سن جشنواره داوران هيات
به را نخست جايزه سباستين
داد اختصاص ايراني
يك‌فيلم
عروسكها رنگارنگ حضور
سن جشنواره داوران هيات
به را نخست جايزه سباستين
داد اختصاص ايراني يك‌فيلم
چهل‌و در جليلي ابوالفضل ساخته فيلم‌دان:هنر و ادب گروه
اين‌جشنواره در.گرفت جايزه سباستين سن فيلم جشنواره ششمين
فيلم برگزارشد ، اسپانيا در مهر چهارم تا شهريور از 26 كه
به را هيات‌داوران ويژه جايزه مسابقه ، بخش در توانست دان
تامس به‌رياست‌جرمي جشنواره اين داور هفت.دهد اختصاص خود
برگزيدگان جوايز شبگذشته شنبه انگليسي سرشناس تهيه‌كننده
به فيلمبرداري بهترين جايزه:كرد اعلام زير شرح به را ديگر
جايزه محموله ، فيلم‌مكزيكي‌يك براي پريه‌تو رودريگو
و خدايان" فيلم مك‌كلن‌در به‌يان مرد بازيگر بهترين
بالي ژان" به زن بازيگر جايزه‌بهترين و آمريكا از "هيولاها
.رسيد "سپتامبر اوت ، اول آخر" فيلم در "بار
از مهرانفر فرهاد ساخته "جان درخت" فيلم است گفتني
.درآمد نمايش به مسابقه از خارج بخش در نيز ايران
عروسكها رنگارنگ حضور
جشنواره خارجي‌هفتمين عروسكي نمايشهاي از گزارشي
عروسكي‌تهران بين‌المللي
گفته نمايشي هرگونه‌شكل به كلي طور به عروسكي نمايش
سيمي ، نخي ، -عروسك نوعي از آن در كه مي‌شود
مساله‌اي شوداما استفاده...و سايه پوششي ، عروسكي دستكشي ،
است‌كه محتوايي نوع از استفاده شاخص‌مي‌كند را نمايش يك كه
بدون عروسك كاربرد و شكل يانوع ، مي‌كند استفاده نمايش‌دهنده
.است باآن متن
تهران در ماه شهريور تا كه تهران عروسكي هفتم جشنواره
به را گروه‌خارجي و 18 ايراني گروه آثارنمايشي 80 بود برپا
دو بخصوص -جشنواره اين گذرابه نگاهيگذاشت نمايش
شكل يك به تنها ازعروسك استفاده كه مي‌دهد نشان -بخش‌خارجي
اندازه اندك‌در تغييراتي با مي‌توان راحتي به نمي‌گيردو صورت
بازي منظوره ، چند صحنه حركاتشان ، طراحي عروسكها ، نوع
.كرد دست‌پيدا بيان در نو شكلي به..و گرفتن‌مختلف
سنتي و قديمي شكلهاي از يكي سايه عروسكي يا بازي سايه
عروسكي نمايش تاثيرگذار بسيار حال عين در و سرگرمي
نمايش گونه اين.آسيااست شرق جنوب كشورهاي از قسمتهايي در
ظريف و چرم‌شفاف جنس از عروسكهايي حركت با پرده‌شفاف يك روي
ني يا چوب سيم ، بوسيله و عبورمي‌كند آن از نور كه
عروسكها اين.انجام‌مي‌پذيرد مي‌شود ، هدايت گردان توسطعروسك
بر را لازم بتواندتاثير تا مي‌شود ساخته خاصي وظرافت دقت با
سايه‌اي‌بوسيله نمايش كه معتقدند برخي.بگذارد بيننده‌اش
به ايران از مسافران سپس‌بوسيله و ايران به چين از مغولها
.است شده تركيه‌برده
به همسرش و اورال انور توسط امسال كه "گوز قره" نمايش
سنتي نمايشهاي‌سايه‌اي از يكي بود شده آورده جشنواره هفتمين
سياه"معني به "گوز قره" و دارد قدمت حدودسال كه است تركيه
كه اورال.است كولي يك كه داستان‌است اصلي شخصيت نام "چشم
