شرقي نور غربي ، رنگهاي
آثار در تلخ اما دقيق ، نگرشي
كوبايي كاريكاتوريستهاي
شرقي نور غربي ، رنگهاي
تهران معاصر هنرهاي موزه در "ماك هاينس" آثار به نگاهي
و سن سال با 70 آلماني معاصر نقاش "ماك هاينس":اشاره
اين آثار.است تهران معاصر هنرهاي موزه ميهمان اثر ، 70
شيشه‌اي ، جعبه:جمله از جهان موزه چندين در آلماني هنرمند
نيز...و مويلاند رايد ، موزه‌هاي -كاخ و آبتايبرگ
هنر از تاثير ماك آثار در.است درآمده نمايش به پيش‌تر
براي تصاويري" كتاب انتشار و است مشهود اسلامي و ايراني
مناسبت به "فن‌گوته ولفگانگ يوهان شرقي -غربي ديوان
سال 1998 در بزرگ شاعر اين تولد سالگرد پنجاهمين و دويست
"حافظ" ديوان ، اين در گوته.است اثرپذيري اين مويد
آثار نمايشگاه و است ستوده بسيار را ايراني بزرگ شاعر
موزه در حافظ بزرگداشت روز با مصادف نيز ايران در "ماك"
.دارد ادامه آبان تا 24 كه است ، شده افتتاح
دولت آمدن كار روي وبا دوم جهاني جنگ از پس آلمان در
با مقابله به سالها كه نازي ، حكومت فروپاشي و كمونيستي
"فاسد هنر" را آن و بود برخاسته "اكسپرسيونيسم" جنبش
كالبد در تازه‌اي روح آلماني نقاشان مي‌كرد ، قلمداد
.دميدند "انتزاعي اكسپرسيونيسم" و "نئواكسپرسيونيسم"
يورگ" ،"كيفر آنسلم" همچون آلماني نقاشان از بسياري
بيان براي را زبان اين "فتينگ راينر" و "ايمندورف
و نازيسم آلمان ، سياسي مسائل به نسبت خود دروني احساسات
كه بودند هم هنرمنداني بين اين در اما.كردند انتخاب جنگ
شكلي به را ، خشونت و جنگ از انسانها تمامي مشترك درد اين
نقاش "ماك هاينس"نمودند باز دروني‌تر و تجريدي‌تر
جستجوي در تا بست ، مادي انسان روي به را چشمانش آلماني ،
انتزاعي" بيان به را او مساله همين و باشد آن دروني نور
آثار ارائه براي "نور" از ابتدا او.كشاند "غيرشكل‌گرا
(تا 1991 1958) سال سي حدود دوره اينكرد استفاده خود
با مختلف آزمايي‌هاي شكل سال سي از بعد.انجاميد طول به
و بوم رنگ ، به نور بصري ماهيت دادن نشان براي ماك نور ،
چيز همه مي‌تواند رنگ يك":خودش گفته به.آورد روي كاغذ
انتظار اين اما "دارم انتظاري چنين من دهدو تغيير را
و دروني ماهيت باشد ، داشته بصري ماهيت كه آن از بيشتر
"گوته" با رنگ از گفت‌وگويي در را آن ماك و داشت معنوي
ولفگانگ يوهان شرقي -غربي ديوان براي تصاويري" كتاب در
چهل به بود پاسخي اثر اين شايد و گذاشت ميان در "فن‌گوته
!نور مورد در ماك جستجوي سال
نقاش اين آثار ميزبان تهران معاصر هنرهاي موزه حالا و
هنر از "نورشناسي" اين رهگذر در كه است آلماني معاصر
ماك ، و 80 دهه‌هاي 60 ، 70 آثار.است برده بهره هم شرقي
مي‌توان و است دوران آن اروپاي و آمريكا فضاي از متاثر
،"پيرومانزوني" ،"لوچيوفونتانا" با او آشنايي و ديدار گفت
جهت‌گيري‌ها اين در هم "كاستلاني انريكو" و "گونتراوكر"
گروه "اوتوپين" كمك به سال 1957 در او.بوده‌اند موثر
عنصر چهار كمك به سال 63 تا و كرد تاسيس را (صفر) "زرو"
و آزمايي سبك به دست "زرو" همراهي به بوم و اصلي
مانند تكنيك‌هايي كمك به او.زد مختلفي تجربه‌هاي
برجسته نقش و (برجسته نقش روي كاغذ با نقاشي) "فروتاژ"
بصري توهمات و نور كمك به و پلاستيك و شيشه فلز ، روي
