كاهش براي آسان راه خودرو سوخت اصلاح
هوا آلودگي
آسان و سريع راهحلهاي به تهران هواي آلودگي كاهش براي
رويبياوريم
اثر آلودگيهوابر از مهمي بخش كه كنيم قبول اگر *
خام سوخت و ميشود حاصل خودروها موتور ناقصدر احتراق
احتراق كردن برايكامل بايد ميسازد فضاپراكنده در را
يافت راهي موتورها در
كلان درهواي آلايندهها ضريب بودن بالا و هوا آلودگي
دلمشغوليهايجدي از ايران بزرگ شهر چند و شهرتهران
محيط شهري ، كارانبرنامهريزيهاي اندر دست مسئولانو
اخير ماه چند در و است كشور خودروسازيدر صنعت و زيست
كشور ودررسانههاي زمينهمطرح اين در مهمي بحثهاي
به كه است شده ارائه نيز پيشنهادهايي و يافته بازتاب هم
:كرد دستهبندي زير شرح به را آنها خلاصهميتوان طور
.شهر سطح در گردش اتومبيلدر تعداد كاهش-1
آلايندههاي ميزان وكاهش اتومبيلها فني معاينه -2
وسايل در هيدروكربوري مواد اثراحتراق بر شده توليد
.نقليه
جاي به سرب بنزينبدون يا گاز از بيشتر استفاده -3
.خودروها در معمولي بنزين
قرار موضوع اينسه از يكي ذيل ظاهرا پيشنهادها بقيه
مجاز اتومبيلهاي كردن فرد و زوج مثال ، براي.ميگيرند
آن ونظاير اتومبيلهايدودزا ازحركت تردد ، جلوگيري به
.هستند طرح قابل دوم و اول مباحث در
متبادر ذهن به وگو گفت و بحث ماهها از پس كه مهمي پرسش
از ناشي پيشنهادي راهكارهاي آيا كه ايناست ميشود
مبتنيبر يا شخصيپيشنهاددهندگاناست ، ابتكارهاي
بينالملليدارد؟ عملي و علمي پذيرش كه تجربهاي
.ميكنيم مرور ترتيب به گانهرا سه پيشنهادهاي
اتومبيلهايدر تعداد كاهش برميآيدكه چنين (الف
كه مسالهاست كردنصورت پاك واقع شهر ، در سطح در گردش
كاستن 30تا مابا يعني ، دارد همراه به منفي پيامدهاي
را مشكل فعلا گردش خودروهايدر تعداد از درصد 50
خودروهابه تعداد كه آينده سال چند ظرف اما تخفيفدهيم
مييابد ، به افزايش كنوني تعداد دوبرابر خودبه خودي
در كه آن مگر ;رسيدهايم امروز ميرسيمكه نقطهاي همان
از خودروهارا درصد جاي 50درصد ، 70 به هم روز آن
اتومبيل هر برسيمكه نقطهاي به تا كنيم خيابانهادور
در ساعت چند يا و روز هفتهاييك فقط باشد داشته اجازه
كردن مديريت نه استو عملي نه حل راه اين.كند تردد شهر
.ميباشد ساده آن
بسيار حلي راه موتور ، نقايص رفع براي معاينهخودروها (ب
جهانرعايت كشورهاي بسيارياز در و است عملي و علمي
كدام و خودرو كدام كه كرد ميتوانسوال اما.ميشود
فنيكه شود؟آيامعاينه فني معاينه بايد موتور
موتور خصوص استدر رايج پيشرفته صنعتي دركشورهاي
دارد؟ كاربرد خودروهايامروزي
موتور توليد ميدهداستاندارد نشان آمار كه جا آن تا
دستخوشبازبينيوكاهش جهان در دهه 1970 از خودرو
خودرو موتور حتي و است شده اجباري درخودروها آلودگي
واستانداردهاي اصولفني واقع درميشود معاينهفني
.ميشود كنترل بعد سال 1975به از موتور آلايندگي و ساخت
اين حاضر حال در ميدهدكه نشان موجود ناقص اطلاعات
