؟!كجا تا گويي تناقض
!ماندگارند انساني ارزشهاي
؟!كجا تا گويي تناقض
گفتههاي به ايراني آواز مدرس منتشري ، محمد پاسخ
"مانا راز" كتاب در شجريان محمدرضا
;اشاره
زمينه در كه است كتابي تازهترين عنوان "مانا راز"
محمدرضا طولاني گفتوگوي آن در و شده منتشر موسيقي
.است شده آورده شجريان
كه است برانگيخته را متفاوتي واكنشهاي كتاب اين انتشار
شاگردان از جمعي سوي از كه است نوشتهاي آنها جمله از
ما براي "مهرتاش اسماعيل" موسيقي و تئاتر فقيد استاد
.است شده ارسال
ميرسد نظر به كه است مطلبي داريد خود فراروي چه آن
پي در و ه آورد فراهم را مهرتاش شاگردان دلگيري موجبات
"موسيقي مدرس و آواز كارشناس" منتشري محمد يادداشت آن ،
.است
نيست ، نويسندگان گفتههاي تاييد معناي به نامه اين انتشار
آقاي گفتههاي با چندان كه است ديدگاهي بيان بلكه
انعكاس آماده همشهريندارد همخواني كتاب در شجريان
موسيقي تاريخ حقايق تا است كتاب اين درباره مختلف نظريات
.شود عيان بيشتر چه هر ايران
هنري گروه
شركت گلها برنامه در راديو در تهران در ابتدا از...
مهرتاش آقاي پيش حال عين در و داشتم را برنامهها.كردم
پايين تماشاخانههاي در مهرتاش آقاي كلاس.ميرفتم
نزديك تماشاخانه آخرين در يعني ;شد مي برگزار لالهزار
زمان آن اوضاع البته نداشت ، خوبي محيط كه توپخانه به
داده اجاره را لالهزار تئاتر هم مهرتاش آقايبود كساد
در.داشت سالن عقب در اتاقي يك فقط.نداشت كار و بود
در تابستانها و ميكرد برگزار آنجا را كلاس زمستانها
بقيه و آزاد فضاي سال از ماه پنج.ميشد تشكيل خودش خانه
مرا همه موقع ، آن درميكرد برگزار سرپوشيده سالن در را
وارد ميخواستم وقتي.بودم گلها خواننده و ميشناختند
وارد وقتي.بود سخت برايم خيلي شوم ، تماشاخانه اين
.بود روشن روز مثل و پرنور نئون چراغهاي از پر ميشدي
و ميانداختم شالگردن.نشناسد مرا كسي ميخواستم
كار چه اينجا در اين ، بگويد و نبيند مرا كسي كه ميدويدم
دور تا دور و ميآمدند كلاس به هنرجو گوش تا گوش.دارد
!آقا گفتم.ميگفت درس مهرتاش آقاي و مينشستند صندليها
ميگوييد شما ميآيد ، يكي تا كنيد ، جدا را ما از نفر چند
آقاي:ميگفت.ميخوانند غلط و نيستند بلد !كلاس تو بيا
خوبي شنونده نشوند ، خوبي خواننده اگر آنها !شجريان
او با داشتيم ، دوستش خيلي هم ما كه جايي آن از !ميشوند
آقاي.ميگرفتيم ياد چيز سختي به آنجا در.نميكرديم بحث
تابلوي در تخصصش اصلا.داشت موزيكال تابلوي مهرتاش
در را آنها از خيلي و.ميكرد آهنگسازي.بود موزيكال
شاگرد هنرپيشهها اين از خيلي و ميكرد استفاده تئاتر
را بيان فن تئاتر خوب هنرپيشههاي از خيلي.بودند مهرتاش
هم تئاتر كار در مهرتاش.بودند گرفته ياد مهرتاش ازآقاي
تابلوي.ميكرد دنبال تئاتر براي را موسيقي و داشت دست
كرده تنظيم را اپرتها اقسام و انواع و پيرچنگي موزيكال
مهرتاش آقاي با كه بود كساني از شهيدي عبدالوهاب بود ،
نميآمد ، شهيدي ميرفتم من كه موقعي البته.ميكرد كار
من ولي بكشاند ، تئاتر به مرا سعيميكرد مهرتاش
گاهيگير وليميكردم خالي مرتبشانه و نميخواستم
تئاتر بايد خواننده كه ميكرد اصرار خيلي !ميافتادم
يكي در داشتم ، علاقه ايشان به چون.بداند بيان فن بداند ،
سوري چهارشنبه سنتهايكردم شركت برنامههايش از تا دو
نقش كه بودم كساني جزو هم من ميكرد ، بيان موسيقي با را
"...بود داده من به را اصلي
و 207 ص 206 رازمانا
محمدرضا آقاي توسط مانا راز كتاب انتشار به توجه با
اسماعيل استاد شادروان خصوص در ايشان اظهارات و شجريان
محمدرضا آقاي زبان از شده ياد مطالب كه آنجا از مهرتاش ،
