اطلاعرساني بحرانهاي و ملي رسانههاي
بينالمللي
دولت
(بخش واپسين) - بيان آزادي و فساد
مدني حقوق و قانوني
اطلاعرساني بحرانهاي و ملي رسانههاي
بينالمللي
مبني جهاني پيشرفت روبه روند از آمده بوجود تصور:اشاره
بين را علمي جدالي يگانه ، جهاني فرهنگ شكلگيري بر
نقش ميان ، اين در.است آورده پديد آن منتقدان و موافقان
در فراملي رسانههاي و اطلاعاتي بزرگراههاي جايگاه و
آنها توانمندي دليل به كه است ويژهاي مبحث فرايند اين
حوزه محققان توجه مورد عقايد ، و افكار كردن نزديك در
از مبحث اين در.است گرفته قرار جامعهشناسي و ارتباطات
و دانش نشر بزرگراههادر اين توانمنديهاي از سويي
قدرت ديگر ، سوي از و ميشود گفته سخن اجتماعي آگاهي
راههاي همچنين و آنها توسط محلي و ملي فرهنگهاي
رسانههاي نقش.ميگردد بررسي خطر اين تعديل و مقابله
مخرب دادههاي و تبليغات با مواجهه در محلي و ملي
به حوزه اين در كه است خاصي سرفصل اطلاعاتي ، بزرگراههاي
موضوع اين بررسي به مقاله اين.شود مي توجه آن
.ميپردازد
انديشه و فرهنگ گروه
پيشرفت سايه در كه غرب فرهنگ شدن فراگير انگاره تحليل
در اطلاعاتي جامعه شكلگيري و ارتباطي فراملي فناوريهاي
موضوع اين شناخت نيازمند آمده ، بوجود آكادميك حوزههاي
دگرگوني شتاب همان با نيز فرهنگها تحول شتاب آيا كه است
تا ميگيرد؟ صورت ارتباطي مادي سازوكارهاي و فناوريها
پيشرفت از تابعي جوامع فرهنگي هويت دگرگوني حد چه
چه در جامعه يك فرهنگي هويت است؟ ابزاري متغيرهاي
صورت چگونه آنها دادن تغيير و كرده پيدا نمود فاكتورهايي
تحول در فراملي رسانههاي نقش كلام يك در و ميگيرد؟
براي ملي رسانههاي وظيفه و است چگونه جوامع فرهنگي
چيست؟ آنها با مواجهه
كه ميدهد نشان بينالملل روابط كنوني وضعيت در كاو كندو
پيدا كاهش زيادي حد تا ملي مجموعههاي رفتاري استقلال
در انكارناپذيري رشد فراملي مجموعههاي مقابل ، در و كرده
عرصه در گسترده ، ميدان اين.كردهاند پيدا جهاني عرصه
جامعه شكلگيري به كه دارد رو پيش را فرايندي فرهنگ
اينترنت ماهوارهها ، حوزه ، دراين.است شده منجر اطلاعاتي
اتحاديه مانند بينالمللي سازمانهاي همچنين و
و كرده فعاليت يونسكو و دور راه ارتباطات بينالمللي
بر غربي خبرگزاري چهار مانند ارتباطي غولهاي
.ميگذارند تاثير ملي و بينالمللي تصميمگيريهاي
مقاومت ، توان افزايش و آنها با مقابله براي شرايط اين در
ملتها فرهنگي حيات تثبيت در مهمي نقش ملي فرهنگي نهادهاي
نقش و شده گرفته آنها از فرصت اين روز به روز امادارند
غرب فراملي ارتباطي سيستمهاي زيرا.ميطلبد را فعالتري
از و ميكنند مرزها وارد را تازهاي تجربههاي و ارزشها
هزينه پر و مشكل آنها دادههاي كنترل و سانسور كه آنجا
كه را ملي سخنپراكني و اطلاعاتي سيستمهاي ميباشد ،
چالش به ميكنند تلاش ملي و فرهنگي انسجام حفظ براي
است مفاهيمي از "فرهنگي دگرگوني" اين بنابر.ميكشانند
پشتوانه بدون و ضعيف فرهنگهاي مصونيت عدم دهنده نشان كه
.است جهانگستر فرهنگهاي از تاثيرپذيري از تكنولوژيكي
:كه ميكند بحث طور اين خصوص اين در "اينگلهارت رونالد"
