بخش به "مسكن" عرضه واگذاشتن
نيست منطقي هرگز خصوصي ،
ايران درشهرهاي "مسكن" عرضه تنگناهاي و مسائل به نگاهي
دو از مي‌تواند ايران مسكن مقوله در موجود مسائل:اشاره
از ناشي تنگناها ، از بخشي.گيرد قرار بررسي زاويه‌مورد
آن از است ، مسكن بخش بر موءثر اجتماعي و شرايطاقتصادي
توليد اقتصادي ، مشكلات جمعيت ، بالاي رشد نرخ مي‌توان‌به جمله
به مربوط ويژگي‌هاي و زمين تامين ساختماني ، توزيع‌مصالح و
متوسط و سرانه بودن بالا نظير فيزيكي و شاخص‌هاي‌اجتماعي
مقوله در موجود ازتحقيقات عمده‌اي بخشاشارهكرد زيربنا
.مي‌دهد پوشش حدودي تا را فوق مختلف ايران‌نيزابعاد در مسكن
به تحقيقات اين در ملاحظه قابل خلاء به‌عنوان كه آنچه اما
در اين.برنامه‌هاست فرايند تحليل و فقدان‌تجزيه مي‌خورد چشم
و معيارها و اهداف تدوين مساله ، روش‌تبيين كه است حالي
نقش برنامه مختلف مراحل در وتسلسل تحليل و تجزيه نحوه
.دارد مسكن موفقيت‌برنامه‌هاي در به‌سزايي
خواهد نفر ميليارد مرز 5/6 از سال 2000 در جهان جمعيت
.بود خواهد شهرنشين آن دوم يك از بيش كه حالي گذشت ، در
آهنگ توسعه حال در كشورهاي در شهرنشيني رشد برخلاف‌گذشته
صورت شهرهايي در فزاينده‌اي رشد چنين.داشت سريع‌تري‌خواهد
و مسكن فضاي كمبود دچار بحراني حدي به كه‌هم‌اكنون مي‌گيرد
رشد از گذشته دردهه‌هاي ايران كشور.اساسي‌شهري‌اند خدمات
سريعي افزايش به رو آن جمعيت و بوده بالايي‌برخوردار جمعيتي
گذشته هم درصد مرز 55 از كشور اين شهرنشين اكنون‌جمعيت است
از بيش به سال 1390 تا جمعيت اين تعداد كه پيش‌بيني‌مي‌شود و
جمعيت سريع افزايش گذشته دردهه‌هاي.برسد آن برابرفعلي دو
طرف از شهرنشيني به گرايش و روستايي مهاجرت‌هاي طرف‌و يك از
تقاضاي جمله از شهري مشكلات و مسائل فزاينده باتشديد ديگر
مسكن داشتن اساسي قانون اصل 31.است بوده مسكن‌همراه
لذا است دانسته ايراني فرد هر حق را بانيازخانواده متناسب
آحاد براي مسكن تامين و اصل اين تحقق راستاي ايران‌در رونق
داده انجام را زيادي تلاش‌هاي دوم و اول دربرنامه‌هاي ملت
شديد گرايش و جمعيت رشد نرخ افزايش علت ولي‌به است
مسكن تهيه معضل است نتوانسته تاكنون اين‌اقدامات شهرنشيني
.كند حل احسن نحو به براي‌شهروندان را
جمعيت شديد افزايش:مسكن با آن رابطه و جمعيت افزايش
در فزاينده بصورت افزايش اين.است انكارناپذير واقعيتي
مسكن جمله از اساسي نيازهاي تامين چگونگي بر مختلف ابعاد
كه اثري مي‌گذارد ، تاثير انساني كالبدي‌سكونتگاه‌هاي توسعه و
سادگي به نمي‌توان را آن سنگيني و ملموس‌نيست ظاهر به
رقم بالاترين به ايران جمعيت رشد 55-دهه65 طول در.دريافت
به 000/445/49 نفر از 742/708/33 خوديعني تاريخ طول در
رشد كه است مسلم.است رسيده سالانه 9/3درصد متوسط و نفر
مسكن براي تقاضا شديد افزايش خانوارموجب و جمعيت بالاي
سال سرشماري انجام از كه سالي طول4 در تنها.است بوده
شد افزوده كشور جمعيت نفربه ميليون از 7 بيش گذشت 1365
