...برد آنكس ، قبول حج و روزه ثواب
ايران در مبارك ماه ويژه آيين‌هاي
...برد آنكس ، قبول حج و روزه ثواب
بر ايزدي بركات نزول ماه قرآن ، بهار ;رمضان :جستارگشايي
مردم فرهنگ در ژرفي بازتاب مسلمانان ، جان و دل سفره
با ايرانزمين ، جاي هر در بي‌گمان.است نهاده برجاي ايران
با همراه و اقليمي و اجتماعي ويژه شرايط به توجه
.دارد ديگري بوي و رنگ رمضان آن ، مردم ديني پاك تجربه‌هاي
ايران ، عامه فرهنگ در گذرا و كوتاه چند هر نگاهي با
ماه اين با رابطه در خاصي آيين‌هاي و باورداشتها مي‌توان
ديدن كردن ، افطار خوردن ، سحري چون آدابي يافت ، پربركت
گنجينه به خود نوبه به كدام هر كه...و عيدفطر ماه ، هلال
رسيدن‌ماه فرا مناسبت به.است متعلق مردم فرهنگ پربار
كتاب گردآورنده و نويسنده داشتيم‌با وگويي گفت قرآن ،
فرهنگ وكيليان‌پژوهشگر احمد سيد ،"مردم فرهنگ در رمضان"
در شيرازي انجوي شادروان شاگردان و دوستان از و مردم
در رمضان" كتاب. مردم فرهنگ مجموعه تدوين و گردآوري
و مي‌برد سر به خود چاپ سومين آستانه در "مردم فرهنگ
.شد خواهد چاپ تجديد ديگر چندي تا سروش انتشارات توسط
.مي‌كنيم جلب گفت‌وگو اين به را گرامي خوانندگان شما توجه
برد آنكس قبول ، حج و روزه ثواب
كرد زيارت را عشق ميكده خاك كه
"حافظ"
"مردم فرهنگ در رمضان" رسوم و آداب به نگرش لزوم اهميت *
بفرماييد؟ را
از يكي رمضان مبارك ماه هستيد مستحضر كه گونه همان -
و لي الصوم" مي‌فرمايد خداوند و است مهم و بزرگ ماههاي
من و است (خداوند) من به متعلق روزه يعني "به اجزي انا
.داد خواهم پاداش بدان "شخصا
مبارك ماه در مسلمانان آسماني كتاب ;قرآن ديگر طرفي از
با رمضان مبارك ماه روي اين از.است شده منزل انسان براي
و است خداوند ماه اينكه يكي مي‌يابد ، اهميت ويژگي دو
همين به.است شده واقع ماه اين در قرآن نزول آنكه ديگر
ماه و داشتند عزيز را ماه اين اسلام صدر از مسلمانان سبب
.گرفت قرار مردم زندگي متن در رمضان
فعاليت ، از آغاز همان از هم مردم فرهنگ مركز پژوهشگران
مردم ، فرهنگ مباحث مهمترين از يكي كه دريافتند سال 1340
سال در سبب همين بهاست رمضان مبارك ماه سنن و آداب
فرهنگ مركز بنيانگذار شيرازي انجوي استاد شادروان 1349
خواست ايران فرهنگ با مردم از عمومي فراخوان يك در مردم
خويش زادگاه رمضان مبارك ماه مراسم و آداب درباره تا
.بنويسند مي‌دانند ، آنچه
مطالب از انبوهي كه نگذشت زماني فراخوان اين دنبال به
مردم فرهنگ مركز دفتر به رمضان ماه به مربوط سنن و آداب
نظر از چه رمضان ماه مبحث امروزه كه جايي تا شد ، ارسال
مركز گنجينه بخش پربارترين كيفيت لحاظ از چه و كميت
.مي‌دهد تشكيل را مردم فرهنگ
فرهنگ در رمضان" كتاب تدوين و تاليف به شما كه شد چه *
كرديد؟ همت "مردم
مردم ، فرهنگ مركز در فعاليت نخست سالهاي همان از نيز من -
