شماره‌ 2448‏‎ ‎‏‏،‏‎ 12 JUL2001 ‎‏‏،‏‎ پنج‌شنبه‌21تير1380‏‎
Front Page
National
International
Across Iran
Metropolitan
Features
Life
Free Tribune
Business
Stocks
Sports
Religion
Science/Culture
Arts
Articles
Last Page
اهل‌بيت‌‏‎ (‎پاياني‌‏‎ بخش‌‏‎)‎ قرآن‌‏‎ ماوعالمان‌‏‎
علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎ (‎ص‌‏‎)‎پيامبر‏‎

زيبايي‌شناسي‌‏‎ و‏‎ دين‌‏‎

اهل‌بيت‌‏‎ (‎پاياني‌‏‎ بخش‌‏‎)‎ قرآن‌‏‎ ماوعالمان‌‏‎
علم‌‏‎ راسخان‌در‏‎ (‎ص‌‏‎)‎پيامبر‏‎


"العرش‌‏‎ علي‌‏‎ استوي‌‏‎ ثم‌‏‎" آيه‌‏‎ نقد ، ‏‎ مورد‏‎ مقاله‌‏‎ در‏‎ :سوال‌ 12‏‎
در‏‎ عرش‌‏‎ چون‌‏‎ شده‌ ، ‏‎ گفته‌‏‎ سپس‌‏‎ و‏‎ ذكر‏‎ متشابهات‌‏‎ نمونه‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎
يافت‌ ، ‏‎ استقرار‏‎ معني‌‏‎ به‌‏‎ استوي‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ حكمروايي‌‏‎ تخت‌‏‎ ما‏‎ عرف‌‏‎
بر‏‎ وي‌‏‎ حكمروايي‌‏‎ مظهر‏‎ خدا‏‎ عرش‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌فهميم‌‏‎ آيه‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎
از‏‎ بيشتر‏‎ بخواهيم‌‏‎ اگر‏‎ كه‌‏‎ شده‌‏‎ تاكيد‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ عالم‌‏‎
را‏‎ آن‌‏‎ بر‏‎ خداوند‏‎ استيلاي‌‏‎ و‏‎ عرش‌‏‎ چگونگي‌‏‎ و‏‎ بفهميم‌‏‎ آيه‌‏‎ اين‌‏‎
.است‌‏‎ تاويل‌‏‎ ناصواب‏‎ دنباله‌روي‌‏‎ و‏‎ حد‏‎ از‏‎ تجاوز‏‎ دريابيم‌ ، ‏‎
مي‌باشد؟‏‎ پذيرش‌‏‎ قابل‌‏‎ حد‏‎ چه‌‏‎ تا‏‎ مطالب‏‎ اين‌‏‎
رازي‌‏‎ فخر‏‎ قول‌‏‎ از‏‎ را‏‎ سخنان‌‏‎ اين‌‏‎ نقد‏‎ ابتدا‏‎ ما‏‎:پاسخ‌‏‎
آيه‌ ، ‏‎ همين‌‏‎ آل‌عمران‌ ، ‏‎ سوره‌‏‎ آيه‌ 7‏‎ ذيل‌‏‎ در‏‎ وي‌‏‎.مي‌آوريم‌‏‎
كرده‌‏‎ ذكر‏‎ مثال‌‏‎ به‌عنوان‌‏‎ را‏‎ "العرش‌‏‎ علي‌‏‎ استوي‌‏‎ ثم‌‏‎" يعني‌‏‎
پس‌‏‎ نيست‌ ، ‏‎ مكان‌‏‎ در‏‎ خداوند‏‎ قطعي‌‏‎ دليل‌‏‎ بنابر‏‎":مي‌گويد‏‎
چون‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ رفته‌‏‎ به‌كار‏‎ مجاز‏‎ آيه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ مي‌فهميم‌‏‎
لغوي‌‏‎ دلايل‌‏‎ مبتني‌بر‏‎ ديگري‌‏‎ بر‏‎ يكي‌‏‎ ترجيح‌‏‎ زيادند ، ‏‎ مجازها‏‎
براساس‌‏‎ خداوند‏‎ صفات‌‏‎ و‏‎ ذات‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ گفتن‌‏‎ سخن‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ ظني‌‏‎ و‏‎
(‎‏‏11‏‎)".است‌‏‎ باطل‌‏‎ مسلمين‌‏‎ اجماع‌‏‎ به‌‏‎ گمان‌ ، ‏‎
عرش‌‏‎ مي‌گوييد‏‎ شما‏‎ وقتي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ رازي‌‏‎ فخر‏‎ سخن‌‏‎ معناي‌‏‎
واسعي‌‏‎ باب‏‎ مجاز‏‎ اينكه‌‏‎ به‌‏‎ توجه‌‏‎ با‏‎ است‌‏‎ حكمروايي‌‏‎ براي‌‏‎ مجاز‏‎
.نمي‌باشد‏‎ اتكا‏‎ قابل‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ گمان‌‏‎ يك‌‏‎ شما‏‎ گزينه‌‏‎ دارد ، ‏‎
و‏‎ استيلا‏‎ از‏‎ كنايه‌‏‎ "برعرش‌‏‎ استوا‏‎"تعبير‏‎ اينكه‌‏‎ است‌‏‎ ممكن‌‏‎
.برسد‏‎ نظر‏‎ به‌‏‎ قطعي‌‏‎ روشن‌و‏‎ ابتدا‏‎ شده‌ ، ‏‎ دانسته‌‏‎ حكمروايي‌‏‎
رفته‌ ، ‏‎ كار‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ ديگري‌‏‎ آيات‌‏‎ در‏‎ عرش‌‏‎ كلمه‌‏‎ كه‌‏‎ كنيد‏‎ دقت‌‏‎ اما‏‎
در‏‎ پروردگار‏‎ عرش‌‏‎ حمل‌‏‎" از‏‎ سخن‌‏‎ حاقه‌‏‎ سوره‌‏‎ آيه‌ 17‏‎ در‏‎ مثلا‏‎
يومئذ‏‎ فوقهم‌‏‎ ربك‌‏‎ عرش‌‏‎ ويحمل‌‏‎" شده‌‏‎ مطرح‌‏‎ "نفر‏‎ توسط 8‏‎ قيامت‌‏‎
آيه‌ 7‏‎ در‏‎ آمده‌ ، ‏‎ مومن‌‏‎ سوره‌‏‎ درآيه‌ 7‏‎ آن‌‏‎ شبيه‌‏‎ و‏‎ "ثمانيه‌‏‎
از‏‎ حال‌‏‎ "الماء‏‎ علي‌‏‎ عرشه‌‏‎ وكان‌‏‎" شده‌‏‎ گفته‌‏‎ نيز‏‎ هود‏‎ سوره‌‏‎
چه‌‏‎ تشبيه‌ ، ‏‎ و‏‎ مجاز‏‎ استمداد‏‎ به‌‏‎ شما‏‎ مي‌پرسيم‌‏‎ مقاله‌‏‎ نويسنده‌‏‎
عرش‌ ، ‏‎ همان‌‏‎ يعني‌‏‎ "خداوند‏‎ حكمروايي‌‏‎ مظهر‏‎" حمل‌‏‎ براي‌‏‎ معنايي‌‏‎
"خدا‏‎ عرش‌‏‎ بودن‌‏‎ برآب‏‎" براي‌‏‎ شرحي‌‏‎ چه‌‏‎ و‏‎ نفر‏‎ توسط 8‏‎ هم‌‏‎ آن‌‏‎
مي‌يابيد؟‏‎
كلمه‌‏‎ شما‏‎ استشهاد‏‎ مورد‏‎ آيه‌‏‎ ابتداي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ اين‌‏‎ ديگر‏‎ سوال‌‏‎
به‌‏‎ تاخير‏‎ و‏‎ تراخي‌‏‎ براي‌‏‎ بوده‌ ، ‏‎ سپس‌‏‎ معني‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ آمده‌‏‎ "ثم‌‏‎"
حكمروايي‌‏‎ تخت‌‏‎ بر‏‎ سپس‌‏‎":مي‌شود‏‎ چنين‌‏‎ معنا‏‎ و‏‎ مي‌رود‏‎ كار‏‎
:پرسيد‏‎ بايد‏‎ (‎آيه‌‏‎ قبلي‌‏‎ عبارت‌‏‎ به‌‏‎ توجه‌‏‎ با‏‎)‎ "يافت‌‏‎ استيلا‏‎
را‏‎ استيلا‏‎ اين‌‏‎ زمين‌‏‎ و‏‎ آسمانها‏‎ خلقت‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ خداوند‏‎ چگونه‌‏‎
سلطه‌‏‎ آفرينش‌ ، ‏‎ با‏‎ همزمان‌‏‎ يا‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ قبل‌‏‎ آيا‏‎ و‏‎ آورد‏‎ دست‌‏‎ به‌‏‎
نداشت‌؟‏‎ استيلايي‌‏‎ و‏‎
و‏‎ نيست‌‏‎ سوالات‌‏‎ پاسخگوي‌‏‎ شده‌‏‎ ارائه‌‏‎ روش‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌كنيد‏‎ ملاحظه‌‏‎
به‌‏‎ گمان‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ گمان‌‏‎ بر‏‎ مبتني‌‏‎ تنها‏‎ بدهد ، ‏‎ پاسخي‌‏‎ هم‌‏‎ اگر‏‎
نشان‌‏‎ اينكه‌‏‎ براي‌‏‎ ما‏‎ (‎‎‏‏12‏‎)‎.ندارد‏‎ حق‌‏‎ از‏‎ بهره‌اي‌‏‎ قرآن‌‏‎ تصريح‌‏‎
