چامسكي نوام با جهانبگلو رامين گفت‌وگوي
چامسكي نگاه امروزاز ايران
شدن جهاني عصر در سرمايه‌داري بحران
(آخر بخش)
چامسكي نوام با جهانبگلو رامين گفت‌وگوي
چامسكي امروزازنگاه ايران
حوزه در شده شناخته چهره‌هاي جمله از چامسكي نوام:اشاره
انستيتو رشته استاد وي.است زبانشناسي و انديشه
نشست حاصل زير گفت‌وگوي.آمريكاست تكنولوژي‌ماساچوست
آينده در است قرار كه است چامسكي با جهانبگلو رامين
مركز نشر سوي از و "تساهل و تفاوت" كتاب در و نزديك
انتشار از پيش كه محترم ناشر از سپاس با.يابد انتشار
.داده‌اند قرار انديشه صفحه اختيار در را گفت‌وگو كتاب ،
.مي‌خوانيم را گفت‌وگو اين
انديشه گروه
يك عنوان به شما "چامسكي" آقاي:جهانبگلو رامين *
استاد و سخنور يك.هستيد چهره چند شغلي زبانشناس ، داراي
شمار به نيز سياسي منتقد يك حال عين در اما.دانشگاه
سياست به شما وعلاقه مطبوعات و منتقددولت.مي‌رويد
علاوه كه چرا;نمي‌شود شمالي مرزهاي‌آمريكاي به محدود
و خاورميانه لاتين ، آمريكاي در كه آنچه به شما آن ، بر
مي‌خواهيم ما امروز.هستيد علاقه‌مند مي‌گذردنيز آسيا
همه از پيش مي‌خواهم من و كنيم صحبت موردخاورميانه در
و خاورميانه به چگونه شما كه مساله اين مورد در اينها
شديد ، بدانم علاقه‌مند ايران بويژه‌مسائل آن‌و مسائل
زمينه پس به خاورميانه‌مربوط علاقه‌به آيااين‌ميزان
كه اين يا و يهودي‌بودند همگي مي‌شودكه شما خانوادگي
دارد؟ وجود آن اثبات و مساله اين بيشتري‌براي دلايل
يهودي كوچك‌مهاجر بسيار جامعه يك در من:چامسكي نوام-
بسيار كه جامعه‌اي.شدم بزرگ و كرده زندگي آمريكا در
در اتفاقاتي‌كه تمام با بود يهوديان مجدد احياي درگير
دهه 1930 در نوجوان يك عنوان به من و فلسطين‌مي‌افتاد
سياسي وعلائق شده آشنا سياسي‌منطقه موقعيت با توانستم
تكامل راديكاليسم درجهت تازه‌و سويي و سمت با را خود
زيادي‌شكل ارتباطات راستا ، مسلما اين در بخشم‌و
يادگيري‌زبان و مطالعه رفتم ، كالج به كه زماني.گرفت
نظر به ضروري و عبري‌ها ، لازم بهتر درك عربي‌براي
در كوتاه چندان نه مدتي براي زندگي‌كردن سپس.مي‌رسيد
مسائل پيش‌درگير از بيش تا داشت آن بر مرا اسرائيل ،
.خاورميانه‌شوم
از و 70 سالهاي 60 در خاورميانه مسائل دنبال‌كردن آيا*
بود؟ فلسطيني‌ها ومشكلات مسائل خاطر بيشتربه شما ، سوي
حال.است اوليه تمايلات مساله‌ادامه واقع ، اين در نه -
اين من‌در مي‌بينم دهه 1940برمي‌گردم ، سالهاي به كه
.بودم ديگري‌درگير چيز هر از مساله‌بيش
داريدكه تمايلي يا بوده‌ايد ايران در هيچگاه آيا *
شويد؟ كشور اين راهي
اما.داشتم كشور اين از هم بسياري دعوتنامه‌هاي.بله -
.آوردم در اجرا مرحله به را آن هيچ‌گاه‌نتوانستم
جلوتر سال ومعمولادو است فشرده بسيار من برنامه‌هاي
