بماند سرسبز زيبا شمال بگذاريم
و سرب بدون بنزين عرضه در تاملي
!...مشكل‌ها افتاد ولي :آن پيامدهاي
بازتاب
بماند سرسبز زيبا شمال بگذاريم
ايران در جنگل تخريب روند به دلسوزي سر نگاهي‌از
سرسبز و رنگ خوش سفره اين نگذاريد نكنيد ، ويرانه را جنگل
بماند ، سبز همچنان كوهها اين بگذاريد بميرد ، غربت در
و بلوط و چنار و سرو بلند غرور بدهيد اجازه
جاده تا منجيل كوههاي ابتداي از خندان برگهاي سوزني
و بماند محفوظ حيران گردنه عليه منتهي و خلخال به اسالم
هم به درختان وبرگ شاخ از شده ايجاد سبز تونلهاي همچنان
به كشيدن نفس فرصت و بگويند آمد خوش مسافران به پيوسته
مهيب غرش صداي ديگر تا بدهيد بي‌نظير و طبيعت‌زيبا اين
هر مسلمابراي ديگر ، هاي..نگذاريد و نشنوند را اره‌ها
سرازير شمال طرف به البرز كوههاي سوي آن از كه مسافري
زيباي چشم‌انداز منجيل تونل سومين از عبور از پس.مي‌شود
در را سرسبز درختان از شده داده كوههاي‌زينت
.ببيند خود چشمان مقابل
دامنه حد از بيش عرياني مي‌شود تاسف مايه آنچه اكنون
پوشيده دور نه‌چندان روزگاري كه است البرز كوههاي شمالي
از كه عاقلي بيننده هر همه اين با.بود بيشه و جنگل از
جنگلهاي كه درمي‌يابد صراحت به مي‌كند عبور سبز نوار اين
انگيزه‌هاي با و انسانها جفاي اثر در مظلومانه شمال
قرار نابودي معرض در سودجويانه انگيزه جمله از متفاوت
نظر همه از تا است شده باعث كاري جفا اين.گرفته‌اند
تاثير تحت (مازندران چه -گيلان چه) شمال منطقه اكوسيستم
علمي روشهاي ساده‌ترين زيرا.گيرد قرار جنگل تخريب جريان
برداشت عمل و نشده گرفته كار به جنگل از استفاده جهت در
عمل اين و است نگرفته صورت (جايگزين) كاشت عمل با همگام
منطقه در مخرب سيلابهاي وسيله به خاك شديد فرسايش باعث
شده تخريب اماكن در كه است اين است مسلم آنچه.است شده
به كاري نهال سيلابي ، دامنه‌هاي ويژه به درخت ، از خالي و
و سريع‌الرشد مطلوب نهال از يا و نگرفته صورت موقع
سهل‌انگاري اين براثر و است نشده استفاده محيط با سازگار
حالي‌كه در.است شده سلب جنگل از مجدد حيات فرصت
پوشش با منطقه خاك به بخشيدن كيفيت و موقع به بازبيني
مانع سريع ، جايگزيني بر علاوه مي‌توانست مناسب درختي
غيرعلمي قطع متاسفانه.گردد سيلابي و رودخانه‌اي تخريب
مدافع ضعيف‌ترين با معمولا كه جنگلي درختان بي‌رويه و
با استاندارد از غير برخورد و است بوده همراه قانوني
زمين ناهمواريهاي اخير سالهاي در جنگل ، درختان و نباتات
جنگلي ، بحران ايجاد بر علاوه كه است نموده چندان دو را
نيز را منطقه دامپروري امنيت و كشاورزي ماهيت نوعي به
خوردن بهم در مي‌توان را عمل اين.است نموده زده نگران
ومناطق البرز دردامنه‌هاي ناموزون‌دامپروري تركيب
روندوهجوم اين ادامه كه نمود مشاهده وضوح به ييلاقي