.ميدهد نشان محيط با تطابق در را مردم رهيافت فرهنگ هر"
دگرگونيهاي به رهيافتها اين بلندمدت در كلي طور به
پاسخ كه آنها.ميدهند پاسخ سياسي و تكنولوژي اقتصادي ،
ديگر جوامع است بعيد و يابند گسترش كه است بعيد ندهند ،
به پاسخ در فرهنگها چند هر.كنند تقليد آنها از
تكنولوژيكي و سياسي اجتماعي ، -اقتصادي محيط دگرگونيهاي
(1)".شكلميدهند تغييرميكنندوبهنوبهخودنيزبهمحيط
انديشههاي و ارزشها ورود معتقدند موجود وضعيت منتقدان
اجتماعي ، زندگي حوزه به فراملي رسانههاي طريق از جديد
نتيجه در و اجتماعي همبستگي شدن پارهپاره باعث
چهرههاي در اجتماعي نظام و شده فرهنگ از سنتزدايي
مشكل هويتها متقابل درك آن در كه ميكند جلوه متفاوتي
تبديل چندفرهنگي مدل به ضعيف جوامع تكفرهنگي مدل و شده
و فرهنگها مرز فرهنگي ، چند مدل اين در اماميشود
هويت در سويي از افراد كه طوري به.نيست مشخص هويتها
نيز را جديد فرهنگ ديگر سوي از و نميشوند ظاهر خود سابق
نشانههاي از هويت دوگانگي.نكردهاند جذب كامل طور به
.است سلطه تحت فرهنگ
اطلاعاتي بزرگراههاي طريق از فرهنگها برخورد و وابستگي
-دولت سطح در اجتماعي واحدهاي براي را فزايندهاي مشكلات
.است كرده ايجاد هويتشان حفظ راه در افراد و جوامع ملت ،
اين كه داد توضيح بايد نيز را نكته اين البته
آگاهيبخش مسير در ميتوانند خود اطلاعاتي بزرگراههاي
آسيبهاي وقوع هنگام در جهاني وجدان فشار بردن وبالا
اما.گيرند قرار استفاده مورد ملي و منطقهاي جهاني ،
اطلاعبخشي فراملي ، شبكههاي اين انحصاري مالكيت
با كه مناطق از بعضي رويدادهاي مورد در واقعگرايانه
تحريف دچار را دارند منافع برخورد شبكهها اين صاحبان
عكس جهت در را مخاطب واقعيتها كردن دگرگون با و ميكند
.ميكند گمراه آنها
و تجاري مراكز به هوايي حمله قضيه مورد در اخير حوادث
خبري شبكههاي سوي از آن انعكاس نحوه و آمريكا در نظامي
.ان.سي خبري شبكه نيز خليجفارس جنگ درمدعاست اين گواه
پخش از قبل و گذرانده خبري فيلترهاي از را خبرها تمام ان
اين حوادث پخش در كه طوري به ميداد ، قرار بررسي مورد
اين نيز امروزداشت اختيار در را خبررساني انحصار جنگ ،
جلوه ايدئولوژيك برخورد يك را حادثه اين دارد سعي شبكه
فيلم.دهد قرار اسلام برابر در را غرب دنياي و داده
از برنامهها بين در كه فلسطينيها پايكوبي شده مونتاژ
اظهار وسيله بدين شد تلاش و گرديد پخش انان.سي شبكه
رسوايي دهد ، نشان را آمريكا حوادث از اعراب خوشحالي
كه داد نشان مسائل اين.داشت پي در شبكه اين براي بزرگي
اطلاعات متعادل و آزاد وجريان شدن دهكده عصر با هنوز
صاحبان و تكنولوژي مالكان فقط و دارد وجود زيادي فاصله
را ديگر جوامع و كرده كنترل را جهان اوضاع كه هستند ثروت
.ميكنند تسليم به وادار داوطلبانه
آينده جهان در فرهنگها همگوني بر كه فوق عقايد برخلاف
اعتقاد "هانرز" مانند دانشمندان از برخي دارند ، تاكيد
شدن شبكهاي و همگرايي ميافتد اتفاق آنچه دارند
اين و است جهان سرتاسر در اجتماعي تجربيات و فعاليتها
اظهار برخي سوي از كه همگونساز نظام يك شكلگيري با