حاكم ما كشور خودرودر توليد نظام بر نه استانداردها
.آن واردات فني كنترل بر ونه است
انديشه اين جهان كشورهاي از برخي در دهه 1970 اوايل از
تجربههاي و وسيع برتحقيقات مبتني) عملي و علمي
محور(نيويورك و مثللندن شهرهايي دههدر دو پرهزينه
را خودرو موتور اصولابايد كه گرفت قرار تصميمگيريها
هوا اكسيژندر و آب فقطبخار كه كرد شيوهايطراحي به
.كند پراكنده
و سوزاند موتور در بنزين ميشود مگر است؟ عجيبي ادعاي
.نيست منظوراين.خير توليدكرد؟ اكسيژن آبو بخار فقط
كهاحتراق ندارد بنزينوجود سوزندهايمانند ماده هيچ
.نكند توليد شيمياييرا آلايندههاي اقسام و انواع آن
درونموتور در آلايندهها اين كه است اين بر اصل اما
لوله خروجي دهانه از كه گيرد صورت كاري و متوقفشود
.شود پراكنده هوا در واكسيژن آب فقط اگزوز
بنزين يا گاز مصرف كه است ثابتنشده علمي بهطور هنوز
هر:باشد نداشته همراه آلودگيبه است سربممكن بدون
آلودگيهاي و ميگذارد جاي ضايعاتيبر سوختني ماده
ميكند فضا وارد را آن امثال و كربن تركيبات از معلقي
كاملآلودگي احتراق صورت مواددر اين از تعدادي اما
.ميآورند بهوجود كمتري
بالا كشور ، خودرودر توليد روبهرشد گسترش دليل به
جديد اتومبيلهاي خريد در مردم آحاد مالي توان رفتن
در كشور خودرودر تعداد افزايش طبعا و افزايشجمعيت
طور به معضل اين براي بايد چنداندور ، نه سالهايي
فكر اين.كرد جهانيفكر تجربه بر مبتني و اساسيوعملي
در خودرو از ناشي هاي آلودگي مطلق معطوفبهكاهش بايد
:است پيش در راه دو رهگذرتنها اين در.شود جامعه
.برق مانند آلودگي فاقد انرژي منابع از استفاده-1
.خودروها موتور احتراق سيستم اصلاح -2
پژوهشي و آزمايشگاهي موضوعي كشورها از برخي اولدر راه
وانتهاي:است عمليهممنجرشده نتيجه به بودهو
جاي به انگلستانسالهاستكه در شير بطريهاي حامل
وجود آلودگيبه هم ;ميكنند استفاده برق از فسيلي سوخت
شير تحويل زمان كه بامداد نخست ساعات در هم و نميآورند
توليد باشد آسايشمردم مخل كه صدايزيادي و سر است
.نميكنند
پنج حاضرحدود حال در كه ما كشور حلدر راه اين
موتورها همه تغيير مستلزم دارد ميليونخودرويموتوري
اين باتريهاي شارژ و برق تامين.است هزينهبر طبعا و
.دردسرنيست كم ميطلبدكه را تمهيداتي هم خودروها
در باتري ، همه اين مصرف از ناشي آلودگي همچنينمساله
كم و مسالهكوچك كهنه ، كردنباتريهاي معدوم زمان
.نميباشد اهميتي
خودروها موتور احتراق سيستم اصلاح مشكل حل براي دوم راه
آلايندههاتا رساندن حداقل آلودگي ، به كاهش هدف با
.اگزوزخودروست لوله از واكسيژن آب بخار خروج مرز
بيشترينآلودگيهايخودروهاشامل كه بدانيم اگر
براثر كه است هيدروكربورهايي بخار و كربن مونواكسيد
اين حذف ميتوانبراي ميشوند رها هوا در ناقص احتراق
.آورد عمل به را آلايندهعمده ، كوششهايي دو
قانون" كه رسيد بهتصويب قانوني آمريكا در سال 1970 در
هم ماسكي ادموند سناتور طرح به و دارد نام "پاك هواي