در طولاني مدت براي جنگل درون به منطقه بيشتردامهاي
نمونه بود ، خواهد تخريبجنگل براي ديگري مضاعف عمل سال ،
و بيابان به جنگلي منطقه فرسايشي‌وتبديل بارزچرخه
مي‌توان‌درمنطقه راحتي به را آن سالانه پيشروي
چند كه حالي در.نمود مشاهده (اردبيل مسيرجاده)آستارا
عدم و خاكي ثبات آذربايجان و ايران مرز طرف آن قدم
منطقي ، بهره‌برداري و جنگل از اصولي حفاظت علت به فرسايش ،
سويه دو نگاه از مي‌توان و مي‌باشد توجه قابل
تحول در گرفت‌كه نتيجه‌را اين مناطق ، اين به
طبيعت ، ديناميك بودن پيچيده زمين‌عليرغم ناهمواريهاي
پوشش و وهوايي آب موقعيت از ناشي مختلف فرآيندهاي مهم
آن سيستم حفظ و زمين تثبيت‌ساختار در كه مي‌باشد گياهي
مناطق گونه اين با غيراصولي برخورد و مي‌باشد موثر بسيار
تغيير بروز موجب دارند ، نباتي گياهي‌و آميختگي كه
منطقه خاكي جبران‌ناپذير تكتونيكي‌واختلالات شكلهاي
منطقه ويرانگر سيلابهاي به مي‌توان نمونه براي.مي‌گردد
علاوه كه كرد اشاره مازندران در نكاء و گيلان ماسوله‌در
خود از جاني سنگين تلفات محيطي ، تخريبهاي‌فراوان بر
عامل عامل ، چيست؟ واقعا علت.گذاشتند جاي بر
!وغيرمترقبه؟ طبيعي يا است انساني
حالت‌مناسب بي‌رويه قطع اثر جنگلي‌بر پوشش كه هنگامي
كمبود علت به آن‌منطقه خاك بدهد دست رااز خود وتراكمي
برابر در آنها بين شده ايجاد فاصله و درختان برگ و شاخ
(تابستان خصوصا) فصلي رگبارهاي‌تند و شديد بارانهاي
با و مي‌دهد دست از را خود ومقاومت مانده بي‌دفاع
شكل درمنطقه سيلابها مرگبارترين تند ، بارش كمترين
گونه اين ومازندران گيلان تاريخ در مي‌توان آيا مي‌گيرد ،
را (خاكي اختلال) تكتونيكي تغييرات گونه اين يا سيلابها
قبل كمي) گذشته چندان نه دوران در نمود؟ پيدا
درآمدزايي اهميت و چوب كارخانه‌هاي بي‌رويه احداث از
غالبا كه شمال جنگلهاي درختان نوع علت به و(وچوب درخت
اين مي‌باشند ، آلش و بلوط نوع از برگ پهن درختان از
و ريز شاخه‌هاي تراكم و بودن پهن‌برگ خاطر به درختان
بي‌جان‌و برگهاي ريزش اثر بر سال طول در همواره درشت
پوشش پاييز ، فصل اواخر در خصوصا پوسيده ، برگهاي و شاخ
برخي در عامل اين ).مي‌نمايند ايجاد خاك روي بر ضخيمي
قطع و مرگ پاي صداي هنوز كه جنگلي محدود بسيار مناطق از
ديده عين به مانده‌اند ، درامان نوعي به و نرسيده بدانها
وانباشتگي برگها ريزش از ناشي تراكم اين اثر بر (مي‌شود
عمل مناطق اين ودر ضخيم‌شده خاك حفاظتي لايه آنها ،
طور به عامل اين كه.مي‌باشد ممكن حداقل فرسايش‌در
.نمي‌دهد مناطق اين به را خاكي اجازه‌فرسايش هرگز طبيعي
تعرض مورد جنگلي‌كه مناطق تمام اخير ساليان طي در اما
- شاندرمن بخش از اولم" جنگلهاي اندهمانند گرفته قرار
درختان از بي‌رويه كه برداشتهايي و "...سرو پره -ماسال
به رودخانه‌اي خصوصا خاكي ، فرسايش است ، شده منطقه اين