(2).است متفاوت ميشود
معتقد كه ايدهاي خلاف بر كه ميكنند بيان دانشمندان اين
در فرهنگها اين است ، نابودي حال در محلي فرهنگهاي است
را مختلفي دلايل آنها.ميگيرند شكل نو از آينده جهان
و توزيع توليد ، اولا:ميكنند اظهار خود ادعاي اين براي
و سليقهها به توجه با مليتي چند كالاهاي بازاريابي
.ميگيرد صورت منطقه هر در خاص مصرفي گروههاي گرايشهاي
بخشهاي مردم ذائقه براساس كوكاكولا توزيع و توليد مثلا
نشان اخير تحقيقهاي ثانيا.ميكند تغيير جهان مختلف
و شده درك ناهمگون گونهاي به جهاني فرهنگ است داده
تفسيرهاي خود ذهني پيشينه براساس يك هر رسانهها مخاطبان
محصولات بنابراين.دارند رسانهاي پيامهاي از خاصي
گونههاي به ملي و محلي چارچوبهاي در فراملي رسانههاي
محلي جهاني" فرآيند در ثالثاميگردند تعبير متفاوتي
خود درون از جهاني بازار از بهرهبرداري براي "شدن
ايجادميگردد جديدي محلي چارچوبهاي محلي ، چارچوبهاي
اماكن بازسازي مورد در موضوع اين ودانشمندانمعتقدند
از "فريدمن جاناتان".دارد مصداق توريستها براي فرهنگي
به "اينو" ژاپني قومي اقليت در گرفته صورت فرهنگي جنبش
اين ميگويد او.ميكند ياد مورد اين در نمونه يك عنوان
قرار حاشيه در اقتصادي و سياسي لحاظ از كه قومي اقليت
كودكان به سنتهايش و زبان فرهنگي ، حركت يك در بود گرفته
.شد بازآموزي بودند كرده فراموش را آنها كه افرادي و
كسب براي آن محلي رفتارهاي و رسوم و آداب و اسطورهها
بازسازي آنها روستاهاي و شده منظم توريستها اطلاعات
و گرفت رونق توريستها به عرضه براي دستي صنايع و گرديد
فرهنگ با مقابله براي قومي اقليتهاي اينكه بالاخره
تعبير غربي فرهنگ عنوان به آنها سوي از معمولا كه جهاني
ايجاد به و كرده هويتيابي اصيلشان فرهنگ با ميشود ،
مذهبي بنيادگرايي احياي.ميپردازند "مقابل قوميتهاي"
و برخوردها آشفتگيها ، و شدن غربي برابر در است واكنشي
جمله از اينها (3).مصرفي و رسانهاي فرهنگ نااميديهاي
تداوم بر مبني خود ادعاي براي دانشمندان كه است دلايلي
معتقدند دانشمندان اين.برميشمارند محلي فرهنگهاي حيات
گرفته شكل جهاني جريانهاي جهاني ، فرهنگ موجود وضعيت در
كه آنجا از ميگويند آنها.ميآيد بوجود جهاني فضاهاي و
و فناوريها توسعه سرعت است كند فرهنگي دگرگوني و حركت
را فرهنگها شتاب ، همان با نميتواند جهان شدن شبكهاي
بيان حالي در خوشبينانه نظريههاي اين.كند تحول دچار
و بوده انحصاري فراملي رسانههاي مالكيت نوع ميشودكه
ناعادلانه جامعه گروههاي بين در اطلاعات توزيع نحوه
ارتباطات توسعه رهبري عمل ، در عبارتي به.ميگيرد صورت
براي محدودي نقش دولتها و افتاده بازار دست به دور راه
چه نديده آموزش و فقير افراد سويي ازدارند آن بر نظارت
اين به كمي بسيار دسترسي امكان سوم جهان در چه و غرب در
رسانهها كنترل طرز بنابرايندارند اختيار در شبكهها
از عدهاي.است نظر اختلاف و بحث محل فرهنگي ، سياست در
مالكيت و ميكنند دفاع ارتباطات عرصه در مقرراتزدايي
اينها.ميدانند بيان آزادي كننده تضمين را آزاد بازار
فروپاشي در غرب از شده دريافت تلويزيوني تصاوير نقش از