و جوان نسل ميان در اعتقاد و باور نوعي ميتواند شجريان ،
و شدن روشنتر براي لذا نمايد ، ايجاد هنر به علاقهمند
مهرتاش ، اسماعيل استاد خصوص در موجود حقايق برخي شفافيت
اين در را نقدي تا شديم مصمم مرحوم آن شاگردان از گروهي
.درآوريم نگارش به مورد
در كه مطلب اين بيان با مانا راز كتاب از بخشي در:الف
جهت مهرتاش آقاي نزد سپس و داشته برنامه سابق راديوي
آقاي توسط كه كردهاند فراموش گويا يافتهام ، حضور آموزش
طي از پس و معرفي مهرتاش اسماعيل ياد زنده به مهران دكتر
سابق راديوي به مرحوم آن طريق از و آواز آموزش دوره يك
به استاد زيرنظر و هماهنگي و تنظيم با كه برنامههايي در
و مذهبي و رسمي اعياد و جشنها جمله از ويژه مناسبتهاي
همراه به كه سنتي بافت آن با قديم تهران فولكلوريكهاي
.شدهاند معرفي است گرديده اجرا استاد شاگردان ساير
استاد تدريس شيوه كه" داشتهايد اشاره صفحه 209 در:ب
معلم شكل آن به و كند منتقل نميتوانست و نبود جالب خيلي
."نبود آواز
محمد شهيدي ، عبدالوهاب چون خوانندگاني پس بگوييم بايد
چه به آوازي موسيقي هنرجويان و منتشري وفايي ، نوري ،
اگر حتي يافتهاند؟ حضور استاد درس كلاس در هدفي و منظور
درس كلاس محل در را كس همه استاد جنابعالي گفته به
اگر داشته ، تاكيد همواره كه استاد قول به ميپذيرفت ،
همان شد ، خواهند خوبي شنونده لااقل نشوند خوبي خواننده
و منتقدين از باربد جامعه كلاس ديروز شنوندگان
.هستند آوازي موسيقي صاحبنظران
افتخاراظهار كسب براي خوانندگان از تعدادي امروزه:پ
بودهاند مهرتاش اسماعيل شاگردان از كه ميدارند و داشته
جنابعالي كه است تعجب جاي بسي ادعاها ، اين تكذيب ضمن كه
شكلي به يا و انكار را استاد محضر در تعليم و تلمذ
شخصا كه داريم واثق رجاي چند هر ميدهيد جلوه بيمحتوا
موسيقي آموزش آيا داريد ، اعتقاد استاد به قلب اعماق از
موسيقي به علاقهمندان و شاگردان تربيت و قرن نيم از بيش
طور به غيره و موزيكال تابلو بيان ، فن تئاتر ، آوازي ،
شود رجوع) دارد؟ دنبال به را پاسخي چنين مستمر و رايگان
استاد درس محضر در جنابعالي كتاب پايان عكسهاي صفحه به
.(سال 1348 مهرتاش
طبع قبول قابل مهرتاش استاد آثار درسهاي اگر:ت
تصنيف اجراي با چگونه پس نميباشد ، و نبوده جنابعالي
و بوده مهرتاش ياد زنده بنام آثار از كه (چه يعني) مشهور
نام به بودهايد ، آن اجراي شاهد كلاس در بارها و بارها
درگذشت سال بيستمين مناسبت به هم اخيرا و ثبت خودتان
به را آلبومي استاد شده ساخته آثار از بود قرار ايشان
تناقضات اين علت نماييد ، عرضه بازار در كاست نوار صورت
چيست؟ شما كرداري و گفتاري
بتواند كه نبوده خواننده مهرتاش شادروان شما ، قول به اگر
شمار به نبوغ و هنر نوعي خود اين اولا آوازباشد ، مدرس
تعليم بتواند ولي نباشد ، خودآوازخوان كه كسي ميآيد
شهيدي ، عبدالوهاب چون شاگرداني و مطلوب شكل به هم آن آواز
لكن نمايد ، تربيت را شما خود و منتشري نوري ، وفايي ،
استاد مرحوم جمله از آواز استادان از يك كدام بگوييد
تعليم جهت خوش صداي از برومند خان نورعلي و عبادي احمد
بودهاند؟ برخوردار شما به
اسناد محفل در كه داشتهايد اشاره ديگري بخش در:ث
مهرتاش استاد توسط كه افشاري آواز برومند خان نورعلي
واقع ميلايشان و تقبل مورد كه بود ، خواندم شده تدريس
"است كرده تحمل مرا آوازكشدار اينكه" نكته به بلكه نشده
در برومند خان نورعلي استاد كاش اي مينماييد ، اكتفا
ميكرديم سوال ايشان از ما و داشتند حضور شاگردان ما بين
.غيره و ضرب بدون آن كجاي و است آوازكشدار كجاي استاد كه
چيست؟ آوازكشدار از منظور اصلا و..