نواحي از بسياري و نموده پيشروي مناطق اين در سرعت
دست از را خود درختي و گياهي پناهگاه مناطق اين روستايي
عامل هر قبال در منطقه تا شده باعث عامل اين و داده‌اند
هرازگاهي كه فصلي تندبادهاي وزش.نمايد آسيبپذير طبيعي
خساراتي و مي‌پيوندند وقوع به زمستان و پائيز فصول در
نتيجه مي‌گذارند ، به‌جاي خود از كه انساني بعضا و طبيعي
حوادث اين برابر در شده تضعيف جنگلي فضاي ضعيف مقاومت
ديگر ، ناگفته نكته صدها و شده ذكر دلايل تمام با.مي‌باشد
يافتگي مي‌گرددشدت رنجش‌خاطر باعث بيشتر كه آنچه
كه مي‌باشد انساني عوامل توسط منطقه جنگلهاي تخريب
به نابخردانه آن ، تخريب تلخ نتايج از بودن آگاه علي‌رغم
همين به وضعيت اگر و مي‌باشند مشغول درختان قمع و قلع
جنگلهاي از كه كشيد نخواهد طول چيزي برود پيش منوال
در ازآن داستاني فقط گيلان ، منطقه خصوصا شمال ، واقعي
پيامدهاي.ماند خواهد باقي بعدي نسلهاي براي كتابها
تغييرات از ناشي حرارتي تراكم خاك ، فرسايش چون نامطلوبي
پوشش نابودي و تقليل مهمتر همه از و رطوبت كاهش جوي ،
اگر و است شده نمايان تمامتر هرچه وضوحي به..و گياهي
جنگلهاي در گسترش حال در فرسايشي سيستم بجنبيم ، دير
سودجويانه فعاليت از ناشي است سيستمي متاسفانه كه شمال
تمام نهاد ، نام انساني فرسايش آن‌را مي‌توان و انساني
عامل اين كه چرا گرفت خواهد بر در را سبز سفره اين پيكره
جلو مورفولوژي اصلي طبيعي عوامل از انساني تخريب يعني
.است افتاده
درو يزدان‌پناه كيومرث
:منابع
خيام مقصود ترجمه ;دريو ماكس /ژئومورفولوژي مباني -1
كشاورز كريم /گيلان -2
و سرب بدون بنزين عرضه در تاملي
!...مشكل‌ها افتاد ولي :آن پيامدهاي
اخير سالهاي در تهران هواي آلودگي تحمل غيرقابل وضعيت
پاره‌اي درپيش‌گرفتن به را مسئول دستگاههاي به‌ناچار
آلودگي اين اصلي عامل كه آنجا از.است واداشته راه‌حل‌ها
پيشنهادي راه‌حل هر بايد ، قاعده به بنا.است شده شناخته
بيش ، و كم امروزه.شود ارائه و طراحي عامل اين به باتوجه
شهر هواي آلودگي اصلي علت خودروها كه مي‌دانند همگان
حمل وسايل كمبود نخست ، عمده ، دليل دو به مي‌باشند ، تهران
اتومبيل از استفاده به وامي‌دارد را مردم كه عمومي نقل و
به‌ويژه خودروها روزافزون شمار دوم.روي‌بياورند شخصي
با مقايسه در كه است تهران در فرسوده و كهنه خودروهاي
يكي تا.مي‌باشد حيرت‌انگيز رقمي جهان ، پايتخت‌هاي ديگر
از مسئول دستگاههاي هماهنگي با بود ، قرار پيش سال دو
طرح محيطزيست حفاظت سازمان و معادن و صنايع وزارت جمله
تهران شهر در فرسوده و قديمي خودروهاي احسن به تبديل
طبق قديمي و كهنه اتومبيل‌هاي يعني.درآيد به‌اجرا
و خريداري آنها صاحبان از كارشناسي قيمت با ضوابطي
شبكه همكاري با و داخلي توليدات محل از شودو جمع‌آوري
