جهاني بحرانهاي و اديان
انس محفل در
جهاني بحرانهاي و اديان
روژه‌گارودي با درگفت‌وگو ايمان و همبستگي صلح ،
پاياني بخش -
و شد تفكيك مذاهب از دين اروپا ، در رنسانس از بعد *
داشته كه علمي پيشرفتهاي عليرغم غرب ، و اروپا در امروز
اخلاقي بحرانهاي جمله از بسياري ، مشكلات با است ،
روحي و اخلاقي بحرانهاي يعني مساله ، اين آيا.روبه‌روست
موضوع اين در بزرگنمايي نوعي يا و است واقعيت غرب در
دارد؟ وجود
گمان به.دارد وجود اخلاقي مشكلات.نيست بزرگنمايي نه ، -
ايمان مسير از نوزايي.نپيوست وقوع به واقعي رنسانس من
از.بود رجعت يك داد رخ اروپا در آنچه واقع در و شد خارج
اصطلاح به كه چيزهايي آن تمامي.بود واپسگرايي نظر اين
دنيا نقاط ديگر از مي‌شوند ناميده رنسانس دوران كشفيات
را باروت و كاغذ قطبنما ، مثال ، عنوان به.رسيد ما به
اروپا به را كشفيات اين مسلمانان و كردند كشف چيني‌ها
استخراج و تونل حفر براي باروت از چيني‌ها.دادند انتقال
براي وسيله‌اي آن از ما اما مي‌كردند ، بهره‌برداري معادن
عنوان به كه را آنچه.ساختيم انسانها ديگر بر سيطره
تسلط فرايند حقيقت در مي‌شناسيم ، اروپا تاريخ در رنسانس
نبود ، استعلا و تكامل اينبود ديگران بر استيلا و
.بود استيلا براي قدرت افزايش
اين از ما اما است ، غم‌انگيز كرديد ، ذكر كه واقعياتي *
استفاده بايد چگونه جهان كنوني وضع به توجه با تجربه‌ها
كنيم؟
ي(كوردوبا) قرطبه شهر در اديان تقريب براي موزه يك من -
بهترين من نظر به زيرا كردم ، ايجاد و طراحي اسپانيا
در سيزدهم ، قرن در رنسانس تحقق مسير سالمترين و شرايط
رنسانس تحقق آنجا در.بود شده فراهم قرطبه تسخير هنگام
و معتقدان سوي از خداوند اهداف و ايمان تحكيم جهت در
رنسانس.پيوست وقوع به مختلف اديان در خدا به مومنان
پنج اينك و كرد ظهور اروپا كل در سپس و ايتاليا در ابتدا
انحصارگرايي شاهد ما اروپا ، در رنسانس ظهور از پس قرن
از اعم بشري ، روابط تمامي كه معني بدين.هستيم بازار
يافته تنزل پول سايه در مادي روابط به اجتماعي ، و فردي
تعيين را انسانها ميان روابط كه است بازار اين و است
غايب روابط اين در فاجعه‌آميزي نحو به خداوندميكند
كه نمي‌كنم تصور من بنابراين ، .شده گرفته ناديده و است
استعلاي و تجديد كه آن واقعي معناي در رنسانس از بتوان
.كرد صحبت باشد بشريت نوزايي و فرهنگ
شاهد دنيوي اقتدار جهت در كه پذيرفت بايد حداقل اما *
بوده‌ايم؟ حيرت‌انگيز پيشرفتهاي
آمده وجود به قهقرايي حركت و مشي يك اروپا در ببينيد ، -
به توجه با كند ، پيدا تداوم بدينگونه راه اين اگر و است
جلوه‌هاي نابودي نيز و جمعي كشتار سلاحهاي و تخريب وسايل
قرن كه دارد وجود همچنان خطر اين زيست ، محيط در حيات
واهمه اين از من.نينجامد طول به سال يكصد يكم ، و بيست
گردهم ملل سازمان هزاره همايش در كه افرادي دارم