نويسندگان از ويكي مي‌پردازد نمايش شكل اين به سال‌است 15
در كتاب از 25 بيش موءلف تركي‌و نمايشنامه‌هاي
سنتي شكلي با نمايش‌را اين است ، تركيه سنتي زمينه‌نمايشهاي
اين‌نمايش":مي‌گويد خود.درآورد به‌اجرا نو داستاني اما
اين در من كه ازعروسكهايي يكي و دارد طولاني قدمت
گذشته در.دارد عمر سال حدود 200 كردم نمايش‌استفاده
بود كوچك و مي‌شد ساخته پوست چرم‌و از "گوز قره" عروسكهاي
نيز عروسكها واندازه مي‌شود استفاده پلاستيك از اماامروزه
اجرا درقهوه‌خانه‌ها نمايش اين قديم در چون.است شده بزرگ
زياد"نسبتا فاصله با و نمايش سالنهاي اكنون‌در ولي مي‌شده
برخوردار نيز بزرگتري ازاندازه و مي‌گيرد صورت تماشاگر از
به و ندارد تعيين‌شده‌اي پيش از ، داستان نمايش ايناست
آن كه‌از مخاطبي نوع و مي‌شود اجرا كه ومكان زمان فراخور
".مي‌گيرد شكل قصه است ، برخوردار
و مي‌دهد تشكيل وبداهه‌پردازي كمدي را "گوز قره" اساس
اصلي شيوه.نزديك‌شود تماشاگر به بيشتر هرچه تا سعي‌دارد
از شناخت‌هنرمند نيازمند و شده برپايه‌تجربه‌بنا نمايش اين
.است آن اجراي مكان
ما كشور در عروسك‌گرداني مشخص شيوه دو يا يك از استفاده
برقراري حتي‌در و بماند مهجور "كاملا رشته تااين شده باعث
تكرارهاي‌چند اين ديگر سوي از.نيزدرماند كودكان با ارتباط
ذهني زمينه پيش داستانهاي‌كليشه‌اي از استفاده با باره
با همراهي رااز وي كه مي‌آورد فراهم بيننده نامناسبي‌براي
.بازمي‌دارد عروسكي نمايش
در "شانس خوش هانس" نمايش با سوئيس كشور از كه هوبر مايكل
خاص شيوه از استفاده با بود ، يافته حضور جشنواره اين
كارگيري به با و متفاوت طراحي اما انيميشن‌سازي ،
قصه‌اي بازگوكننده صحنه طراحي صدا ، تقليد حركتي ، مهارتهاي
است‌در سال حدود 22 كه وي.بود كشورش قديمي‌از و عاميانه
دست تكنيك اين به پيش حدودسال از دارد ، فعاليت رشته اين
كه شده‌اند چوبهايي‌تشكيل تكه از نمايشي عروسكهاياست يافته
شخصيت‌عروسك كه تن‌پوشي و مي‌شوند متصل به‌هم لولاهايي بوسيله
.رامي‌پوشاند آن مي‌كند ، بيان نيز را
قابليت گردان عروسك زدني مثال مهارت با عروسكها اين
از گرفتن بازي توجه جالب مطلب اما.داشتند را تحرك هرگونه
صداهاي تقليد با ويبود هوبر قصه‌گويي شيوه و عروسكها
موجود وسايل بعضي‌از حتي و حيوانات داستان ، شخصيتهاي مختلف
ديده‌شدن وجود با كه بود درآميخته بانمايش آنچنان صحنه در
تا بوسيله كه صحنه ضمن‌تعويض او اينكه و بيننده توسط او
قصه‌گو نقش صحنه‌اي‌كوچك روي وسايل جابجايي و يك‌پارچه كردن
براي حضورش هيچ‌وجه به مي‌كرد ، ولي ايفا نيز را
ناپديد وعروسكهايش قصه ميان در و نبود بيننده‌آزاردهنده
و تخمين‌بزند نتوانست را عروسكهايش كه‌تعداد هوبر.مي‌شد
همه از را جشنواره اين خوانده‌بود ، زياد بسيار را آنها