ماه با زندگي اوان از كه خاصي ارتباط و علاقه سبب به
سحرگاهان صباي باد نفس خاطرات بويژه داشتم ، رمضان مبارك
و نارنج بهار بوي و ياس گل عطر با همراه شيراز ، رمضان
الوداع مراسم و چراغ شاه جوار در قدر شبهاي روحانيت
انديشه در شيراز ، فتح مسجد و عتيق جامع مسجد در رمضان
.برآمدم رمضان مبارك ماه سنن و آداب تاليف و تدوين
پس و پوشيد عمل جامه سال 1370 رمضان در مهم اين سرانجام
كتاب مردم ، فرهنگ گنجينه اسناد روي بر مطالعه سال سه از
مبارك ماه عاشقان و ايمان با زنان و مردان به را رمضان
.كردم تقديم ايران مردم فرهنگ و رمضان
است؟ بوده چگونه اثر اين از مردم استقبال *
طوري به بود ، توجه قابل بسيار اثر اين از مردم استقبال -
هم‌اكنون و رسيد دوم چاپ به اثر اين زماني اندك از پس كه
فرهنگ در رمضان" كتاب كه حالي دراست سوم چاپ آستانه در
بخش زينت بوده ، روزه‌داران بلند شبهاي گرمابخش "مردم
بوده نيز سيما و صدا سازان برنامه مايه دست و مطبوعات
اين براي پروردگار سوي از بزرگي پاداش اين بواقع و است
.مي‌شود محسوب مردم خدمتگزار
مي‌بينيد؟ چيزي چه در شما را استقبال اين دليل *
مردم كه است شفاف آينه‌اي همچون مردم فرهنگ راستي به -
انديشيدن زيستن ، چگونه از مي‌بينند ، آن در را خويشتن نقش
حكايتها ، قصه‌ها ، تا گرفته مراسم و آداب برگزاري و
.خويش ملي و ديني تشريفات و آداب و ضربالمثل‌ها
دارد تعلق نياكانشان و گذشته به كه آنچه به هميشه مردم
عبرت و مي‌خوانند را گذشتگان تاريخ.مي‌دهند نشان رغبت
با را كهن نويسندگان و شعرا نوشته‌هاي و اشعار مي‌گيرند ،
ميراث و موزه‌ها تماشاي از.مي‌كنند مطالعه اشتياق
خويش نياي زندگاني تاريخ در خلاصه و مي‌برند لذت باستاني
يافتني‌هاي گويي كه مي‌كنند جستجو را رازي و رمز آنچنان
اغناء را آنها نوين دانش پنجره‌هاي شدن باز و جديد
.نمي‌كند
هم كريم قرآن جمله از آسماني كتب در حتي جذبه و كشش اين
به انسان ، آموختن و عبرت براي خداوند و مي‌شود مشاهده
از يكي كه جايي تا مي‌پردازد ، گذشته مردمان قصص و سرگذشت
قرآن قصص معاصر ، انسان براي حتي قرآن بخش‌هاي جذابترين
.است
از جويي لذت و توجه راز كه داشت باور بايد روي اين از
از كه جذبه‌ايست در مردم فرهنگ قصه‌هاي و سنن و آداب
ازاين هم "مردم فرهنگ و رمضان".است نهفته آن در گذشته
درمي‌يابند كه اين از خوانندگان.مستثني‌نيست قاعده
جمله از اوليه ساده وسائل با را سحر وقت پدرانشان چگونه
.مي‌شوند شگفت در مي‌دادند ، تشخيص ستارگان حركت روي از
غذاهاي را ذائقه‌شان كه روزه‌داران براي سنتي غذاهاي نام
مراسم.است اشتهاآور داده تغيير فرنگي "بعضا و جديد
نزديكي و الفت سبب كه رمضان ماه در گذشتگان شبنشيني‌هاي
انسانهاي دل بر را حسرت امروزه است ، مي‌شده خانواده‌ها
نمايشي مراسم اجراي و سنتي بازيهاي نام.مي‌نشاند تنها