مقابل‌‏‎ در‏‎ حد‏‎ چه‌‏‎ تا‏‎ ادعا‏‎ مورد‏‎ مجازيابي‌‏‎ و‏‎ تشبيه‌‏‎ روش‌‏‎ دهيم‌‏‎
يادآور‏‎ را‏‎ آيات‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ بعضي‌‏‎ ترجمه‌‏‎ است‌ ، ‏‎ ضعيف‌‏‎ متشابه‌‏‎ آيات‌‏‎
آسمانها‏‎ نور‏‎ خداوند‏‎":‎آمده‌‏‎ نور‏‎ سوره‌‏‎ آيه‌ 35‏‎ در‏‎ مي‌شويم‌ ، ‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ چراغداني‌‏‎ همانند‏‎ خداوند‏‎ نور‏‎ مثل‌‏‎ است‌ ، ‏‎ زمين‌‏‎ و‏‎
شفاف‌‏‎ حبابي‌‏‎.‎گيرد‏‎ قرار‏‎ حبابي‌‏‎ در‏‎ چراغ‌‏‎ آن‌‏‎ باشد ، ‏‎ چراغي‌‏‎ آن‌‏‎
روغني‌‏‎ با‏‎ چراغ‌‏‎ اين‌‏‎ فروزان‌ ، ‏‎ ستاره‌‏‎ يك‌‏‎ همچون‌‏‎ درخشنده‌‏‎ و‏‎
كه‌‏‎ شده‌‏‎ گرفته‌‏‎ زيتوني‌‏‎ بركت‌‏‎ پر‏‎ درخت‌‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ مي‌شود‏‎ افروخته‌‏‎
سجده‌‏‎ سوره‌‏‎ آيه‌ 5‏‎ در‏‎".‎.‎غربي‌‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ شرقي‌‏‎ نه‌‏‎
سوي‌‏‎ به‌‏‎ آسمان‌‏‎ از‏‎ را‏‎ جهان‌‏‎ اين‌‏‎ امور‏‎ (خداوند‏‎)":‎مي‌فرمايد‏‎
از‏‎ سال‌‏‎ هزار‏‎ آن‌‏‎ مقدار‏‎ كه‌‏‎ روزي‌‏‎ در‏‎ سپس‌‏‎ مي‌كند ، ‏‎ تدبير‏‎ زمين‌‏‎
".مي‌رود‏‎ بالا‏‎ او‏‎ سوي‌‏‎ به‌‏‎ مي‌شماريد‏‎ شما‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ سالهايي‌‏‎
در‏‎ راسخان‌‏‎" آگاهي‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ دلايلي‌‏‎ بر‏‎ علاوه‌‏‎:سوال‌ 13‏‎
اهل‌بيت‌‏‎ و‏‎ (ص‌‏‎)پيامبر‏‎ از‏‎ شد ، ‏‎ ذكر‏‎ متشابهات‌‏‎ حقيقت‌‏‎ از‏‎ "علم‌‏‎
در‏‎ راسخان‌‏‎" مصاديق‌‏‎ به‌‏‎ راجع‌‏‎ و‏‎ باب‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ سخناني‌‏‎ چه‌‏‎ ايشان‌‏‎
است‌؟‏‎ شده‌‏‎ ذكر‏‎ "علم‌‏‎
در‏‎ راسخان‌‏‎ ما‏‎ كه‌‏‎ گفته‌اند‏‎ صراحت‌‏‎ به‌‏‎ بزرگواران‌‏‎ آن‌‏‎:پاسخ‌‏‎
علامه‌‏‎ مرحوم‌‏‎).‎مي‌دانيم‌‏‎ را‏‎ متشابهات‌‏‎ تاويل‌‏‎ و‏‎ هستيم‌‏‎ علم‌‏‎
بسيار‏‎ كه‌‏‎ دارند‏‎ قرآني‌‏‎ استدلالي‌‏‎ مورد‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ طباطبايي‌‏‎
(.آورد‏‎ خواهيم‌‏‎ ادامه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ است‌‏‎ زيبا‏‎ و‏‎ لطيف‌‏‎
دست‌‏‎ كه‌‏‎ حالي‌‏‎ در‏‎ (‎ص‌‏‎)‎خدا‏‎ رسول‌‏‎ كه‌‏‎ شده‌‏‎ نقل‌‏‎ طبرسي‌‏‎ احتجاج‌‏‎ در‏‎
در‏‎ مردم‌ ، ‏‎ اي‌‏‎":فرمودند‏‎ داشتند‏‎ دست‌‏‎ در‏‎ را‏‎ (‎ع‌‏‎)‎اميرالمومنين‌‏‎
كنيد‏‎ نظر‏‎ محكماتش‌‏‎ در‏‎ و‏‎ بفهميد‏‎ را‏‎ آياتش‌‏‎ و‏‎ بينديشيد‏‎ قرآن‌‏‎
كه‌‏‎ كسي‌‏‎ جز‏‎ قسم‌‏‎ خدا‏‎ به‌‏‎ ننماييد ، ‏‎ پيروي‌‏‎ آن‌‏‎ متشابهات‌‏‎ از‏‎ و‏‎
".نمي‌كند‏‎ شرح‌‏‎ برايتان‌‏‎ را‏‎ آنها‏‎ معناي‌‏‎ گرفته‌ام‌‏‎ را‏‎ او‏‎ دست‌‏‎
نقل‌‏‎ مضمون‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ روايت‌‏‎ چندين‌‏‎ كافي‌‏‎ اصول‌‏‎ در‏‎ همچنين‌‏‎ (‎‎‏‏13‏‎)‎
و‏‎ هستند‏‎ (‎ص‌‏‎)‎محمد‏‎ آل‌‏‎ و‏‎ محمد‏‎ تنها‏‎ علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎ كه‌‏‎ گرديده‌‏‎
دهها‏‎ نيز‏‎ و‏‎ (‎‎‏‏14‏‎)مي‌دانند‏‎ را‏‎ تشابهات‌‏‎ تاويل‌‏‎ كه‌‏‎ ايشانند‏‎
شده‌‏‎ ذكر‏‎ محتوا‏‎ همين‌‏‎ با‏‎ روايي‌‏‎ مجامع‌‏‎ ساير‏‎ در‏‎ ديگر‏‎ روايت‌‏‎
.است‌‏‎
به‌‏‎ اشاره‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ (ع‌‏‎)‎اميرالمومنين‌‏‎ احاديث‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ در‏‎
او‏‎ به‌‏‎ خدا‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎ از‏‎ خدا‏‎ رسول‌‏‎:فرموده‌‏‎ آيه‌‏‎
در‏‎ قيامت‌‏‎ تا‏‎ علم‌‏‎ اين‌‏‎ همواره‌‏‎ و‏‎ آموخت‌‏‎ من‌‏‎ به‌‏‎ او‏‎ و‏‎ آموخته‌‏‎
(‎‏‏15‏‎).بود‏‎ خواهد‏‎ ما‏‎ نسل‌‏‎
امكان‌‏‎" كه‌‏‎ بود‏‎ شده‌‏‎ مطرح‌‏‎ مقاله‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎ نيز‏‎ شبهه‌اي‌‏‎:نكته‌‏‎
و‏‎ صالح‌‏‎ شخصيت‌‏‎ از‏‎.‎كند‏‎ غيب‏‎ علم‌‏‎ ادعاي‌‏‎ قرآن‌‏‎ به‌‏‎ عالم‌‏‎ ندارد‏‎
.بشمارد‏‎ رهبري‌‏‎ و‏‎ زعامت‌‏‎ مستحق‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ بعيد‏‎ مومن‌‏‎
باعث‌‏‎ آن‌‏‎ كتمان‌‏‎ كه‌‏‎ آنگاه‌‏‎ خود‏‎ برجسته‌‏‎ صفات‌‏‎ بيان‌‏‎ گفت‌‏‎ بايد‏‎
آيات‌‏‎ كريم‌‏‎ قرآن‌‏‎ در‏‎ و‏‎ است‌‏‎ وظيفه‌‏‎ يك‌‏‎ شود‏‎ ديگران‌‏‎ محروميت‌‏‎
نقل‌‏‎ خودشان‌‏‎ از‏‎ را‏‎ (ع‌‏‎)‎عظام‌‏‎ انبياء‏‎ توصيف‌‏‎ كه‌‏‎ هست‌‏‎ فراواني‌‏‎
(ع‌‏‎)‎عيسي‌‏‎ حضرت‌‏‎ سوره‌آل‌عمران‌ ، ‏‎ آيه‌ 49‏‎ برحسب‏‎مي‌كند‏‎
و‏‎ كوران‌‏‎ شفاي‌‏‎ و‏‎ گل‌‏‎ از‏‎ پرنده‌‏‎ برآفريدن‌‏‎ خود‏‎ توانايي‌‏‎ از‏‎
از‏‎ دادن‌‏‎ غيبي‌‏‎ خبر‏‎ و‏‎ مردگان‌‏‎ كردن‌‏‎ زنده‌‏‎ و‏‎ پيسي‌‏‎ به‌‏‎ مبتلايان‌‏‎
ساخته‌اند‏‎ ذخيره‌‏‎ خانه‌هايشان‌‏‎ در‏‎ و‏‎ مي‌خورند‏‎ مردم‌‏‎ آنچه‌‏‎
حضرت‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌دهد‏‎ گزارش‌‏‎ سوره‌نمل‌‏‎ آيه‌16‏‎.‎مي‌داد‏‎ خبر‏‎
آموخته‌‏‎ پرندگان‌‏‎ زبان‌‏‎ ما‏‎ به‌‏‎":‎مي‌گفت‌‏‎ مردم‌‏‎ به‌‏‎ (ع‌‏‎)‎ سليمان‌‏‎
سوره‌‏‎ آيه‌ 55‏‎ براساس‌‏‎ ".‎است‌‏‎ شده‌‏‎ داده‌‏‎ ما‏‎ به‌‏‎ نعمتي‌‏‎ هر‏‎ واز‏‎
اين‌‏‎ خزائن‌‏‎ بر‏‎ مرا‏‎":فرمود‏‎ مصر‏‎ پادشاه‌‏‎ به‌‏‎ حضرت‌‏‎ آن‌‏‎ (‎ع‌‏‎)‎يوسف‌‏‎
