برهوت؟ سمت به راهي آزاد
:متشكريم رسيد ، شما عكسهاي
و مثنوي‌ملخ و ساله صد خاطره
سار
برهوت؟ سمت به راهي آزاد
سازي بزرگراه تاثيرات محيطي زيست بررسي
كشور دراكوسيستم‌جنگلي‌شمال
بر منطبق جنگلي‌بايد اكوسيستم در دخالت‌ها
شود انجام علمي استدلالهاي
به براي‌رسيدن بشر تكنولوژي ، پيشرفت و صنعت رشد با امروزه
زده گسترده به‌اقدامات دست خود نامحدود وخواسته‌هاي نيازها
بزرگراهها ساختن و جاده‌سازي آنها مهمترين از يكي كه است ،
اهميت نيازها به دسترسي و تامين‌حركت براي اقدامها اين.است
ميزان و وقت ميزان در راه يك باساختن گاهي همچنين دارند ،
و چرخهاي‌ماشين اصطكاك و سوخت مصرف در وهمچنين مصرفي زمان
روح وسلامت جاني امنيت لحاظ از مهمتر همه از و اقتصاد در
سازيها جاده.مي‌شود كلان صرفه‌جوييهاي و فراوان اهميت وجسم
گاه اما است اهميت حائز و مفيد موارد برخي در چند هر
كره حيات كننده تخريب و مضر عنصر يك عنوان به مي‌تواند
اجراي و طرح كه است زماني وآن شود گرفته نظر در زمين
آن نگرشهاي و محيطي زيست ملاحظات بدون راهسازي پروژه‌هاي
و برگرفته در را جهان كشورهاي سطح عمليات اين پذيرد ، صورت
.مي‌باشند مسئله اين درگير بيش و كم جهان كشورهاي همه
كشور شمال جنگلهاي ما ، دركشور جنگلي اكوسيستمهاي بين از
قدرت اما كم ، مساحت باوجود كه است برازنده‌اي نگين
شمال.مي‌باشد دارا را ايران هواي و آب تعديل در زيادي
ساله هر طبيعي چشم‌اندازهاي از برخورداري علت به كشور
خود سمت به تفرج و تفريح و استراحت براي را نفر هزاران
پناهگاههاي شمال جنگلهاي اينها ، بر علاوه.مي‌نمايد جلب
آنها حيات ادامه و زندگي براي امن مكاني و وحش حيات
شمال جنگلهاي محيطي زيست ديگر نقشهاي از همچنين.مي‌باشد
درختي گونه‌هاي ، بومي ژن نمودن ذخيره به مي‌توان كشور
گونه‌هاي دامداري ، نظر از ويژه گونه‌هاي زياد ، چوبي باارزش
كه بيماريها آفات‌و به حساس گونه‌هاي رويشگاههاي‌محدود ، با
خاك حفاظت تعديل‌ميكروكليما ، است ، سلامت‌اكوسيستم دهنده نشان
فرهنگي اهميت و نقش‌بهداشتي كشاورزي ، آفات آب ، كنترل و
اين در موجود حيات‌وحش نقشهاي همچنين.برد مي‌توان‌نام
هر در حاضر درحال.مي‌گردد اضافه فوق به‌موارد جنگلهانيز
فقط 30 و ويران كشور شمال جنگلهاي از هكتار هزار سال 50
ميليون از 190 شمال جنگلهاي مساحت و مي‌شود احياء آن هكتار
حاضر حال در هكتار به 11ميليون سال 1331 در هكتار
آتش‌سوزيها ، مانند علل‌مختلف به جنگلها انهدام و كاهش‌يافته
صورت غيره و همچنين‌راهسازيها و اقتصادي رفع‌نيازهاي
بالغ سال 1349 در راههاي‌كشور كل ديگر سويي از.پذيرفته‌است
هزار حدود 148 به سال1368 در و بوده كيلومتر بر 42هزار