جوانان از بسياري براي "هومبابائي" رسم مانند رمضان ماه
.است لذت‌بخش و شنيدني
چند تا چگونه مي‌يابد در اينكه از رمضان كتاب خواننده
ماه آستانه در كه كسي كه داشتند عقيده مردم پيش دهه
روزه‌اش ثواب داشت دل به كينه خويش ديني برادر از رمضان
پس مي‌پرسد خود از و مي‌شود شگفت در مي‌رسيد ، شيطان به
و نمي‌شود شسته رمضان ماه آستانه در كينه‌ها امروزه چرا
.نمي‌كاهد مسلمان برادران ميان جنگ از رمضان ماه حتي
كتاب به خواننده توجه دليل ديگر نكته صدها و نكات اين
شده ماشيني زندگي اسير آنچنان كه خواننده‌اي است ، رمضان
بايد كه طوري آن را معنويات به انديشيدن مجال ديگر كه
.ندارد
سيما و صدا و مطبوعات در اثر اين از كه كرديد اشاره *
مبارك ماه رسوم و آداب از تاكنون آيا است ، شده استفاده
است؟ شده تهيه هم سريال و فيلم رمضان
همين در و جمله از مطبوعات در كردم عرض كه گونه همان -
ايام در گذشته سال چند در سروش مجله و همشهري روزنامه
و شده بازنويسي كتاب اين مطالب از گوشه‌هايي رمضان ماه
ايران اسلامي جمهوري صداي گوناگون برنامه‌هاي در سال هر
.است گرديده بازگو اثر اين از مطالبي
سيما سوم شبكه ابتكار به هم سال 1376 رمضان شبهاي در
رمضان در و گرديد بينندگان تقديم كتاب مطالب از بخش‌هايي
از خارج ايرانيان و مسلمانان براي جام‌جم شبكه از 1377
.شد ديده تدارك برنامه‌هايي كشور
در رمضان" سريال و فيلم تهيه براي بار چند تاكنون اما
سر بر موجود مشكلات سبب به كه است شده اقدام "مردم فرهنگ
اميدوارم كه نرسيده‌ايم نتيجه به آن تهيه راه
سريال اين موانع كردن برطرف در سيما و صدا دست‌اندركاران
.بنمايند را لازم همكاري
مردم فرهنگ زمينه در ديگري آثار تاليف انديشه در آيا *
هستيد؟ ديني
و محرم" كتاب تدوين و تاليف سرگرم كه است سالي چند بلي
فرهنگ مهم بسيار مباحث از يكي هم مبحث اين كه هستم "مردم
كه است ايران مسلمان مردم علاقه مورد و ديني مردم
انجام در (ع)سيدالشهدا توجه و خداوند ياري به اميدوارم
.يابم توفيق آن
ايران در مبارك ماه ويژه آيين‌هاي
رمضان ماه از قبل آشتي‌كنان مراسم
ايجاد و آشتي رمضان مبارك ماه در پسنديده رسوم از يكي
دل به كدورتي يكديگر از سببي به كه است افرادي بين الفت
از رمضان ماه فرارسيدن از قبل پسنديده رسم اين.دارند
در بگيرد روزه كسي اگر كه است آن بر عقيده و است واجبات
داشته دل به كدورتي خود ديني برادر يا بستگان از كه حالي
.نيست خداوند درگاه قبول و است شيطان مال روزه‌اش باشد
و دارد وجود كم‌وبيش روستاها و شهرها همه در رسم اين
يكديگر از نفر دو اگرميباشد ساده بسيار آن تشريفات
گردن در دست مقدمه بدون خودشان يا باشند داشته ناراحتي
سفيد ريش يك يا مي‌بوسند را يكديگر صورت و مي‌اندازند هم
به.مي‌دهد آشتي را آنها و مي‌كند پادرمياني بزرگتر و