...و‏‎ "هستم‌‏‎ دانا‏‎ نگاهباني‌‏‎ من‌‏‎ كه‌‏‎ بگمارد‏‎ سرزمين‌‏‎
و‏‎ محكم‌‏‎ آيه‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ (ره‌‏‎)‎طباطبايي‌‏‎ علامه‌‏‎ نظر‏‎:‎سوال‌ 14‏‎
چيست‌؟‏‎ متشابهات‌‏‎ تاويل‌‏‎ از‏‎ "علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎" آگاهي‌‏‎ متشابه‌‏‎
آيه‌‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ داشتند‏‎ عقيده‌‏‎ طباطبايي‌‏‎ علامه‌‏‎ مرحوم‌‏‎:‎پاسخ‌‏‎
"علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎" اينكه‌‏‎ اثبات‌‏‎ يا‏‎ نفي‌‏‎ صدد‏‎ در‏‎ اساسا‏‎ شريفه‌‏‎
بلكه‌‏‎ نيست‌ ، ‏‎ نمي‌دانند‏‎ يا‏‎ مي‌دانند‏‎ را‏‎ متشابهات‌‏‎ معناي‌‏‎
در‏‎ اصالتا‏‎ آيات‌‏‎ اين‌‏‎ تاويل‌‏‎ به‌‏‎ علم‌‏‎ بفرمايد‏‎ مي‌خواهد‏‎
كه‌‏‎ مي‌كند‏‎ ثابت‌‏‎ ديگر‏‎ دليل‌‏‎ گرچه‌‏‎ است‌ ، ‏‎ خداوند‏‎ انحصار‏‎
عطا‏‎ معصومش‌‏‎ اولياي‌‏‎ به‌‏‎ خود‏‎ اختصاصي‌‏‎ علم‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ خداوند‏‎
اولياي‌‏‎ اطلاع‌‏‎ موضوع‌‏‎ اين‌‏‎ اثبات‌‏‎ در‏‎ آنگاه‌‏‎.‎است‌‏‎ فرموده‌‏‎
لطيفي‌‏‎ بيان‌بسيار‏‎ متشابهات‌‏‎ تاويل‌‏‎ از‏‎ (ع‌‏‎)‎دين‌‏‎ معصوم‌‏‎
حقيقتي‌‏‎ كريم‌‏‎ قرآن‌‏‎:است‌‏‎ چنين‌‏‎ بيان‌‏‎ اين‌‏‎ خلاصه‌‏‎.آورده‌اند‏‎
مجيد‏‎ قرآن‌‏‎ هو‏‎ بل‌‏‎" است‌‏‎ ثبت‌‏‎ محفوظ‏‎ لوح‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ دارد‏‎ ماورايي‌‏‎
المبين‌‏‎ والكتاب‏‎" يا‏‎ و‏‎(‎‏‏22‏‎/بروج‌‏‎ سوره‌‏‎) "محفوظ‏‎ لوح‌‏‎ في‌‏‎
ام‌‏‎ في‌‏‎ انه‌‏‎ و‏‎ تعقلون‌‏‎ لعلكم‌‏‎ عربيا‏‎ قرآنا‏‎ جعلناه‌‏‎ انا‏‎
به‌‏‎ سوگند‏‎" يعني‌‏‎ (‎‏‏24‏‎/زخرف‌‏‎) ".حكيم‌‏‎ لعلي‌‏‎ لدينا‏‎ الكتاب‏‎
كه‌‏‎ باشد‏‎ داديم‌ ، ‏‎ قرار‏‎ عربي‌‏‎ آنراقرآني‌‏‎ ما‏‎ كه‌‏‎ روشنگر‏‎ كتاب‏‎
نزد‏‎ (‎لوح‌محفوظ‏‎)‎ ام‌الكتاب‏‎ در‏‎ آن‌‏‎ و‏‎ بينديشيد‏‎ آن‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎
".است‌‏‎ استوار‏‎ و‏‎ بلندپايه‌‏‎ ما‏‎
قرآن‌‏‎ حقيقت‌‏‎":‎مي‌نويسد‏‎ آيات‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ استناد‏‎ با‏‎ علامه‌‏‎
از‏‎ والاتر‏‎ و‏‎ بالاتر‏‎ امري‌‏‎ و‏‎ خداوند‏‎ نزد‏‎ در‏‎ شده‌ ، ‏‎ نازل‌‏‎
به‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ بندگان‌‏‎ نجات‌‏‎ براي‌‏‎ خداوند‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ عقلها‏‎ دسترسي‌‏‎
استناد‏‎ آيه‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ سپس‌‏‎.فرستاد‏‎ فرو‏‎ عربي‌‏‎ كتابي‌‏‎ صورت‌‏‎
الا‏‎ يمسه‌‏‎ لا‏‎ مكنون‌‏‎ كتاب‏‎ في‌‏‎ كريم‌‏‎ لقرآن‌‏‎ انه‌‏‎" كه‌‏‎ مي‌نمايد‏‎
است‌‏‎ گرانقدر‏‎ قرآني‌‏‎ آن‌‏‎" يعني‌‏‎ (‎‏‏79‏‎/ واقعه‌‏‎ سوره‌‏‎) "المطهرون‌‏‎
دسترسي‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ شدگان‌‏‎ پاك‌‏‎ جز‏‎ دارد‏‎ جاي‌‏‎ محفوظ‏‎ كتابي‌‏‎ در‏‎
و‏‎ محفوظ‏‎ لوح‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ قرآن‌‏‎ حقيقت‌‏‎:مي‌فرمايد‏‎ و‏‎ ".‎ندارند‏‎
پاكشان‌‏‎ خدا‏‎ كه‌‏‎ مطهرون‌‏‎ جز‏‎ است‌‏‎ مكنون‌‏‎ كتاب‏‎ و‏‎ ام‌الكتاب‏‎
("ع‌‏‎"معصوم‌‏‎ چهارده‌‏‎ يعني‌‏‎)‎ هستند‏‎ تطهير‏‎ آيه‌‏‎ مصداق‌‏‎ و‏‎ گردانده‌‏‎
كه‌‏‎ است‌‏‎ پروردگار‏‎ توسط‏‎ آنان‌‏‎ قلب‏‎ تطهير‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ نمي‌يابند‏‎ در‏‎
راسخ‌‏‎ را‏‎ آنان‌‏‎ و‏‎ گرديده‌‏‎ قلبشان‌‏‎ در‏‎ علم‌‏‎ استحكام‌‏‎ و‏‎ رسوخ‌‏‎ سبب‏‎
(‎‏‏16‏‎).دارند‏‎ آگاهي‌‏‎ تاويل‌‏‎ بر‏‎ كه‌‏‎ آنهايند‏‎ و‏‎ است‌‏‎ ساخته‌‏‎ علم‌‏‎ در‏‎
(ع‌‏‎)‎اطهار‏‎ ائمه‌‏‎ و‏‎ (ص‌‏‎)‎اكرم‌‏‎ رسول‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ شده‌‏‎ نقل‌‏‎:سوال‌ 15‏‎
ترتيب‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ آيا‏‎ و‏‎ هستند‏‎ "علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎" راس‌‏‎ در‏‎
عمران‌‏‎ آل‌‏‎ سوره‌‏‎ آيه‌ 7‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎ مصداق‌‏‎ هم‌‏‎ ديگراني‌‏‎
مي‌باشند؟‏‎
رواياتي‌‏‎ برحسب‏‎ شيعي‌ ، ‏‎ ديدگاه‌‏‎ و‏‎ نيست‌‏‎ صحيح‌‏‎ بيان‌‏‎ اين‌‏‎:‎پاسخ‌‏‎
شان‌‏‎ كه‌‏‎ رواياتي‌‏‎ و‏‎ آيات‌‏‎ نيز‏‎ و‏‎ آورديم‌‏‎ را‏‎ نمونه‌هايش‌‏‎ كه‌‏‎
ائمه‌‏‎ و‏‎ (ص‌‏‎)پيامبر‏‎ مختص‌‏‎ منحصرا‏‎ را‏‎ كريم‌‏‎ قرآن‌‏‎ تعيين‌‏‎
از‏‎ كه‌‏‎ زيبايي‌‏‎ بيان‌‏‎ موجب‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ و‏‎ مي‌داند‏‎ (‎ع‌‏‎)طاهرين‌‏‎
اين‌‏‎ در‏‎ علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اين‌‏‎ شد ، ‏‎ نقل‌‏‎ طباطبايي‌‏‎ علامه‌‏‎
از‏‎ بايد‏‎ ديگران‌‏‎ و‏‎ هستند‏‎ معصومين‌‏‎ حضرات‌‏‎ تنها‏‎ و‏‎ تنها‏‎ آيه‌ ، ‏‎
از‏‎ نقلهايي‌‏‎ خود‏‎ ادعاي‌‏‎ براي‌‏‎ ايشان‌‏‎ اما‏‎.‎بياموزند‏‎ آنها‏‎
اين‌‏‎ وي‌‏‎ شود‏‎ دقت‌‏‎ اگر‏‎ كه‌‏‎ آورده‌اند ، ‏‎ رازي‌‏‎ ابوالفتوح‌‏‎ تفسير‏‎
نظر‏‎ بيان‌‏‎ مقام‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ آنجا‏‎ و‏‎ كرده‌‏‎ نقل‌‏‎ ديگران‌‏‎ از‏‎ را‏‎ سخنان‌‏‎