اين معتقدند و ميكنند ياد شرق استبدادي رژيمهاي
و دولتها توسط آنها كنترل امكان عدم دليل به رسانهها
همراه به مترقي نتايج ميتوانند اطلاعاتشان سانسور عدم
سيطره از مقرراتزدايي مخالفان اما.باشند داشته
پوشش جهتگيري و كرده ياد فراملي رسانهاي شركتهاي
قرار انان.سي سيطره تحت كه فارس خليج جنگ تلويزيوني
از اطلاعرساني در.ميكنند ذكر نمونه عنوان به را داشت
طراحي آمريكا نفع به شبكه اين برنامههاي فارس خليج جنگ
ياد مسلمان بنيادگرايان عنوان به عراقيها از و شده
تفسير به وابسته بحثها اين همه گفت بايد اما.ميشد
(4).است شده دريافت اخبار از مخاطبان
كه نيز "فرهنگي اقتصاد" مبحث توسعه ، نظريههاي بررسي در
را فرهنگ و اقتصاد تعامل و شده مطرح "تورين آلن" توسط
.مينمايد بازگو را مسائل اين از گوشهاي ميكند مطالعه
به را وبر ماكس و ماركس انديشههاي از تلفيقي مبحث ، اين
كه) اقتصادي عوامل اصالت بر نظريه اين در.ميدهد دست
ماكس كه) فرهنگي عوامل اصالت و (دارد تاكيد برآن ماركس
.ميشود تاكيد متقابل طور به (ميورزد اصرار برآن وبر
و فرهنگي توسعه در اقتصادي عوامل نقش به تورين آلن
ميپردازد اقتصادي توسعه در فرهنگي عوامل نقش به همچنين
توسعه بستر فرهنگي نهادهاي ديگر امروزه است معتقد و
حساب به فرهنگي توسعه بستر نيز اقتصادي توسعه و اقتصادي
.ميآيند
در اطلاعاتي بزرگراههاي داد توضيح ميتوان مورد اين در
انساني جامعه.ميبرند بالا را جامعه انتظارهاي حاضر حال
وسيله به و شده گفته مردم به كه است چيزي خواستار روز هر
ميكنند طلب را چيزي زماني مردمميگردد ترويج رسانهها
اطلاعاتي بزرگراههاي.كنند پيدا آگاهي آن وجود از كه
جهاني جلوه مصرف ، و توليد به و ميدهند انجام را عمل اين
مختلف نحوههاي به را فراملي شركتهاي كالاهاي و داده
را اقتصادي توسعه راه ترتيب اين به آنها.ميكنند تبليغ
نواحي در تنها توسعه اين اما ميكنند هموار
از كه پيراموني مناطق و ميگيرد صورت توليدكننده
شده حذف رقابت خط از برخوردارند ضعيفي تكنولوژيك امكانات
.ميشوند تبديل صرف مصرفكنندگان به و
بر مستقيما اجتماعي جنبشهاي امروزه" تورين ، اعتقاد به
و ميكنند مبارزه سرنوشت تعيين حق اجتماعي شرايط سر
تاثير خود برروي فرهنگ طريق از گذشته از بيش معاصر جامعه
(5)"ميگذارد
نفوذ حوزه گسترش از كه انتقادهايي اين برابر در
فرهنگ طرفداران از برخي ميگيرد ، صورت فراملي رسانههاي
.ميگويند سخن دوره اين در مخاطبان شدن قدرتمند از جهاني
انحصار و سلطه تحت رسانهاي مالكيت اگرچه معتقدند آنها
مخاطبان قدرت موجب حاضر حال در اما است ، فراملي شركتهاي
:ميگويد مورد اين در "تامپسون جان".ميشود نيز
به كه ميكنند ايجاد عموميت از جديدي شيوههاي رسانهها"
نميتوانند ميشوند ارائه كه تصاويري و اخبار آن موجب
و شركتها خواه حاكم ، گروههاي كنترل تحت كامل بهطور
را امكان اين آنها اين بنابر.گيرند قرار دولتها خواه
بيابند شنواني گوش نيز حاشيهاي عقايد كه ميكنند فراهم
(6)".كنند پيدا مخاطباني و
آنها قدرت و فراملي رسانههاي خصوص در نيز "كلنر داگلاس"
