فردا دانشمندان كوچك پژوهشگران
گشايش هنر آيينه در (ع) علي نمايشگاه
يافت
به آغاز پرورش و آموزش نوآوري پژوهشكده
كرد كار
در دانشآموزي تحقيق و مطالعه انجمن يكصد
ميشود ايجاد كشور
فردا دانشمندان كوچك پژوهشگران
گوناگون شيوههاي و مراحل كاركردها ، ويژگيها ، به نگاهي
دانشآموزي پژوهش
رويكرد در بايسته الزامات و دلايل مباني ، :اول بخش
پژوهش به آموزشي
مجدفر مرتضي *
سرآغاز
تربيت و تعليم فرآيند در تحول و تغيير فزآينده شتاب *
و شده افزونتر كه است سالي چند اكنون جهان ، كشورهاي
و آموزشي روشهاي و زمينه در را تغييري كه نيست روزي
از آموزش اكنون ، .نباشيم شاهد يادگيري -ياددهي شيوههاي
آموزش و دانشآموزان به اطلاعات انتقال صرف فرآيند
خلاقيت ، پرورش مسئله ، حل شيوههاي آموزش سوي به انديشهها
و شده داده سوق انديشيدن چگونه آموزش و بنيهپروري
درسي كتابهاي در كه آنچه هر دادن پس باز و پروري حافظه
نظام كمتر و است رسيده خود حد قليلترين به شده ، نوشته
تاكيد تنها كه داريم سراغ جهان در را يادگيري -ياددهي
.كند نكته اين به معطوف را خود
استراتژيهاي و يادگيري -ياددهي شيوههاي در تغيير *
زمينه ، اين در مستمر و فراوان نوآوري و ابداع و تدريس
را بخشي اثر و كاربردي جديد ، يادگيري -ياددهي راهبردهاي
شناسايي و آموزش صورت در كه داده قرار معلمان فراروي
اختيار در خوبي آموزشي امكانات معلمان ، توسط آنها دقيق
شرايط ، فراخور به ميتوانند كه ميگيرد قرار آنها
آنها از خود ، كلاسهاي از هريك مشكلات و ويژگيها
مثال عنوان به.ببرند را استفاده و بهره بالاترين
جورج يا ديويي جان شيوه به) مسئله حل:همچون راهبردهايي
معاني ، تداعي استقرايي ، شبيهسازي ، بديعهپردازي ، ،(پوليا
مباحثه انديشي ، آزاد يا مغزي توفان يا بارش نقش ، ايفاي
در اكنون هم كه پروژه روش و (گروهي پژوهش يا تفحص) گروهي
و مشاركتي راهبردهاي عنوان به يافته توسعه كشورهاي
فراواني كاربرد فراگيران يادگيري -ياددهي امر در تعاملي
و مهجور ما معلمان اكثر نزد در حاضر حال در است ، يافته
توسط تدريس حين در روشها اين كاربرد.است ناشناخته
اطلاعات شدن ونهادينه فراگيران يادگيري تعميق در معلمان ،
اين با واقع در و دارد بسزايي نقش آنها شدن كاربردي و
نزد در مفاهيم ، صرف انتقال جاي به ميتوان روشها ،
.كرد مفهومسازي دانشآموزان
بنا دارالفنون كه زمان همان از ما ، كشور در آموزش شيوه *
توسط دانستنيها و اطلاعات برحفظ بيشتر شد ، نهاده
در بويژه اخير ، سالهاي در و داشته تاكيد دانشآموزان
و نورديده در را جهان آموزشي ، تحولات كه گذشته سال بيست
را اطلاعات حفظ پديده رساني ، اطلاع گسترده فناوريهاي
برخود را چنداني تغيير ميگيرند ، سخره به روز به روز
معلمان ، آموزش كه اين دليل به براين ، افزون.است نديده