تئاتر اجرايي ازقدرتهاي يكي.كرد ارزيابي خوب جهت‌بسيار
نظام وجودفروپاشي با كه مي‌آيد حساب به شوروي‌سابق جهان ،
كشورهاي‌تازه در فراوان اقتصادي وجودمشكلات و سوسياليستي
با و باشد جلودار نمايش همچنان‌در توانسته يافته ، استقلال
كار به كناريكديگر در دهه چندين كه تئاتري حفظگروههاي
رشد به برخوردارهستند ، اختصاصي ازتماشاخانه‌هاي و پرداخته
.دهد ادامه نمايش زمينه‌هاي‌مختلف در خود
كشورها اين مختلف گروههاي از دعوت با جشنواره هفتمين
به را آنها هنرمندان اجرايي قدرت از گوشه‌اي
با كه كشورهااست اين از يكي ارمنستان.نماياند بينندگان
.بود آمده به‌ايران "تومانيان هوفمان" گروه
با مي‌كند فعاليت تئاتر زمينه در است سال كه 64 گروه اين
توانست بازيگران و دستي عروسكهاي همزمان بازي از استفاده
"صحنه‌كاملا روي در كه عروسكگردانهادهد انجام زيبا اجرايي
خود نقش از روي هيچ به -انتهاي‌نمايش در بجز -بودند مشخص
بيننده براي زبان‌بيگانه با را قصه آنكه با و خارج‌نمي‌شدند
تلاش اين‌اثر كردن تصويري در بقدري اجرامي‌كردند ايراني
آن با و سردرمي‌آورد داستان راحتي‌از به تماشاگر كه داشتند
.همراه‌مي‌شد
در سال مدت 24 كه است نمايش اين كارگردان بابايان روبن
تكنيكهاي از استفاده با سالها ما".دارد فعاليت گروه اين
و برده‌ايم صحنه بر را متعددي نمايشهاي عروسكي ، مختلف
قصه‌هاي از مافقط نمايشها اين در كه كنم خاطرنشان بايد
كه ازداستانهايي بهره‌گيري با بلكه استفاده‌نمي‌كنيم كودكان
آثاري‌از مثال براي شود واقع بزرگسالان‌مي‌تواند توجه مورد
.مي‌دهيم قرار رامخاطب بيننده از وسيعي طيف شكسپير
در و عروسكها كنار رادر بازيگرها عمد به ما نمايش اين در
بازي مي‌شودبا سعي اما مي‌دهيم ، قرار ديدگان‌بيننده معرض
توجه بجاي تماشاگر عروسكها عروسك‌گردانهااز مناسب گرفتن
".شود جلب عروسك به توجهش تمام به‌بازيگر
-جهان حرفه‌اي گروههاي همه مانند -نمايشي گروه اين در
و نمونه‌طراحي براي.مي‌شود انجام اعضا كارهاتوسط تمامي
است قرار كه قصه‌اي و مشاوره‌كارگردان با عروسكها ساخت
.مي‌شود ساخته گروه طراح توسط مطرح‌شود
چند تماشاي به موفق تهران در حضورش مدت در كه بابايان
در نظركيفي از را جشنواره بود ، شده خارجي و ايراني نمايش
خوش و خوب مردمي را وايرانيها كرد توصيف مطلوبي سطح
از و توجه بسيارقابل هفتم جشنواره نمايشهاي".برخورددانست
ميان در گروه و من.برخورداراست بسياري تنوع
".داريم"مبارك" به ويژه‌اي علاقه نمايشهاي‌ايراني
در كه است نمايش گوناگون اشكال از ديگر يكي بازي شب خيمه
به است متصل عروسك به كه سيمي يا نخ بوسيله عروسك‌گردان آن
بازي شب خيمه.مي‌شود مشغول عروسكها با بازي و دادن حركت
است مي‌شده انجام كوچك خيمه يا صندوق يك در گذشته در
تكان را عروسكها ازبالا نشود ديده آنكه براي عروسك‌گردان كه