ابزار عنوان به ميتوانند تكنولوژيها اين":ميگويد
استفاده مورد اجتماعي روشنگري يا اغواگري آزادي ، يا سلطه
حال فعال متفكران و فرهنگي روشهاي به اين و گيرند قرار
در جديد تكنولوژيهاي كنند تعيين كه دارد بستگي آينده و
چه و يابند توسعه و قرارگرفته استفاده مورد راهي چه
(7)".كنند برآورده را منافعي
مالكيت با فراملي رسانههاي توسعه گفت بايد همه اين با
و بخشي اطلاع در را كوچكتر فرهنگي نهادهاي نقش انحصاري
جهاني موجود وضع واقعيت و كرده تضعيف واقعيتها انعكاس
پخش رسانهها اين كه است چيزي با مطابق مردم درنظر
.ميكنند
ميتوان مورد چند در را تكنولوژيها اين تاثير مجموع در
تضعيف ملي دولتهاي نقش سياست ، حوزه در -كرد1 خلاصه
به توجه با.ميكند جلوه جهاني تصميمگيريها ، و شده
به جهان اقتصاد ، و فرهنگ سياست ، بخش سه روزافزون تعامل
نهادهاي.ميشود تقسيم "فقير" و "برخوردار" حوزه دو
جهاني سياستهاي و ميكنند كمك اقتصادي پيشرفت به فرهنگي
جهان از بخشي اين بنابر.ميگيرد قرار مبنا براين نيز
سيستمهاي تقويت با و ميدهد توسعه را خود اقتصاد شتابان
.ميگذارد تاثير جهان مناطق ساير نگرشهاي بر خود فرهنگي
روابط نظام بر اقتصادي فرهنگ و فرهنگي اقتصاد شدن حاكم
كشورهاي اختيار در را تصميمگيري قدرت بينالملل
وابستگي بر روز به روز طرفي از.ميدهد قرار فراصنعتي
برخورداري عدم دليل به و شده افزوده سومي جهان نظامهاي
آنها نفوذ حوزه اقتصادي ، و فرهنگي تكنولوژيك امكانات از
جهان كشورهاي ارگانيزم تمام بر سياستزدگيمييابد كاهش
غرب ، اقتصادي طلبيهاي منفعت كه حالي در و شده حاكم سوم
به فرهنگي و سياسي حوزه تنظيم با و كرده جلوه جهاني
در اقتصادي منفعتطلبي ميكند ، كمك خود اقتصادي توسعه
خواري ، رانت و شده گروهي درون سوم ، جهان كشورهاي
و انسجام...و روزمره برخوردهاي بازي ، جناح گروهگرايي ،
در.ميكند نابود را ملي سياسي و فرهنگي اقتصادي ، قوت
خطر با نيز كشورها اين در نيمبند دموكراسي شرايط اين
گروه هر سالاري ، مردم از گفتن سخن در و ميشود روبهرو
دنبال به و ميكند تعريف خود گروه محدوده در را مردم
.جامعه كل نه آنهاست منفعت
در اقتصادي حوزه ناكارآمدي دليل به فرهنگي ، حوزه در -2
پشتوانه ضعفدارد وجود زدايي هويت خطر سوم ، جهان
دادههاي ورود و سويي از كشورها اين اقتصادي و تكنولوژيك
ديگر سوي از بالا تصويري كيفيت با غرب تبليغي و اطلاعاتي
احساس وقتي خطر.ميافزايد جوامع اين مصرفگرايي بر
و ارزشها ديگران ، پيشرفت مشاهده با افراد كه ميشود
موثر خود عقبماندگي در را خود ديني و ملي الگوهاي
پازده پشت اجتماعي ارزشهاي به آنها حالت اين در و بدانند
تمام چون و ميپردازند وارداتي فرهنگ از تقليد به و
كردن كپي دام در كنند ، درك نميتوانند را آن زواياي
جامعه اوضاع گريبانگير مدگرايي ، و شده گرفتار ظواهر
.ميشود
حركت اطلاعاتي اقتصاد سمت به جهان اقتصاد ، حوزه در -3
اطلاعات كه است كساني دست در جهان اوضاع كنترل و كرده
پشتوانه كه است مسلم.باشند داشته اختيار در بيشتري
را وسيعي تحقيقات انجام زمينه غرب تكنولوژيك و اقتصادي