.برنامه‌ريزي‌مي‌كنم كاري هر انجام براي
آنجا به هرگز كه-ايران همانند كشوري به كه زماني *
فعلي سياسي موقعيت به توجه با مي‌كنيد ، فكر -نرفته‌ايد
داريد؟ آن به راجع نظراتي و تصورات چه كشور ، اين
كه زماني همان درست يعني دهه 1950 ، اوايل در من خوب ، -
-ناسيوناليست دولت هم ، كمك با انگليس و آمريكا
را شاه و بركناركرده كار از را وقت‌ايران محافظه‌كار
طي در و علاقه‌مندشدم كشور اين ساختند ، به آن جانشين
.داشتم مدنظر را ايران در آمده مسائل‌پيش هميشه مدت ، اين
كه مبارزي دانشجويان مخالفان‌ايراني ، با من‌متناوبا
و بودم ارتباط در مي‌كردند ، اعتراض شاه همواره‌عليه
روي و شاه بركناري از پس من علاقه و ميل اين كه البته
بيشتر.بود پابرجا همچنان نيز اسلامي حكومت يك آمدن كار
سياست براساس مي‌كنم تحليل و مي‌نگرم آن به من كه مسائلي
به دليل همين به.است ايران برابر در آمريكا مشي خط و
سيستم از بخشي عنوان به شاه حكومت لواي ايران‌تحت نقش
جدي مخالف يك عنوان به آن از پس و خاورميانه نفت كنترل
كه‌در مسائلي تمامي من.شدم علاقه‌مند زمينه ، اين در
در كه تصوريميكنم دنبال را مي‌پيوندد به‌وقوع ايران
و قانوني كاملا دارم ، تصوري كشور اين حاضراز حال
از گذار حال در ايران مشخصا.روزاست قواعد با مطابق
.است توجه جالب اصلاحات سري يك
مطبوعات طريق از مرتبا را ايران مسائل كه مطمئنم *
ايران‌و جمهوري رياست به خاتمي انتخابميكنيد دنبال
مي‌كنيد؟ ارزيابي چگونه را كشور اين در اصلاحات پروسه
علائم ايران ، امروز واتفاقات مي‌كنم‌مسائل تصور -
دموكراسي‌و سوي به جامعه يك حركت براي دلگرم‌كننده‌اي
يك دقيقاهمانند اتفاقات ، اين.است آن به مردم شديد نياز
صورت ، بسيار اين به شدن‌جامعه است ، باز پيچيده داستان
اين كه دارد بستگي نكته اين به واقع در و است پيچيده
و فرهنگي سطوح در.شود انجام چگونه گذار از مرحله
مي‌تواند ازفشارها بسياري حذف مطمئنا ايدئولوژيك ،
بيان ، آزادي به گذاشتن احترام.باشد مفيد و موثر بسيار
كه آن براي مردم به اجازه‌دادن و مختلف كنترل‌هاي حذف
بسيار موارد كنند ، از زندگي;دارند دوست كه گونه آن
سوال ديگر ، اين بيان به.است زمينه اين در موثر و مهم
به مي‌توانيد چگونه شما كه مي‌شود نيزبلافاصله‌مطرح
مسائل بپيونديد ، چگونه بين‌الملل اقتصاد قوانين از بخشي
جامعه در كه آنچه...چگونه و مي‌بينيد بين‌المللي‌را
به جامعه حركت مي‌شود ، يعني ناميده باز آمريكا ، جامعه
كه نيست چيزي همان اين.تمركززدايي و سوي‌خصوصي‌سازي
.مي‌سازد"باز" آزادو پيش از بيش را جامعه
طي 20 آمريكاكه -ديپلماتيك‌ايران موردروابط در شما*
صحبت است ، بسيار بوده خود سطح پايين‌ترين در گذشته سال
نظر به طوركه‌مي‌دانيد همان حال ، اين با.كرده‌ايد
ماه ايران ، طي قبال در خارجي‌آمريكا سياست مي‌آيد