متولي و پرچمدار را خود كه شما بگوييم بايد خاتمه در
و استادان درباره كه زماني ميدانيد ، آوازي موسيقي
همه آن و نشسته داوري و قضاوت به اينگونه پيشكسوتان
داريد انتظار ميگذاريد ، چگونه زيرپاي راحتي به را حرمت
خود درباره كمتجربه و علاقهمند هنرجويان و جوان نسل
آيا.بنشينند قضاوت به منصفانه فن استادان ساير و شما
با شخصا كه داريم ايمان چند هر نيست؟ بيانصافي كمال
داريد داشتهو اعتقاد او هنري وشخصيت استاد به وجود تمام
ومصاحبهها مطبوعات در كهاينگونه موضوعچيست حال و
داريد؟ تناقضگويي
شاگردان از جمعي طرف از
منتشري مهرتاش ، محمد اسماعيل استاد مرحوم
!ماندگارند انساني ارزشهاي
چگونه؟ هنر ، ميدان در پژوهش مقاله به پاسخ
سنتور نوازنده مهدوي رضا آقاي از نوشتهاي چاپ ;درآمد
تازه فعاليت آغاز و سيما و صدا در موسيقي پژوهش درباره
در را متفاوتي واكنشهاي كياني ، مجيد آقاي مديريت تحت آن
خصوص به و قلم اهل و نويسندگان از دعوت ضمن.داشت پي
و ميكنند كار مجموعه اين در كه موزيسينهايي و نوازندگان
و انتقادها اطلاعات ، آن احوال و اوضاع به نسبت يا
به را گرامي خوانندگان شما توجه دارند ، خاصي پيشنهادهاي
موسيقي مركز) موسيقي آموزش كارشناسان از يكي از نوشتهاي
.ميكنيم جلب (سيما و صدا
مقالهاي صفحه 10 در تيرماه 1379 سهشنبه 14 تاريخ در
رضا آقاي قلم به "چگونه؟ هنر ، ميدان در پژوهش" عنوان با
از بيش مهدوي آقاي از البته.است رسيده چاپ به مهدوي
مقاله ياد به مرا ايشان نام ليكن.نميرود انتظار اينها
پنجشنبه 17 تاريخ به سلام روزنامه در نامبرده از ديگري
كفش از به رفتن پاي تهي" عنوان تحت صفحه 7 ديماه 1377 ،
حق داشتند قصد زمان آن در مهدوي آقايانداخت "تنگ
و آورند جا به موسيقي مركز كنوني مدير به نسبت را شاگردي
مجيد آقاي با ارتباط در امروز كه صحبتهايي همين تقريبا
و نگاشتند فوق مقاله در ايشان به راجع نوشتهاند ، كياني
صدا موسيقي مركز در را نامرصوص بنيادهاي و كژيها تمامي
در و دادند نسبت قبل مدير به خودشان تعبير به سيما و
پيشروي اهانتآلود و توهينآميز هم حدودي تا سطور بعضي
عقيده تغيير درجه نود با حاضر مقاله در اتفاقا.كردند
موسيقي مركز فعلي وضعيت از قبل ، سال دو مقاله به نسبت
اقدام تنها را كياني آقاي انتخاب و كرده انتقاد شديدا
وجود احتمال اين.كردهاند ذكر موسيقي مركز قبول قابل
به ديگر روزنامهاي در مهدوي آقاي بعد سال دو كه دارد
شاگرديشان مدت كه زماني حتما همشهري ، و سلام از غير
كياني آقاي سوي به را خود قلم تيز نوك ميپذيرد ، خاتمه
تقدير ، هر به.نمايند قدرداني ديگر فردي از و روند نشانه
هنرمند را خود كه فردي از كليگويي و كلينگري همه اين
اشكالاتي داراي بيش و كم ما همه است ، بعيد ميداند ،
به.داريم ضعفهايي اجرايي مسئوليتهاي در خصوص به هستيم ،
كرد پرتاب فرش به زماني اندك در و انسانها رساندن عرش
بهترين كه مردم گواه به.نيست منصف فرد يك زيبنده نشان
مقاله در ايشان كه بود چهرهاي قبل مدير نه هستند شاهدان
موسيقي مسئولين امروز نه و كردند ترسيم خود قبل سال دو
مرتب طور به (نويسنده زعم به)فرهنگي سارقان سيما و صدا