در علمي جديد نتايج به روز به روز و كرده فراهم آن براي
باعث اطلاعات انحصار.ميكند پيدا دست مختلف حوزههاي
اين به توجه با.ميشود جهان قطب دو ميان عميقتري شكاف
برابر دو سال دو درهر حاضر حال در بشر اطلاعات كه موضوع
.ميگردد درك بيشتر خصوص اين در فراصنعتي جهان قدرت شده ،
كالاهاي و تكنولوژي فروش به نيازي ديگر غرب امروزه
مهم منابع از يكي اطلاعات عرضه و ندارد شده ساخته
.ميرود شمار به آن درآمدي
كاذب نيازهاي بروز زمينههاي بازرگاني پيامهاي سويي از
مالي امكانات كه ميشود موجب و كرده ايجاد مردم در را
از ناسالم بهرهگيري".بكشاند خود سوي به را كننده مصرف
آن ، ابزارهاي آوردن در انحصار به و پيامرساني امكانات
رشد زمينههاي رفته رفته
پيدايش موجب و ساخته فراهم را اقتصادي هاي"بزرگ آقا"
"كوچك" زوال موجبات و شده بزرگ تراستهاي و كارتلها
(8)".ميآورد فراهم را بازرگاني و توليد ترهاي
اقتصاد ، حوزه سه تركيببندي شكل به اگر حالت اين در
توجه سوم جهان و صنعتي فرا جامعه دو در سياست و فرهنگ
در.ميشود جلوهگر بيشتر نظام اين پيامدهاي و آثار شود
و است حاكم اقتصاد بر فرهنگ و علم فراصنعتي ، جامعه
كه است سياست سوم جهان كشورهاي در اما.برسياست اقتصاد
را آنها و بوده حاكم فرهنگي و اقتصادي حوزههاي بر
.ميسازد ناكارآمد
مقابله راه كه داد پاسخ پرسش اين به بايد كه اينجاست در
ملي رسانههاي و چيست فراملي رسانههاي تبليغاتي هجوم با
كنند؟ تقويت را محلي و ملي ارزشهاي ميتوانند چگونه
اعتماد افزايش ملي رسانههاي وظيفه اولين خصوص اين در
راههاي از يكي.است برنامههايشان تقويت و مخاطبان
و است مخاطبان نياز به پاسخگويي هدف ، اين به دستيابي
براي و شناخته را خود مخاطبان سليقههاي بايد رسانهها
تامين بين كه شده مشخص امروزه.كنند تلاش آنها رضامندي
ميزان نتيجه در و رسانه اعتبار افزايش مخاطبان ، نياز
صورت در و دارد وجود مستقيم رابطه آن به مخاطبان اعتماد
به آنها رجوع ميزان رسانه به مخاطبان اعتماد افزايش
.ميرود بالا نيز آن پيامهاي پذيرش ميزان و رسانه
و كارشناسان از بايد مخاطبان نياز تامين براي رسانهها
برنامه ساختار تنظيم و پيام انتخاب زمينههاي در متخصصان
.نمايند توجه رسانهاي زيباييشناختي به و كرده استفاده
رويدادها اخبار ، درگزينش نبايد مخاطب جذب براي رسانهها
بايد آنها.كنند عمل جناحي تمايلات مبناي بر تحليلها و
تنظيم مخاطبان توقعات با را برنامه محتواي پيامو سطح
چه)برنامه در تنوع عدم و يكساني و يكنواختي از و كرده
.نمايند پرهيز (محتوايي چه و شكلي
شكلگيري لزوم شود بايدمطرح مورد اين در كه ديگري نكته
نامتعادل جريان.است منطقهاي اطلاعاتي اتحاديههاي
آن جديدتر نمونه كه سوم جهان و غرب ميان اطلاعات و اخبار
و آمريكا در نظامي و تجاري مراكز به اخير حمله در
و اسلام جهان عليه غربي رسانههاي و كشور اين موضعگيري
شد ، مشاهده بيطرفانه قضاوت و واقعيتها انعكاس عدم
تقويت براي منطقهاي اطلاعاتي اتحاديههاي تشكيل لزوم
برابر در سوم جهان كشورهاي اطلاعرساني ضعيف نهادهاي