به‌‏‎ مراد‏‎:كه‌‏‎ هست‌‏‎ (‎ع‌‏‎)بيت‌‏‎ اهل‌‏‎ تفسير‏‎ در‏‎":‎مي‌نويسد‏‎ است‌‏‎ خود‏‎
علم‌‏‎ از‏‎ ايشان‌‏‎ علم‌‏‎ كه‌‏‎ آنان‌‏‎ از‏‎ رسولند ، ‏‎ اهل‌بيت‌‏‎ علم‌‏‎ راسخان‌‏‎
از‏‎ جبرئيل‌‏‎ علم‌‏‎ و‏‎ جبرئيل‌‏‎ تلقين‌‏‎ از‏‎ رسول‌‏‎ علم‌‏‎ و‏‎ باشد‏‎ رسول‌‏‎
".محفوظ‏‎ لوح‌‏‎
شده‌‏‎ نقل‌‏‎ سني‌‏‎ و‏‎ شيعه‌‏‎ حديث‌‏‎ جوامع‌‏‎ در‏‎":نوشته‌اند‏‎ همچنين‌‏‎
اللهم‌‏‎:‎فرمودند‏‎.‎.‎.‎عباس‌‏‎ ابن‌‏‎ حق‌‏‎ در‏‎ (ص‌‏‎)رسول‌‏‎ حضرت‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎
اين‌‏‎ اولا‏‎ كه‌‏‎ بگوييم‌‏‎ بايد‏‎ "التاويل‌‏‎ علمه‌‏‎ و‏‎ في‌الدين‌‏‎ فقهه‌‏‎
نقل‌‏‎ هم‌‏‎ اگر‏‎ ثانيا‏‎ و‏‎ نشده‌‏‎ نقل‌‏‎ شيعي‌‏‎ حديثي‌‏‎ جوامع‌‏‎ در‏‎ حديث‌‏‎
شاگردي‌‏‎ از‏‎ را‏‎ فقاهتش‌‏‎ عباس‌‏‎ ابن‌‏‎ كه‌‏‎ همانطور‏‎ بود ، ‏‎ شده‌‏‎
را‏‎ تاويل‌‏‎ (‎لدني‌‏‎ علم‌‏‎ با‏‎ نه‌‏‎ و‏‎)‎ كرد‏‎ كسب‏‎ (ع‌‏‎)‎اميرالمومنين‌‏‎
.مي‌گرفت‌‏‎ تعليم‌‏‎ حضرت‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ نيز‏‎
لا‏‎":‎است‌‏‎ چنين‌‏‎ متشابه‌‏‎ و‏‎ محكم‌‏‎ آيه‌‏‎ قسمت‌آخر‏‎:نكته‌ 5‏‎
به‌‏‎ آمنا‏‎ يقولون‌‏‎ في‌العلم‌‏‎ الراسخون‌‏‎ و‏‎ الاالله‌‏‎ تاويله‌‏‎ يعلم‌‏‎
و‏‎ خدا‏‎ جز‏‎ را‏‎ متشابهات‌‏‎ تاويل‌‏‎" يعني‌‏‎ "ربنا‏‎ عند‏‎ من‌‏‎ كل‌‏‎
آنها‏‎ به‌‏‎ مي‌گويند‏‎ (‎راسخان‌‏‎) و‏‎ نمي‌دانند‏‎ درعلم‌‏‎ راسخان‌‏‎
كلمه‌‏‎ از‏‎ ".‎است‌‏‎ ما‏‎ پروردگار‏‎ جانب‏‎ از‏‎ همگي‌‏‎ و‏‎ آورديم‌‏‎ ايمان‌‏‎
عطف‌‏‎ وجود‏‎ و‏‎ است‌‏‎ علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎ به‌‏‎ راجع‌‏‎ بعد‏‎ به‌‏‎ "مي‌گويند‏‎"
نيز‏‎ خدا‏‎ به‌‏‎ يقولون‌ ، ‏‎ كه‌‏‎ نمي‌آورد‏‎ لازم‌‏‎ راسخون‌‏‎ و‏‎ الله‌‏‎ بين‌‏‎
.برگردد‏‎
حال‌‏‎ تنها‏‎ (‎بعد‏‎ به‌‏‎ يقولون‌‏‎ از‏‎) آخر‏‎ جمله‌‏‎ دقيقتر‏‎ تعبير‏‎ به‌‏‎
درآيات‌‏‎ حالت‌‏‎ اين‌‏‎ شبيه‌‏‎ و‏‎ عليه‌‏‎ معطوف‌‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ معطوف‌‏‎ براي‌‏‎
دفع‌‏‎ براي‌‏‎ تيميه‌‏‎ ابن‌‏‎ كه‌‏‎ مثالي‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎ آمده‌‏‎ نيز‏‎ قرآن‌‏‎ ديگر‏‎
طالبان‌‏‎ كه‌‏‎ حشراست‌‏‎ سوره‌‏‎ و 10‏‎ آيات‌ 9‏‎ زده‌‏‎ شبهه‌‏‎ اين‌‏‎
"الذين‌‏‎" كلمه‌‏‎ دو‏‎ كه‌‏‎ كنند‏‎ ملاحظه‌‏‎ و‏‎ مراجعه‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ مي‌توانند‏‎
متعلق‌‏‎ تنها‏‎ كه‌‏‎ آمده‌‏‎ حاليه‌اي‌‏‎ جمله‌‏‎ سپس‌‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ عطف‌‏‎ هم‌‏‎ به‌‏‎
.است‌‏‎ دوم‌‏‎ الذين‌‏‎ به‌‏‎
شده‌‏‎ انجام‌‏‎ مصاحبه‌هاي‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ مثالهايي‌‏‎ از‏‎ برخي‌‏‎:نكته‌ 6‏‎
بلكه‌‏‎ نيستند‏‎ متشابه‌‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎ شد‏‎ ذكر‏‎ متشابه‌‏‎ آيات‌‏‎ براي‌‏‎
ربك‌‏‎ ان‌‏‎" شريفه‌‏‎ آيه‌‏‎ مثلا‏‎.مي‌باشند‏‎ (ثانوي‌‏‎) ظهور‏‎ داراي‌‏‎
كمين‌‏‎ در‏‎ پروردگارت‌‏‎ همانا‏‎" يعني‌‏‎ (‎فجر/14‏‎ سوره‌‏‎) "لبالمرصاد‏‎
دست‌‏‎" يعني‌‏‎ (‎‎‏‏64‏‎/مائده‌‏‎ سوره‌‏‎) "مبسوطتان‌‏‎ يداه‌‏‎ بل‌‏‎" يا‏‎ "است‌‏‎
في‌‏‎ فهو‏‎ اعمي‌‏‎ هذه‌‏‎ في‌‏‎ كان‌‏‎ من‌‏‎" يا‏‎ و‏‎ "است‌‏‎ باز‏‎ (الهي‌‏‎ قدرت‌‏‎)
كس‌‏‎ هر‏‎ يعني‌‏‎" (‎‏‏72‏‎/اسراء‏‎ سوره‌‏‎) "سبيلا‏‎ اضل‌‏‎ و‏‎ اعمي‌‏‎ الاخره‌‏‎
و‏‎ (‎دل‌‏‎)كور‏‎ نيز‏‎ آخرت‌‏‎ در‏‎ باشد ، ‏‎ (‎دل‌‏‎) كور‏‎ دنيا‏‎ اين‌‏‎ در‏‎
".است‌‏‎ گمراهتر‏‎
نيست‌‏‎ خداوند‏‎ براي‌‏‎ مادي‌‏‎ پناهگاه‌‏‎ منظور‏‎ نخست‌‏‎ آيه‌‏‎ در‏‎ اينكه‌‏‎
از‏‎ كنايه‌‏‎ يد‏‎ كلمه‌‏‎ دوم‌‏‎ آيه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ ندارد‏‎ دست‌‏‎ خداوند‏‎ اينكه‌‏‎ و‏‎
كور‏‎ آخرت‌‏‎ در‏‎ را‏‎ جسماني‌‏‎ كور‏‎ خداوند‏‎ اينكه‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ قدرت‌‏‎
چشم‌‏‎ و‏‎ كوردل‌‏‎ افراد‏‎ سوم‌‏‎ آيه‌‏‎ منظور‏‎ بلكه‌‏‎ نمي‌فرمايد‏‎ محشور‏‎
متن‌‏‎ ارجاع‌‏‎ با‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ مطالبي‌‏‎ همگي‌‏‎ هستند ، ‏‎ حقيقت‌‏‎ بر‏‎ بسته‌‏‎
به‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ دريافت‌‏‎ نقلي‌‏‎ و‏‎ عقلي‌‏‎ روشن‌‏‎ قرائن‌‏‎ به‌‏‎ آيات‌‏‎ اين‌‏‎
از‏‎ است‌‏‎ عبارت‌‏‎ كلام‌‏‎ هر‏‎ ظاهر‏‎ صدر‏‎ آيت‌الله‌‏‎ شهيد‏‎ تعبير‏‎
تصوري‌‏‎ مدلول‌‏‎.‎آن‌‏‎ تصديقي‌‏‎ مدلول‌‏‎ با‏‎ كلام‌‏‎ تصوري‌‏‎ مدلول‌‏‎ تطابق‌‏‎
.مي‌رسد‏‎ ذهن‌‏‎ به‌‏‎ عبارت‌‏‎ شنيدن‌‏‎ با‏‎ بلافاصله‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ معنايي‌‏‎
دريافتي‌‏‎:‎تصديقي‌‏‎ مدلول‌‏‎ و‏‎ "است‌‏‎ باز‏‎ خدا‏‎ دست‌‏‎" آنكه‌‏‎ مثل‌‏‎
افزودن‌‏‎ با‏‎ و‏‎ ذهن‌‏‎ در‏‎ تصوري‌‏‎ مدلول‌‏‎ تشكل‌‏‎ از‏‎ بعد‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎
.درمي‌يابيم‌‏‎ متكلم‌‏‎ قصد‏‎ از‏‎ آن‌ ، ‏‎ به‌‏‎ منفصله‌‏‎ و‏‎ متصله‌‏‎ قرائن‌‏‎
تصوري‌‏‎ مدلول‌‏‎ پروردگار ، ‏‎ نبودن‌‏‎ جسم‌‏‎ عقلي‌‏‎ قرينه‌‏‎ به‌‏‎ يعني‌‏‎
منظور ، ‏‎ كه‌‏‎ درمي‌يابيم‌‏‎ و‏‎ نموده‌‏‎ تصحيح‌‏‎ را‏‎ "است‌‏‎ باز‏‎ خدا‏‎ دست‌‏‎"