نوع اينميكردهاست تعريف را قصه‌اي آن وبوسيله مي‌داده
و انجام‌مي‌شده شهر ميدانهاي و درقهوه‌خانه‌ها عروسكي نمايش
پهلوان" كه بوده برخوردار ازشهرت قاجاريه حكومت زمان در
بوده ايران نمايش‌در نوع اين معروف شخصيتهاي از يكي"كچل
فولكلوريك حكايات از بازي شب داستانهاي‌خيمه بيشتر.است
.شده گرته‌برداري ملي وافسانه‌هاي
حضوري و قابل‌توجه جلوه‌اي با البته را نمايش نوع اين امسال
را اجراهاي‌جشنواره از بسياري كه آنچنان فراگير بسيار
امريكا از "گمبل جيم" بودتوسط داده قرار تحت‌الشعاع
.انجام‌پذيرفت
شده حرفه اين وارد سالگي از 10 و دارد سال كه 60 گمبل
است مي‌كرده دنبال را آن علاقه به‌خاطر تنها ابتدا در است ،
درآمدي با هوايي مهندسي رشته در كالج به ورود بعداز اما
را تحصيلاتش مي‌آورده‌هزينه به‌دست رشته اين در كار كه‌از
به‌كشورهاي خلبان به‌عنوان كه مدتي در وي.است مي‌پرداخته
و گرفته تماس مناطق آن باهنرمندان مي‌كند سفر مختلف
در خود فعاليت به شيوه‌هاي‌اجرايي‌شان و تكنيكها بافراگيري
.مي‌بخشد عمق اين‌زمينه
نمايش به جعبه درون در را عروسكهايش آنكه به‌جاي گمبل
را عروسكهايش آنچنان صحنه بر اعجابانگيز تحرك با بگذارد
در ماهستند او بدن از جزيي انگار كه مي‌داد حركت
كرده بسنده معرفي‌عروسكهايش به تنها گمبل كه نمايش اين
از عروسكي نمايش"راكه جمله اين عيني تصور بود ، مي‌توانستيم
نرم عروسكهابسيار.كنيم مشاهده به‌خوبي را"مي‌گيرد وام جادو
اينها بدن تمامي وجالباينكه مي‌خراميدند صحنه بر
عروسكها بدن قسمتهاي‌مختلف و مي‌شد داده حركت به‌وسيله‌گمبل
آنكه با.مي‌شد سرهم آرامي به دوباره و جداشده بازي حال در
استفاده‌نكرده نويي تكنيك از "شگفت‌عروسكها دنياي" كارگردان
را تماشاگرانش بيشترين‌تاثيرگذاري با و آساني به اما بود
كه آنچه اما به‌كاربردم ، را ساده‌اي تكنيك من"مسحورمي‌كرد
شخصيتهاي‌عروسكي در خلاقيت ببخشد جلوه يك‌نمايش به مي‌تواند
تكان رفتن ، راه با اين‌عروسكها.مي‌شوند ارائه كه است
در را تماشاگربيننده يا من به كردن نگاه دادن‌سرودست ،
به‌شكلهاي كه لذت و هيجان خنده ، مانندگريه ، مختلف حالتهاي
هر معرفي براي من.شريك‌مي‌كند مي‌دهند بروز مختلف
مخاطب توجه بايدبتوانم مدت اين در و دارم مهلت شخصيت‌دقيقه
".كنم كاراكترجلب هر به را
با موسيقي همراهي بود نمايش اين شاخصه كه ديگري نكته
كه‌براي معني اين به.مي‌كرد ارائه كه‌گمبل بود شخصيتهايي
بيننده به بايد كه براساس‌شخصيتي عروسكها اين از هركدام
ملموس ضمن اين‌مساله كه بود شده انتخاب موسيقي معرفي‌مي‌شد ،
و شور چنان از را صحنه چهره‌عروسكها كردن دلپذير و
كودك و جوان پيرو از را بيننده‌اي هر كه بود هيجان‌آكنده
.مي‌كرد تماشا به وادار را او مي‌دادو قرار تحت‌تاثير
فقط صحيح به‌استفاده عروسكي نمايش كه كرد ثابت اوهمچنين