فراموشي ، .باشند برده ياد از را اساسي هدف اين آمده‌اند ،
ازيادها واقعيتها مايلند برخي كه ماست زمان مهلك بيماري
بشري جامعه واقع در و كنند مجاب بهتر را انسانها تا برود
دارد بازار كه اقتصادي‌اي و سياسي خاص منافع جهت در را
خاطر به است لازم براين ، علاوه.نمايند هدايت و كنترل
اديان راستين اهداف و خداوند به ايمان كه باشيم داشته
بدون انسانها زيرا شود ، سپرده فراموشي به نبايد نيز
خواهند سالم زندگي يك براي لازم اخلاقي اصول فاقد ايمان ،
.بود
كشورهاي در هم و غرب جهان در هم كه ديگر مساله يك *
به مستقيم ربط و است توجه مورد و مطرح بسيار اسلامي
دين آيااست سياست از دين جدايي دارد ، شما گفته‌هاي
را سياستمداران مسئوليت همه كه شود دنيوي آنقدر مي‌تواند
شود اخلاقي و تهذيب آنقدر مي‌تواند سياست يا بگيرد بردوش
بردارد؟ گام دين پرتو در يكسره كه
من نظر به.دارد وجود سوءتفاهم مسائل نوع اين مورد در -
كاملا عقيده يك اين و است شده تعبير بد كل در لائيسيته
كشورهاي در را توجهي قابل قدرت كاتوليك كليساي.است غربي
سياست صحنه از را كليسا وقتيبود آورده دست به اروپايي
درست روش و خوب عقيده يك را اين من گذاشتند ، كنار
ابراز شدند قادر نيز كاتوليك غير افراد زيرا مي‌دانم ،
.رفت بين از مقدسات نام به خاص گروهي انحصار و كنند عقيده
به منحصر فقط و گرفت قرار هجوم مورد هم ايمان اما *
...نبود كليسا
هدف عليه انفجاري عنوان به را لائيسيته متاسفانه بله ، -
در امروزه چنانكه كردند ، تعبير ايمان ، يعني دين ، نهايي
هدف اين حامل كه را مقدس متون از يك هيچ فرانسه مدارس
.نمي‌كنند تدريس است ، مقدس
به محق را خود شدن ، جهاني نام به غربي سياستمداران *
در مساله اين.مي‌دانند جهان همه براي برنامه‌ريزي
بسياري مردمي اعتراضهاي غرب ، خود در حتي همه‌جا ،
چه شمااست صلح مغاير اساسا سكوت تحميل.است برانگيخته
داريد؟ زمينه اين در نظري
اين به دارند حق مسلمانان ، جمله از ديگر ، كشورهاي مردم -
حقوق تضمين براي كه دريافته‌اند زيرا كنند ، اعتراض جريان
جهان در انسانها وحدت.ندارد وجود پشتوانه‌اي آنها
وحدت يك نه و آمرانه وحدت يك نه وليباشد ما هدف بايستي
با آنها.بازار كنندگان كنترل خواستهاي براساس اكونوميك
پول ، بين‌المللي صندوق طريق از وامها رد يا قبول و تحريم
.مي‌كنند تحميل مستقل كشورهاي به را خود سياستهاي
و اقتصادي دغدغه فقط تحميلها ، اين از كشورها از بسياري *
هم آنها ارزشهاي و تاريخ نفي و هويت مساله ندارند ، سياسي
.هست
حفظ ضمن مي‌بايد مذهب ، هر و ملت هر.است درست كاملا -
مبناي اين و شود سهيم وحدت اين تحقق در تاريخش و فرهنگ
و عميق معناي به جهاني صلح و جهان در انسانها وحدت اصلي
وحدت تلقي ، اين مقابل در.مي‌دهد تشكيل را آن پايدار
و نظامي استيلاي اقتصاد ، شدن جهاني نام به كه است آمرانه
