شكافي كالبد ايران سياست با هفته يك
حقوقدانان مناقشه
 
ابراهيمي زهرا
سه انتخاب براي قضائيه قوه نفره شش فهرست كه روزي
درذهن پرسش اين رسيد ، مجلس به آنها ، بين از حقوقدان
افرادي معرفي از هدف كه بست نقش نمايندگان از بسياري
و اساسي قانون تفسير و نگهبان شوراي كار در بي‌تجربه
براي نيز پرسش اين چيست؟ جناحي سياسي گرايش داراي بعضا
دوره‌هاي در كه كساني نام حداقل چرا كه بود مطرح آنان
كرده وظيفه انجام نگهبان شوراي حقوقدان عنوان به گذشته
حقوقي تجربه و سياسي بي‌طرفي شيخوخيت ، به بعضا و بودند
دست‌كم فهرست نگرفتند؟ قرار فهرست اين در بودند شهره
دستگاه نظر هم تا برگيرد در را گروه دو هر مي‌توانست
اين كه جوابي نخستين.كند تامين را مجلس هم و قضايي
هدف احتمالا كه بود اين يافتند پرسش اين براي نمايندگان
شورا اين كامل كردن دست يك كم‌تجربه ، چهره‌هاي انتخاب از
.تازه‌واردهاست اين بر آن پرسابقه چهره‌هاي حاكميت و
زده خود سازماني گسترش به دست پيش چندي از نگهبان شوراي
افزايش تقاضاي سال 80 بودجه لايحه بررسي جريان در و بود
مطرح را استانها مراكز در خود دفاتر تاسيس براي بودجه
آورده بوجود مجلس در را زيادي بحث‌هاي تقاضا همين.كرد
.بود
اين به آنان كه شد باعث نمايندگان ذهني پيش‌زمينه‌هاي
تحولات و تغيير اين از درازمدت‌تر اهدافي كه برسند تحليل
رسيد نمايندگان ذهن به كه درازمدت هدف نخستين.است مدنظر
خاص جهت يك در نگهبان شوراي انسجام و يك‌دستي كه بود اين
رياست و هفتم مجلس انتخابات بر نظارت جريان در مي‌تواند
تعيين‌كننده نقشي آن نامزدهاي صلاحيت بررسي و نهم جمهوري
.باشد داشته
كرد ، ايجاد نمايندگان ميان در مقاومتي سريعا تحليل اين
وي از قضائيه قوه رئيس با رايزني با تا كردند تلاش آنها
توافق آنها سر بر مجلس كه نيز را ديگري افراد بخواهند
انتخاب براي مجلس دست تا بگنجاند خود ليست در دارد
باز برخوردارند بيشتري تجربه و استقلال از كه حقوقداناني
نمايندگان خواست برابر در شاهرودي آيت‌الله مقاومت.باشد
كرد حقوقدانان انتخاب نحوه نگهبان‌از شوراي كه تفسيري و
را نفر شده‌سه معرفي افراد بين از كرد موظف را مجلس و
.افزود آنان مقاومت و نمايندگان ترديد و شك بر كند انتخاب
به تيرماه طي در را خود توجه بيشترين كه نمايندگان
فراموش بودند كرده معطوف كابينه اعضاي انتخاب موضوع
يك قضائيه قوه رئيس سوي از حقوقدانان معرفي با كه كردند
نگهبان ، شوراي در حقوقدان سه حضور مهلت پايان از پيش روز
كه نمي‌زدند حدس آنها البته.ندارند چنداني وقت آنان
اين را اساسي قانون نگهبان شوراي اعضاي از برخي بعدا
به نگهبان شوراي اعتبار و موجوديت كه كنند تفسير گونه
.است آن اعضاي همه وجود
با شورا اين قانوني وظايف انجام سابقه كه نمايندگان
كه نمي‌كردند فكر مي‌دانستند را نفر از 12 كمتر تعدادي
و نگهبان شوراي بي‌اعتباري موضوع حقوقدان ، سه نبود سر بر
به نيز جمهور رئيس تحليف مراسم و شود مطرح مجلس نتيجه در
نگهبان شوراي اعتبار قانوني شبهه موضوع وقتي.افتد تعويق
مجلس رئيس اطلاع به شاهرودي هاشمي و جنتي آقايان طريق از
تعطيلات از پس فرصت نخستين در كه كرد تلاش وي رسيد
جمهوري رئيس تحليف مراسم برگزاري از پيش و تابستاني
تا دهد قرار كار دستور در را حقوقدانان انتخاب موضوع
غيرقانوني را نظام دستگاههاي عملكرد آمده بوجود شبهه
شوراي اعضاي از بخشي وسيله به كه تفسيري البته نكند ،
نداشتند موجوديت خودشان نظر از كه شرايطي در و نگهبان
اما نگشت ابلاغ مجلس به قانوني صورت به بود شده مطرح
.گرفت قرار بعدي اعمال همه مبناي شبهه همين
رئيسه هيات حقوقدانان ، انتخاب علني جلسه تشكيل از پيش