روشهاي از ما معلمان بگوييم اگر نشده ، گرفته جدي هيچگاه
دارند ، اندكي بسيار اطلاع جهان در يادگيري -ياددهي نوين
شيوههاي با آشنايي عدم.باشيم نگفته گزاف به سخني شايد
سويي و سمت به را ما معلمان مشاركتي ، و تعاملي جديد
ارتقاي نيز و يادگيري كيفيت افزايش براي كه است كشانده
سابق معلمان سنتي اقدامات همچنان دانشآموزان ، نمرات سطح
مثال ، عنوان به.ميدهند ادامه را تحصيلشان دوران در خود
براي شيوهاي عنوان به مكرر ، امتحانهاي از اكنون هم
اين.ميشود استفادهفراواني فراگيران ، يادگيري تثبيت
نمره حتي و است كارساز كمي اقدام يك عنوان به گرچه شيوه ،
كيفي اثربخشي ولي ميبخشد ، ارتقاء هم را دانشآموز
روز هر و روز هر دانشآموز ، روش ، اين در.ندارد چنداني
ندارد روز و شب ميبرد ، سر به امتحان دلهره و التهاب در
به دانشآموز سوي از همواره فاميل ، افراد و مادر و پدر و
پرسش او از آزمونها برگزاري از قبل تا ميشوند گرفته كار
آزمون آنها از است قرار كه دروسي درباره پرسشهايي ;كنند
اعتماد ميخواهد خود ، كار اين با دانشآموز.آيد عمل به
روانشناسان اعتقاد به چون ولي كند ، تقويت خودرا نفس به
با آزموني هر ،"است يادگيري از بخشي اشتباه ، ":يادگيري
ميشود ، سركوب كه چه آن و است همراه نيز اشتباهاتي
مادر و پدر و مدرسه معلم ، خود ، به دانشآموزان اعتماد
گذشته ، اين از.دارد پي در ناپذيري جبران ضربات كه است
نمره" يا و "بيست نمره" بر تاكيد با نيز مادران و پدران
آشفتهتر را خود فرزندان رواني و روحي شرايط "خوب بسيار
.ميكنند
و تدريس ضعفهاي مكرر ، امتحانهاي با معلمان روش ، اين در
جبران را يادگيري -ياددهي راهبردهاي از خود آگاهي عدم
تنها معلمان ، تدريس هنگام در كه دانشآموزاني.ميكنند
كردهاند ، گوش آنها تكراري و خستهكننده سخنرانيهاي به
معلمان ، اين اعتقاد به.ميكنند شركت مكرر امتحانات در
پي خود اشتباه يك به امتحان ، هر در دانشآموزان است كافي
تعداد همين ميتوان خوب ، امتحان سي بيست با.ببرند
در.برداشت گام آنها رفع درصدد و كرد شناسايي را اشتباه
كه آن جاي به "اندازهگيري و سنجش" شيوه ، اين با واقع
تبديل والايي هدف به آموزش ، خدمت در باشد وسيلهاي
!بدهند "امتحان" تا ميخوانند "درس" دانشآموزان و ميشود
يافته توسعه نظامهاي در آموزش به امتحان زماني نسبت *
و آموزش در نسبت اين كه حالي در است ، "به 25 يك" آموزشي
"به 7 يك" حدود نسبتي به خوشبينانه ديدي با ما پرورش
مفهوم.است جهاني استاندارد سوم يك تقريبا كه ميرسد
گرفته امتحان كه ساعتي هريك ازاي به:است چنين نسبت اين
يا و باشد شده داده آموزش ساعت پنج و بيست بايد ميشود ،
آموزش روز پنج و بيست از بعد بايد امتحان ، روز هريك
امتحان برگزاري حال در مكرر ، در مكرر ما وقتيشود انجام
نيز كمتر حتي و هفتم يك به نسبت اين است بديهي هستيم ،