اروپاي كشورهاي اكثر در آن مشابه طرحكه اين.است موسوم
كاهش خواستار است گذاشتهشده اجرا به هم ژاپن و غربي
دو هر كه سالشد مدت 5 در درصدو مرز 90 تا آلودگيها
بهبعد آن از سال 1975تحصيلو در اعلامشده هدف
.شد طراحي برنامه اين كنترل براي فني معاينه
هزينه به طرح اين اجراي كه است اين توجه خور در نكته
.دارد خودرونياز موتور در مختصر تغييرات و اندك اوليه
در قوانينمشابه و قانون اين اجراي دليلدر همين به
امكان وقت اسرع خودرودر شركتهايتوليدكننده جهان
كاهنده تجهيزات خودروبه كردن مجهز و اصل رعايتاين
.كردند پيدا را آلودگي
اثر بر آلودگيها اين از مهمي بخش كه كنيم قبول اگر
فضا خامدر سوخت و حاصل موتورخودروها در ناقص احتراق
موتورها در احتراق كردن برايكامل بايد ميشود پراكنده
شامل خود سادهترينشكل در راهحل اين.يافت راهي
عبارت به.ميشود اگزوزموتور مسير در شمع يك كارگذاشتن
موتور از ازخروج پس احتراقموتور از حاصل دود ديگر ،
سوخت با دود اين حاضر حال در.اگزوزميشود مسير وارد
در انباره يك طرحجديد ، در اما ميشود هوا وارد خام
.ميشود نصب آن در هم يكشمع و تعبيه اگزوز مسير
شمع شش يا چهار كه تقسيمكنندهاي همان از جديد شمع
وصل خودرو برق شبكه دريافتميكنندبه برق موتور
مشغول موتور داخل در شمعها بقيه كه همانطور و ميشود
مشغول اگزوز درون شمع هستند ، سوخت سوزاندن و زدن جرقه
.است موتور از شده خارج خام سوخت سوزاندن
يك تهيه حد در هزينهاي به وسيله اين كه ميكنيد ملاحظه
اگزوز مسير در اضافه انباره يك و برق كابل قطعه يك شمع ،
اتومبيلهاي توليد در اندك هزينه همين.ولاغير دارد نياز
بخش كه است كافي خارجي خودروي واردات در آن اعمال و جديد
.نكنند پيدا را اگزوز از خروج فرصت آلايندهها از مهمي
آلودگي كاهش به مجموعه همين نصب با هم موجود اتومبيلهاي
پيدا معنا فني معاينه كه است آن از بعد و كرد خواهند كمك
.ميكند
يك تعبيه ضرورياست خودرو ساخت در كه ديگري اقدام
فقط كه نيست ساده فيلتر يك كاتاليزور.است "كاتاليزور"
سيگار فيلتر فيلتر ، از عمومي تصوربگيرد را دود جلوي
كاتاليزور اما.ميگيرد را دود از بخشي خروج جلوي كه است
.است فيلتر ازيك فراتر چيزي احتراقي موتورهاي در
متعددي شيميايي مواد آن در كه است محفظهاي كاتاليزور
از يكي با شيميايي مواد اين از يك هرميشود داده قرار
اگر مثال ، برايميشود تركيب اگزوز خروج حال در گازهاي
مادهاي شود خارج اگزوز از كربن دياكسيد گاز است قرار
به را كربن دياكسيد گاز كه ميدهند قرار آن راه سر
ازاين را كربن ديگر ، عبارت به.كند تبديل جامد تركيبي
از را اكسيژن گاز و دهد رسوب كربن شكل به كند ، جدا گاز
از تركيبي كننده آلوده ماده اگر يا ;كند خارج اگزوز
كاتاليزور در موجود شيميايي ماده است ، گوگرد تركيبات
و دهد رسوب جامد شكل به كند ، جدا گاز از را گوگرد بتواند
.كند رها را شده آزاد هيدروژن يا اكسيژن گاز