چيزي‌‏‎ نهايي‌‏‎ معناي‌‏‎ اين‌‏‎.‎است‌‏‎ پروردگار‏‎ قدرت‌‏‎ دست‌‏‎ بودن‌‏‎ باز‏‎
ظاهر‏‎ كلام‌‏‎ ميان‌‏‎ است‌‏‎ ژرفي‌‏‎ فاصله‌‏‎ و‏‎ نيست‌‏‎ عبارت‌‏‎ ظهور‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎
.متشابه‌‏‎ و‏‎
باعث‌‏‎ متشابه‌ ، ‏‎ آيات‌‏‎ نمونه‌هاي‌‏‎ ارائه‌‏‎ در‏‎ خطا‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎
پس‌‏‎ است‌ ، ‏‎ ساده‌‏‎ حد‏‎ اين‌‏‎ تا‏‎ تاويل‌‏‎ اگر‏‎" بپرسد‏‎ مخاطب‏‎ مي‌شود‏‎
نيز‏‎ محترم‌‏‎ مصاحبه‌گر‏‎ چنانكه‌‏‎)‎ "چيست‌؟‏‎ براي‌‏‎ بحث‌‏‎ اينهمه‌‏‎
آيات‌‏‎ نمونه‌‏‎ كه‌‏‎ صورتي‌‏‎ در‏‎ (پرسيده‌اند‏‎ همين‌‏‎ شبيه‌‏‎ سوالي‌‏‎
.آورديم‌‏‎ سوال‌ 12‏‎ پاسخ‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ آنهايي‌‏‎ متشابه‌‏‎
آل‌‏‎ ‎‏‏7‏‎) متشابه‌‏‎ و‏‎ محكم‌‏‎ آيه‌‏‎ از‏‎ غير‏‎ كريم‌‏‎ درقرآن‌‏‎:سوال‌ 16‏‎
"علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎" تعبير‏‎ نيز‏‎ نساء‏‎ سوره‌‏‎ آيه‌ 162‏‎ در‏‎ (‎عمران‌‏‎
چيست‌؟‏‎ ما‏‎ بحث‌‏‎ با‏‎ آيه‌‏‎ اين‌‏‎ ارتباط‏‎ رفته‌ ، ‏‎ كار‏‎ به‌‏‎
الراسخون‌‏‎ لكن‌‏‎" مي‌خوانيم‌‏‎ شده‌‏‎ اشاره‌‏‎ آيه‌‏‎ در‏‎:پاسخ‌‏‎
يعني‌‏‎ "اليك‌‏‎ انزل‌‏‎ بما‏‎ يومنون‌‏‎ المومنون‌‏‎ و‏‎ منهم‌‏‎ في‌العلم‌‏‎
تو‏‎ به‌‏‎ ايشان‌‏‎ مومنان‌‏‎ و‏‎ كتاب‏‎ اهل‌‏‎ از‏‎ علم‌‏‎ در‏‎ راسخان‌‏‎"
از‏‎ عده‌اي‌‏‎ آيه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ ".مي‌آورند‏‎ ايمان‌‏‎ ("ص‌‏‎"پيامبر‏‎)
از‏‎ علم‌‏‎ در‏‎ ثبات‌‏‎ و‏‎ رسوخ‌‏‎ صفت‌‏‎ دليل‌‏‎ به‌‏‎ كتاب‏‎ اهل‌‏‎ مومنان‌‏‎
گرديده‌اند ، ‏‎ ذكر‏‎ ابتدا‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ داده‌‏‎ امتياز‏‎ آنها‏‎ سايرمومنان‌‏‎
نشان‌‏‎ "والمومنون‌‏‎ منهم‌‏‎ العلم‌‏‎ في‌‏‎ الراسخون‌‏‎" تعبير‏‎ با‏‎ يعني‌‏‎
در‏‎ و‏‎ هستند‏‎ مومنين‌‏‎ از‏‎ ممتازي‌‏‎ گروه‌‏‎ آنها‏‎ كه‌‏‎ شده‌‏‎ داده‌‏‎
.شده‌اند‏‎ برده‌‏‎ نام‌‏‎ آيه‌‏‎ وصف‌‏‎ اين‌‏‎ براي‌‏‎ مصاديقي‌‏‎ هم‌‏‎ روايات‌‏‎
و‏‎ دارد‏‎ خاصي‌‏‎ مصاديق‌‏‎ آيه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ "علم‌‏‎ در‏‎ رسوخ‌‏‎" صفت‌‏‎ درواقع‌‏‎
اين‌‏‎ بين‌‏‎ و‏‎ داشت‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ خاص‌‏‎ مصاديق‌‏‎ نيز‏‎ ما‏‎ موردبحث‌‏‎ آيه‌‏‎ در‏‎
از‏‎ سخن‌‏‎ آيه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎.ندارد‏‎ وجود‏‎ ربطي‌‏‎ مصاديق‌‏‎ دسته‌‏‎ دو‏‎
دارند ، ‏‎ علمي‌‏‎ رسوخ‌‏‎ و‏‎ ثبات‌‏‎ عهدين‌ ، ‏‎ كتب‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ كساني‌‏‎
را‏‎ (‎ص‌‏‎)خاتم‌‏‎ پيامبر‏‎ بعثت‌‏‎ بر‏‎ كتابها‏‎ آن‌‏‎ بشارتهاي‌‏‎ لذا‏‎
آيه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ مي‌آورند‏‎ ايمان‌‏‎ حضرت‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ درمي‌يابند‏‎
دارند‏‎ قرآن‌‏‎ علم‌‏‎ در‏‎ رسوخ‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ كساني‌‏‎ از‏‎ سخن‌‏‎ ما‏‎ موردبحث‌‏‎
فقط‏‎ خدا ، ‏‎ از‏‎ غير‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ حدي‌‏‎ به‌‏‎ علمي‌‏‎ ثبات‌‏‎ اين‌‏‎ البته‌‏‎ و‏‎
يك‌‏‎ از‏‎ كاربرد‏‎ دو‏‎ اين‌‏‎.مي‌دانند‏‎ را‏‎ متشابهات‌‏‎ تاويل‌‏‎ آنها‏‎
كلمه‌‏‎ (‎مثلا‏‎) كه‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ شبيه‌‏‎ آيه‌ ، ‏‎ دو‏‎ در‏‎ لفظي‌‏‎ تركيب‏‎
براي‌‏‎ گاه‌‏‎ است‌ ، ‏‎ رفته‌‏‎ به‌كار‏‎ كريم‌‏‎ قرآن‌‏‎ در‏‎ بارها‏‎ "رسول‌‏‎"
پيامبر‏‎ كه‌‏‎ كساني‌‏‎ براي‌‏‎ حتي‌‏‎ گاه‌‏‎ و‏‎ الهي‌‏‎ مختلف‌‏‎ پيامبران‌‏‎
آمد‏‎ (‎س‌‏‎)مريم‌‏‎ حضرت‌‏‎ حضور‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ فرشته‌اي‌‏‎ مانند‏‎)نبوده‌اند‏‎
.("ربك‌‏‎ انارسول‌‏‎":‎گفت‌‏‎ و‏‎
عده‌اي‌‏‎ گاه‌‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ آن‌‏‎ بابت‌‏‎ از‏‎ مساله‌‏‎ اين‌‏‎ يادآوري‌‏‎
راسخان‌‏‎" تعبير‏‎ كه‌‏‎ آيه‌‏‎ دو‏‎ اين‌‏‎ ميان‌‏‎ ارتباط‏‎ از‏‎ خواسته‌اند‏‎
اين‌‏‎ مصاديق‌‏‎ و‏‎ نموده‌‏‎ استفاده‌‏‎ رفته‌‏‎ به‌كار‏‎ آنها‏‎ در‏‎ "علم‌‏‎ در‏‎
ادبي‌ ، ‏‎ توجيه‌‏‎ هيچ‌‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ كه‌‏‎ سازند ، ‏‎ مرتبط‏‎ هم‌‏‎ با‏‎ را‏‎ دو‏‎
.ندارد‏‎ تفسيري‌‏‎ و‏‎ قرآني‌‏‎
والسلام‌‏‎
الهدي‌‏‎ اتبع‌‏‎ من‌‏‎ علي‌‏‎
محدثين‌‏‎ جواد‏‎
:پاورقيها‏‎
رازي‌ 7/176‏‎ فخر‏‎ تفسير‏‎ -‎‏‏11‏‎
يونس‌/36‏‎ سوره‌‏‎ -‎‎‏‏12‏‎
طبرسي‌ 1/60‏‎ احتجاج‌‏‎ -‎‎‏‏13‏‎
و 8/269‏‎ و 414‏‎ (حديث‌‏‎ دو‏‎)‎ كافي‌ 1/213‏‎ اصول‌‏‎ -‎‏‏14‏‎
بحارالانوار 26/63‏‎ -‎‏‏15‏‎
آل‌عمران‌‏‎ سوره‌‏‎ آيه‌ 7‏‎ ذيل‌‏‎ /تفسيرالميزان‌ 3‏‎ -‎‎‏‏16‏‎

زيبايي‌شناسي‌‏‎ و‏‎ دين‌‏‎


با‏‎ مدرنيته‌‏‎ عصر‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎ تفاوت‌‏‎ باب‏‎ در‏‎ بحث‌‏‎:‎اشاره‌‏‎
از‏‎ ديني‌‏‎ فكري‌‏‎ دستگاه‌‏‎ در‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎ و‏‎ استتيك‌‏‎ عنوان‌‏‎