همواره جهاني ، كارشناسان كه است عيبي اين و رسيد خواهد
.ساختهاند وارد ما آموزشي نظام بر بينالمللي مطالعات در
آزمونهاي بويژه امتحانات ، برگزاري زمان گذشته ، اين از
امتحانات در گاهي و است طولاني ايران در نيز پاياني
حتي و ماه يك به متوسطه و راهنمايي دورههاي پاياني
نظام براي ديگر عيب يك نيز اينميشود بالغ نيز بيشتر
و تعليم جهاني كارشناسان ارتباط ، اين در.ماست آموزشي
سوق و امتحان زمان ساختن طولاني با شما:ميگويند تربيت
تدريس ضعفهاي امتحان ، شب در مطالعه به دانشآموزان دادن
آنها بر و كرده جبران را تحصيلي سال طي در خود معلمان
نمرات اگر حتي آموزشي ، چنين اينميگذاريد سرپوش
يادگيري باشد ، بالا و توجه قابل بسيار ما دانشآموزان
.داشت نخواهد پي در را پايداري
جهاني آزمونهاي در ايران موفقيتهاي كسب رغم به *
دانشآموزان...و رياضيات فيزيك ، شيمي ، المپيادهاي
رياضي و علوم درس دو تحصيلي پيشرفت سنجش آزمون در ايراني
شد ، برگزار جهان كشور فراگيران 41 بين در سال 1371 در كه
در دوم و اول رتبه بله ، .آمدند نايل و 39 رتبههاي 38 به
تحصيلي پيشرفت آزمونهاي در و 39 رتبه 38 و المپيادها
در تيمس ، طرح عنوان با آزمونها اين !رياضي و علوم
پژوهشكده و است شده شناخته تربيت و تعليم جهاني مطالعات
درباره جلد ، دو در را كتابي نيز ايران تربيت و تعليم
.است ساخته منتشر آزمونها اين نتايج
المپياد ملي تيمهاي عضو دانشآموزان كه ميدانيم همه
شركت با هستند ، زبدهاي دانشآموزان كه آن وجود با درسي ،
بيشتر ، و ساله يك حتي و ماهه نه هشت دوپينگي دورههاي در
از بيشتر آنها ، رتبه و ميشوند اعزام مسابقهها اين به
و آنها خود رتبه باشد ، ما كشور علمي جايگاه نشانگر كه آن
.دادهاند انجام كه است طاقتفرسايي تلاش
به:است زير قرار به تيمس آزمون ويژگيهاي از برخي
چه از درسي ، چه از زماني ، چه نميشود گفته دانشآموزان
قرار شيوهاي چه و محتوايي چه سوالاتي ، چه با صفحاتي ،
كه آن جاي به و است تصادفي آزمون.شود گرفته آزمون است
بر مبتني باشد ، دانشآموزان امتحان شب آمادگي بر مبتني
به سوالات ، محتواي اين ، بر علاوهآنهاست مستمر آمادگي
حافظه نيست ، بالاتر دانشآموزان آگاهي سطح از كه آن رغم
.دارد مفهومي و كاربردي حالت بيشتر و نيست هم مدار
كيفي ، آزمونهاي در شكست و دوپينگي آزمونهاي در موفقيت
پرورش و آموزش دستاندركاران تاكنون بايد كه است موضوعي
.باشد كرده وادار فكر به را ما
آموزش" بين جهاني مدرن و پويا پرورش و آموزش در امروزه *
عمدهاي تفاوت "دانشگاهي پيش و متوسطه آموزش" و "عمومي
دوره دو اين از يك هر براي اساس ، اين بر و ميشوند قايل
هدف.ميكنند تصوير نيز جداگانهاي اهداف هم ، از متمايز
و ابتدايي دورههاي به ايران در كه)عمومي آموزش از
