانواده
فرزندان وتربيت تعليم صرف را خود بيشتر وقت تحصيل‌كرده
و مرز اين آينده نسل انساني سرمايه افزايش سبب و مي‌كنند
شغلي امنيت درست ، سياستهاي با بايد دولت لذا.مي‌شوند بوم
.كند ايجاد زنان براي را اقتصادي و اجتماعي و
|