اقشار از كه خودروها قبيل اين صاحبان به كشور بانكي
جديد خودرو اقساط به‌صورت مي‌باشند ، جامعه كم‌درآمد
به‌اجرا جهان كشورهاي از بسياري در طرح اين.گردد واگذار
متوجه ضرري و زيان آنكه بدون آن براساس و است درآمده
خودروهاي دارندگان از نفر هزاران يعني كم‌درآمد شهروندان
شهر يك در خودروها و نقل و حمل شبكه مرور به شود ، قديمي
.مي‌شود نوسازي
صاحبان طولاني انتظار و دستگاهها تصميمات گيرودار در اما
حل براي تهران شهر جمعيت آن از مهمتر و قديمي خودروهاي
بيشتر در ناگهان ، پيش‌گفته ، طرح طريق از هوا آلودگي معضل
بنزين جايگزين سرب بدون بنزين تهران ، بنزين‌هاي پمپ
مثبت حركتي به‌هرحال كه اقدامي.شد سربدار يا معمولي
سرب مقدار به‌ويژه تهران شهر هواي آلودگي كاهش براي
آنكه از پيش تصميم ، اين اما.مي‌شود محسوب هوا در موجود
كم‌بنيه ساختار و بنيه كند كمك هوا آلودگي كاهش به
گرفته هدف را تهران ساكن كم‌درآمد خانواده‌هاي اقتصاد
استفاده اثر بر دست‌دوم اتومبيل‌هاي كه معنا اين به است ،
براي و شده مكرر فني نقص دچار عملا سرب بدون بنزين از
حق.مي‌آورد ببار اقتصادي سنگين زيان‌هاي آنها صاحبان
اقدام اين به‌جاي خودرو احسن به تبديل طرح كه بود اين
كم‌درآمد مردم متوجه ضرري تا درمي‌آمد به‌اجرا يكسويه
همواره شهري مرفه و پردرآمد قشر كه بهخصوصنشود
و سوخت به‌طوركلي و بنزين يارانه محل از را سود بيشترين
اقشار اين سرب ، بدون بنزين طرح در اما است ، برده انرژي
سوخت ، يارانه از بي‌آنكه مي‌بينند ، ضرر كه هستند كم‌درآمد
.باشند داشته درخوري سهم
بروز آتي ماههاي در نشده‌اي پيش‌بيني مشكلات حال اين در
:شود اقدام آنها از پيشگيري براي بايد كه مي‌كند
قديمي خودروهاي سرب ، بدون بنزين از استفاده به‌دليل -1
شدت بر و شده روغن‌سوزي و سيلندرها شديد فرسودگي دچار
.مي‌شود افزوده تهران هواي آلودگي
عده‌اي كه مي‌شود شنيده گريخته و جسته و هم‌اكنون از -2
تهران به شهرستانها از معمولي بنزين انباشت و حمل درصدد
دربرداشته مهلكي زيان‌هاي و خطرات مي‌تواند كه مي‌باشند
سياه بازار به باتوجه مي‌تواند كار اين كه به‌خصوص.باشد
پردرآمد اما غيرمجاز شغل يك به تهران در معمولي بنزين
.شود تبديل
كشور نفت متوليان كه مي‌گويند صاحبنظران از برخي -3
به افزودن براي" اي.بي.تي.ام" ماده كردن وارد درصدد
خودروها انواع براي آن بهسوزي به‌منظور سرب بدون بنزين
براي كه شديدي خطر به‌دليل ماده اين مصرف اما.مي‌باشند
آبهاي منابع و دارد زنده موجودات ديگر و انسان سلامتي
متحده ايالات در مي‌كند ، آلوده به‌شدت را زيرزميني
يعني.است شده ممنوع جهان ديگر مناطق از بسياري و آمريكا
كمتري خطر سربدار ، يا معمولي بنزين مصرف كلي مقايسه در
"اي.بي.تي.ام" ماده با آميخته بنزين با مقايسه در
بدون بنزين طرح مجري و مسئول دستگاههاي اما.دربردارد