دانشآموزان كه است آن ،(ميشود اطلاق تحصيلي راهنمايي
و دارند عمومي جنبه كه دانستنيهايي و اطلاعات برخي از
آگاه ببرند ، بهره معلومات اين از ميتوانند زمان هر در
و سن حد در جهاني و منطقهاي ملي ، فرهنگي ميراث از ;شوند
مسائل مهمترين و ;شوند خبردار خود روانشناختي اقتضاي
سن دشوار مسائل زيست ، محيط و هوا آلودگي:جمله از) روز
نيز (..و اجتماعي و فردي ميان ارتباطات نوجواني ، و بلوغ
حالي در.شود گذاشته ميان در آنها با ممكن وجه بهترين به
تخصصي آموزش شده ، ياد اهداف بر علاوه متوسطه ، دوره در كه
ورود براي فراگيران ساختن آماده و يادگيري مواد و دروس
.ميگيرد قرار مدنظر نيز جامعه و دانشگاه به
بندهاي نتواند عمومي آموزش دوره در دانشآموزي اگر
نام را اميركبير اقدامات يا و تيلسيت عهدنامه چندگانه
از نيز و كند حل را مجهولي چند معادله نتواند يا و ببرد
زنجيرهاي واكنشهاي درباره پرسشهايي به پاسخگويي عهده
و تركيب را مخلوط عدد نتواند حتي يا و برنيايد اتم
او كارنامه كردن ممهور با نبايد..و كند تجنيس دوباره
لذت و زندگي مفاهيم آموزش از را او ،"مردودي مهر" به
دارد ، خود بر و دور كه دوستيهايي و دوستان از بردن
ما پرورش و آموزش هنوز كه است عيبي اين و كنيم محروم
است دورهاي عمومي ، آموزش.بكوشد آن رفع در است نتوانسته
يادگيري و زندگي اوليه اصول آموزش شدن ، اجتماعي براي
براي علوم ساير و رياضيات تجربي ، علوم ابتدايي مفاهيم
"پرورش" كلام يك در و زندگي در آنها از كاربردي استفاده
.آن واقعي معناي به
از عمومي آموزش ساختن متمايز ضرورت شد ذكر كه دلايلي
اين با اگر.ميسازد آشكار پيش از بيش را متوسطه آموزش
لازم قطعا بيافكنيم ، نظر تربيت و تعليم فرآيند به نگرش
ابتدايي دوره پرورش و آموزش امر در بنيادي تغييراتي است
.آيد پديد كشورمان راهنمايي و
***
سرانجام
است دلايلي از شد ، اشاره آنها به تفصيل به كه نكتهاي شش
نظام كشورمان ، پرورش و آموزش مسئولان گرديده باعث كه
(ثلث سه) سال در بار سه از عمومي آموزش در را امتحانات
با كه موضوع اين.دهند تغيير (نوبت دو) سال در بار دو به
فراواني تفاوتهاي متوسطه ، دوره امتحانات نظام شدن ترمي
كه است اهميت حائز مختلف دلايل به دارد ، مفهومي لحاظ از
:است زير قرار به آنها از برخي آموزشي ، ديد از
:(نوبتها و ثلثها)پاياني امتحانات مطلق قدر كاهش (الف
دليل به روز تا 30 مدت 20 به تحصيلي سال زمان افزايش (ب
براي يادگيري زمان افزايش و امتحانات از نوبت يك حذف
;يادگيري -ياددهي فرآيند به بخشيدن تعميق
ارزشيابيهاي بر تاكيد و پاياني مكرر امتحانات حذف (ج
كم پرسشهاي با امتحانكهايي يا كوئيز برگزاري با مستمر
نگرانيهاي سبب به دانشآموزان از اضطرابزدايي و تعداد
;پاياني و تجمعي امتحانات به مربوط