فرش" مانند آنها از برخي كه كرد ، خلق آثاري آن ، از ناشي
قرار (آرت آپ) بصري هنر جزو مي‌توان را (1960) "نور از
با سياه آسمان" و "سفيد چرخنده" مانند هم تعدادي و داد
در ماك.(آرت كينتيك) "حركتي هنر" جزو را "ستارگان
سفر همين كه كرد سفر الجزاير و مراكش به سالهاي 631962
بيابانهاي در او.شد او كارهاي در جديدي دوره آغازگر
مفهومي كارهاي و (اينستاليشن) چيدمان‌ها خشك ،
بسياري (آرت مينيمال) ايجازي كارهاي و (آرت كانسپچوال)
كرد ، منعكس "ماك تله" فيلم در را پروژه اين او.كرد خلق
در را ونيز در فيلم فرهنگي جايزه و "گريم ادلف" جايزه كه
فيلم اين در كه همانطور ماكداد اختصاص خود به سال 1970
بافت از و خورشيد مستقيم نور از است ، داده نشان خوبي به
براي بيابان يكدست افق و تپه‌ها ملايم خطوط و كوير خود
براق و صيقلي سطح‌هاي.است كرده استفاده آثار اين خلق
را خورشيد نور كه شيشه‌اي شفاف سطح‌هاي كمك به آلومينيم
در نقره‌اي لباسي با كه انساني و مي‌تابانند باز چشم به
در ياس‌آميزي و وهم‌آلود فضاي ايستاده ، خشك برهوتي
كه متبادرمي‌كند بيننده ذهن به -موسيقي كمك به -فيلم
اين از برخي.مي‌دهد امروزي بشر تنهايي و گمگشتگي از خبر
و نقره‌اي سرد رنگ كمك به تركيببندي‌هايي تنها هم آثار
زيبايي‌هاي كه هستند كوير خاك گرم رنگ و آسمان آبي
فضانوردان اولين لباس رنگ او كه اين جالب.دارند يكه‌اي
تله" فيلم پخش و صحرا در خودش لباس از متاثر را ماه به
"من رنگ است نقره " شعر مجموعه سال 76 در و مي‌داند "ماك
چيدمان‌هاي از يكي "نور جنگل" هم امسال.مي‌كند منتشر را
"شيشه‌اي جعبه" موزه در را ماك صحراي پروژه شده تكميل
نقره‌اي هم آسمانش بار اين كه گذاشته‌اند ، نمايش به مارل
رنگ و بوم به دوباره سال 1991 در ماك حال هر در.است شده
اقامت از بعد سال 97 در و.مي‌آورد روي "رنگي منظومه" با
.مي‌كند سراميكي تنديس‌هايي ساختن به شروع عمان ، صحراي در
تجريدي‌اي -هندسي برجسته‌هاي نقش تنديس‌ها ، اين بيشتر
به و ندارند شده‌اي خطكشي و صاف خطوط كه دارند همراه را
از برخي.مي‌رسانند ذهن به را تاريخي و دور هنري شكلي ،
سعي سايه‌ها و خطوط اندازه تدريجي تغيير كمك به آنها
.كنند ايجاد بصري توهم و (آرت آپ) جنبا هنر نوعي به دارند
و تجريدي نقش‌هاي همراه به لاجوردي و فيروزه‌اي رنگهاي
به را ايراني و اسلامي هنر ماك حجمي آثار برخي در هندسي
در به‌ويژه اسلامي -ايراني نقوش اين.مي‌كند متبادر ذهن
و جلوه‌گر خوبي به (سالهاي 9899 در) ماك بعدي نقاشي‌هاي
اوليه‌اش آثار در ماكهستند شرقي هنر با مقايسه قابل
مي‌كردند ، حركت موتور كمك به كه بود ساخته مجسمه‌هايي
جان آثارش به مصنوعي‌اي نيروهاي چنين سالها اين در اما
از دور به كه بود ، طبيعي منبعي دنبال به اونميبخشيدند
.درآورد حركت به را تنديس‌هايش ماشيني دنياي اين
بخاطر طلا خود حتي و درخشان و گرم رنگهاي از بنابراين
.كرد استفاده آنها طبيعي نور انعكاس و درخشندگي حداكثر
دنبال به و يافت اينكه يا و نيافت پاسخي شايد حال اين با
براي تصاويري" كتاب در او.رفت -آلماني بزرگ شاعر -گوته
از دارد سعي "فن‌گوته ولفگانگ يوهان شرقي -غربي ديوان