نكته‌را اين حال ، عين دراست كرده كاملاتغيير گذشته
اسرائيل دهه 80 ، سالهاي طي كه داشت دور نظر از نبايد نيز
ايران در نظامي درصددمداخله بارها آمريكايي‌اش وحاميان
اين)آلبرايت‌را مادلين خارجي سياست شما.برآمدند
(است شده كلينتون‌انجام رياست‌جمهوري زمان مصاحبه‌در
چيزهايي چه مي‌دهيد؟و توضيح ايران‌چگونه با ارتباط در
است؟ كرده تغيير رابطه اين در
شما نظر آري دارد ، بنابراين دوگانه سياستي اسرائيل ، -
وجود آمريكايي‌اش حاميان و اسرائيل در عواملي.است درست
درمورد.هستند نظامي مداخله خواستار هميشه كه دارد
و طبيعي بسيار داد ، روي كه آنچه مي‌كنم تصور آمريكا
آمريكا در تجاري‌بازرگانان سرمايه‌هاي.بود نرمال
ايران سرمايه‌هاي كردن بلوكه و تحريم‌ها وبالعكس ،
زماني واقع ، در.باشد جالب مردم براي چندان نمي‌توانست
كرد ، اعمال را ايران عليه جانبه همه تحريم‌هاي آمريكا كه
حتي.خودگرفت به را شده‌اي استاندارد روند امر اين
همين نيزبر ايران اموال كردن بلوكه تروريستي‌و حملات
و ناظر دولتمردان بيشتر مدتي ، براي.گرفت صورت منوال
.آمريكامي‌ترسيد از دنيا كه چرا بودند ، اين‌جريان تابع
آمريكا پنجه‌هاي روي نمي‌توانيد هرگز بنابراين‌شما
مدتي ، از پسدهيد انجام مي‌خواهيد ، كه كاري هر و ايستاده
تبديل مرزها فرسايشي‌در عامل فرسودگي‌و به عمل اين
به خودرا تمايل عدم آمريكايي تجار آن ، دنبال به و مي‌شود
فرصت‌هاي و ومنابع ايران در خود بازارهاي دادن دست از
شما ترتيب بدين و مي‌دهند نشان كشور اين خاك داخل طلايي
اين مي‌يابيدو در را دولت موثراين غير سياست مسلما
.است معروف استاندارد همان
كه مادامي مثال ، عنوان به ويتنام ، مساله بنابراين‌در
اعمال و آنجا به آمريكا وحشيانه حملات نظاره‌گر دنيا
واعمال‌نظر ويتنامي‌ها تنبيه جانبه‌براي همه تحريم‌هاي
كار مشكلي‌در بود ، هيچ برترين‌قدرت عنوان خويش‌به
نقض‌تحريم‌ها به شروع اروپا و ژاپن كه اين محض به.نبود
وناگهان آمد گران بار ، اين آمريكايي‌را تجار كردند ،
و مي‌رود پيشرفت و تعالي ويتنام‌روبه كه دريافت واشنگتن
چنين ما.كرد ارتباطبرقرار آن با مي‌توان بنابراين
در نيز ايران و هستيم شاهد كوبا در حاضر حال در را موردي
موسسات ديگر رقبا ، ديگردارد قرار راستا همين
و ژاپن در بين‌المللي رقباي ديگر يا نفتي وكارتل‌هاي
آمريكا تحريم‌هاي رعايت به حاضر ديگر ساده ، خيلي اروپا
اين از آمريكا اقتصاد و نيستند ستم تحت عليه‌كشورهاي
نفتي شركت‌هاي.نمي‌آيد نظر به خوشحال چندان بابت
براي ايران خاك به درصددورود كه مدت‌هاست آمريكايي
سطح در نه.كشورهستند اين سرشار و عظيم منابع استخراج
و طبيعي منابع خاطرديگر به بلكه وعراق ، سعودي عربستان
را بزرگي بسيار بازار منابع ، اين كه آن ، چرا زيرزميني