.است ساخته ضروري را غرب فراملي تكنولوژيهاي
آزاده خليل
:پانوشتها
فرهنگي ، حقوق و شدن جهاني پديده اسعد ، اردلان ، (1)
.ص483 تابستان1379 ، خارجي ، سياست فصلنامه
.ص 486 منبع ، همان (2)
سياست ، شدن ، جهاني ;معاصر سياسي جامعهشناسي كيتنش ، (3)
،(1380) كوير نشر دلفروز ، محمدتقي ترجمه /قدرت
.112-ص114
.ص124 منبع ، همان (4)
.ص 164 منبع ، همان (5)
.ص 124 منبع ، همان (6)
.ص125 منبع ، همان 7)
فرهنگ ، افول و ماهواره طلوع صادق ، طباطبايي ، (8)
.ص 244 ،(1377) تهران اطلاعات ، انتشارات
دولت
(بخش واپسين) - بيان آزادي و فساد
مدني حقوق و قانوني
وقتي طبقات اين ميبينيم حاكم سياسي طبقات بررسي در
و سنگدلي بر است ضعيف آنان رودرروي نيروي كنند مشاهده
به مساله گاهي.ميافزايند خود شخصي مصالح رعايت و سلطه
حكومت استمرار و حاكميت تداول از ممانعت و استبداد مرحله
همان اينميانجامد او طايفه يا خاندان يا حاكم شخص
و ميشود ناميده فرد بر متكي نظام كه بستهاياست نظام
سلطهجو ، فرد نظام دردارد تناقض شده نهادينه نظام با
شود ، پنهان مردمي مشروعيت و دموكراسي شعار زير اگر حتي
شوندگان حكومت ميتواند كه است حاكم اراده گرو در قانون
كه بكند قوانيني و تصميمها اجراي به ملزم را خود تابع
تصويب -كليشهاي نهادهاي واسطه به مستقيمايا -خود
نظام امادهد تن آنها اجراي به خود كه بيآن است ، كرده
در حاكميت كه است گشادهاي نظام[ نهادها نظام] نهادينه
از فردي يا نيرو هيچ مانع و است مردمي آرمان پاسخگوي آن
جايگاه به دستيابي براي رقابت براي جامعه افراد
تثبيت نظامي ، چنين ويژگيهاي ازنيست تصميمگيري
عامل عنوان به آنها شناختن رسميت به و عمومي آزاديهاي
آن فساد و انحراف و حاكميت خودسري كردن محدود در اساسي
.است عقيده آزادي آزاديها اين مهمترين و نخستين.است
حاكميت فساد با مبارزه ابزار مهمترين عقيده ، آزادي -2
كه كنند تصوير چنين او براي يا كند تصور حاكم كه زمان هر
و مييابد فزوني انحراف خطر است ، او آن از فقط حقيقت
حاكميت اختيار در حقيقتتنها اگر.ميكند رخنه فساد
و حقيقت دشمن بگويد ، خلافش بر سخني كه كس هر باشد ،
.بود خواهد مردم و جامعه دشمن نتيجه ، ودر آن به متجاوز
سوي از ويژه به -حقيقت كه است مهم بسيار منحرفان براي
هنگام آن در زيرا شود ، كشيده انحصار به -مسلط حاكم
با مخالفان ، كه آورند پديد او در را تصور اين ميتوانند
افترا ميكنندو اكاذيب اشاعه فساد ، وجود اعلام
مينمايند مسخ را كشور آوازه و حاكمان سيرت و ميبندند
عمومي مصالح و حق از بيرون حاكم ، حقيقت مخالف هر آيا و
نميشود؟ قلمداد امنيت ، و ثبات و
فرانسه اساسي قانون درمقدمه مذكور بشر حقوق اعلاميه در
است برخوردار بشري طبيعت خاص حقوق از انسان:است آمده
چون.بدارد دريغ او از را حقوق اين ندارد صلاحيت ودولت
دور به و بشري موجود يك عنوان به و است حقوق اين مالك وي
اين از -دارد انشايي نه و اعلاني نقش كه -دولت دخالت از
.است برخوردار حقوق
بشر سر بر كه مصيبتهايي علت تنها:ميافزايد مقدمه اين
و است بشر حقوق ندانستن در حاكمان فساد علت نيز و آمده
