چين در ايرانشناسي
مجذوب دنيا تمام در كثيري وانديشمندان فرهيختگان :درآمد
اين در چيني دانشمندان سهم كه شده‌اند پارسي ادب و فرهنگ
نيم‌سال دانشجوي خود كه نويسنده.است مثال‌زدني ميان
تا نموده اين‌مقاله‌سعي در است ، زبان‌چيني پاياني
و فرهنگ زمينه در كه چيني برجسته دانشمندان از فهرستي
شاخص افراد "يقينا.دهد بدست نموده‌اند تحقيق پارسي ادب
نويسنده سعي كه داشته‌اند وجود زمينه اين در نيز ديگري
.است نرسيده انجام به آنان معرفي براي
دانشگاه به وابسته "ايران فرهنگ پژوهشهاي مركز" امروزه ،
.دارد برعهده را ايران‌زمين فرهنگ حوزه در پژوهش كار پكن ،
و يكديگر از فرهنگها تفاهم و شناخت اهميت به توجه با
با و شرق كشورهاي با ايران فرهنگ گفتگوي ضرورت بويژه
هنوز ايران ، در "چين فرهنگ پژوهشهاي مركز" تاسيس وجود
ملل بر تاثيرگذار فرهنگ اين روي بر دقيقي و مشخص تحقيقات
است حالي در ايناست نگرفته انجام ايران ، بويژه و شرق
در پژوهش علاقه‌مند چيني ، ايرانشناس دهها امروزه كه
.هستند ايراني فرهنگ
و ايران فرهنگي پيشينه‌تبادلات كه است يادآوري شايان
ابريشم جاده ساخت هنگام از و دور بسيار گذشته‌هاي به چين
.مي‌رسد بوده ، مختلف فرهنگهاي كه‌پيوندگاه
ايرواني احمدرضا
راه آغازگر گومورو ، -1
به م سال 1857 در خيام رباعيات از نسخه‌اي كه هنگامي
،(م 18831809) جرالد فيتز ادوارد انگليسي تواناي شاعر دست
ترجمه سال 1859 در و ويكتورين‌افتاد دوره شاعر
شايد ساخت منتشر دلنشين و زيبا نثري به را آن انگليسي
باعث كه نمي‌كرد تصور هم خود انگليسي زبردست شاعر اين
كه ، چرا باشد گشته جهان ادبيات زمينه در انقلابي ايجاد
فرهيختگان و انديشمندان قلوب تسخير از پس خيام رباعيات
راه جهان مناطق اكثر به و نورديد در را مرزها بريتانيا
تمامي در اشعار اين تا شد باعث نيز دور شرق در و يافت
مخصوص پيام.گردد زبانها ورد چين و ژاپن ادبي محافل
خوش را زندگي و يافتن را لحظه شادزيستي ، كه خيام رباعيات
خود علاقه‌مندان و طرفداران دوره‌اي هر در است گذراندن
و شاعرانه نگرش‌هاي از خيلي.دارد و داشته جهان در را
به كه دارد زمينه‌هايي جهان ادبيات در هم خيام شعري
از يكي.مي‌كند كمك خيلي خيام شعر دل‌پسندي و تفاهم
شباهت چيني‌ها و ژاپني‌ها بين در خيام محبوبيت دلايل
آن نمونه.است بزرگ شاعران اشعار از بعضي با خيام افكار
ژاپن شعري مجموعه قديمي‌ترين از قطعه‌هايي در رامي‌توان
است گشته گردآوري ميلادي هشتم قرن در كه مانيوشو نام به
تابيتو -نو -اوتومو سروده‌هاي از شماري در بويژه و يافت
سروده‌هاي از "باده ستايش در" عنوان با شعري نمونه براي
استاد رجبزاده هاشم دكتر فارسي ترجمه با شاعر اين
:مي‌آيد پي در ژاپن -اوساكا خارجي مطالعات دانشگاه
فرجام را زندگان"
فناست و مرگ چون همه
ما كه آنست بهتر
دريابيم را لحظه
"بستانيم جهان زخوشي‌هاي را دل داد
هر به مي‌كند ، فرق چه - خيامي يا) خيام از سخني با كه
است نزديك (است خيام به منسوب حال
باش خوش مستي زباده اگر خيام"
باش خوش نشستي اگر رخي ماه با