گروههاي‌سني همه براي مفاهيم ارائه درجهت كه كودكان براي
قرار استفاده مورد شيرين‌مي‌تواند و فانتزي شكلي به آن‌هم
ساخت براي.نمايش‌دارد اين در مهمي بسيار نقش موسيقي".گيرد
برپايه‌آن و مي‌كنم انتخاب را آن ابتداموزيك گاه من عروسك
موسيقي.به‌عكس گاهي و ومي‌سازم كرده طراحي را عروسكي شخصيت
.مي‌شود محسوس‌شخصيتها تغيير و نمايش در ريتم باعث‌ايجاد
اثر به نمايش يك براي مختلف موسيقيهاي انتخاب به‌وسيله من
هيجان‌انگيز موسيقي از فضا تمام اگر يعني.مي‌دهم نوسان
همواره اگر به‌عكس يا مي‌شود خسته بيننده باشد آكنده
به‌همين تماشاگرسرخواهدرفت حوصله ;باشد آرام و كند موسيقي
رااز اثر متفاوت ريتمهاي با گزينش‌موسيقيهايي با من خاطر
".مي‌رهانم يكنواختي
اين.بود ويتنام از استثنايي نمايشي ميزبان هفتم جشنواره
ابتدا در دارد ، وجود كشور اين در سال 1121 از كه نمايش
اما است مي‌شده اجرا عمرامپراطور شدن طولاني آرزوي به‌خاطر
و محيطزيست شرايططبيعي براساس نمايش خود ، راه درادامه
.درمي‌آيد به‌تصوير ويتنامي فعاليتهاي‌كشاورزان
بهار فصل در روستائيان زندگي از برشهايي انتخاب با نمايش
به‌شكلي ويتنامي اعتقادات در رايج نماهايي با آن تلفيق و
با آب استخر يك در كه دست‌مي‌يابد عروسكي نمايش از زيبا
.مي‌پذيرد انجام عمق‌سانتيمتر
.بود "عروسكها حركت" نمايش اين توجه جالب مسايل از يكي
كردن ضدآب براي صمغ از لايه‌اي با كه چوب از كه عروسكها اين
ني‌توسط و نخ به‌وسيله و مي‌شود است ، ساخته شده پوشانده آنها
خانه يك شكل به كه صحنه زيرطراحي در كه عروسك‌گردانهايي
آنها حركت اما.مي‌شود داده حركت شده‌اند ، مخفي ييلاقي‌است
و مشخص‌نشده عروسكها محرك نيروي كه‌به‌هيچ‌وجه است به‌گونه‌اي
گروه كارگردان.درمي‌ماند حركت‌آنها چگونگي تشخيص از بيننده
بگيرند ياد را نوع‌نمايش اين نمي‌توانند همه":توضيح‌مي‌دهد
هرعروسك‌گردان 3.است برخوردار خاص يك‌قانونمندي از زيرا
به‌خاطرقرار البته كه مي‌كند صرف وقت اين‌كار آموزش براي سال
متحمل را بسياري سختي طول‌نمايش ، در آب درون بازيگر گرفتن
".مي‌شوند
مختلف روستاهاي به سفر و مطالعه بعداز من":مي‌افزايد وي
.آوردم به‌وجود آبي نمايش مختلف گونه‌هاي از تلفيقي ويتنام
در و مي‌پردازد روستايي مردم عادي زندگي به نمايش نوع اين
از نشانه‌اي وآب قدرت نماد اژدها زندگي ، سمبل ازآتش آن
وفانتزي فكاهي جنبه‌اي هم نمايش ماهي.مي‌شود استفاده حيات
".دارد
كرده‌ام سفر جهان مختلف كشور به تاكنون من":گفت آخر در او
كه بگويم بايد اما مي‌آيم ايران به كه است اولين‌بار اين و
شما كشور مردمخوشحالم اينجابسيار در حضور از
بسيار محيط اين‌جشنواره و هستند خوش‌برخورد و بسيارمهربان
آورده عروسك‌به‌وجود نمايش‌دهندگان انديشه براي‌تقابل مناسبي
".است
شيباني‌فر مازيار
|