بنابراين.است ثروتمند بالقوه كشور واين داشته دست در
خط مذكور ، موارد تاثير تحت كم‌كم كه است دولت‌اين سياست
داستان ، اين دليل ، همين به.دهد تغيير خودرا مشي
عنوان به كه است اين منظورم.است پيچيده‌اي بسيار داستان
از وگذرآن نفت لوله خط همانا اصلي‌كه مساله مثال ،
مطمئنم‌كه.است زنده و بحث مورد بسيار است ، ايران
لوله خط اين كه مي‌دهند آمريكاترجيح نفتي شركت‌هاي
.ساده‌تراست ارزانترو كه بگذرد ، چرا ايران از حتما
مدتها از كه خود استراتژي‌عمومي روي بر هنوز دولت اما
از را خطلوله است‌اين قرار و ريخته‌شده آن قبل‌طرح
.دارد اصرار بگذراند ، تركيه وهمسايه ، دوست كشور
داستان اين احتمالا شما نه؟.است جالب بسيار مساله
نيويورك‌تايمز صفحه‌اول در را آن درون واتفاقات
در متخصص يك "ميلر جوديت" توسط سرمقاله‌اي.ديده‌ايد
وي.تروريسم زمينه گزارش‌هادر بخش مسئول خاورميانه ، امور
تركيه و سوريه ايران‌و با آنها كه جالبي‌را طريقه
كشوري ايران:مي‌كند تعريف رفتارمي‌كنند ، چنين
نيز آنها ، سوريه عقيده به.است شده تروريست‌معرفي
صلح فرآيند روند از چنانچه اما.تروريست‌است كشوري
كند حمايت شده ، مطرح آمريكا سوي از كه خاورميانه
تفوق علت به تركيه اماكرد خارج ليست از را آن مي‌تواند
اين و است گرفته قرار تحسين مورد ترور مسئله بر آمدنش
بدترين از يكي تركيه كه چرا است ، تامل قابل بسيار نكته
خود از دنيا در كردها عليه تروريسم مسئله در را ركوردها
دولت لحظه همين در درست درحقيقت ، .است رسانده به‌ثبت
مشغول آمريكا ممنوع پرواز منطقه در و عراق شمال در تركيه
در نيز مشابه عملياتي همچنين.كردهاست عليه نظامي عمليات
فوق ، حملات اثر در كه تركيه شرقي جنوب در "توجالي" اطراف
درخلال.مي‌شود انجام است ، شده متحمل را خسارات بيشترين
را كردها عليه خود قومي و نژادي پاكسازي تركيه دهه 1990 ،
.گرفت صورت آمريكا عظيم حمايت با اينها تمام و كرد آغاز
تركيه به كه آمريكايي سلاح‌هاي سال 1997 ، در حقيقت ، در
از كه بود سلاح‌هايي مجموعه از بيش تنهايي به شد منتقل
.گرديد ارسال كشور اين به سال1950
مي‌شود ، خوانده تروريست كشوري نيز ايران ديگر ، سوي از
بسيار.است نكرده تبعيت آمريكا ، تمايلات و علايق از زيرا
تروريست كشور به‌عنوان ايران چرا ببيني كه است جالب
از زيرا مي‌شود خوانده تروريست كشور اين.است شده شناخته
حزبالله.مي‌كند حمايت و دفاع لبنان در حزبالله
يك حزبالله چرا حال ، .است شده معرفي تروريستي سازماني
فكري چه آنكه از صرفنظر حزبالله ، است؟ تروريستي سازمان
بيگانه كشوري نظامي اشغال عليه مي‌كنيد ، آن به راجع
امنيت شوراي سوي از كه كشوري توسط نظامي اشغال.مي‌جنگد
كرده دريافت عقبنشيني دستور پيش سال از22 ملل سازمان
.خواند تروريسم نمي‌توان را اين بنابراين ، .است
دارد ادامه