اختصاص با معلمان به بيشتر عمل آزادي و اختيار دادن (د
كه است اينگونه عمل روش:دروس از يك هر نمره از درصد 50
دو دروس ، از يك هر در (خردادماه و ماه دي) نوبت هر براي
مقياس در دو هر كه مييابد اختصاص دانشآموزان به نمره
براساس درس ، هر از نمره بيست.ميشود اعمال نمرهاي 20
مشخص خردادماه يا ماه دي در درس همان پاياني آزمون
معلم كه است نمراتي جمع حاصل ديگر ، نمره بيست و ميشود
و مستمر ارزشيابيهاي:زمينه در خود دانشآموزان تلاش به
از خارج فعاليتهاي و تكاليف انجام تدريجي ، پرسشهاي
در درس هر امتحان نمره ديگر عبارت بهميكند اعطا مدرسه
كه است نمرهاي و پاياني امتحان نمره ميانگين نوبت ، هر
از يادگيري فعاليتهاي در دانشآموز مشاركت ميزان به معلم
بررسي تدريجي ، پرسشهاي انجام درسي ، تكاليف بررسي طريق
آن نظاير و كلاس از خارج در درس با مرتبط فعاليتهاي
.ميدهد اختصاص
مترتب نيز ديگري مزاياي دونوبتي ، امتحانات شيوه بر البته
ونظارت آمادگي و تلاش كاهش بر ناظر بيشتر كه است
امتحانات ، فصل در خود فرزندان عملكرد بر خانوادهها
ارتباط و يادگيري تعميق جامعه ، و مدرسه در يادگيري پيوند
در كه است..و نوجوانان و كودكان روزمره زندگي با آن
عنوان به كه نكاتي ميان از.نيست نظر مطمح نوشته ، اين
شده ، مطرح نوبتي دو امتحانات جديد طرح آموزشي ويژگيهاي
ارزشيابيهاي" انجام چگونگي:دارد بيشتري اهميت نكته دو
سوالهايي به پاياني مكرر امتحانهاي با بايد كه) "مستمر
از خارج فعاليتهاي نيز و (باشد متفاوت حجيم و پرتعداد
آنچه ولي"دانشآموزي پژوهش" ديگر عبارتي به يا مدرسه
گرفت ، خواهد قرار بررسي مورد آن بعدي بخش و نوشته اين در
.است دانشآموزي پژوهش مساله
مساله متن در را كودك كه است فرآيندي دانشآموزي ، پژوهش
مساله ، حل براي كودكانهاش ، ذهن با وي خود ميدهد ، قرار
كودكانه شيوهاي با و ميآورد پديد كودكانه فرضيههايي
رو اين از دانشآموزي ، پژوهش.ميپردازد آنها حل به نيز
كودكانه و ساده ميپذيرد ، انجام دانشآموز كودك توسط كه
كودك است ، جذاب و متنوع است ، برخوردار كمي حجم از است ،
تقويت وي نفس به اعتماد حس ميبرد ، لذت آن انجام از
شكفتگي و باوري خود به معلم ، به آن ارائه هنگام و ميشود
.ميرسد
دانشآموزي پژوهش انجام بر نوبتي دو امتحانات در اگر
حجمي ، چه در شرايطي ، چه با چگونه ، پژوهش اين شده ، تاكيد
در شيوههايي چه با و مراحلي چه با موضوعاتي ، چه در
معلمان وظيفه دارد؟ بهتري اجرايي قابليت ايران مدارس
و كمك ميزان چيست؟ خصوص اين در راهنمايي و ابتدايي مدارس
چه تا دانشآموزي پژوهشهاي اين انجام به اولياء مساعدت
ترغيب و انگيزه ايجاد روشهاي باشد؟ بايد اندازه
در و كدامند؟ اثربخشتر پژوهشهاي انجام به دانشآموزان
دانشمندان امروز ، كوچك پژوهشگران ميخواهيم اگر كلام يك