شكلي هر تحت ديگر ، كشورهاي سياسي اركان و منابع بر تسلط
.است مردود
كرد؟ بايد چه جريان اين با *
كه كساني با مستقل ، يا و ديندار انسانهاي از بسياري -
تحميل درصدد و دارند انساني ضد و استيلاطلبانه اهداف
كه قيمتي هر به بايد.مي‌كنند مبارزه هستند خود عقايد
مبارزه ، اين در و كرد مبارزه جهاني استيلاي با شده ،
كه آمريكا مردم و ملت نهاست سلطه‌طلبان درصدر آمريكا
مثل ملتي هم آنها ;دارند مختلفي اديان و نژادها و طبقات
سخت كه آمريكا رهبران و سفيد كاخ بلكه هستند ، ملتها ساير
جنگ ، وزرايهستند اسرائيل رهبران و صهيونيستها نفوذ تحت
مي‌كنند ، رهبري را سيا سازمان كه مالي امور و كشور
نژادپرستان كه است طبيعي بنابراين.هستند اسرائيلي
را خود منافع جهاني ، استيلاطلب نظام اين در صهيونيست ،
بايستي ما.بگيرند ناديده را ديگر ملتهاي و كنند دنبال
مخالفت آمريكا توسط آمرانه وحدت تحميل با قدرت تمام با
نيز و ما بردگي و نابودي موجب امر اين تحقق زيرا كنيم ،
.شد خواهد ملتها از بسياري ملي و ديني هويت نابودي موجب
به كه دارند وجود سراني سوم ، جهان كشورهاي از برخي در *
بسياري خارجي ، مخاطرات كردن بزرگ با و غرب با مبارزه نام
آنها ديكتاتوري آيا.مي‌كنند نفي نيز را پيشرفتها از
جهاني؟ استيلاي از است تحمل‌تر قابل
و فاسد سران نوع اين كه است طبيعي.است روشن موضوع اين -
عمل قدرتها منافع به خدمت در عمدتا خودشان ديكتاتورها ،
هستند آمريكاييها بخصوص آنها ، عامل نيز غالبا و مي‌كنند
افغانستان ، در مثلا.مي‌شوند تجهيز آنها جانب از و
حمايت را گروهها ارتجاعي‌ترين و بدترين آمريكاييها
و كشتار موجب روز هر تجهيزات و سلاح تزريق با و مي‌كنند
.مي‌شوند آوارگي
ارتقاي متحد ، ملل سازمان هزاره اجلاس هدف گارودي ، آقاي *
مي‌رسد نظر به گفتيد آنچه به توجه با اما شده ، اعلام صلح
منافع با هماهنگ و عادلانه صلحدارد وجود صلح نوع دو
سياستهاي برابر در سكوت بيشتر كه تحميلي صلح و ملتها همه
.است خاص و تحميلي
بر برتري‌جويي و استيلا.نيست صلح اصلا تحميلي صلح -
تحقق براي افراد همه همسويي عادلانه ، صلح.ملتهاست ديگر
و سرمايه‌داران كوشش با اين و است جهاني وحدت
درماندگي و بدبختي و فقر از مي‌كوشند كه سياستمداراني
.دارد فرق خيلي كنند استفاده خود منافع براي ديگران
را اروپا در رشد الگوي وقفه ، بدون مي‌بايد من نظر به
.است جهان وحدت و صلح آغاز نقطه مساله ، اين.كرد يادآوري
اين به قراردارد ، آمريكا سلطه تحت كه غرب رشد الگوي
بشر افراد از نفر ميليون پنج و چهل كه است رسيده نتيجه
آنها از نفر ميليون سيزده و مي‌ميرند گرسنگي از ساله هر
كنوني الگوي.مي‌دهند تشكيل سال پنج از كمتر كودكان را
همانند فاجعه‌اي روزي دو ، هر شدن ، جهاني يا غرب رشد
به دنيا در روز هر.مي‌آورد وجود به دنيا در را هيروشيما