شدن جهاني عصر در سرمايه‌داري بحران
(آخر بخش)
انواع ديگر سيستم هر همانند سرمايه‌داري جهاني اقتصاد
اصول از يكي باره اين در دارد ، چرخه‌اي سيكل‌هاي متفاوت
به توازن اما.داديم توضيح را بود كندراتيو كه توسعه
است تحرك حالت در هميشه بلكه نمي‌ماند ، برقرار ثابت صورت
متولد زماني نظامي هر است ، چرخش حال در عبارتي به يا و
به تبديل سرانجام مي‌كند ، مقاومت رشدمي‌كند ، مي‌شود ،
پايدار و ثابت حالت به هيچ‌وقت و شود مي ديگر نظامي
داد ، دست از را خويش كاركرد سيستم كه زماني.نمي‌ماند
.مي‌شود ديگر نظامي آن جايگزين
در تاريخي ، نظام يك به‌عنوان سرمايه‌داري جهاني اقتصاد
اما كرد ايجاد را سرمايه ، مرزهايي جمع‌آوري با زمان رهگذر
فشار با سرمايه‌داري آينده براي سرمايه بي‌پايان انباشت
ساختاري جدي بحران يك با آنرا است ، كه همراه بحرانهايي و
را سرمايه‌داري آينده كه بحراني اولين:مي‌كند روبه‌رو
در دستمزد سطح است ، واقعي دستمزد سطح مي‌نمايد تهديد
درصدد سرمايه‌داران و است افزايش روبه مركز كشورهاي
هستند جهاني اقتصاد ديگر بخشهاي به صنايع نوع اين انتقال
سطح مشكل همه اين با.است پايين دستمزد سطح معدل كه
مانده باقي نشده حل به‌صورت ارتباطات افزايش با دستمزد
برمي‌آشوبد ، را سرمايه‌داران كه فشار دومين.است
عصر در مشكل‌ساز عنصر يك عنوان به توليد جانبي هزينه‌هاي
خارج توليد درحين كه سمومي يا ضايعات في‌المثل است ، جديد
كشورهاي به آنها انتقال در سعي سرمايه‌داران مي‌شود ،
نيز جنوب كشورهاي در حالي‌كه دارند ، در پيرامون
درختان يا ندارد وجود شدن آلوده براي زيادي رودخانه‌هاي
گردد دفن آنجا در زباله‌ها و گردد قطع بايد كه زيادي
.مي‌باشد كاهش درحال
ماليات اگرميباشد "ماليات‌ها" حوزه در فشار سومين
به‌عنوان بنابراين و است اجتماعي خدمات تاوان به‌عنوان
باشد ، گرفته قرار قبول مورد توليد معقول و مناسب هزينه يك
اصلي‌ترين شايد مي‌كند؟ تعيين چيزي چه را سطح‌ماليات
امنيت به دايمي نياز ماليات‌ها ، سطح تعيين‌كننده عامل
حوزه هزينه‌هاي اخير ، ساليان طول در درحالي‌كه مي‌باشد ،
همين و است افزايش‌يافته قابل‌توجهي مقدار به امنيت
نگراني آن تبع به و ماليات‌ها افزايش سبب عامل
ديگر بيشمار عوامل گرچه.است برده بالا را سرمايه‌داري
جامعه ، نمودن دموكراتيزه همچون افزايش ، اين سببساز نيز
...و بهداشتي امكانات تربيت ، و تعليم براي تقاضا افزايش
توانايي راه بزرگ‌سد اهرم سه بنابراين.است گرديده
ضد جنبشهاي حال عين در است ، گرفته قرار سرمايه‌داران
كمونيستي ، جنبشهاي آنها اينكه از اعم جهاني نوين نظم
و تفاوت‌پذيري جهت در باشد ، ملي ليبرال يا دموكراسي
بحران نشان‌دهنده اين و هستند جهاني نظم از متمايزشدن
.است سرمايه‌داري جهاني اقتصاد در نهايي
|