به و داد جلسه تشكيل مجلس در خرداد دوم فراكسيون
از نفر دو به كه كرد توصيه خود تشكيلات عضو نمايندگان
راي (كريمي عباس -عزيزي ابراهيم)شده معرفي حقوقدانان
.دهند
لاك در نمايندگان هنوز كه شد مطرح زماني در توصيه اين
آن به فراكسيون اعضاي همه لذا بودند خود مقاوم و دفاعي
به توانست راي با 150 عزيزي ابراهيم تنها و نكردند توجه
عمومي روابط دفتر كل مدير كه وييابد راه نگهبان شوراي
بود كرمانشاه نماينده پنجم مجلس در هست نيز نگهبان شوراي
.داشت قرار دولت منتقدين يعني پنجم مجلس اكثريت جناح در و
آرا بيشترين راي با 104 عزيزي ابراهيم از پس كريمي عباس
كه آرا مطلق نتوانست وي چون ولي داد ، اختصاص خود به را
مي‌شد راي جلسه 120 در نماينده نفر حضور 238 به توجه با
.نشد نگهبان شوراي حقوقدان كند كسب
در ديگر نفر دو سرنوشت حقوقدانان ، از نفر يك انتخاب با
كرد تنفس اعلام رئيس‌مجلس.گرفت قرار ابهام از هاله‌اي
از و گذاشت علني جلسه روز همان بعدازظهر ساعت 17 براي و
مجلس به را جديدي فهرست كه كرد درخواست قضائيه قوه رئيس
.كند معرفي
دو نام كرد ارائه كه جديدي ليست در قضائيه قوه رئيس
بود مجلس حقوقي كل مدير آنها از يكي كه را جديد حقوقدان
خود قبلي فهرست همان از نيز را ديگر نفر دو و كرد مطرح
نمايندگان آراي كمترين روز همان صبح نفر دو اين برگزيد ،
.بودند داده اختصاص خود به را
كساني مي‌بايست علي‌القاعده مي‌كردند فكر كه نمايندگان
وقتي مي‌يافتند ، راه فهرست به بود بيشتر آنان احتمال كه
كه فردي و شده حذف راي با 104 كريمي عباس كردند مشاهده
به است باقيمانده فهرست در آورده راي صبح 16 راي‌گيري در
موضوع همين و نيست مشكل حل هدف ، كه رسيدند نتيجه اين
ندهند ، راي شده معرفي افراد از هيچ‌يك به آنان شد باعث
به كه بود اعتراضي گلدانها ، به سفيد كارت انداختن 132
.كرد خودنمايي صورت اين
سيره برخلاف كروبي آقاي حتي كه بود گونه‌اي به وضعيت
.كنند تلاش مسئله حل براي نخواست نمايندگان از هميشگي‌اش
راي‌گيري جريان در هم مجلس راست جناح نمايندگان مواضع
مي‌خواستند نمايندگان از آنان از برخي.بود توجه قابل
تحليلهاي موضع اين.ندهند راي شده معرفي افراد به
براي عده‌اي كرد ، ايجاد نمايندگان ميان در را گوناگوني
انتخاب در نمايندگان موضع بودن غيرسياسي دادن نشان
رئيس پيشنهادي فهرست با راست جناح مخالفت به حقوقدانان
را آنان مخالفت نيز عده‌اي.مي‌كردند استناد قضائيه قوه
ياناخواسته خواسته كه بودند معتقد و دانسته نيت حسن بدون
به حقوقدانان انتخاب موضوع كه مي‌كنند حركت مسيري در
قواي يعني طلب اصلاح نهاد دو همزمان و شود تبديل معضلي
.كند بي‌اثر را مقننه و مجريه
بخواهيم اگر بود معتقد كه داشت وجود نيز ديگري ديدگاه
بوجودآوردند را مجلس مقابل جريانات كه را كساني
فكر در آنها كه بگوئيم بايد بدانيم عاقلي سياستمداران
جهت آن از.هستند حاكميت جناحهاي در سياسي موازنه برقراري
از 18 پس بويژه مردم آراي بر تكيه با دولت و مجلس كه
و يافته‌اند حاكميت عرصه در بيشتري مانور قدرت خرداد ،
تشكيل از قبل هم آن قدرت از بيشتري سهم دنبال به شايد
سياستمداران خواسته‌اي چنين كه است طبيعي هستند ، كابينه
برخي اجراي با كه مي‌اندازد فكر اين به را مخالف عاقل
منصرف بيشتر خواهي سهم از را مقابل جناح تاكتيك‌ها ،
قدرت اعمال ابزارهاي بگويد خود قدرت دادن نشان با و كرده
.مردم راي در نه و آنهاست دست در
تحولات از بيشتر سرعت و شتاب داراي بحرانها كه همانگونه
طي در نيز آنها به مربوط تحليلهاي تغيير هستند ، عادي
بيشتري سرعت و شتاب از نيز بحران رفع و ايجاد زمان
.است برخوردار