برخي‌‏‎ بخصوص‌‏‎ صاحبنظر‏‎ روشنفكران‌‏‎ برخي‌‏‎ ذهن‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ مسائلي‌‏‎
.است‌‏‎ ساخته‌‏‎ مشغول‌‏‎ نيز‏‎ را‏‎ عرب‏‎ معاصر‏‎ انديشمندان‌‏‎
در‏‎ معتقدند‏‎ گروهي‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌شود‏‎ ناشي‌‏‎ آنجا‏‎ از‏‎ اختلاف‌نظر‏‎
تاريخي‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ دوره‌هايي‌‏‎ در‏‎ بخصوص‌‏‎ ديني‌‏‎ فكري‌‏‎ دستگاه‌‏‎
عنوان‌‏‎ به‌‏‎ مبحثي‌‏‎ است‌ ، ‏‎ معروف‌‏‎ رنسانس‌‏‎ از‏‎ پيش‌‏‎ به‌‏‎
گارتن‌‏‎ بوم‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ دانشي‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ نداشته‌‏‎ وجود‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎
.است‌‏‎ كرده‌‏‎ بنيانگذاري‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ ميلادي‌‏‎ هجدهم‌‏‎ قرن‌‏‎ دوم‌‏‎ نيمه‌‏‎ در‏‎
پافشاري‌‏‎ عقيده‌‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ و‏‎ برخاسته‌‏‎ مخالفت‌‏‎ به‌‏‎ ديگري‌‏‎ گروه‌‏‎
ديني‌ ، مبحث‌‏‎ هنر‏‎ بخصوص‌‏‎ و‏‎ ديني‌‏‎ تفكر‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ مي‌كنند‏‎
با‏‎ نيز‏‎ مسلمان‌‏‎ انديشمندان‌‏‎.‎است‌‏‎ بوده‌‏‎ مطرح‌‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎
گذشته‌‏‎ متفكران‌‏‎ كتب‏‎ در‏‎ موجود‏‎ پراكنده‌‏‎ مطالب‏‎ به‌‏‎ استناد‏‎
‎‏‏،‏‎"ابن‌سينا‏‎" ‎‏‏،‏‎"فارابي‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"حيان‌‏‎ جابربن‌‏‎" همچون‌‏‎ اسلام‌‏‎
سعي‌‏‎ غيره‌‏‎ و‏‎ "جاحظ‏‎" ‎‏‏،‏‎"قتيبه‌‏‎ ابن‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"جوزي‌‏‎ تميم‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"غزالي‌‏‎"
را‏‎ اسلامي‌‏‎ تفكر‏‎ تاريخ‌‏‎ در‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎ مباحث‌‏‎ وجود‏‎ دارند‏‎
.نمايند‏‎ ثابت‌‏‎
نويسنده‌اي‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌رسد‏‎ جايي‌‏‎ به‌‏‎ انديشمندان‌‏‎ اين‌‏‎ نظر‏‎ اختلاف‌‏‎
مفهوم‌‏‎ در‏‎ تعارض‌‏‎ كتاب‏‎ در‏‎ "مصري‌‏‎ توفيق‌‏‎ سعيد‏‎" چون‌‏‎
عدم‌‏‎ بر‏‎ مبني‌‏‎ خود‏‎ نظر‏‎ بر‏‎ پافشاري‌‏‎ با‏‎ اسلامي‌‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎
مقابله‌‏‎ به‌‏‎ اسلام‌‏‎ تفكر‏‎ تاريخ‌‏‎ در‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎ مباحث‌‏‎ وجود‏‎
چون‌‏‎ نيستند ، ‏‎ او‏‎ با‏‎ عقيده‌‏‎ هم‌‏‎ كه‌‏‎ ديگري‌‏‎ باانديشمندان‌‏‎
"عمار‏‎ محمد‏‎ دكتر‏‎" ‎‏‏،‏‎"قلعه‌چي‌‏‎ رواس‌‏‎ عبدالفتاح‌‏‎" ‎‏‏،‏‎"بهنس‌‏‎ عفيف‌‏‎"
خطاب‏‎ مورد‏‎ را‏‎ آنها‏‎ تند‏‎ لحني‌‏‎ با‏‎ گاهي‌‏‎ و‏‎ برخاسته‌‏‎..و‏‎
.مي‌دهد‏‎ قرار‏‎
مبحث‌‏‎ عمده‌‏‎ تفاوت‌هاي‌‏‎ به‌‏‎ توجه‌‏‎ عدم‌‏‎ نظر ، ‏‎ اختلاف‌‏‎ علت‌‏‎
به‌ويژه‌‏‎ ;است‌‏‎ مختلف‌‏‎ فكري‌‏‎ نحله‌هاي‌‏‎ در‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎
معاصر‏‎ مدرن‌‏‎ مكاتب‏‎ و‏‎ ديني‌‏‎ تفكر‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ عمده‌اي‌‏‎ تفاوت‌هاي‌‏‎
.دارد‏‎ وجود‏‎
به‌‏‎ توان‌‏‎ حد‏‎ در‏‎ است‌‏‎ كرده‌‏‎ تلاش‌‏‎ مقاله‌ ، ‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ نويسنده‌‏‎
.كند‏‎ اشاره‌‏‎ ديدگاه‌‏‎ دو‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎ مبحث‌‏‎ تفاوت‌هاي‌‏‎
معارف‌‏‎ گروه‌‏‎
در‏‎ و‏‎ باستان‌‏‎ يونان‌‏‎ و‏‎ رنسانس‌‏‎ از‏‎ قبل‌‏‎ دوره‌هاي‌‏‎ فلسفه‌‏‎ در‏‎
كشف‌‏‎ و‏‎ هستي‌شناسي‌‏‎ به‌‏‎ انسان‌‏‎ اصلي‌‏‎ توجه‌‏‎ ديني‌ ، ‏‎ تفكر‏‎ مجموع‌‏‎
تفكر‏‎ موجودات‌‏‎ وجود‏‎ محور‏‎ حول‌‏‎ فلاسفه‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ عالم‌‏‎ حقيقت‌‏‎
به‌‏‎ معطوف‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ توجه‌‏‎ فلاسفه‌‏‎ جديد‏‎ فلسفه‌‏‎ در‏‎ اما‏‎ مي‌كردند‏‎
محور‏‎ حول‌‏‎ فلاسفه‌‏‎ جديد‏‎ عصر‏‎ در‏‎ يعني‌‏‎ نموده‌اند‏‎ معرفت‌شناسي‌‏‎
.دارند‏‎ فعاليت‌‏‎ عقل‌‏‎ چارچوب‏‎ در‏‎ موجودات‌‏‎ شناخت‌‏‎
همه‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ خداوند‏‎ علم‌‏‎ در‏‎ اشياء‏‎ حقيقت‌‏‎ ديني‌‏‎ تفكر‏‎ در‏‎
در‏‎ انسان‌‏‎ فلسفي‌‏‎ تفكر‏‎ اين‌‏‎ در‏‎.‎هستند‏‎ الهي‌‏‎ مخلوق‌‏‎ موجودات‌‏‎
و‏‎ رمز‏‎ است‌‏‎ طبيعت‌‏‎ خلاف‌‏‎ بر‏‎ ظاهر‏‎ به‌‏‎ آنچه‌‏‎ است‌‏‎ حقيقت‌‏‎ كشف‌‏‎ پي‌‏‎
و‏‎ معرفتي‌‏‎ سلوك‌‏‎ و‏‎ سير‏‎ با‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ هستي‌‏‎ عالم‌‏‎ اسرار‏‎ و‏‎ راز‏‎
تفكر‏‎ در‏‎ اما‏‎.يافت‌‏‎ دست‌‏‎ آن‌‏‎ حقيقت‌‏‎ به‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ شهود‏‎ و‏‎ كشف‌‏‎
نظريات‌‏‎ "دكارت‌‏‎" اينكه‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ به‌خصوص‌‏‎ امروزي‌‏‎ عقل‌گراي‌‏‎
را‏‎ راسيوناليسم‌‏‎ عقل‌گراي‌‏‎ مكتب‏‎ و‏‎ كرد‏‎ ارائه‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ فلسفي‌‏‎
به‌‏‎ هستي‌ ، يكسره‌‏‎ عالم‌‏‎ نامكشوف‌‏‎ سر‏‎ و‏‎ راز‏‎ و‏‎ نهاد ، رمز‏‎ بنيان‌‏‎
