ايران در اقتصادي فساد معماي
اشاره
كه است جذاب شعارهاي از يكي اقتصادي فساد با مبارزه
افزايش براي سياستمداران جهان ، جاي همه در تقريبا
.ميشوند متوسل آن به خود مشروعيت
در بزرگ سياسي دگرگونيهاي همه تقريبا اخير سالهاي در
شعار با (...و مكزيك اندونزي ، فيليپين ، يوگسلاوي ، ) جهان
رخ اقتصادي فساد آن ، انواع همه راس در و فساد با مبارزه
بارها انقلاب از پس سالهاي در نيز ايران در.است داده
قرار دولت برنامههاي اولويت در اقتصادي فساد با مبارزه
.است بازگشته پيشين وضع به اوضاع چندي از پس اما گرفته
.است فساد با مبارزه روشهاي در كنكاشي امروز گزارش هدف
صفت جنان محمدصادق
شكلهايمختلف ، ضرورت به مالي و اقتصادي فساد وجود
موثربا و مبارزهكارآمد راههاي چگونگي و آن با مبارزه
كشورهاي اكثر در عمومي موضوع يك نفرتانگيز پديده اين
:توجهكنيد زير خبرهاي به.است امروز دنياي
تورم و فقر اقتصادي ، كاهش ثبات اعاده ارتشبدمشرف ، -
.ميداند خود برنامههاي از اقتصاديرا فساد با ومقابله
عضو و تركيه انرژيسابق وزير"ارسومر جمهور" استعفاي -
فساد اتهام به اجويت ائتلافي شريكدولت ميهن مام حزب
عمومي افكار نزد ميهن مام محبوبيتحزب كاهش موجب مالي ،
.شد تركيه
تضمين و دولت و حزب كردن پاك اقتصادي ، فساد با مبارزه -
است مسائلي مهمترين حزبياز وتقويترهبري اجتماعي نظام
كار دستور در چين كمونيست حزب كنگره پانزدهمين در كه
.ميگيرد قرار
اين مالي پليس كرد ، بوسنياعلام وزيران شوراي رئيس -
بگوويچ شاچر محمد مالي فساد پژوهشهايي ، انجام با كشور
.است تاييدكرده را ملل سازمان در بوسني پيشين سفير
با نيكاراگوا ساندنيستهاي رهبر دانيلاورتگا ، -
كردن فاش و اقتصادي وخيم بسيار وضع روي بر انگشتگذاشتن
دست به محبوبيتفراواني فعلي ، رشوهگيريدولت و فساد
.است آورده
اختلاس:كرد اعلام گواتمالا در اجتماعي سازمان يك -
ملي بودجه از درصد رسمي 24 مقامهاي و دولت وفسادمالي
.ميبلعد را كشور اين
كنيايي هزار سال 750 هر:نوشت كنيا چاپ نيشن روزنامه -
به موفق آنها درصد تنها 30 اما ميشوند بازاركار وارد
ميتواند اقتصادي فساد با مبارزه...ميشوند شغل يافتن
.شود منجر بيكاري كاهش بينالملليو كمكهاي جذب به
با رسمي نطق آذربايجاندريك رئيسجمهوري حيدرعلياف ، -
:گفت كشور اين در اخلاقي گسترده ناهنجاريهاي به اعتراف
ثروتهاي به سوءاستفاده و اقتصادي فساد با گروهي
.هستند عشرتمشغول و عيش به و رسيده بادآورده
اروپا ، اتحاديه به روماني پيوستن براي اقدام فوريترين -
اصلاح و خصوصيسازي روند ادامه مالي ، فساد با مبارزه
.است بانكي نظام
اندونزي جديد جمهور سوكارنورئيس مگاواتي منتقدان -
فساد با مبارزه توان وي دادستانانتصابي:ميگويند
.ندارد را اندونزي دولتي دستگاههاي داخل اقتصاديدر
جمهور مشاورانرئيس از يكي ياربيو شيلي كشور مقامهاي -
.كردند بازداشت مالي جرمفساد به را پرو كشور سابق
و دريافترشوه جرم چينبه شنيانگ شهردارسابق -
.ميشود محاكمه فساداقتصادي
فساد:كرد اعلام بيانيهاي در حزبدموكراتيكصربستان -
اصليترين و دموكراسيدركشور فرآيند بدتريندشمن مالي
كشورهاي خانواده يوگسلاويبه دوباره پيوستن مانع
.است قانونمدار
فساد سرچشمه
به اقتصادي ، فساد موضوع به مربوط اخبار خواندن با
پيدا خوانندگان ذهن كهدر پرسشي نخستين زياد ، احتمال
بررسيها چيست؟ اقتصادي فساد سرچشمه كه است ميشوداين
مسائل به تماما ابتدا فساد سرچشمه كه ميدهد نشان
باورهاي ضعف كه معني اين به.ميشد داده نسبت اخلاقي
به آنها شدن آلوده به منجر افراد ايمان فقدان و ارزشي
هم البتههنوز نظريه اين.ميشود مالي و اقتصادي فساد
نظريهاي چنين وجود اما ;است ابطالناپذير و پرقوت
عرصه وارد هرگز اقتصاددانان تا بود شده موجب سال سالهاي