فهرست 6 كاملي نفس به اعتماد با قبلا كه نمايندگاني
ندادند ، راي آنها نفر پنج به و كرده رد را ابتدايي نفره
كه رسيدند نتيجه اين به شدند مواجه بعدي فهرست با وقتي
اين.برمي‌گزيدند را اول فهرست همان از نفر سه بود بهتر
هيات و فراكسيونها فعاليت و رايزني عدم به نمايندگان
براي آنها سوي از مسئله چرا كه كردند انتقاد مجلس رئيسه
هاشمي آقاي كه بود درحالي اين نشد ، حلاجي نمايندگان
فهرست يك كه‌فقط بود گفته تلويحا ابتدا از شاهرودي
و تنش از جلوگيري براي را دوم وفهرست داد خواهد ارائه
.است داده مجلس به وظيفه انجام باب از نه و وحدت حفظ
ايجاد مجلس در را جمع‌بندي اين قضائيه ، قوه رئيس موضع
اصرار و برگزيده نفرات بر وي پافشاري با بودكه كرده
حقوقدانان انتخاب قطعادر آنها نكردن انتخاب به مجلس
.شد خواهد ايجاد بست بن
مجمع به موضوع احاله حاكي‌از موثق خبرهاي به توجه با
درصدد نمايندگان بود ، رسيده مجلس به كه نظام مصلحت تشخيص
جلسه در آنها.كنند پيدا موضوع براي راه‌حلي تا بودند
يكي:رسيدند راهكار دو به خود يكشنبه روز غيرعلني
تعيين براي قضائيه قوه و مجلس مشترك هيات تشكيل پيشنهاد
قوه رئيس با رايزني ديگري و مرضي‌الطرفين حقوقدانان
به را نام‌آنها تاكنون كه افرادي همه معرفي براي قضائيه
دو هربود مجلس به (نفر 7)است كرده مطرح كانديدا عنوان
و شد روبه‌رو قضائيه قوه رئيس بامخالفت راهكارها اين
.گشت ظاهر نمايندگان بين در جديدي عقايد و آراء تشتت
اصالت و نظام دستگاههاي دروني روابط به عمدتا كه كساني
خرده مجلسيان بر بودند معتقد روابط اين در آنها كارآيي
تصميم به و نكردند فكر ابتداعاقلانه از چرا كه گرفتند
از يكي.نرسيدند خود اختيارات از استفاده براي درست
حقوقي مسائل به آشنا و مجلس كار در باسابقه نمايندگان
علم نخبگان جزو كه گذشته حقوقدانان مگر كه بود معتقد
كه داشتند اصلاح‌طلبانه‌اي رفتار چه بودند هم كشور حقوق
.بكنند را كار همان جديد حقوقدانان داريم انتظار حال
مجلس رئيسه هيات از انتقاد با نمايندگان از ديگر يكي
و استراتژي خرداد ، دوم فراكسيون و رئيسه هيات:مي‌گفت
برنامه‌هاي و هدفها نمي‌توانند و ندارند مشخصي تاكتيك
دنباله‌روي عمدتا دليل همين به كنند ، تنظيم مرحله‌اي
.مي‌شوند ديگران عمل ابتكار
و مي‌گفتندنمايندگان كه نمايندگاني بودند هم طرف آن از
خود اصول از بحراني شرايط در بويژه و همواره بايد مجلس
در اگرچه انفعالي نه و اصولي حركت‌هاي زيرا نكنند ، عدول
و دستگاه‌ها مجموعه در آن اختيارات كاهش باعث ظاهر
گسترده و عميق توجه دليل به ولي شود هم نظام دروني روابط
و بهترين كه مردمي پشتيباني از قطعا تحولات اين به مردم
.شد خواهد برخوردار قدرتند ابزار مشروع‌ترين
انعكاس اخير جريانات كه باورند اين بر نمايندگان اين
مظلوميت و است داشته عمومي افكار در مجلس نفع به مثبتي
.است داده پيش‌نشان از بيش را ونمايندگان مجلس
شده پذيرفته اصول اساس بر حركت به معتقد كه نمايندگاني
در حركت يعني انتخاباتي ، تبليغات جريان در شده اعلام و
هيچ هستند ، مي‌گويند مردمي وعده‌هاي تحقق و اصلاحات جهت
مجلس توسط حقوقدان انتخاب اختيار سلب از هراسي و بيم
كه رايي واسطه به را خود نبايد نمايندگان و داشت نبايد
.كنند سرزنش داده‌اند ،
از حال هر به موضوع اين نمايندگان ، از دسته اين گفته به
براي شد ، اما خواهد وفصل حل نظام مصلحت تشخيص مجمع طريق
مجلس از خارج به آن احاله و ناگشودني گره‌هاي تعداد آنكه
حقوقي مطالعات دامنه به پس اين از ناگزيرند نيابد افزايش
همه از بتوانند گشوده‌تر ، چشمان با تا بيفزايند خود
مردم و اصلاحات به خدمت جهت در مجلس قانوني ظرفيت‌هاي
.گيرند بهره
|