هرگز مهدوي آقاي ظاهرا...و مينمايند ، كمكرساني
و حصر و بيحد تمجيد و تعريف يا ندارند ، قبول را حدوسطي
چند از كههر آن جالب !دشنام گاه و كنايه و انتقاد يا
و ميشوند عوض يكديگر با هم مخالف قطب دو اين جاي مدتي
...يا كند باور را خروس دم كه ميماند واقعا انسان
ايشانافراط هم ، موسيقي اشاعه و حفظ مركز به راجع اما و
و بيست مدت كه نبوده گونه اين واقعا نوشتهاند ، گونه
باشد برده سر به سكون و فترت دوره در مركز اين سال پنج
نفهميديم ما و ميگذرد سال حدود 21 انقلاب از كه خصوص به
حالي در ميشود؟ چه باقيمانده سال چهار يا سه اين تكليف
مركز انقلاب از قبل مدير به نسبت مقاله ، دوم ستون در كه
وافر احترام و ادب اظهار موسيقي سابق اشاعه و حفظ
آن هم انقلاب از پس سال دو يكي و بيست اين در.نمودهاند
وصف ساكن و تاريك و سياه را چيز همه مهدوي آقاي كه گونه
قدمهايي و نبوده بدينگونه آموزش مركز واقعا نمودهاند ،
از خود كه سالهاي 761373 در بهخصوص است ، شده برداشته
و بودم آموزش مركز در مهمي تحولات ناظر و شاهد نزديك
برداشته هنرجويان آموزش تربيت راه در مثبتي بسيار گامهاي
پرس حداقل مقاله تحرير از قبل نويسنده بود پسنديده.شده
را قلم سپس مينمودند اساتيد و فن اهل از كوتاهي جوي و
همان در كياني آقاي اتفاقا.كاغذميلغزاندند روي بر
سكون و فترت سالهاي به آن از مهدوي آقاي كه سالهايي
موسيقي مركز در آموزش شوراي اعضاي از نمودهاند ، تعبير
.نبودند بركنار قضايا از و (761373)بودند سيما و صدا
در ايشان نظريات از ميآورم خاطر به كه آنجا تا البته
از معالوصف ميشد ، استفاده سنتي موسيقي آموزش زمينه
خواننده و نوازنده تربيت جهت مكاني آموزش مركز كه آنجا
به هدف و ميرفت شمار به كلاسيك و سنتي رشتههاي در
ديگر و سيما و صدا اركسترهاي در آزموده نيروهاي كارگيري
سنتي موسيقي به انحصاري پرداختن اصولا بود ، دولتي مراكز
مركز در كلاسيك موسيقي آموزش بخش امروز و نبود كافي
ادامه فعاليت به همچنان اركسترها آينده تامين جهت موسيقي
ايران ، موسيقي پژوهش و حفظ مركز اميدواريم هم ما.ميدهد
رشتههاي تمامي سونگري يك بدون كياني آقاي مديريت به
مركز اين و نمايند پژوهش و حفظ را ايران در موسيقي
همچنين باشد ، داشته آينده در ارزشمندي دستاوردهاي
ارائه در مهدوي آقاي همچون نويسندگاني اميدواريم
شاگردي و معلم حتي دليلي هيچ به را حقيقت نظراتشان
نظرشان به سالها ، گذشت با حقيقت زلالي و ننمايند فراموش
قبل سال دو بودم ايشان جاي من اگر.نكند جلوه تار و تيره
صورت به موسيقي مركز فعلي مدير به نسبت را خود ارادت
سابق مدير خود ، ارادت اثبات جهت و مينمودم اعلام خصوصي
دليل به هم امروز و نميدادم قرار خود قلم حملات آماج را
مركز كنوني عملكرد كياني ، مجيد آقاي به خوشامدگويي
هم باز و نميگرفتم انتقاد باد به گونه اين را موسيقي
.ميكردم ابراز كياني آقاي به نسبت را خود ارادت خصوصي
ديگر و شود تكرار سناريو اين هم باز فردا است ممكن زيرا
عمر كه اين به توجه با نميماند ، باقي قلم براي حرمتي
ارزشهاي و هستند كوتاه معمولا مديريتها و رياستها
.دائمياند و ماندگار كه است انساني
طاهري معصومه
|