تفاوت جهاني استانداردهاي با رقم اين كه است كيلومتررسيده
.دارد بسيار
اجتماعي اقتصادي توسعه در ونقل حمل شبكه‌هاي و راه اهميت
محدودتر حوزه در و -منافع‌ملي به‌منزله - كلان درحوزه
در اساسي پارامتر يك عنوان به -بومي منافع به‌منزله
از راه.است قرارگرفته توجه مورد شناسي توسعه ارزيابي‌هاي
سياسي نظر ثروت ، از و كالا كردن جابه‌جا اقتصادي‌وسيله نظر
نيرو جابجاكردن وسيله نظامي نظر از و وحدت‌ملي تامين وسيله
وسيله كشور ، اولين حياتي شريان مثابه راه‌به.است تداركات و
و بهداشتي- عمراني خدمات گونه ارائه‌هر براي تمهيد و
راهها ، ميان‌انواع از.است كشور نقاطمختلف به آموزشي
بيشتر تصرف‌خود تحت مناطق وسعت علت بزرگراهي‌به شبكه‌هاي
و 8 خطه بزرگراهي 4خطه ، 6 شبكههايقرارميگيرند توجه مورد
محدود و مشخص سرعت‌طرح و آل ايده ظرفيت و ميزان‌تردد با خطه
ميزان سال 1373 در.خودمي‌باشند خاص عمومي داراي‌مشخصات
در بزرگراه كيلومتر گيلان‌و 31 استان در بزرگراه 9كيلومتر
عمده پروژه دو سالهاي‌اخير ودر داشته‌ايم استان‌مازندران
-چالوس وبزرگراه شمال - تهران بزرگراه نام بزرگراهسازي‌به
بزرگراه.مي‌باشد انجام دست در يا و شده انجام نيز تنكابن
مركز متر راه 70/26 عرض و راه كيلومتر با 121 شمال -تهران
را سفر زمان كه مي‌كند وصل شمال در چالوس مركز به را تهران
كيلومتر حدود 77 كه مي‌دهد تقليل ساعت به 5/1 متوسط طور به
نقطه احتساب با چالوس -كرج تهران موجود راههاي از كوتاه‌تر
از بايد شمال تهران بزرگراه مسير عبور براي.مي‌باشد شروع
شمالي البرز و مركزي البرز جنوبي ، البرز خاص اكوسيستم سه
خواص و شرايط منطقه‌داراي سه اين كه نمود عبور
و بوده اهميت وحائز خود خاص محيطي زيست اكولوژيكي‌و
مناطق درنظرگرفتن بدون و اشتباه وطراحي هرگونه‌صدمه
گياهي‌مي‌تواند و جانوري خطر معرض در حساس‌و وگونه‌هاي
در نمايد وارد آنها خاص اكوسيستمهاي به را شديدي لطمات
به را تهران كه است موجود راه چهار كشور شمال در حاضر حال
:از عبارتند راهها اين مي‌نمايد وصل كشور شمال مختلف مراكز
پيمايش متوسط زمان با كيلومتر طول 265 با فيروزكوه جاده
كيلومتر طول 190 با هراز جاده دقيقه ، و 30 ساعت حدود 3 در
با چالوس جاده دقيقه ، و 25 ساعت پيمايش 3 متوسط زمان با
و دقيقه و 45 ساعت حدود 3 پيمايش زمان با كيلومتر طول 195
پيمايش 4 متوسط زمان كيلومتربا طول 325 با رشت -جاده‌تهران
.دقيقه ساعت‌و 30
علت طولاني‌به پيمايش اززمان گذشته فوق ، راههاي كليه
در البرز ، جبال صعبالعبورسلسله مناطق از عبور
زمين رانش سنگ ، ريزش نزول‌بهمن ، و برف ريزش با زمستانها
و نامطمئن بسيار جاده ، درسطح يخبندانها بروز همچنين و
علت به نيز تابستان پرترافيك ايام در و مي‌باشند خطرناك