شدند ، كشته هيروشيما بمباران در كه افرادي تعداد اندازه
گيرد قرار توجه مورد اگر همه ، اين و مي‌ميرند گرسنگي از
و صلح مورد در تفكري هر آغاز نقطه شود ، تحليل درستي به و
بشر افراد روز هر كه فاجعه‌هايي بر نمي‌توان.است ايمان
از را وحشتناك تجربه‌هاي و بست چشم مي‌كشد خود كام به را
شرايط در پايدار ، صلح صلح ، زد صلح از دم و برد ياد
كيست و مي‌شود پديدار مسئوليت و ايمان پرتو در و برابر
به نه آمريكايي سياستمداران و صهيونيستها نداند كه
در انسانها دربرابر مسئوليت و ايمان نه و معتقدند برابري
!دارد جايي آنها اهداف
رشد به مي‌تواند كمكي چه كنوني ، مادي جهان در اديان *
معاصر بشر اخلاقي فساد و روحي بيماريهاي درمان و مسئوليت
بنمايد؟
مي‌شود ناشي آنجا از ما دنياي در اخلاقي فساد سرچشمه -
قلمداد انحصارگرايي و سازي جهاني را بشر نهايي اهداف كه
شكل را بشري روابط تمامي كه است بازار اين و كرده‌اند
اين ما ، براي و مخالفيم عقيده اين با ما ولي.مي‌دهد
و ايمان اين.است حاكم بشري روابط بر كه است خداوند
.نمايد ايجاد همبستگي و صلح مي‌تواند كه است مسئوليت
پيروان منظورم بلكه نمي‌كنم ، صحبت مسلمانان از تنها من
و همبستگي تحقق براي را خود تلاش همه كه است مذاهب تمامي
كار به جهان در صلح سمفوني نواختن براي هماهنگ وحدت
.مي‌گيرند
انس محفل در
يكي توسط پرمايه‌اي سخنراني ،(ع)امير حضرت ميلاد شب در
دكتر استاد ايران ، زبده اسلام‌شناسان و دانشوران از
همه را مهدوي دكتر.شد ايراد دامغاني مهدوي محمود
زيرا مي‌شناسند ، اسلامي فرهنگ و تاريخ به علاقه‌مندان
از اسلام ، تاريخ اول درجه متون از وي ترجمه‌هاي و تتبعات
و دينوري "اخبارالطوال" و مفيد شيخ "الجمل كتاب" جمله
اصلي منابع زمره در هم‌اكنون...و نويري "نهايالارب"
ايران فرهنگ و تاريخ عرصه در ايراني محققان و دانشجويان
قرن نيم از بيش طي در ايشان استادي حق فلذا است ، اسلام و
ترجمه ، و تاليف و تحقيق و تدريس و تحصيل از اعم علمي ، كار
شور همه برخلاف) جلسه اين اما.است ستودني و آشكار حقي
و بانگ بزرگ رسانه تكراري حرفهاي و شده برپا سرورهاي و
رجب ايام در موثق و جديد بحث يا سخنراني يك حتي كه رنگ ،
ثقه‌اي و برجسته ديگراستاد مدتهاست و نشد صادر آن از
و بود نغز و شنيدني مطالب از سرشار (نمي‌نهد آن به پاي
خطابه كنار در آنكه ضمن.بحث‌انگيز و بكر نيز آن موضوع
سروده‌هاي منظوم ترجمه‌هاي از مجموعه‌اي استاد ،
بهاءالدين ذوق و كوشش به نيز (ع)علي اميرالمومنين
.افزود مجلس لطف بر و داشت خاصي شميم كه شد قرائت خرمشاهي
استاد تبار از و است ارجمندان از خود نيز مجلس باني اما
از كه عليه رحمه‌الله همايي جلال‌الدين فرزانه و بزرگ
و بود روزگار اديبان و مجتهدان زبده و محققان اعاظم
هنوز جاريه صدقات همچون فضيلت و علم خاندان اين بركات