است نيستي جهان كار عاقبت چون
"باش خوش هستي چو نيستي ، كه پندار
ميان زياد بسيار شباهت در بايد را خيام محبوبيت ديگر علت
مردم و قديمي رباعي نوع يك كه "جو جوه" با رباعي‌فارسي
شعر به رباعي ادبي درك در امر اين كه دانست است چين پسند
از جوه‌جو كه زيادي شباهت اين.مي‌كند كمك چيني دوستان
ديگر انواع ، ميان دارد رباعي با قالب و فرم و مضمون نظر
غزل البته) مي‌شود ديده كمتر چيني شعر با فارسي شعر
به چين قديمي‌تر شعر نوع يك با شعري ساختار نظر از فارسي
شعر ، شكل و ساختمان جز به (است مانند هم فنگ-گو نام
فارسي رباعي با مي‌شود سرائيده جو جوه در كه هم موضوعاتي
.است يكسان (شده مشهور خيامي انديشه‌هاي به كه)
در م متولد 1892 وي كه شود اضافه بايد گومورو مورد در
ادبيات بنيانگذار وي.است چين جنوب در سي‌چوان استان
آثار خلق با مه 1919 چهارم جنبش از بعد و است چين جديد
وي.يافت جهاني شهرتي "الهه" معروف شعر بويژه جذابش
ترجمه كه هنگاميشد منصوب چين فرهنگستان رياست به بعدها
ادبي محافل همه توجه ساخت رامنتشر خيام رباعيات از خويش
معاصر بزرگ شاعر "دو-اي-وين".برانگيخت خيام به را چين
در بود گرفته قرار خيام تاثير تحت "شديدا كه چين
امروزي ادبيات خشك محيط در":نوشت اين‌باره در مقاله‌اي
".است زلال چشمه يك شدن جاري مثل ترجمه اين انتشار چين ،
:چيني زبان به سعدي گلستان مترجم جين‌جايي ، وانگ -2
نحوي ، ديدم پسري درآمدم ، [چين غرب در]كاشغر جامع به..."
زمين اين در اشعار غالب كه داري؟ چه سعدي سخنان از گفت
"!است پارسي زبان به
سعدي گلستان
.است بوده چين مسلمانان درسي كتاب ديرباز از سعدي گلستان
چلپي شرح و شريف مثنوي حافظ ، ديوان بوستان ، آن بر علاوه
فارسي ، ديني رساله‌هاي از برخي حسيني ، تفسير مثنوي ، بر
ني زيني حكيم محمدبن الطلب منهاج و جامي اللمعات اشعه
مراكز در مكرر و مرتب اكنون هم (فارسي زبان قديمي دستور)
چاپ فارسي اصلي زبان به چين ، فارسي‌دان و مسلمان‌نشين
"جين وانگ"سال 1947 دراست پرفروش بسيار و مي‌شود
اسلام‌شناسان از يكي و چين مسلمان بزرگ دانشمند جايي
منتشر چيني زبان به را سعدي گلستان ترجمه چين برجسته
اين خاطر به گرفت ، قرار چيني‌ها استقبال مورد و ساخت
فرهنگستان اعضاي از جيان‌فو شويي كه بود عظيم استقبال
يازيد دست انگليسي زبان از كتاب اين ترجمه به دوباره چين
.ساخت منتشر سال 1958 در و
لين چين پان -3
كه است چين فرهنگستان عضو و چين برجسته دانشمندان از وي
و مي‌باشد چيره‌دست و زبردست بسيار "چيني نثر" در بويژه
به تسلط علت به است فارسي ادب و علم آثار شيفتگان از
از فارسي متون از او ترجمه‌هاي انگليسي ، و روسي زبانهاي
:مي‌شود اشاره او برجسته اثر چند به كه است زبان دو اين
از) فارسي 1958 كوتاه داستانهاي از برگزيده‌هايي -
(انگليسي و روسي زبانهاي
از) دوم 1981 چاپ هدايت 1962 صادق آثار منتخبات -
(انگليسي و روسي زبانهاي
زبان از) 1982(ايراني افسانه‌هاي گزيده) كوشك 9-
(انگليسي
و گردآوري ،(فارسي كلاسيك اشعار برگزيده) لاله باغ -