برخورداري نيز و قبول قابل فني و هندسي مشخصات وجود عدم
ايام سنگين ترافيك پاسخگوي آمد ، و رفت مشترك نوار دو از
و بلندي و پستي از ناشي اينكه‌مشكلات مضافا.نمي‌باشد تعطيل
را فوق راههاي بهسازي هرگونه امكان اقليمي سخت شرايط
زمان با مطمئن راه يك احداث دليل همين به.مي‌سازد منتفي
ممكن زمان و فاصله حداقل در را تهران كه كوتاه پيمايش
توجه مورد ديرباز از دهد ارتباط خزر درياي شمالي به‌نواحي
.است بوده
يا و چالوس -تهران پروژه‌بزرگراه طرح ارائه دليل همين به
كوتاه اهداف به رسيدن شمال‌براي -تهران بزرگراه همان
توسعه و گسترش امن ، مطمئن‌و سفر ايجاد فاصله ، نمودن
بالا مالي ، كاهش‌خسارتهاي سفر ، زمان كاهش شمال ، محورهاي
خزر ، درياي فرهنگي‌سواحل و اقتصادي توسعه و كيفيت‌مسير بردن
بسياري از اين‌بزرگراه اجراي چه اگر.است انجام‌شده غيره و
و اثرات حال‌داراي هر به اما مي‌باشد حائزاهميت جوانب
اكوسيستم پروژه‌در اين اجراي از ناشي زيست‌محيطي پيامدهاي
.كشورمي‌باشد شمال جنگلي
داراي پروژه ماهيت علت راهسازي‌به پروژه هر كلي طور به
و محيطي زيست عدم‌نگرشهاي صورت در كه است اثراتي
واقع اكوسيستمهاي گرفتن نظر در و اكولوژيكي ويژه مطالعات
معرض در و مهم وجانوري گياهي گونه‌هاي با طرح‌همراه مسير در
.مي‌يابد افزايش چندبرابر به سوء و مخرب اين‌اثرات خطر
:است بررسي قابل مرحله در3 پيامدها و راهسازي اثرات
در بزرگراهسازي پروژه اجراي از ناشي محيطي زيست پيامدهاي
مرحله سه اين.است ايجاد و بررسي قابل نهايي مرحله سه
و بزرگراه احداث مرحله بزرگراه ، پروژه طراحي مرحله شامل
.مي‌باشد بزرگراه از استفاده مرحله
شامل مي‌تواند طراحي مرحله در پروژه محيطي زيست اثرات
توسعه به مربوط سوداگريهاي طريق از زمين اثربركاربري
نامعين اثر زمين ، بازيهاي بورس و آينده در احتمالي
ديگر بر اثر اطراف ، مناطق در اجتماعي و اقتصادي ويژگيهاي
و راه حريم زمينهاي تصرف همگاني ، خدمات به مربوط طراحي‌هاي
تجارتي محلهاي و خانواده‌ها جابجايي آن ، ديگر پيامدهاي
:شامل مي‌تواند بزرگراه احداث مرحله در اثرات اين.باشد
زهكشي در اختلال و خاك فرسايش سروصدا ، مردم ، جابجايي
مناطق و پارك‌ها تخريب هوا ، آلودگي آب آلودگي طبيعي ،
فعاليتهاي اثر بر چشم‌انداز منابع در مخرب اثرات و تفريحي
جانبي فعاليتهاي مخرب اثرات و ايمني براي خطر ساختماني ،
.باشد خاك و شن چون مصالح عرضه محل مثل
از بهره‌برداري و استفاده زمان در محيطي زيست اثرات
اثرات در.باشد غيرمستقيم و مستقيم مي‌تواند بزرگراه
-اجتماعي اثرات و صوتي و آب هوا ، آلودگي مي‌توان مستقيم
گياهان ، جانوران‌و زندگي زيبايي ، بر تاثيرگذاري اقتصادي ،