و خلاف كارهاي گردد ، اعلام كافي طور به حقوق اين وقتي
سال 1776 اعلاميه در اما.ميرود ميان از شوربختي
مطبوعات ، ":است آمده آمريكا متحده ايالات در ويرجينيا
بوروكراسي سلطه با ميسازد قادر را ملت كه است سلاحي
."كند رويارويي
عقيده بيان آزادي بر خود ماده 13 در لبنان اساسي قانون
اعلاميه تا 21 مواد 18.دارد دلالت -شفاهي يا مكتوب
حقوق اروپايي منشور و 10 مواد 9 نيز و بشر حقوق جهاني
اگر لذا است ، كرده تضمين را بيان با همراه آزادي بشر ،
انجام انديشه اين بيان آزادي و انديشه آزادي عليه تجاوزي
هستيم ، ودموكراتيك آزاد نظام در ما كه اين ادعاي گيرد ،
.مينمايد دشوار
مينمايد؟ بروز آزاديها از حمايت سايه زير در فساد آيا
كار به آغاز امنيت ، و نظم از حمايت انديشه با نظامها ،
نظام امنيت از حمايت آنها ، غالباهدف البته كه ميكنند
دستگاههاي است ، حاكم طبقه از اطاعت در بودن منظم و
سخن يا عقيده ، يا انديشه ، يك ميتوانند آساني به حاكميت
.قلمدادكنند عمومي نظم و امنيت به متعرض را مقاله يا و
نفوذ و بهرهكشي و ظلم از كه را كساني همه ميتوانيم ما
كساني يا ميكنند شكوه قدرت از استفاده ياسوء اسراف و
تظلم واسطهگري و پارتيبازي و تبعيض و اجحاف از كه را
ميبينند ، آزار بازي ودوست رشوهخواهي از يا مينمايند
.بكشانيم دادگاه به عمومي نظم امنيتو در اخلال بهجرم
از جلوگيري و انصاف خواهان كه را كساني ميتوانيم نيز
خارجي تهديدكنندگانامنيت رده در هستند غيرقانوني رقابت
شود توهم اين دچار كسي اگر اما دهيم ، كشورقرار داخلي يا
را عاليرتبهاي كارمند يا وكيل وزيريا يا رئيس پاي كه
امنيت يا توهين شخصيت آن به گويي تو بكشاند دادگاه به
.است كرده تهديد را ملي
خود والاي مسئوليت اين اجراي از اگر گروهي رسانههاي
-شهروند فرد.شد خواهند متحمل را بزرگي ضرر زنند ، سرباز
خود صداي نميتواند -رويارويي قدرت و عزم و شجاعت هر با
مگر سازد ، فعال را عقيدهاش يا برساند ديگران گوش به را
مطبوعات اگرمطبوعات بويژه و گروهي رسانههاي واسطه به
ابزار به و شوند همدست حاكميت با گروهي رسانههاي ديگر و
گسترش فساد صورت ، آن در دهند ، رضايت حاكميت دست در شدن
افق به و شد خواهد چيره جامعه براركان و يافت خواهد
.رسيد خواهد بنبستي كاملا
كنترل جهت در مدني انجمنهاي بويژه و فشار گروههاي نقش
وسيله بدين زيرا است ، اساسي نقشي گروهي رسانههاي همه
رسانههاي حاكميتمسلط ، و ميان توافق از ميتوان
.كرد جلوگيري مردماست ، زيان به كه آن طرفدار
دموكراسيهاي همه در قدرتاساسي نخستين عمومي افكار
و غيرمستقيم و طورمستقيم به را آنها بايد لذا جهاناست ،
.سازيم آزاد فشار نيروهاي و انجمنها واسطه به
با كه باشد حاكميت دست در ابزاري نبايد عمومي افكار
نواختن واسطه به يا شخصي خدمات منافع عرصه در آن خريد
از تبعيت به را آنها فرقهگراييها و حساسيتها برساز
به -خود ميبايد عمومي افكار بلكه سازد ، وادار خود
و حاكمان بخش الهام و بدهد خط عمومي حاكميت به - تنهايي
.باشد آنان رفتار واقعي كنترلكننده
طرف بني عزيزي يوسف:ترجمه/ النهار:منبع
|