(روسي و انگليسي زبانهاي از) ترجمه 1983
شاعران 1990 سالار فردوسي ، -
چي ون يووان -4
زبان به و است چين اجتماعي علوم فرهنگستان اعضاي از
ايران فرهنگ درباره او پژوهشهاي بيشتر.دارد تسلط فارسي
چاپ‌سال "باستان ايران اساطير".مي‌باشد اوستا و باستان
و چاپ 1982 (ملانصرالدين) افندي داستانهاي و 1992
از (انگليسي زبان از) ايراني عاميانه داستانهاي برگزيده
.مي‌باشد او ترجمه‌هاي و تاليفات
هون‌نين جان -5
فارسي و است بوده پكن دانشگاه فارسي زبان استاد اولين وي
سابق شوروي كشور اهل اساتيدفارسي‌دان از يكي محضر در را
رشته فارغ‌التحصيلان از تن دو او همت به و مي‌گيرد فرا
و شن زين‌يان پروفسور آقاي) پكن دانشگاه انگليسي زبان
زبان آموزش دوره گذراندن براي (ليانگ يه‌ئي پرفسور آقاي
تكميل از پس و مي‌شوند اعزام كشور از خارج به فارسي
شكل استاد تن سه وجود با فارسي زبان بخش دو ، اين تحصيلات
تعداد.مي‌پذيرد دانشجو م سال 1957 از و مي‌گيرد
از.مي‌رسد نفر دويست از بيش به بخش اين دانش‌آموختگان
.كرد زيراشاره موارد به مي‌توان هون‌نين جان آثار
زهرا تاليف فارسي ادبيات دل‌انگيز داستانهاي ترجمه -
(فارسي زبان از) 1983(خانلري)كيا
1983- گنجه‌اي نظامي ومجنون ليلي ترجمه -
سعدي 1989 بوستان ترجمه -
فردوسي 1991 شاهنامه از برگزيده داستانهاي ترجمه -
خيام 1991 رباعيات ترجمه -
ادبيات آغاز تا دوران‌باستان از ايران ادبيات تاريخ -
(جلد دو در تاليف) نوين
هويي جان -6
انتشارات اداره برجسته اعضاي و فارسي‌دانان از نيز وي
:از عبارتند او آثار است ، چين دولتي
چيني 1982 زبان به سمرقندي رودكي اشعار گزيده ترجمه -
دوم 1984 چاپ
گنجه‌اي 1988 نظامي اشعار برگزيده ترجمه -
خيام 1988 رباعيات ترجمه -
فارسي 1988 كهن غزلهاي از گزيده‌اي ترجمه -
اسكندر 1990 كيكاووس‌بن قابوس‌نامه ترجمه -
فارسي 1991 رباعيات برگزيده ترجمه -
پكن دانشگاه فارسي بخش رئيس شن يان زين پرفسور -7
ادبيات و زبان رشته فارغ‌التحصيل شانگهاي ، در متولد 1935
رشته فارغ‌التحصيل سال 1957 ، در پكن دانشگاه انگليسي
كه است سال مدت 38 ويكابل دانشگاه فارسي ادبيات و زبان
و فارسي‌دانان تربيت براي را خود هم و كوشش تمام
بيش تربيت او كار حاصل و است گذاشته چيني ايران‌شناسان
نقاط در كه است چيني انديشمند و مترجم موءلف ، دويست از
كار كنار در وي.هستند كار به مشغول دنيا مختلف
و تاريخ زمينه در پژوهش و تحقيق به درسي تاليف‌جزوات
.است مقاله دهها او كار حاصل كه پرداخته ايران ادبيات
به فارسي صفحه‌اي بزرگ 2627 فرهنگ او تاليفات بزرگترين
چاپ چيني ديگر فارسي‌دانان كمك با سال 1981 در كه چيني
پكن اجتماعي علوم و فلسفه جايزه برنده سال 1987 در و شد
بزرگ فرهنگ تاليف و شد چاپ تجديد سال 1988 در و گرديد
چاپ پكن در سال 1997 در كه (صفحه در 1472) فارسي به چيني
از جهاني برگزيده كتاب دومين عنوان به سال 1377 در و شد
حاصل كه فرهنگ اين تاليف كار.شد برگزيده ايران دولت طرف