آثار دركرد اشاره انرژي بويژه و طبيعي منابع مصرف
انواع مي‌توان‌به بزرگراه از بهره‌برداري مرحله غيرمستقيم
افزايش توسعه‌منطقه‌اي ، پروژه ، اطراف در زمين كاربري‌هاي
ميزان شهري ، همگاني ياخدمات و مسكوني واحدهاي براي تقاضا
درون در نقل و حمل پروژه ، تفريحي‌اطراف تسهيلات از استفاده
بين پروژه بوسيله شده ارائه خدمات تفاوت‌مطلوبيت محدوده‌ها ،
بيشتر تحرك جمله از مردم زندگي مختلف ، وطبقات گروهها
و نقل و حمل سيستم بهبود بر پروژه اثرات وهمچنين
و آثار.نمود اشاره وابسته تكنولوژيهاي توسعه‌ديگر
ارتباطي راههاي و بزرگراهها توسط شده ايجاد پيامدهاي
و پارامترها گرفتن نظر در با و مختلف طرق از مي‌تواند
و استانداردها همچنين و راهسازي بهينه استانداردهاي
كلي بطور يا و يافته كاهش حداقل به محيطي زيست ارزيابي‌هاي
.گردند منتفي
راه اجزاء در محيطي زيست و فني ملاحظات رعايت با بنابراين
رسانيد حداقل به را بزرگراهسازي از ناشي پيامدهاي مي‌توان
:اينكه جمله از
از استفاده همچنين و خاكريزي ارتفاع حداقل تعيين (1
بلند خاكريزي با پيچهاي در راه اطراف گاردريل‌هاي
رعايت و خاكريزيها و خاكبرداري حجم در تعادل ايجاد (2
مجاز طولي شيب
خطالقعرها حفظ براي آبروها احداث (3
جلوگيري براي توف سنگهاي و حائل ديوارهاي گرفتن نظر در (4
راه در شيرواني قيمتهاي با و كوه ريزش از
در خاك شيرواني بالاي در تراسها و كانال ايجاد (5
راهها ديواره شستشويي از جلوگيري براي خاكبرداريها
يا و خاكبرداري امكان كه تند شيبهاي در تونلها احداث (6
نمي‌باشد خاكريزي
خاكبرداريهابراي در شده برداشته خاك حجم نمودن منظور (7
بيهوده و نامناسب بركه‌هاي و گودالها كردن پر
و وانرژي مصرفي سوخت كاهش براي طولي شيب حداقل اعمال (8
ماشين در موتور بالاي قدرت به احتياج عدم و تصادفات كاهش
فني‌مثل ابنيه از استفاده با نشست عرض ميزان كاهش (9
تند شيبهاي در حائل ديوار
با طبيعي زمين از راه دادن عبور و راه عرضي شيب كاهش (10
خاك فرسايش از جلوگيري براي كم عرضي شيب
راهنمايي براي راه در مناسب عرضي شيب طراحي (11
راه طرفين آبرو كانالهاي به آبهاي‌سطح‌الارض
راه حريم عنوان به راه حاشيه از ناحيه يك دادن اختصاص (12
آن در توسعه و ساز و ساخت هرگونه از جلوگيري و
راه‌براي حريم حاشيه مالكين به اقتصادي امتيازات اعطاي (13
مسكوني و آلاينده صنايع هجوم از جلوگيري
فلزنبشي‌يا پايه‌هاي يا و مرغي توري با حصاركشي ايجاد (14
ورودحيوانات از جلوگيري براي راه حريم محدوده در سپري
جاده به
و شكستگيها نمودن نرم براي قائم قوسهاي از استفاده (15
سرنشينان براي راحت و امن عبور ايجاد
تركيبنامناسب و اندازه از بيش انحناهاي كاربرد عدم (16