جديد‏‎ عصر‏‎ در‏‎ هنر‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ همين‌جا‏‎ از‏‎.‎شد‏‎ سپرده‌‏‎ نسيان‌‏‎ طاق‌‏‎
شناخته‌‏‎ هنر‏‎ عالي‌‏‎ حقيقت‌‏‎ به‌عنوان‌‏‎ آنچه‌‏‎ و‏‎ گرديد‏‎ راززدايي‌‏‎
چارچوب‏‎ در‏‎ هنر‏‎ مدرن‌‏‎ تفكر‏‎ در‏‎ لذا‏‎.‎رفت‌‏‎ كنار‏‎ مي‌شدبه‌‏‎
ارتباط‏‎ و‏‎ گرديد‏‎ محصور‏‎ انسان‌‏‎ طبع‌‏‎ و‏‎ ذوق‌‏‎ عقل‌ ، ‏‎ با‏‎ هماهنگي‌‏‎
چرخش‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎.شد‏‎ انكار‏‎ شهودي‌‏‎ معرفت‌‏‎ و‏‎ معني‌‏‎ عالم‌‏‎ با‏‎ آن‌‏‎
استتيك‌‏‎ دانش‌‏‎ قرن‌ 18‏‎ دوم‌‏‎ نيمه‌‏‎ در‏‎ گارتن‌‏‎ بوم‌‏‎ فكري‌ ، ‏‎ عظيم‌‏‎
.كرد‏‎ بنيانگذاري‌‏‎ آن‌‏‎ امروزي‌‏‎ معناي‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎ يعني‌‏‎
اگر‏‎ كه‌‏‎ شد‏‎ خواهد‏‎ سوال‌‏‎ راسيوناليسم‌‏‎ فلسفي‌‏‎ تفكر‏‎ در‏‎ زيرا‏‎
منتفي‌‏‎ گذشته‌‏‎ ديني‌‏‎ و‏‎ شهودي‌‏‎ تفكر‏‎ بر‏‎ مبتني‌‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎
هنر‏‎ زيبايي‌‏‎ جنبه‌هاي‌‏‎ و‏‎ هنري‌‏‎ ارزش‌هاي‌‏‎ ملاكهايي‌‏‎ چه‌‏‎ پس‌‏‎ است‌‏‎
اثر‏‎ يك‌‏‎ مي‌توان‌‏‎ ملاكهايي‌‏‎ چه‌‏‎ براساس‌‏‎ و‏‎ مي‌سازد‏‎ مشخص‌‏‎ را‏‎
قرار‏‎ ارزيابي‌‏‎ مورد‏‎ زيبايي‌شناسانه‌‏‎ جنبه‌هاي‌‏‎ از‏‎ را‏‎ هنري‌‏‎
معناي‌‏‎ به‌‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎ دانش‌‏‎ تاسيس‌‏‎ سوال‌‏‎ اين‌‏‎ پاسخ‌‏‎ داد؟‏‎
محدوده‌‏‎ در‏‎ همه‌چيز‏‎ كه‌‏‎ مدرنيته‌‏‎ دوره‌‏‎ در‏‎.‎بود‏‎ آن‌‏‎ امروزي‌‏‎
دو‏‎ هر‏‎ هنر‏‎ و‏‎ دين‌‏‎ مي‌گيرند‏‎ قرار‏‎ بررسي‌‏‎ مورد‏‎ انسان‌‏‎ عقل‌‏‎
دوره‌‏‎ در‏‎ آنچه‌‏‎ با‏‎ تعاريف‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ مي‌كنند‏‎ پيدا‏‎ جديدي‌‏‎ تعريف‌‏‎
به‌عنوان‌‏‎ كانت‌‏‎است‌‏‎ جدي‌‏‎ تعارض‌‏‎ در‏‎ مي‌شد‏‎ ارائه‌‏‎ گذشته‌‏‎
او‏‎ فلسفي‌‏‎ نظريات‌‏‎ با‏‎ دكارت‌‏‎ بعداز‏‎ جديد‏‎ تفكر‏‎ كه‌‏‎ فيلسوفي‌‏‎
استعلايي‌‏‎ را‏‎ شناسايي‌‏‎ آن‌‏‎ من‌‏‎":‎مي‌گويد‏‎ است‌‏‎ شده‌‏‎ تحكيم‌‏‎
مربوط‏‎ بلكه‌‏‎ نباشد‏‎ اشيا‏‎ به‌‏‎ مربوط‏‎ كلي‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌نامم‌‏‎
كه‌‏‎ آنجايي‌‏‎ تا‏‎ مي‌شناسيم‌‏‎ را‏‎ اشيا‏‎ ما‏‎ كه‌‏‎ باشد‏‎ طريقي‌‏‎ به‌‏‎
".باشد‏‎ عقلي‌‏‎ ما‏‎ شناسايي‌‏‎
هر‏‎ و‏‎ مي‌داند‏‎ اصل‌‏‎ را‏‎ سوژه‌‏‎ يا‏‎ انساني‌‏‎ معرفت‌‏‎ كانت‌‏‎ درواقع‌‏‎
.مي‌پندارد‏‎ آن‌‏‎ دور‏‎ به‌‏‎ گردش‌‏‎ در‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ خارج‌‏‎ عالم‌‏‎ در‏‎ آنچه‌‏‎
نتيجه‌اي‌‏‎ هستي‌‏‎ عالم‌‏‎ پديده‌هاي‌‏‎ به‌‏‎ نگرش‌‏‎ و‏‎ فلسفه‌‏‎ اين‌‏‎ لذا‏‎
در‏‎ تنها‏‎ كه‌‏‎ انساني‌‏‎ پديده‌اي‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ هنر‏‎ كردن‌‏‎ محدود‏‎ جز‏‎
.ندارد‏‎ مي‌گيرد ، ‏‎ قرار‏‎ وتحليل‌‏‎ تجزيه‌‏‎ مورد‏‎ انسان‌‏‎ عقل‌‏‎ چارچوب‏‎
و‏‎ است‌‏‎ منقطع‌‏‎ معني‌‏‎ عالم‌‏‎ بيكران‌‏‎ اقيانوس‌‏‎ از‏‎ هنر‏‎ رو‏‎ اين‌‏‎ از‏‎
براي‌‏‎ است‌‏‎ بديهي‌‏‎.ندارد‏‎ شهود‏‎ و‏‎ كشف‌‏‎ راز‏‎ و‏‎ رمز‏‎ براي‌‏‎ جايي‌‏‎
آن‌‏‎ زيبايي‌شناسانه‌‏‎ مختصات‌‏‎ نمودن‌‏‎ مشخص‌‏‎ و‏‎ تحليل‌‏‎ و‏‎ تجزيه‌‏‎
لذا‏‎.‎گيرد‏‎ قرار‏‎ مشخص‌‏‎ فكري‌‏‎ دستگاه‌‏‎ يك‌‏‎ محدوده‌‏‎ در‏‎ بايد‏‎
بر‏‎.‎مي‌گردد‏‎ الزامي‌‏‎ جديد‏‎ دوره‌‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎ دانش‌‏‎ تاسيس‌‏‎
و‏‎ هنري‌‏‎ نقد‏‎ چون‌‏‎ دانشي‌‏‎ وجود‏‎ شد‏‎ بيان‌‏‎ آنچه‌‏‎ اساس‌‏‎
نه‌‏‎ و‏‎ داشته‌‏‎ لزومي‌‏‎ نه‌‏‎ گذشته‌‏‎ دوره‌هاي‌‏‎ در‏‎ زيبايي‌شناسي‌‏‎
.داشت‌‏‎ خواهد‏‎ مفهومي‌‏‎
نوعي‌‏‎ فلاسفه‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ ‎‏‏، هنر‏‎ ديني‌‏‎ فلسفه‌‏‎ حاكميت‌‏‎ دوره‌‏‎ در‏‎
كاشف‌‏‎ بلكه‌‏‎ نيست‌‏‎ هنري‌‏‎ اثر‏‎ مبدع‌‏‎ و‏‎ خالق‌‏‎ هنرمند‏‎ و‏‎ است‌‏‎ معرفت‌‏‎
و‏‎ حد‏‎ به‌‏‎ بستگي‌‏‎ نيز‏‎ آن‌‏‎ زيبايي‌‏‎ مرتبه‌‏‎ و‏‎ هنري‌‏‎ مرتبه‌‏‎است‌‏‎ آن‌‏‎
معنوي‌‏‎ سلوك‌‏‎ و‏‎ سير‏‎ در‏‎ هنرمند‏‎ كه‌‏‎ دارد‏‎ حقيقتي‌‏‎ كشف‌‏‎ اندازه‌‏‎
هنري‌‏‎ اثري‌‏‎ فكري‌‏‎ دستگاه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎.‎است‌‏‎ يافته‌‏‎ دست‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ خود‏‎
يا‏‎ و‏‎ است‌‏‎ زيبايي‌‏‎ اين‌‏‎ كاشف‌‏‎ هنرمند‏‎ و‏‎ زيبايي‌‏‎ تجلي‌‏‎ حقيقت‌‏‎ در‏‎
است‌‏‎ انسان‌‏‎ طلب‏‎ زيبايي‌‏‎ روح‌‏‎ جلوگاه‌‏‎ هنر‏‎ ديگر‏‎ تعريف‌‏‎ براساس‌‏‎
اين‌‏‎ براساس‌‏‎.‎است‌‏‎ شده‌‏‎ جلوه‌گر‏‎ محسوس‌‏‎ ساختاري‌‏‎ و‏‎ قالب‏‎ در‏‎ كه‌‏‎
وديعه‌‏‎ كه‌‏‎ او‏‎ مجرد‏‎ روح‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ هنر‏‎ اصلي‌‏‎ منشاء‏‎ انسان‌‏‎ تعريف‌‏‎
آموخته‌‏‎ او‏‎ به‌‏‎ را‏‎ عالم‌هستي‌‏‎ راز‏‎ و‏‎ رمز‏‎ خداوند‏‎ و‏‎ است‌‏‎ الهي‌‏‎
.(الاسماكلها‏‎ آدم‌‏‎ علم‌‏‎)‎
به‌‏‎ قادر‏‎ كه‌‏‎ موجودي‌‏‎ به‌عنوان‌‏‎ انسان‌‏‎ فكري‌‏‎ دستگاه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎
و‏‎ وجود‏‎ بحر‏‎ جدول‌‏‎ بزرگترين‌‏‎" است‌‏‎ هستي‌‏‎ عالم‌‏‎ حقايق‌‏‎ كشف‌‏‎
واجبالوجود‏‎ مظهر‏‎ كاملترين‌‏‎ و‏‎ شهود‏‎ و‏‎ غيب‏‎ دفتر‏‎ جامع‌ترين‌‏‎