سال از است بوده تهران دانشگاه و پكن دانشگاه همكاري
برطرف براي.رسيد پايان به تابستان 1993 در و آغاز 1989
دانشگاه كامپيوتر مركز فرهنگ ، اين چيني حروف مشكل ساختن
شد موفق تهران دانشگاه كمك از بهره‌مندي با پكن
كار و بسازد (لاتين و وچيني فارسي) خطه سه نرم‌افزار
در موجود روش‌هاي پيشرفته‌ترين مطابق فرهنگ چيني حروف
كتاب نشر بنگاه بزرگترين) وو شان انتشارات مركز در جهان
.شد انجام (چين
ايران فرهنگ پژوهشهاي مركز رئيس ليانگ ئي يه پرفسور -8
پژوهشهاي مركز چين و ايران فرهنگي مقامات توافق طبق
و شد تاسيس سال 1990 در پكن دانشگاه در ايران فرهنگ
رئيس و پكن دانشگاه فارسي بخش استاد ليانگ ئي يه پرفسور
آن سرپرستي سمت به پكن دانشگاه خاورشناسي دانشكده سابق
در برنامه دو مركز ، اين ايجاد اهداف براساس.گرديد منصوب
ادبيات از آثاري چاپ و ترجمه اول گرفت قرار كار دستور
خود انتشارات در ايران ادبيات و فرهنگ معاصر و كلاسيك
كنگره اولين ايرانشناسي ، كنگره‌هاي برگزاري دوم و مركز
در تهران دانشگاه همكاري با نوامبر 1992 در ايرانشناسي
مقالات مجموعه آن از پس ماه شش و شد برگزار پكن دانشگاه
.گرديد چاپ شده قرائت
فرهنگ و هنر به مربوط نمايشگاههاي كنگره ، اين كنار در
ين موزه در جو هوانگ هنري بنياد همكاري با نيز ايران
است چين هنري مراكز و موزه‌ها بزرگترين از يكي كه هوانگ
سال 1991 در.گرفت قرار استقبال مورد بسيار و شد تشكيل
با سميناري چين در شرقي ادبيات تدريس كميسيون همت به نيز
سراسر فارسي ادبيات و زبان مدرسان و استادان كليه شركت
آن در كه شد تشكيل پكن در چين معلم تربيت دانشگاه در چين
فارسي ادبيات و زبان چيني استادان از تن يكصد به نزديك
معاصر شاعران شعرهاي از برگردانهايي و بودند كرده شركت
و سپهري سهراب سرشك ، م ، ثالث ، اخوان نيما ، مانند ايران
.شد قرائت سمينار اين در ديگران
جو هوي تن -9
فارسي ادبيات و زبان رشته در سال 1975 در جو هوي تن خانم
دانشگاه در سال 1978 تا و شد فارغ‌التحصيل پكن دانشگاه
بازگشت از بعد و داد ادامه خود تكميلي تحصيلات به تهران
دانشگاه فارسي ادبيات و زبان بخش عضو عنوان به چين به
تاليف در عمده‌اي سهم وي.گشت مشغول كار به پكن
از.است داشته فارسي به چيني و چيني به فارسي فرهنگهاي
با) فارسي زبان محاوره‌اي آموزش به مي‌توان او آثار ديگر
-فارسي ادبيات آثار برگزيده ،(شن يان زين پرفسور همكاري
دهم قرن آغاز در وفايي حسين تاليف) وفايي فرهنگ تصحيح
و (تهران دانشگاه انتشارات در شده منتشر و چين در هجري
.كرد اشاره فارسي به چيني زبان از ترجمه آموزش تاليف
دن اي وانگ دكتر -10
دانشگاه فارسي بخش در سال 1982 در دن اي وانگ دكتر خانم
سال 1990 در كارشناسي ، مدرك اخذ از پس و شد برگزيده پكن
.شد فارغ‌التحصيل فارسي زبان ارشد كارشناسي مقطع در
در سال 1998 در و آمد ايران به تدريس سال چند از پس
.گرفت دكترا مدرك تهران دانشگاه فارسي ادبيات و زبان رشته
در تحقيق و تدريس مشغول پكن دانشگاه در هم‌اكنون نيز وي
.مي‌باشد ايران ادب و فرهنگ زمينه
|