به عدم زمين‌طبيعي ، عوارض با تطابق قائم ، قوسهاي در آنها
براي كافي تامين‌طول حداقل ، شعاعهاي با قوس بردن كار
عدم طولاني ، و بلند خاكريزيهاي در قوسها زياد شعاع قوسها ،
عدم و متفاوت بسيار شعاعهاي با مركب قوسهاي بردن بكار
قوسها طراحي در ناگهاني جهت تغيير
جلبنظر و برتري طبيعي مناظر بر نبايد راهها (17
صخره‌هاي.باشد مناسب منطقه توپوگرافي با و بنمايند بيشتري
و شوند برداشته بايد شيبدار راههاي بالاي تك‌در
طوري و شوند برگردانده اوليه صورت به بايد زهكشي‌هاي‌طبيعي
به صخره‌ها.نگردد وارد آسيبي طبيعي زهكشي به باشندكه
شوند بريده صورت‌پلكاني
طبيعي و زيبا مناظر ميان از مستقيما نبايد راهها (18
ايجاد كم‌شيب و دراز انحناهاي با بايد بلكه شوند داده عبور
گردند
ديدبوجود منفي اثرات كه راه پركردنهاي و كندهكاريها (19
برسند حداقل به بايد مي‌آورند
بريده‌شود راه مسير براي دارد وجود صخره جاهائيكه در (20
جاي بر ديد منفي اثرات تا شود بريده پلكاني بصورت بايد
نگذارد
بلكه‌بايد ببرند بين از را بزرگ صخره‌هاي نبايد راهها (21
نمود طراحي آنها دور را راهها
باناهمواريهاي بايد شيبها خاكبرداريهاي و خاكريزيها (22
باشد داشته توافق مسير
از است‌و بالا سطح در آنها زيرزميني آب سطح كه نواحي (23
جاده طراحي‌مسير در نبايد مي‌رسد آنهاآب به نزديك سواحل
شوند انتخاب
نقليه وسايط كه كوهستاني نواحي در مقدماتي راههاي (24
متجاوز درصد از 7 آنها شيب نبايد مي‌گذرند آنها از سنگين
باشد
سعي‌شود بايد پركردنها و كندهكاريها از جلوگيري براي (25
بر پل‌عمود طراحي رودخانه مسير در و گردد استفاده پل از
باشد رودخانه محور
كناردريا ، مرطوب سواحل مانند اكولوژيكي حساس نقاط (26
جانوران ، توليدمثل و تخم‌گذاري زمينهاي سست ، خيلي تپه‌هاي
معرض در گياهان‌نبايد انحصاري محلهاي و حيات‌وحش پناهگاههاي
گيرند قرار مسير معرض‌طراحي در يا بوده راه ساختمان تهاجم
انبوه جنگلهاي در قطع‌درختان از دارد امكان جائيكه تا و
نمود خودداري بايد
طول‌عمر با آسفالت و خوب مصالح بكارگيري و استفاده (27
وكميت كيفيت بردن بالا براي روسازي در راه رويه در بالا
كاهش‌هزينه‌هاي و وارده خسارات از جلوگيري و راهسازي
مصرفي
هيركاني 70ميليون جنگلهاي شد مشخص كه همانطور بنابراين
باقيمانده درختچه‌اي گونه و 50 درختي گونه با 80 ما ساله
تا خزر درياي ساحلي جلگه از كه زمين‌شناسي سوم دوران از
از و شده تشكيل البرز كوههاي رشته متري ارتفاع 2700
تمام با راه همچنين و برمي‌گيرد در را گرگان شرق تا آستارا
نياز مورد دو هر بزرگراهسازي شبكه‌هاي گسترش و آن اجزاء
تجديدپذير طبيعي منبع عنوان جنگل‌به) مهم منابع از و بوده