.نشوند افراد توسط اقتصادي فساد منشا به مربوط مطالعات
توسط اخير دهه دو در شده انجام پژوهشهاي اما
عوامل از يكي تنها ضعفاخلاقي كه داد نشان اقتصاددانان
مديران و سياسي مديران توسط ويژه به اقتصادي فساد وجود
.دارد وجود نيز ديگري دلايل و است اقتصادي
پژوهشهاي نتايج:ميگويد سياسي اقتصاد كارشناس يك
اقتصادي فساد سرچشمه كه ميدهد نشان شده انجام پرشمار
ويژه به كشورها اقتصادي و سياسي مسئولان و مديران توسط
اعم معناي به "دولتي اقتصاد" وجود نيافته توسعه جهان در
ميدهد نشان بينالمللي پژوهشهاي:است معتقد وي.است آن
درجه با فساد به آلوده اقدامهاي و فسادپذيري درجه كه
اين به.دارد مستقيم رابطه حكومت توسط اقتصادها تمركز
در دولت دخالتهاي تعدد و تنوع كه ميزاني به كه معني
به منصبان صاحب شدن آلوده احتمال مييابد ، افزايش اقتصاد
.مييابد افزايش نيز اقتصادي فساد
و دولت ;كنيد توجه:ميافزايد سياسي اقتصاد كارشناس اين
الزامهاي و انقلابي تاريخي ، دلايل به ايران در حكومت
دولت.دارد را اقتصاد در دخالت بيشترين اساسي قانون
آب ، آلومينيوم ، فولاد ، كننده توزيع و توليدكننده ايران
تصديگري ميزان اين مديريت براي.است...و نفت گاز ، برق ،
مياني بالا ، سطوح در مديران پرشمار تعداد به نياز دولتي
در ويژه به عموما كه دولتي مديران.دارد پايين و
چشمگيري چندان نه مزاياي و حقوق پايين و مياني ردههاي
تن رويين بايد ميكنند ، دريافت خود فعاليتهاي بابت
.نشوند گرفتار وسوسهها مقابل در كه باشند
مثال چند
ميشود؟ اقتصادي فساد سرچشمه چگونه دولتي متمركز اقتصاد
مثال چند ادعا اين اثبات و موضوع اين شدن روشن براي
ديگري فرد هر يا و جنابعالي كه كنيد فرض.است مفيد ملموس
صنايع صاحبان به قيمت ارزان ارز توزيع اختيار قانون طبق
نظر در دولت كه ارزي مقدار كه كنيد فرض بازهم.داريد را
ارز دريافت براي موثر تقاضاي و است دلار است 100 گرفته
ارز پرداخت براي ضابطههايي دولت ديگر ، طرف از.دلار 200
ارز توزيع اختيار كه فردي و است كرده تهيه متقاضيان به
.ميشود مواجه زيادي فشارهاي با اوست برعهده
ارز دريافت از كه سودي به توجه با حاضرند متقاضيان برخي
فردي به را آن از كوچكي بخش ميشود نصيبشان قيمت ارزان
زماني چه تا فرد اين.بدهند دارد را ارز توزيع اختيار كه
محسوب جرمي ظاهر در نيز وي عمل كند؟ مقاومت ميتواند
براي شرايط شده ياد ويژگيهاي با متقاضي زيرا نميشود ،
نظر در را فرد يك:بزنيم ديگري مثال.دارد را ارز دريافت
سازمان طرحهاي براي پيمانكار انتخاب مسئول كه بگيريد
برگزار مناقصه دارد كه ضابطههايي با فرد اين.است متبوع
مقداري باشد حاضر پيمانكاران از يكي كه است كافي.ميكند
كند ، هزينه مناقصه بردن براي را طرح اجراي احتمالي سود از
پيدا ادامه كي تا مقاومتها ميدهد؟ رخ اتفاقي چه
مسئول فرد اگر كه آيد پيش تصور اين است ممكن ميكند؟
را كار اين هرگز باشد داشته محكمي ارزشي اعتقادات
چنين در اما.است همينطور ميگوئيم ، نيز ما.نميكند
از بيشتر اقتصادي فساد شدن پديدار احتمال شرايطي
.است ديگر حالتهاي
و است خدمات و كالاها خارجي خريد مسئول فردي كنيد فرض
متعدد دلايل به...كالاي مثال بهطور كه دارد دقيق اطلاع
كمبود احتمال و شد خواهد كشور وارد مقرر زمان از ديرتر
اختيار در را اطلاعات همين او اگر.دارد وجود كالا اين
.است داده رخ اقتصادي فساد بگذارد ، آشنايان و دوستان برخي
فساد رشد و وجود سرچشمه ميگويند ، اقتصادي كارشناسان
در بهويژه افراد به اختيارات دادن در بايد را اقتصادي
.كرد جستوجو ترجيحات داراي و سودآور فعاليتهاي از برخي
دهه 70
مبارزه چگونگي در بايد را ايران در اقتصادي فساد معماي
.كرد جستوجو پيش سال درچند آن ناكارآمد بيشينه و آن با
