خوزستان عربي موسيقي
...دور هزاران از بازمانده
جشنواره در تهران استان جوان برگزيدگان
تجسمي هنرهاي
خوزستان عربي موسيقي
...دور هزاران از بازمانده
موسيقي همانند خوزستان عربي موسيقي پهلوي ، دوره در *
هنري بعد از "طبعا و شد ابتذال دچار ايران ، ديگر نواحي
شد كاسته آن
يا فيلم ساختن به اقدام كه ايراني فيلمسازان از بعضي *
عدم علت به مي‌كنند ، آن مردم يا خوزستان مورد در سريالي
سازگارتر فيلم متن با كه خوزستاني عربي موسيقي به دسترسي
است ، بندري موسيقي "غالبا كه ديگري محلي موسيقي از است ،
مي‌كنند استفاده
دقيقي اطلاعات خوزستان ، در موسيقي تاريخي پيشينه مورد در
سابقه خوزستاني موسيقي كه اين در اما.ندارد وجود
شده حجاري نقوش آن دليل و نيست شكي دارد ، چندهزارساله
دست به عيلامي دولت پايتخت شوش ، در كه است نوازندگاني
.است آمده
در مقامي موسيقي دستگاه‌هاي از يكي ابداع از همچنين
منسوب) هويزاوي مقام نام به مشعشعيان حكومت دوره اواخر
آن در موسيقي رواج به مي‌توان (مشعشعيان پايتخت هويزه به
.برد پي دوره
فراوان رواج خوزستان عربي موسيقي خزعل ، شيخ دوره در
گروه‌هايي از محلي ، نوازندگان بر علاوه شيخ زيرا.يافت
تا مي‌كرد دعوت مصر و لبنان عراق ، مانند عربي كشورهاي از
.كنند اجرا برنامه وي قصر در
موسيقي همانند خوزستان عربي موسيقي پهلوي ، دوره در
هنري بعد از "طبعا و گرديد ابتذال دچار ايران ديگر نواحي
.شد كاسته آن
كرد ، مستثني را علوانيه آواز بايد ميان ، اين از البته
كه اشعاري مضمون و خاص آهنگ علت به آواز ، نوع اين كه چرا
.ماند دور به انحطاط و ابتذال از مي‌شود ، خوانده آن در
خوزستان عربي موسيقي از بخشي اسلامي ، انقلاب از پيش در
ادريس ، عبدالامير همانند خوانندگاني و يافت تطور و رشد
كردند ظهور كنعاني احمد و ابوعنب خضير عيداني ، عبدالامير
موسيقي اين از بخشي اماداشتند خوبي اركستر گروه‌هاي كه
كه كولي گروه‌هاي از بعضي همانند ;شد ابتذال دچار نيز
عنوان به را زمان آن فارسي مبتذل آهنگ‌هاي از برخي
.مي‌زدند جا عربي موسيقي
-ايراني موسيقي ابتدا گرچه اسلامي ، انقلاب پيروزي از پس
و ركود دچار مشخص برنامه وجود عدم علت به -كلي طور به
بردند پي آن اهميت به زود خيلي مسئولان ولي گرديد ، فترت
ايراني موسيقي احياي براي كشوري و محلي وجشنواره‌هاي
آوازخوان گروه‌هاي جشنواره‌ها ، اين در.كردند برگزار
هنرنمايي به خود خاص لهجه‌هاي و لباسها با محلي
معرض در و تكثير برنامه‌ها اين نوارهاي و مي‌پردازند
موسيقي حال شامل گاه هيچ امر اين ولي مي‌گيرد ، قرار فروش
موسيقي از خاصي نوع وجود عدم.است نگرديده خوزستان عربي
باشد ، سازگار منطقه مردم نيازهاي و علايق با كه محلي
:است آورده بار به را زير آثار و نتايج
سوي به خلا اين كردن پر براي جوانان خاصه و مردم *
نوار.آورده‌اند روي همسايه عربي كشورهاي موسيقي
اين سوم و دوم درجه خوانندگان شامل "اكثرا كه كاست‌هايي
راديو از يا مي‌شود كشور وارد قاچاق طور به يا كشورهاست
.مي‌رسد فروش به و ضبط آنها تلويزيون و
يا فيلم ساختن به اقدام كه ايراني فيلمسازان از بعضي *