بسيار ما براي كه مي‌باشند (نقل حمل‌و منبع عنوان به راه و
و خود خاص اهميت‌هاي داراي اين‌فاكتورها دوي هر و بوده مهم
بايد كدام هر به دسترسي براي كه گذشت‌مي‌باشند غيرقابل
فدا و بينش يك با صرفا بنابراين.نمود طي طولاني‌را راههاي
اهداف به رسيدن براي بلندمدت اهداف نمودن‌بعضي
به.رسيد توجه شايان و مثبت نتيجه‌اي به كوتاه‌مدت‌نمي‌توان
نگرشهاي و زيست‌محيطي نگرشهاي تداخل با همين‌دليل
مورد هم كه امن راههايي مي‌توان تكنولوژي توسعه‌پايدار
رساندن حداقل به با همراه هستند مردم و نيازكشور
منابع تخريب از هم تا نمود ايجاد محيطي زيانهاي‌زيست
و اساسي نياز يك به هم و آيد عمل به جلوگيري طبيعي‌كشور
و راهها در جاني امنيت تامين و دسترسي مهم‌كه
.شود داده جواب بزرگراههامي‌باشد
ياربخت فرناز
:متشكريم رسيد ، شما عكسهاي
ناصري جواد ،(تبريز) شكوري ايرج ،(تهران) دل قوي احمد
(اردبيل) حسيني بهزاد ،(رشت) راد زاهدي آرش ،(بندرعباس)
سيدپور احمد ،(تهران) خال سعيد ،(جناح روستاي) صديق يوسف
،(همدان) ضيايي‌فر سهراب ،(ازنا) كامراني كيهان ،(تهران)
رضا ،(تالش) جوكندان اربابي سهراب ،(اصفهان) مسطوري احسان
فرهنگيان ، مجيد(بروجرد) هنرور همايون ،(بروجرد) ميرزايي
،(تبريز)نيك‌رفتار علي ،(قم) حسيني سيدمحمد ،(سنقر)
احمد ،(تهران) افشارپور ، مجيد(تبريز) امتنان محمدرضا
.(آستارا)درخشان سيف‌الله ،(آبادان) شابوني‌كريمي
و مثنوي‌ملخ و ساله صد خاطره
سار
به ملخ بي‌شماري گروه هجوم با و كرد ، زنده پاوه مردم براي
پاوه‌اي عبدالقادر ميرزا ارجمند مثنوي كشتزاران ، و باغها
.شد همگان مجلس نقل
هر بر را چاره راه ملخ ازحد بيش وتعداد بي‌مانند هجوم
بر عهده از دافع‌آفتي هيچ و.بود بسته چاره‌سازي
چشم باغداران‌نااميدانه و كشاورزان كه به‌طوري نمي‌آمد ،
(سار و ملخ)مثنوي كردن بازگو با و ايزدي‌دوخته رحمت به
همان سرانجام ، !بودند بسته نشين سارشيراز راه به ديده
لطيف ، سحرگاهي روشن سايه در و بود سروده شاعر كه شد
از بعد و كردند طلوع آسمان مشرق از سار پيشقراولان
موسيقي با را شهر و نمايان‌شدند ديگر قطعه هزاران ساعت چند
سريع چنان آن ساران ، حمله.كردند اميدباران خويش دل‌انگيز
.داد باد رابر هستي‌جراد زياد ، چندان نه مدتي در بودكه
كوه دامن سنگلاخي ، بر در بزرگ فتح آن از سارهاپس اكنون
در آشيان‌گزيده ، بيدمير كنارچشمه‌ساران‌روان در شاهوو
.سرمي‌برند به بازگشت سفر براي همراهي‌جوجگان توان انتظار
روان رودكهاي و جوشان باچشمه‌هاي بيدمير نمونه كم منظره
و علاقه‌مندان.است ديدني مرغكان‌پيروز شادمانه زمزمه و
فرا زيبايي سرچشمه اين از ديدار به را طبيعت دوستداران
.مي‌خوانم
پاوه -هورامي هاوار
|