دهه دوم نيمه در:ميگويد ايران سياسي اقتصاد كارشناس يك
تحت اقتصادي فساد با مبارزه كه شد پديدار شرايطي 1370 ،
.رسيد مردم اطلاع به بادآورده ثروتهاي با مبارزه عنوان
كه دادند وعده كشور انتظامي و قضايي مقامهاي از بسياري
بادآورده ثروتهاي به كه كساني و اقتصادي فساد با
كه امروز بود؟ چه كار نتيجه.شد خواهد مبارزه رسيدهاند ،
مبارزه اين سرگذشت تا ميزنند ورق را تاريخ ايران مردم
و سياسي كارشناسان.نميبينند روشني نقاط ببينند را
ثروتهاي با مبارزه سرنوشت ميگويند ، اقتصادي آگاه ناظران
و شد كشيده بيراهه به اقدام اين كه ميدهد نشان بادآورده
.شد تبديل سياسي مبارزه يك به بيشتر
عمليات و اطلاعرساني در شفافيت فقدان:ميافزايد وي
را شرايط دهه 1370 دوم نيمه در گروهها برخي توسط پنهاني
خرسند مبارزه اين از تنها نه مردم كه كرد گونهاي به
با مبارزه نتيجهيافت افزايش نارضايتيها بلكه نشدند ،
كرده خود نصيب بادآورده ثروتهاي اصطلاح به كه كساني
.نشد آشكار هرگز بودند
بادآورده ثروتهاي جرم به كساني دهه 1370 ، دوم نيمه در
دادگاههاي توسط بعدها كه شدند محاكمه و زنداني دستگير ،
را خود قبلي مشاغل آنها از برخي اكنون و شده تبرئه مختلف
ايران در اقتصادي فساد با مبارزه.آوردهاند دست به
پرچمدار بايد كساني چه كه است مواجه معما اين با همواره
همان در.گشت فساد دنبال بايد كجا در و باشند مبارزه
شيوه كه كرد اعلام تهران فعلي شهردار الويري زمانمرتضي
اقتصادي فساد با مبارزه مسير در زده سياست و ناكارآمد
فرار به منجر سياسي چندم دست افراد از برخي توسط
.شد كشور از سرمايهها
نشود تكرار تلخ تجربه
بار اقتصادي فساد با مبارزه موضوع كه است ماه چند اكنون
قواي سران.است شده تبديل جذاب بحث يك به و مطرح ديگر
و دادهاند تشكيل جلسه چندين قضائيه و مجريه مقننه ،
.است شده تشكيل نيز ويژهاي كميتههاي
فساد با مبارزه مسير در معتقدند ، اقتصادي كارشناسان
بدون نبايد.شود برخورد ريشهها با بايد اقتصادي
اقتصادي فساد رشد سرچشمههاي كردن پيدا در دقيق علتيابي
.شود برخورد معلولها با شتابزده صورت به و شد عمل وارد
شوند ، اقتصادي فساد به متهم گروهي يا فرد آنكه از پيش
اين زاويههاي و ابعاد همه علمي انصاف و دقت با بايد
مسير اين در آفتها مهمترين از يكي.شود بررسي موضوع
تريبونهاي از استفاده با كه است كساني دام در افتادن
خود سياسي رقباي ويژه به و معلولها با ميخواهند خاص
كنند ، دقت بايد دارند قرار راس در كه كساني.كنند برخورد
و گمراهي به را آنها سياسي گروههاي و احزاب و افراد
از برخي كه بوديم شاهد گذشته روزهاي در.نكشانند بيراهه
مبارزه تا شدند موجب نيز دوم 1375 نيمه در كه تريبونها
بار شود ، تبديل سياسي نبرد يك به بادآورده ثروتهاي با
كارشناس يك.هستند عادي غير فضاسازيهاي درصدد ديگر
گذشته تلخ تجربه ميخواهيم اگر:ميگويد سياسي اقتصاد
مسئوليت گذشته دوره در كه كساني بايد نشود تكرار
به كه بگويند مردم به دقيق و شفاف صورت به داشتهاند
.رسيدهاند دستاوردها كدام
چه افتاد ، اتفاق چه گذشته سالهاي در كه بدانند بايد مردم
داشتهاند؟ اقتصادي فساد ميزان چه شدهاند ، دستگير كساني
مسائل اين كه زماني تا است؟ شده برخورد چگونه آنها با
فساد با مبارزه بهمساله آنها نشود روشن مردم براي
اهميت پر بسيار نكته يكنميكنند پيدا اطمينان اقتصادي
واقعي و موثر و قوي حضور فساداقتصادي معماي حل مسير در
.است آنها سياسي گرايشهاي به توجه بدون خبري رسانههاي
خاص رسانههايي و روزنامهها به اطلاعرساني كردن منحصر
ثروتهاي با مبارزه پروندههاي.است آفت يك مسير اين در
.گيرد قرار خاصي رسانههاي اختيار در تنها نبايد بادآورده
.ميكند دشوارتر را كار تنها وضعيت اين
|