بايد چگونه را مدارس در پژوهش امر باشند ، ما جامعه فرداي
كنيم؟ ساماندهي
به مقاله اين دوم بخش در كه است پرسشهايي همه ، اين و
.گفت خواهيم پاسخ آنها
گشايش هنر آيينه در (ع) علي نمايشگاه
يافت
بمنظور و رمضان مبارك ماه با همزمان :فرهنگي علمي گروه
هنر آيينه در (ع)علي نمايشگاه (ع)علي امام سال بزرگداشت
.شد افتتاح صاحبقرانيه موزه كاخ در
اين در كشور ، فرهنگي ميراث سازمان عمومي روابط گزارش به
اميرالمومنين موضوع با تاريخي و هنري اثر نمايشگاه 62
ثلث ، نستعليق ، خط كتابت ، رقعه ، قالبهاي در خوشنويسي شامل
روغن ، رنگ آبرنگ ، قلم ، سياه نقاشي طلاكاري ، و مذهب
دوره از.. و قهوهخانهاي نقاشي نگاري ، شمايل
.است درآمده نمايش به قاجار دوره پايان تا صفويه
از روزهغير همه ميتوانند بازديد جهت علاقمندان
موزه اين محل به ماه دي تا 23 الي 16 ساعت 9 از شنبهها
- فرهنگي مجموعه (نياوران) باهنر شهيد ميدان در واقع
.كنند مراجعه نياوران تاريخي
به آغاز پرورش و آموزش نوآوري پژوهشكده
كرد كار
هدف با پرورش و آموزش نوآوري پژوهشكده :فرهنگي علمي گروه
و تحصيلي دورههاي درسي و آموزشي برنامههاي بخش كيفيت
وزارت در آموزشي رسانه انواع توليد كيفي سطح ارتقاي
.گرفت قرار بهرهبرداري مورد پرورش و آموزش
مراسم در پرورش و آموزش وزارت عمومي روابط گزارش به
طي پرورش و آموزش وزير مظفر حسين پژوهشكده ، اين گشايش
مشكلات و كشور در پژوهش فعلي وضعيت به اشاره با سخناني
و پژوهش به توجه بدون كارها و تصميمگيريها اگر:گفت آن
.ميرود هرز فرصتها و سرمايهها باشد ، تحقيق
در دانشآموزي تحقيق و مطالعه انجمن يكصد
ميشود ايجاد كشور
دانشآموزي ، تحقيق و مطالعه انجمنهاي :فرهنگي علمي گروه
منطقه يكصد در آن پرورش و جوان استعدادهاي كشف هدف با
.ميشود تشكيل پرورش و آموزش
شوراي پرورش ، و آموزش وزارت عمومي روابط گزارش به
برنامهريزي با استان نويسندگان و شاعران كانون سرپرستي
از نفر حضور 4 با استان پرورش و آموزش كل اداره
با پژوهشي و ادبي فعاليتهاي در علاقمندان و صاحبنظران
ماه هر در جلسه يك برگزاري با و تشكيل مربوط وظايف شرح
فعاليتهاي اجراي حسن بر نظارت و برنامهريزي كار
.نمود خواهند پيگيري را انجمنها
كشف زمينه در كانون مصوب برنامههاي اجراي اساس ، اين بر
زمينههاي در دانشآموزان استعدادهاي هدايت و شكوفايي و
بررسي و نقد و آموزش جلسات تشكيل و نويسي داستان و شعر
و شعر شبهاي برگزاري و مكاتبهاي آموزش داستان ، و شعر
.ميباشد انجمن اين عهده به داستان عصر
ميدارد تصريح تحقيق و مطالعه انجمن خصوص در گزارش اين
ثبتنام دانشآموز گروه حداقل 5 از انجمن هر تشكيل براي
حداكثر و نفر گروه 15 هر دانشآموزان حداقل و آيد عمل به
مقدماتي سطح دو در كلاسها آموزشي برنامه و باشند نفر 45
.ميشود برگزار تكميلي و
|