عدم علت به مي‌كنند ، آن مردم يا خوزستان مورد در سريالي
سازگارتر فيلم متن با كه خوزستاني عربي موسيقي به دسترسي
است ، بندري موسيقي "غالبا كه ديگري محلي موسيقي از است ،
خوزستان ، در بندري موسيقي كه حالي در.مي‌كنند استفاده
مناطق خاص و نداشته فولكلوري جايگاه و تاريخي پيشينه
.است هرمزگان و بوشهر مانند خليج‌فارس حاشيه
است ، شده نيز خوزستان راديو عربي بخش دامنگير امر اين *
از محلي عربي موسيقي جاي به روزانه برنامه در كه طوري به
سرودي كه وگاهي مي‌شود استفاده يافارسي بختياري موسيقي
ارگ از مي‌دهند ترجيح يا است موسيقي بدون يا مي‌گردد پخش
از حتي راديو ، اين دركنند استفاده است ، غربي ساز يك كه
شده منتشر و ضبط ارشاد اداره توسط كه علوانيه آوازهاي
اصيل موسيقي رونق و احيا براي.نمي‌شود استفاده نيز است
تلويزيون و راديو عربي بخش بر علاوه خوزستان ، در عربي
با مي‌تواند نيز خوزستان اسلامي ارشاد اداره اهواز
و نوازندگان دادن شركت همچنين و محلي جشنواره‌هاي برپايي
خارجي ، و داخلي جشنواره‌هاي در خوزستاني عرب خوانندگان
.باشد موءثر متعهد و اصيل محلي موسيقي ايجاد در
برنامه‌ها در خوزستان عرب خوانندگان و نوازندگان از دعوت
داراي مي‌شود ، برگزار ويژه مناسبتهاي به كه جنگ‌هايي و
جمهوري رئيس ورود هنگام به كه همچنان.است فراوان تاثير
از سوسنگرد در بويژه و خوزستان نشين عرب شهرهاي به محترم
.شد استفاده خوانندگاني چنين
همراه اشعار ، و خاستگاه نظر از را خوزستان عربي موسيقي
سبك سه به مي‌توان موسيقي سازهاي نوع نيز و آواز با
سه به نيز عربي كشورهاي موسيقي) كرد تقسيم مجزا "كاملا
روستايي يا ريفي موسيقي مقامي ، موسيقي (مي‌شود تقسيم سبك
جاي به خوزستان در كه غربي ، موسيقي از متاثر موسيقي و
"كاملا است آوازي كه علوانيه از مي‌توان سوم ، مورد
.برد نام خوزستاني ،
در ويژه‌اي جايگاه مقامي موسيقي امروزه:مقامي موسيقي -1
دستگاه دهها به كه عراق در بخصوص.است يافته عربي موسيقي
مقابل نقطه و شهري مناطق خاص موسيقي اين مي‌شود ، تقسيم
دربار موسيقي ، سبك اين منشا.است (روستايي) ريفي موسيقي
و ايران ميان فرهنگي ارتباط علت به.است عباسي خلفاي
موسيقي وارد ايراني موسيقي دستگاه‌هاي از تعدادي عراق
.نهاوند و اصفهان دشت ، مقامات مانند است شده عراق مقامي
مقام (المقام)مقامي موسيقي دستگاه‌هاي بهترين از يكي
در مقام اين شد ، گفته "قبلا كه همانطوراست هويزاوي
ابداع -آنان پايتخت - هويزه در مشعشع آل حكمراني اواخر
.گرديد
خاصي جايگاه عراق مقامي موسيقي در اكنون دستگاه اين
.دارد
مقامي موسيقي در اين‌تنوع از خوزستان در امروزه متاسفانه
شكل دو مانده ، باقي مقام نام به كه چيزي و نيست خبري
.نيست بيشتر (دستگاه)
در و مي‌شود استفاده "موال" محلي شعر از آن در كه مقامي
اين به عراق در) است معروف "موال" نام همين به خوزستان
در كه است مقامي ديگري و (مي‌گويند "رست" مقام مقام ، نوع
شكل مي‌رسد نظر به و مي‌شود استفاده فصيح شعر از آن
مقام آهنگ و موسيقي در.است هويزاوي مقام يافته تغيير
.است گرفته صورت تغييراتي نيز
مي‌روند ، كار به مقام براي خوزستان در كه موسيقي سازهاي
:از عبارتند