موادي كه است كوچكي آزمايشگاه كاتاليزور بهتر ، عبارت به
گاز در معلق ذرات از را سرب و گوگرد كربن ، ازت ، قبيل از
در جامد صورت به را آنها و ميكند جدا گاز خود از يا و
.ميدهد رسوب اگزوز مسير
كربن ، مثال براي.دارد هم فوايدي كاتاليزور از استفاده
بسيار منبعي محفظه ، آن در شده حاصل سرب يا ازت گوگرد ،
.است اوليه مواد اين تامين براي وغني خوب
مواد اين بازيافت طريق از كشورها از برخي كه ميشود گفته
يا سرب چون موادي واردات از كاتاليزور اين كمك با و
بازيافت مواد اين ارزش اصولا و شدهاند بينياز گوگرد
اگر نتيجه ، دراست بيشتر كاتاليزور محفظه قيمت از شده
آن گران قيمت شود ، فرض گران كاتاليزور اين اوليه تامين
خواهد جبران رايگان شده ، بازيافت مواد از استفاده براثر
حاضر حال در جهان نقاط از بسياري در كه است كاري اين.شد
.ميگيرد انجام
كاملتر فني معاينه معناي كاتاليزور محفظه اين نصب از پس
سال استانداردهاي ميتوان كه است زمان آن در و ميشود
.كاربست به فني معاينه براي را 2000
هر مسير از آلاينده ازمواد تعدادي كه شود فرض است ممكن
آخرين و سومينميشوند هوا ووارد پالايشگرعبوركرده دو
صنعت در البته كه آلايندهها كاهش براي مطمئن وسيله
كوچك الكتروليت دستگاه يك قراردادن دارد مصرف مورد بيشتر
.است احتراق از حاصل دود خروج مسير در
جدا وظيفه الكترونيكي كننده جدا يا الكتروليت دستگاه
وسيله ايندارد برعهده را گاز از جامد معلق ذرات كردن
با كه دارد مثبت بار با تيغه يك و منفي بار با تيغه يك
مانند گاز ملكولهاي كردن يونيزه و يوني فضاي يك ايجاد
ذرات الكترواستاتيكي ، مدار يك آوردن وجود به و اكسيژن
ودرمسير ميچسباند مثبت بار با تيغه به را معلق جامد
فضا وارد را باقيمانده گازهاي نهايت در و جمعآوري اگزوز
.ميكند
.داد انجام مناسبميتوان هزينه با را اقدامات اين همه
كامل اجراي به سال مدت 5 در طرح اين كشورها از برخي در
ضرورت آنچه.است ميسر هم ما كشور در قطعا و انجاميده
ضرورت به عمومي افكار كردن متقاعد براي فرهنگي كار دارد ،
اينگونه تحقق امكان فرهنگي كار بدون.است اقدامات اين
عزم و ملي باور فرهنگي كار از بعد.ندارد وجود طرحها
در مجموعهها اين تهيه وگرنه ميكند پيدا اولويت مديريتي
عرصههاي در امروز كه ما.است ساده بسيار ما دانشگاههاي
توانايي قطعا رسيدهايم خودبسندگي به پيچيدهتر صنعتي
.داريم هم را اگزوز درون شمع و الكتروليت ساخت
دستكم قيمت به را خودرويي خريد توانايي كه نيز ما مردم
تا 70 قادرند 50 دارند تومان ميليون تا 15 حداكثر 10 و 2
.كنند خويش خودروي براي مجموعه اين تهيه خرج تومان هزار
اجرايي عزم تقويت عموميو افكار كردن متقاعد ميماند
.راه اين در مسئول مديريت
خود بالاي علمي توان با ما دانشگاهيان كه حال اميدواريم
در موفقيت با بتوانيم نهادهاند پيش پا مشكل اين حل براي
.برسانيم ثبوت به را خود همبستگي زمينه اين
عبدالرشيدي اكبر علي
|