زيبايي‌‏‎ به‌‏‎ عشق‌‏‎ مي‌شود‏‎ هنرآفريني‌‏‎ موجب‏‎ او‏‎ در‏‎ آنچه‌‏‎ و‏‎ "است‌‏‎
.شده‌‏‎ سرشته‌‏‎ انساني‌اش‌‏‎ خميره‌‏‎ در‏‎ عشق‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎
روح‌‏‎ بين‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ هنگامي‌‏‎ انسان‌‏‎ هنري‌‏‎ خلاقيت‌‏‎ و‏‎ شهود‏‎ كشف‌‏‎ اوج‌‏‎
كامل‌‏‎ هماهنگي‌‏‎ هنرش‌‏‎ بياني‌‏‎ قالب‏‎ و‏‎ او‏‎ زيبايي‌طلب‏‎ مجرد‏‎
طريق‌‏‎ از‏‎ هنرمند‏‎ روح‌‏‎ ديگر‏‎ عبارت‌‏‎ به‌‏‎.‎شود‏‎ برقرار‏‎
مي‌پردازد‏‎ هستي‌‏‎ عالم‌‏‎ حقايق‌‏‎ كشف‌‏‎ به‌‏‎ خود‏‎ شهودي‌‏‎ دريافت‌هاي‌‏‎
در‏‎ مي‌كند‏‎ تلاش‌‏‎ مرحله‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ مي‌رسد ، ‏‎ آگاهي‌‏‎ و‏‎ علم‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎
.دهد‏‎ ارائه‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ دريافت‌هاي‌‏‎ زيبا‏‎ و‏‎ مناسب‏‎ بياني‌‏‎ قالب‏‎
دل‌‏‎ و‏‎ دست‌‏‎ هماهنگي‌‏‎ هنرمند‏‎ مكاشفات‌‏‎ مناسب‏‎ بيان‌‏‎ لازمه‌‏‎ لذا‏‎
.شود‏‎ جاودانه‌اي‌‏‎ آثار‏‎ ظهور‏‎ به‌‏‎ منجر‏‎ او‏‎ آفريني‌‏‎ هنر‏‎ تا‏‎ است‌‏‎
جفتمي‌‏‎ گر‏‎ خود‏‎ دمساز‏‎ لب‏‎ با‏‎
گفتمي‌‏‎ گفتني‌ها‏‎ من‌‏‎ ني‌‏‎ همچو‏‎
يا‏‎ است‌‏‎ تعالي‌‏‎ حق‌‏‎ جمال‌‏‎ تجلي‌‏‎ هنر‏‎ ديني‌ ، ‏‎ فكري‌‏‎ دستگاه‌‏‎ در‏‎
هنر‏‎ جوهر‏‎.‎سازد‏‎ متجلي‌‏‎ را‏‎ الهي‌‏‎ انوار‏‎ تا‏‎ مي‌كند‏‎ تلاش‌‏‎
ملكوتي‌‏‎ كيفيتي‌‏‎ زيبايي‌‏‎ اين‌‏‎ ديني‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ و‏‎ است‌‏‎ زيبايي‌‏‎ ديني‌‏‎
جميل‌‏‎ چهره‌‏‎ نمودن‌‏‎ پي‌‏‎ در‏‎ ديني‌‏‎ هنرمند‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎.‎دارد‏‎ الهي‌‏‎ و‏‎
را‏‎ خود‏‎ و‏‎ افتاده‌‏‎ دور‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ آنچه‌‏‎ با‏‎ مي‌كوشد‏‎ و‏‎ است‌‏‎ حق‌‏‎
از‏‎ نمودي‌‏‎ يا‏‎ بيابد‏‎ دوباره‌‏‎ مي‌داند ، ‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ و‏‎ وابسته‌‏‎
ماده‌‏‎ تنگناي‌‏‎ از‏‎ را‏‎ خود‏‎ راه‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ و‏‎ كند‏‎ بازنمايي‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎
و‏‎ سيرت‌‏‎ به‌‏‎ صورت‌‏‎ از‏‎ و‏‎ بقا‏‎ سوي‌‏‎ به‌‏‎ فنا‏‎ از‏‎ و‏‎ برهاند‏‎ ماديت‌‏‎ و‏‎
با‏‎ بي‌واسطه‌‏‎ قرب‏‎ پي‌‏‎ در‏‎ او‏‎دهد‏‎ ارتقاء‏‎ معقول‌‏‎ به‌‏‎ محسوس‌‏‎ از‏‎
در‏‎ يوناني‌ ، ‏‎ مسلمان‌‏‎ محقق‌‏‎ "بوركهات‌‏‎ تيتوس‌‏‎".‎است‌‏‎ خود‏‎ معبود‏‎
كه‌‏‎ نيست‌‏‎ آن‌‏‎ پي‌‏‎ در‏‎ ديني‌‏‎ هنر‏‎":مي‌گويد‏‎ ديني‌‏‎ هنر‏‎ تعريف‌‏‎
حواس‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ گونه‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎ را‏‎ فاني‌‏‎ و‏‎ ناپايدار‏‎ مادي‌‏‎ جهان‌‏‎
كاستي‌هاي‌‏‎ و‏‎ درشتي‌ها‏‎ و‏‎ ناهماهنگي‌ها‏‎ همه‌‏‎ با‏‎ مي‌آيد‏‎
گوهر‏‎ توصيف‌‏‎ خواهان‌‏‎ غيرمستقيم‌‏‎ بلكه‌‏‎ كند ، ‏‎ مجسم‌‏‎ آن‌‏‎ نامطبوع‌‏‎
در‏‎ ثابته‌‏‎ اعيان‌‏‎) ".‎است‌‏‎ ثابته‌‏‎ اعيان‌‏‎ يا‏‎ نشدني‌‏‎ دگرگون‌‏‎
محل‌‏‎ و‏‎ ثبات‌‏‎ با‏‎ و‏‎ كمالي‌‏‎ است‌‏‎ عالمي‌‏‎ اسلامي‌ ، ‏‎ فلاسفه‌‏‎ اصطلاح‌‏‎
فطرت‌‏‎ و‏‎ روح‌‏‎ مطلوب‏‎ آن‌‏‎ جمالي‌‏‎ صور‏‎ كه‌‏‎ اشياء‏‎ حقايق‌‏‎ استقرار‏‎
(.است‌‏‎ انساني‌‏‎
خود‏‎ اصلي‌‏‎ صورت‌‏‎ هستي‌‏‎ عالم‌‏‎ پديده‌هاي‌‏‎ ديني‌ ، ‏‎ تفكر‏‎ چارچوب‏‎ در‏‎
يافتن‌‏‎ براي‌‏‎ تلاش‌‏‎ در‏‎ ديني‌‏‎ هنرمند‏‎ و‏‎ است‌‏‎ برتر‏‎ عالم‌‏‎ در‏‎
و‏‎ محسوس‌‏‎ قالب‏‎ در‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ تا‏‎ معناست‌‏‎ عالم‌‏‎ صور‏‎ از‏‎ مصداق‌هايي‌‏‎
.كند‏‎ ارائه‌‏‎ ما‏‎ درك‌‏‎ قابل‌‏‎
زيباستي‌‏‎ و‏‎ خوش‌‏‎ و‏‎ ‎‏‏، نغز‏‎ اختران‌‏‎ اين‌‏‎ با‏‎ چرخ‌‏‎
بالاستي‌‏‎ در‏‎ آنچه‌‏‎ دارد‏‎ زير‏‎ در‏‎ صورتي‌‏‎
معرفت‌‏‎ نردبان‌‏‎ با‏‎ اگر‏‎ زيرين‌‏‎ صورت‌‏‎
يكتاستي‌‏‎ خود‏‎ اصل‌‏‎ با‏‎ همان‌‏‎ بالا‏‎ رود‏‎ بر‏‎
"ميرفندرسكي‌‏‎"
حقايق‌‏‎ تبيين‌‏‎ و‏‎ شهود‏‎ و‏‎ كشف‌‏‎ در‏‎ ديني‌ ، ‏‎ هنرمند‏‎ تلاش‌‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎
دوام‌‏‎ و‏‎ بود‏‎ او‏‎ زيرا‏‎است‌‏‎ عالم‌‏‎ پديده‌هاي‌‏‎ و‏‎ اشياء‏‎ ملكوت‌‏‎ و‏‎
و‏‎ مي‌بيند‏‎ خداوند‏‎ ازلي‌‏‎ جمال‌‏‎ انوار‏‎ تابش‌‏‎ در‏‎ را‏‎ چيز‏‎ همه‌‏‎
او‏‎.‎حق‌‏‎ مطلق‌‏‎ ذات‌‏‎ نور‏‎ مجلاي‌‏‎ را‏‎ هستي‌‏‎ عالم‌‏‎ ظهور‏‎ و‏‎ مي‌داند‏‎
معني‌‏‎ عالم‌‏‎ ترجمان‌‏‎ خود ، ‏‎ معنوي‌‏‎ سلوك‌‏‎ و‏‎ سير‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ عارفي‌‏‎
اقيانوس‌‏‎ از‏‎ قطره‌اي‌‏‎ چشيدن‌‏‎ تشنه‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ مردماني‌‏‎ براي‌‏‎
دستگاه‌‏‎ اين‌‏‎ براساس‌‏‎ نتيجه‌‏‎ در‏‎.هستند‏‎ الهي‌‏‎ معنويت‌‏‎ بي‌كران‌‏‎
.دارد‏‎ قرار‏‎ بلندي‌‏‎ جايگاه‌‏‎ در‏‎ ديني‌‏‎ هنرمند‏‎ مقام‌‏‎ و‏‎ شان‌‏‎ فكري‌ ، ‏‎
فدوي‌‏‎ محمد‏‎ سيد‏‎
دارد‏‎ ادامه‌‏‎


Copyright 1996-2001 HAMSHAHRI, All rights reserved.
HTML Production by Hamshahri Computer Center.