در كه است ايراني موسيقي سازهاي از يكي سنتور:سنتور *
آن جاي به عراق در امروزه.مي‌رود كار به مقامي موسيقي
كاربرد هنوز خوزستان در ولي مي‌شود ، استفاده قانون از
.دارد
يا ويلن از كمانچه ، جاي به خوزستان در اكنون:كمانچه *
.مي‌شود استفاده رباب
استفاده تمبك نوع دو از "معمولا خوزستان در:تمبك *
تمبك‌هاي از كوچكتر قطر نظر از كه "كاسوره".مي‌شود
ديگري و مي‌رود كار به سريع ضربهاي براي و است معمولي
آرام ضربهاي براي و است بزرگتري قطر داراي كه است تمبك
.مي‌شود استفاده هم با تمبك دو هر از.مي‌رود كار به
مدور قطعات آن دركناره‌هاي كه است دف نوعي:زنجاري *
.مي‌گذارند "تشتك" فلزي
عبدالامير خوزستان در مقام خوانندگان معروف‌ترين از
البته كه برد نام مي‌توان را ادريس عبدالامير و عيداني
.دارند مهارت نيز ريفي موسيقي در مقام ، بر علاوه
مناطق آواز نوع اين خاستگاه و منشا:ريفي موسيقي -2
از اعم شهري غير مناطق به "ريف".است عشايري و روستايي
باتلاق‌ها و رودخانه‌ها كناره‌هاي و كوهستان -صحراها
و است بيشتري تنوع داراي موسيقي نوع اينميشود گفته
جنبه از هم (طور) شكل هر.مي‌باشد (طور) شكل دهها شامل
ديگري با لهجه حتي و شعر نوع نظر از هم و موسيقي سازهاي
.دارد تفاوت
بدوي آواز و موسيقي ريفي ، موسيقي اشكال مهمترين از يكي
كوچنده عشاير كه است صحرايي مناطق خاص آواز نوع اين.است
لهجه داراي و مشغولند شتر و گوسفند پرورش به آنجا در
به كوچنده عشاير اكنون خوزستان ، در البته.هستند ويژه‌اي
در.شده‌اند روستانشين كه است سالها و دارد وجود ندرت
كه بوده رايج ترانه‌هايي و آوازها قديم از آنان ، ميان
دوره به آن سابقه كه است (الحدو)الحدي آواز آنها ، از يكي
.مي‌گردد باز جاهليت
با توام آواز ديگري و عتابه آواز بدوي ، آوازهاي ديگر از
رواج خوزستان در نيز اكنون هم كه است نام‌چوبيه به رقصي
.دارد
عبارتند سازها اين.نيست متنوع بدوي عشاير موسيقي سازهاي
:از
ابونصر.اختلاف كمي با است ويلن شبيه ساز اين:الرباب *
از خود ، الكبير الموسيقي كتاب در بزرگ موسيقي‌دان فارابي
چوب ، از ساز اين.مي‌كند ياد الشاعر رباب نام با ساز اين
.مي‌شود ساخته اسب دم موي تار چندعدد و پوست
با و مي‌رود بكار علوانيه يا عتاب آواز براي بيشتر رباب
بردن كار به در كه كساني البته نمي‌شود ، نواخته ضرب آن
آن با را آهنگي نوع هر مي‌توانند دارند ، مهارت رباب
.بنوازند
كوتاه "نسبتا ني عدد دو از وسيله اين:(مطبق) المطبگ *
اين.بالاست در سوراخ سه داراي كدام هر كه است شده تشكيل
چوبيه آواز مخصوص و است مضاعف و زير صدايي داراي وسيله
و مي‌شود استفاده تمبك يا بزرگ طبل از آن همراه كه است
رقص و آواز نوع اينميكنند استفاده آن از چوبيه رقص در
.دارد رواج اردن‌نيز و سوريه عراق ، در خوزستان بر علاوه
وسايل از شده ياد سازهاي بر علاوه خوزستان ، در البته
.دارند كمتري كاربرد امروزه كه مي‌شود استفاده نيز ديگري
خوزستان عربنشين مناطق خاص آواز نوع اين:علوانيه -3
رباب با تنها كه غمگين و آرام آهنگ با است آوازياست
اين.است نوازنده خود خواننده "معمولا و مي‌شود نواخته