و گرفته جاي شهري درنقاط آنان از نفر ميليون به 6 ونزديك
به تهران موجودشهر سازهاي و ساخت كل معادل كمبودي
به ميليون‌نفر افزايش 7 افزودند كشور سكونتي كمبودهاي
ايجاد350 و خانوار ميليون افزايش 4/1 معني به كشور جمعيت
استقرار براي.است آنان براي جديد مسكوني واحد هزار
احتياج جديد شهر از 110 بيش به نفري ميليون همين‌جمعيت 7
اين نمي‌گيرد صورت مقياس اين در سكونتگاهي ايجاد وچون است
روستا و شهر از اعم موجود مسكوني نقاط جمعيت افرادبه
سكونتي و زيستي استانداردهاي كاهش موجبات و اضافه‌مي‌شوند
شود مطرح اينجا در است ممكن كه سوالي.فراهم‌مي‌سازند را
تازه‌اي چيز ايران در جمعيت رشد ميزان بودن كه‌بالا اينست
نوسانات با رشدجمعيت ميزان پيش سال ازحدود 30 و نيست
و مسكن به نياز چرا پس.است بوده حدثابت همين در اندكي
است؟ افزايش‌يافته حد تااين شهري زندگي مشكلات
در جمعيت رشد ميزان كه گفت بايد سوءال اين به پاسخ در
آهنگ بلكه نبوده ثابت شد عنوان كه گونه‌اي به ايران
گذشته سال در 30 "تقريبا كه آنچه و است داشته فزاينده‌اي
در درصد تا 2/3 درحدود 3 طبيعي رشد ميزان است مانده ثابت
و مسكن تامين در كه داشت مدنظر بايد نكته‌را اين.است سال
جمعيت طبيعي رشد ميزان بر علاوه سكونتگاه‌هاي‌شهري تنظيم
طبيعي رشد ميزان و مهاجرت ميزان واقعي‌يعني رشد ميزان بايد
پيدا مهاجرپذيري جنبه شهري اگر دادچه ، قرار توجه مورد را
قرار مهاجران استفاده موجود ، مورد مساكن از بخشي كند
اين و.مي‌شود تشديد آن مسكن‌در به نياز آن تبع به و مي‌گيرد
اسلامي انقلاب از بعد درسال‌هاي ما شهرهاي اغلب كه است وضعي
رشد مجموع در.است بوده آن‌مواجه با گسترده‌اي مقياس در
را شهرها گسترش و شهرنشيني توسعه‌ابعاد شهري جمعيت فزاينده
اجتماعي ، و اقتصادي جمعيتي ، اين‌تحولات پيامد.مي‌شود موجب
و مسكن كيفي و كمي ابعاد وتحول شهرها روزافزون گسترش
در مسكن تهيه مشكل لذااست آن به دستيابي براي تقاضا
كشور جمعيت.است مناطق‌روستايي از حادتر ايران شهري مراكز
در ديگر عبارت به.متعادل‌نيست جغرافيايي توزيع نظر از ما
زندگي كشور غربي درنيمه جمعيت از درصد حدود 80 كه حالي
اين در.ساكنند ازجمعيت درصد تنها 20 شرقي نيمه در مي‌كنند
و بالاترين درصد با2/27 تهران استان كه گفت مي‌توان ارتباط
جمعيت از را كمترين‌سهم درصد با 87 چهارمحال‌وبختياري
شهري نظام همچنيندادهاند اختصاص خود به كشور شهرنشين
نظام با ومطابق متعادل مراتبي سلسله نظام يك از ايران
بقيه با اول‌آن رتبه شهر بين و نيست برخوردار اندازه رتبه
و.مي‌شود زيادي‌ديده خيلي فاصله..و سوم و دوم شهر رتبه‌ها
ميان نامتعادل‌در نظام اين بدانيم كه است توجه شايان
علت‌مشكل همين به.مي‌شوند ديده نيز استانها مختلف شهرهاي
آن و شهري مراكز به اختصاص بيشتر ايران كشور در مسكن
از بيشتري تراكم با كه دارد بزرگ شهرهاي از هم‌تعدادي
مهاجرت‌هاي آن اساسي ازعلت‌هاي يكي.هستند جمعيت‌روبرو
بزرگ شهرهاي به كوچك شهرهاي از جمعيت وجابه‌جايي روستايي