اين و مي‌سازد مستفيض را اهل‌فرهنگ و محققان و مومنان
زمينه در همايي جعفر اخير تلاشهاي با دانش ، و علم شريعه
و شكل در اسلامي فرهنگ كلاسيك و مهم كتب انتشار و چاپ
چاپ به‌ويژه.است تقدير و قابل‌توجه بسيار مطلوب ، محتواي
اثري كه "ابي‌الحديد ابن نهج‌البلاغه شرح" تواريخ اخير
جامعيت حيث از و است مولا خطبه‌هاي ظرايف فهم در بي‌همتا
كم‌نظير ، تاريخي و كلامي اول درجه مطالب بر احتواي و
همين درباره دامغاني مهدوي دكتر استاد.است بي‌نظير بلكه
پيچيدگيهاي و تاريخ فهم در ابن‌ابي‌الحديد اهميت و اثر
سخن ايراد به ماضيه قرون در اسلام فرهنگي تحولات ظريف
و اسلامي فرهنگ به علاقه‌مندان كه است لازم و پرداخت
فرهنگ اين اصيل دقايق و منابع با (ع)علي شيعيان به‌ويژه
با به‌ويژه و نهج‌البلاغه با خاصه.شوند آشنا بيشتر هرچه
بزرگترين و عميق‌ترين بي‌ترديد كه ابن‌ابي‌الحديد شرح
.است اسلامي فرهنگ بي‌همتاي مرواريد اين بر تفسير
ما پاسخ و پرسش و دامغاني مهدوي دكتر استاد سخنراني متن
همين در وي ، مهم اثر و ابن‌ابي‌الحديد درباره ايشان با
.رسيد خواهد خوانندگان گرامي نظر به بعد هفته‌هاي در صفحه
اين توسط ماه هشت و سال چهار طي در نهج‌البلاغه ، شرح
ق._ه سال 649 صفر سي‌ام در و گرديد تحرير بزرگ دانشمند
فقيه راوندي ، قطب شرح با قياس در و است رسيده پايان به
داوري مي‌توان كه است برجسته چنان اثر اين اماميه ، معروف
."است نبوده كار اين مرد" وي كه پذيرفت آن درباره را مولف
بيهقي ابوالحسن شرح نظير دوران اين مقارن شروحي حتي
و ندارد فروغي نيز كيدري شرح و (نهج‌البلاغه معارج)
اين" زيرا نيست ، مقايسه قابل آن با نيز آن از بعد شرحهاي
آن در كه است گوناگوني گرانبهاي اطلاعات گنجينه شرح
عامه و اماميه منابع برترين او منابع ".است شده گنجانيده
وي جانبه همه نگرش و انصاف اينكه همه از مهمتر و بوده
مقابل در و كنند اعتماد آن بر سني و شيعه تا شده سبب
شد سبب نكته همين.آرند فرود تسليم سر (ع)علي كلام عظمت
مهم بدين نيز الازهر نامدار عبده ، مفتي محمد شيخ تا
معارف احياي در كه بنگارد معاصرتر شرحي و كند اهتمام
مفيد بسيار معاصران اذهان در آن انتشار و نهج‌البلاغه
آن تصحيح بهترين در كتاب اين اصل چاپ.است بوده فايده
در ق.ه سال 1378 در ابراهيم ابوالفصل محمد استاد ازسوي
صفحه شصت و چهارصد و هزار شش بالغ‌بر كه گرفته انجام مصر
تنهايي به آن ژرف محتواي به توجه با كميت اين و است
شرح تاريخي بخشهاي ترجمه.است اثر عظمت نشانگر
"نهج‌البلاغه شرح در تاريخ جلوه" عنوان با ابن‌ابي‌الحديد
در 8جلد دامغاني مهدوي استاد ترجمه به كه است اثري همان
نيز اشارت اين و انس محفل اين و شده چاپ ني نشر سوي از
موضوع تفصيل ان‌شاءالله تا گرديد ، تحرير مناسبت همين به
.رسد خوانندگان گرامي نظر به
|