دم چاي و كرده آتش را سماور خانه‌اش در كه ترتيب اين
و مي‌كند دعوت يكديگر از اطلاع بدون را دو آن و مي‌كند
را آنها نصيحت ، از پس و مي‌اندازد راه آشتي‌كنان مراسم
گذشت بزرگتر اگر معتقدند مردم.مي‌دهد آشتي يكديگر با
ثواب برود كوچكتر به‌سوي و شود پيش‌قدم آشتي براي و كند
ماه رمضان ماه چون دارند عقيده همچنين.مي‌برد زيادي
را روزه‌اش و مي‌آيد بدش دل به كينه آدم از خداوند خداست
.مي‌دهد ثواب كمتر
سحري خوردن آداب و سحر اعمال
و شهرها در سحري خوردن و سحر اعمال آوردن به‌جا نحوه
و نيست يكسان خانواده‌ها ميان و مختلف روستاهاي
از است متداول و معمول بيشتر آنچه اما.دارد تفاوتهايي
از خانه اهل مانده سحر به ساعت دو قريب:است قرار اين
زيرا مي‌گيرند وضو كار هر از قبل و مي‌شوند بيدار خواب
وضو با سحري خوردن و سحر اعمال آوردن به‌جا دارند عقيده
داشته سواد اگر خانواده بزرگتر بعددارد بيشتري ثواب
مي‌شود سحر مخصوص دعاهاي خواندن مشغول بلند صداي با باشد
.مي‌كنند زمزمه او با آهسته را دعا خانواده اعضاي بقيه و
آغاز جمله بااين كه سحر دعاي:از عبارتند دعاها اين
بهائك كل و بابهاه بهائك من اسئلك اني اللهم":مي‌شود
شبهاي دعاهاي جزء كه ثمالي ابوحمزه معروف دعاي "...بهي
را انزلنا انا مباركه سوره هم بعضيها.مي‌باشد نيز احيا
كه زماني از اماميكنند قرائت دارد بسيار ثواب كه
از كه دعاهايي و مناجاتها به مردم بيشتر است آمده راديو
.مي‌دهند گوش مي‌شود پخش راديو
سحري خوردن مشغول كه آن از قبل و دعا خواندن بعداز
نيت روزه‌گرفتن براي قلبشان در يا بلند صداي با بشوند
روزه و باشم زنده فردا كه كردم نيت":مي‌گويند و مي‌كنند
نيت بعداز "قربتالي‌الله بگيرم را رمضان مبارك ماه واجب
را سحري خوردن قندداغ ، استكان يك نوشيدن با "معمولا كردن
.مي‌كنند آغاز
مي‌كنند دم ريختن از پس را پلو مثل غذاها از برخي گاهي
كردن "بوچون" كار اين به يزد در.بماند گرم سحر براي تا
را اجاق آتش از مقداري غذا ، كردن "بوچون" برايگويند
را اجاق دوروبر و مي‌گذارند ديگ سر روي و مي‌آورند بيرون
.نشود خفه آتش تا مي‌بندند قلوه‌سنگ يا خشت يا آجر با
.مي‌ماند باقي گرم و پخته مغز غذا سحر ، براي بدين‌ترتيب
با بلكه نمي‌گذارند آتش آن سر روي باشد سنگي ديگ اگر
چند تا كار اين باميپوشانند را ديگ دهانه كلفتي پارچه
.ندارد كردن گرم به احتياج سحر و مي‌ماند گرم غذا ساعت
يا باشند نداشته پختني غذاي تهيه توانايي خانواده‌اي اگر
غذاهاي از نباشد غذا پختن فرصت و شوند بيدار خواب از دير
.مي‌كنند استفاده حاضري
و پررنگ و غليظ چاي و فصل ميوه خوردن سحري ، خوردن بعداز
.است ضروري عطش از جلوگيري براي سنبل‌الطيب كرده دم گاهي
.است رمضان ماه سحرهاي در متداول نوشيدنيهاي از يكي چاي
مردم فرهنگ در رمضان :كتاب از برگرفته
وكيليان سيداحمد :تاليف و گردآوري
|