بزرگ مراكز در جمعيت حد از بيش تراكم موجب اين‌مهاجرت.است
ساخته روبرو فراواني نابساماني‌هاي با را وآن.شد شهري
جمعيت پنجم يك از بيش امروزه گفت نمونه‌مي‌توان براي.است
مي‌كنند زندگي مربع كيلومتر حدود 26 وفضايي تهران در كشور
و شود نظر تجديد كشور جمعيت توزيع‌جغرافيايي در بايد پس
اعتبارات ثروت ، توزيع آن زيربنايي موءثرو راه‌حلهاي از يكي
جمعيت ثروت ، توزيع با چون است سطح‌مملكت در سرمايه‌گذاري و
.يافت خواهد توزيع‌متعادلي طبيعي طور به نيز
ايران در مسكن تنگناهاي از برخي
مسائل مهمترين از يكي:مسكن توليد كمبود:الف
كشور اين در است مسكن كمبود ايران كشور اجتماعي ، اقتصادي
نتوانسته‌اند تنهايي به خصوصي بخش و آزادمسكن بازار
آمار.سازند مرتفع بخش رضايت بطور جمعيت‌را مسكن نيازهاي
بيش و كم كشور سطح در مسكوني كمبودواحدهاي كه مي‌دهد نشان
.است واحد ميليون سه
كشور مسكوني واحدهاي ساخت قدرت حداكثر كه حالي در
اقدامات و تلاش‌ها به‌رغم لذا است واحد هزار تا 400 سالانه
اين دوم ، برنامه از بخشي و اول برنامه‌هاي در دولت پيگير
كم خصوصي ، بخش بر تاكيد اول برنامه در است نشده حل مساله
دولت تعاوني ، بخش انگاشتن ناديده و دولتي به‌بخش دادن بها
مسكن مساله لذا و ساخت دور برنامه هدف‌هاي دستيابي‌به از را
مسكن وضعيت وخامت معيارهاي مهمترين.است وخيم‌ترشده امروزه
:از اخيرعبارتند سالهاي در
مسكن اجاره روزافزون افزايش -1
متقاضيان مقابل در مسكن كمبود -2
زمين قيمت بي‌رويه افزايش -3
مسكن شده تمام قيمت روز به روز افزايش -4
:است زير شرح به بوده موءثر وخامت اين در كه محكمي علل
چون مي‌كنند تشديد را مسكن براي تقاضا كه عواملي:الف
مواليد افزايش و روستا از مهاجرت سرانه ، افزايش‌درآمد
مي‌كنند جلوگيري آن عرضه افزايش از كه عواملي:ب
روزافزون احتياجات و زمين قيمت بي‌رويه افزايش:مانند
و ساختماني فعاليت‌هاي در مصالح به اقتصادي سايربخش‌هاي
دستمزد و ساختماني مصالح قيمت افزايش خودموجب كه راهسازي
.شده‌است نيز كارگران
و زمين بهاي كه حالي در:بانكي تسهيلات بودن ناكافي:ب
كه بانكي تسهيلات ميزان است افزايش حال در بروز روز مسكن
تنها و نمي‌كند تغيير چندان مي‌شود واگذار مسكن متقاضيان به
تشكيل را مسكوني واحدهاي شده تمام قيمت از بخش‌ناچيزي
كه متقاضياني اكثريت براي مساله اين و (درصد تا 40) مي‌دهد
بسيار ندارند سراغ آن كمبود تامين جهت را منبع‌مالي‌ديگري
بخش به بانكي سيستم اعطايي تسهيلات مقايسه.نگران‌كننده‌است
كل و (مسكوني غير و مسكوني واحدهاي شامل) ساختمان‌ومسكن
مطلق قدر افزايش وجود با كه مي‌دهد نشان تسهيلات‌اعطايي
و ساختمان بخش سهم بخش اين به بانكي سيستم تسهيلات‌اعطايي
بوده كاهش به رو بانكي سيستم اعطايي كل‌تسهيلات از مسكن
و ساختمان بخش به پرداختي تسهيلات رشد عبارت‌ديگر به.است
بوده كمتر اقتصادي بخش‌هاي به اعطايي رشدتسهيلات از مسكن
.است
دارد ادامه
پيغمبرزاده مهدي سيد
|