خودروهاي به‌احسن تبديل طرح اجراي تا مي‌توانند سرب
به‌همراه تهران بنزين پمپ‌هاي در معقول به‌نسبتي فرسوده ،
وارد از تا كنند عرضه هم معمولي بنزين سرب ، بدون بنزين
شهري كم‌درآمد اقشار به اقتصادي سنگين خسارات شدن
آلودگي و روغن‌سوزي و فني نقص بروز از و شود جلوگيري
از و آيد به‌عمل پيشگيري قديمي خودروهاي توسط هوا بيشتر
از معمولي بنزين خطرناك قاچاق گسترش و آمدن به‌وجود
در بنزين نوع اين شدن انبار يا و تهران به شهرستانها
پلاك خريد طرح حال عين در.شود جلوگيري خانه‌ها ،
بيشتر در كه جديد خودروهاي متقاضيان توسط قديمي خودروهاي
.باشد مفيد مي‌تواند بيشتر مي‌شود اجرا جهان كشورهاي
طرح ، يك منفي پيامدهاي و خطرات از پيشگيري در شهامت ابراز
.بود خواهد كشور و مردم به‌سود و است بزرگي موفقيت خود
تهران - نورمحمدي شيرزاد مهندس
بازتاب
باشيم همراه طبيعت با
طي همشهري ، زيست محيط ستون هميشگي خوانندگان از يكي
درختان قطع مورد در چاپ‌شده مطالب به نامه‌اي ارسال
مناطق در آبها منابع و زيست محيط شديد آلودگي جنگلي ،
مشاهدات وي.است نموده اشاره شمال ويژه به كشور مختلف
به كه سفري در محيطي زيست آلودگيهاي از را خودش عيني
را آن و است داشته كشور شمالي مناطق از خانواده همراه
نامه اين در است ناميده آرام و زيبا طبيعت تدريجي مرگ
:مي‌پردازيم آن از خلاصه‌اي به كه داده شرح
***
زباله‌هاي پراكنده‌شدن از صحنه‌هايي مسافرت ، مسير طول در
آزرده را طبيعت دوستدار هر دل كه) بي‌توجه مسافران
آزار را چشم آرام طبيعت اين از گوشه‌هايي در (مي‌كند
مواد را جنگل محيط گرفته‌تا دريا ساحل ازميدهد
روغن ، و هوا فيلتر اتومبيل ، سوخته روغن شيميايي ، خطرناك
در اين و است فراگرفته..و صنعتي و خانگي زباله‌هاي
آلوده‌كنندگان از يكي نيز منطقه خود اهالي كه است حالي
چراي جنگلي ، درختان بي‌رويه قطع طريق از زيست محيط اصلي
آب اصلي منابع آلوده‌كردن مراتع ، در دامها بي‌رويه
زباله‌هاي خطرناك ، شيميايي مواد انواع ريختن رودخانه‌ها ،
.هستند...و رودخانه‌ها داخل در خانگي و صنعتي
سال در باران ريزش كمبود عوامل ، اين كنار در متاسفانه
باعث نيز منطقه رودخانه‌هاي اغلب خشكي همچنين و گذشته
.است شده محيطي زيست آلودگيهاي گسترده‌ترشدن
مقابل در مسئوليت احساس سفر ، طول در اگر من عقيده به
شاهد دوباره روزي دهيم ، شايد پرورش خود در را طبيعت
و پرندگان زيباي آواز شنيدن قطع‌شده ، درختان مجدد رويش
را طبيعت مسلم حق و بوده كوهساران از آب دل‌انگيز ريزش
و برگردانيده آن به دوباره تنفس براي مجدد بازپيرائي با
درخشان تمدن و فرهنگ طول در را تاريك نقطه و معضل اين
آن بازتاب كه طبيعت به نسبت نوعدوستي و همكاري با ايراني
.كنيم رفع برمي‌گردد ، بعد نسلهاي و انسانها ما خود به
تهران - فياضي رضا
|