"علوان" نام به شخصي بوسيله دهه 30 اواخر در آواز نوع
نواحي به خود سبك شناسايي و معرفي براي علوانشد ابداع
در و عروسي‌ها و درجشن‌ها و مي‌كرد سفر خوزستان مختلف
.مي‌پرداخت آوازخواني به عشاير بزرگان و شيوخ مضيف‌هاي
مردم ميان در علوانيه آواز مقبوليت به توجه با كم كم
روي آن به نيز ديگري خوانندگان روستائيان ، ميان در بخصوص
و خوزستان مناطق همه در علوانيه ترتيب اين به و آوردند
.يافت رواج نيز عراق جنوب حتي
:است عتابه آواز شبيه نظر چند از علوانيه
.مي‌شود استفاده رباب از مورد دو هر در *
.است نوازنده خود خواننده مورد ، دو هر در *
درعتابه.مي‌شود استفاده رباعي شعر از مورد دو هر در *
.ابوذيه رباعي از علوانيه در و عتاب رباعي از
استفاده عاشقانه و تغزلي شعر از موردكمتر دو هر در *
.مي‌گيرند بهره اخلاقي و حماسي اشعار از بيشتر و مي‌شود
نوع چند و عتابه آواز به توجه با علوان مي‌رسد نظر به
انحطاط علت به همچنين و بود رايج منطقه در كه ديگر آواز
دست ابتكار اين به پهلوي دوره در عربي موسيقي عمده بخش
.زد
خوزستان عربي موسيقي بر مثبتي آثار علوانيه آواز پيدايش
به و آمده تنگ به مبتذل موسيقي از كه اشخاصي.گذاشت
اوقات كردن پر بر علاوه تا بودند اصيل موسيقي دنبال
از كند ، برآورده را آنها عاطفي و اخلاقي نيازهاي فراغت
و حماسي اشعار علوانيه خوانندگان.كردند استقبال سبك اين
صبر ، كرم ، شجاعت ، مانند انساني خصايل از سرشار اخلاقي
مظلوم ياري و ظلم با پيكار و صله‌رحم دانش‌اندوزي ، گذشت ،
روستائيان و عشاير بخصوص مردم ميان كه مي‌خواندند را
هر خواندن با علوانيه خواننده "معمولا.داشت خوبي تاثير
از ديگر يكي اين و مي‌گفت آواز به را آن سراينده نام شعر
نام و آثار كار اين با زيرا.است علوانيه مثبت آثار
و مي‌كردند زندگي دست دور روستاهاي در كه گمنامي شاعران
در نبودند خود ديوان چاپ به قادر عللي به كه شاعراني يا
.مي‌ماند يادها
و ادبيات به بلكه موسيقي ، به تنها نه علوانيه ترتيب بدين
معروف خوانندگان از.كرد خدمت نيز خوزستان فولكلور
.برد نام معشوري استاد از مي‌توان حاضر ، زمان در علوانيه
محمدموالي سيد
جشنواره در تهران استان جوان برگزيدگان
تجسمي هنرهاي
شركت‌كننده تهران استان هنرمند جوانان برترين :هنري گروه
معرفي كشور جوانان تجسمي هنرهاي جشنواره دوازدهمين در
.شدند
اسلامي ارشاد و فرهنگ كل اداره عمومي روابط گزارش به
در كريمي منصوره‌السادات جشنواره اين در تهران ، استان
و تهران از نقاشي رشته در شكرپور الميرا و گرافيك رشته
به كدام هر شميران از مينياتور رشته در كتال حمدالله
.يافتند دست دوم مقام
شهرري ، از سفال رشته در فرد كاظم‌پور حميدرضا همچنين
در چگيني زهرا و كرج از نقاشي رشته در اسماعيلي حسين
رباط از طراحي رشته در ربيع اكرم و كرج از نقاشي رشته
.آمدند نائل سوم مقام به جشنواره اين در كريم
از محمدرضائي مجيد كرج ، از كمرروستا عباس داوران هيات
از هاشمي مهدي شهريار ، از اشكذري دهقاني سعيد شهرري ،
.دانست تشويق شايسته را كرج از وطني ايمن و تهران
كشور ، جوانان تجسمي هنرهاي جشنواره دوازدهمين است گفتني
.شد برگزار ماهشهر در ماه بهمن
|