دنياي.كند استفاده گوته اشعار درك براي رنگ بصري تاثير
و تيرگي تصاوير ، اين دراست رنگ چرخه دنياي ماك ، دروني
و روشن رنگهاي با وارستگي و نيكي و تيره رنگهاي با تباهي
سوي به مسيري وارستگي.شده‌اند داده نشان هماهنگ و گرم
بسياري در.است رنگي دنياي اين مركز در يا و دارد بالا
مي‌شود نور متوجه ماك رنگ‌شناسانه جستجوي تصاوير ، اين از
حاصل نور و پاكي و سفيدي طيف‌مرئي ، رنگهاي تركيب از و
را او و بشناسم آسماني‌اش عرش در را خدا تا..."مي‌شود
بلند ، تماشاگه اين فراخور و بخوانم هستي چشمه آفريدگار
براي تصاويري كتاب از) ".بيابم را خود راه او نور در
.(گوته شرقي -غربي ديوان
تصاوير ، اين از برخي در ماك "انتزاعي اكسپرسيونيسم" شيوه
اين با.مي‌آورد خاطر به را "روتكو مارك" متاخر آثار
و غيرقطعي سطوح با افقي مستطيل‌شكل فضاهاي آن كه تفاوت
زمينه و شده كشيده كناره‌ها به هماهنگ و لطيف رنگهاي
اين اماميبخشد تابلو به بيشتري عمق ماك آثار بافت‌دار
كناره‌ها وجود ، اين با.نامشخص‌اند و محو هنوز كناره‌ها
شيوه قاطع و مشخص مرزهاي ماك متاخر آثار در و كم‌كم
و ديدار كه مي‌گيرد ، خود به را "غيرشكل‌گرا انتزاعي"
اين مويد نيز "نيومن بارنت" و "رينهارد اد" با آشنايي
"رينهارد" از ماك تاثيرپذيري.است ماك بعدي آثار در شيوه
.است كرده پيدا نمود خوبي به نقاشي‌هايش آخرين در
و خاورميانه و ايران تجريدي هنر تاثير تحت "رينهارد"
از مساله اين كه است بوده آن تزئيني جنبه‌هاي به‌ويژه
و شعر و حافظ با گوته آشنايي.هست هم ماك آثار ويژگي‌هاي
افزوده كتاب اين ايراني و شرقي نقش‌هاي بر هم ايراني هنر
نيكي و نور از نمادي عنوان به سليمان ستاره همچنين.است
.مي‌شود ديده تصاوير بيشتر در
درخشان رنگهاي و بزرگ بوم‌هاي سراغ به سالها همين در ماك
،"پازل" ،"فضا در رنگ نيروي" تابلوهاي در او.مي‌رود
كمك به "تابستان آخر" و "ستاره‌اي گلهاي براي باغي"
ثالثه و ثانويه فام‌هاي همراه به درخشان و گرم رنگهاي
بخصوص و مكمل‌شان و سرد رنگهاي از مشخص مرز با كه آنها ،
فعال تصويري فضاسازي نوعي به شده‌اند ، داده تميز لاجوردي
ذهن در حركت و بعد نور ، از تصويري كه است ، يافته دست
از حسي "فضا و رنگ" تابلوي در شيوه اين.مي‌كنند ايجاد
القاء بيننده به تابلو سفيدي در رنگي نوار رفتن فرو
متاخر آثار مانند هم ، سياه رنگ سالها اين در.مي‌كند
رنگهاي از او.مي‌شود ماك تابلوهاي وارد ،"رينهارد"
مجاور رنگهاي تقويت و حركت توهم بعد ، ايجاد براي بي‌فام
كوه" و "رنگها دفيله" تابلوهاي در كه است ، كرده استفاده
برج" و "حقيقت كوه" آثار در.مي‌شود ديده خوبي به "حقيقت
سرد رنگهاي كمك به را حركت بصري توهم نقاش ،"آبي رنگ به
آزموده خاكستري و سياه بي‌فام زمينه در (لاجوردي بخصوص)
را تابلوها ديگر در گرم رنگهاي فعال و زنده حس كه است ،
و زرد درخشندگي هم "1و2-مي سنت" تابلوهاي در.ندارد
.مي‌كشند رخ به و كرده تقويت را يكديگر سياه ، بي‌فامي
به "M.M" و "سفيد و سياه قدرت" تابلوهاي در تضاد اين
برمي‌گردد ، قرينه مربع‌هاي و سفيد و سياه بي‌فام رنگهاي
و نقاط از بهره‌بري.مي‌كند بيشتر را يك هر بصري جلوه كه
در هم فام يك از سرد و گرم رنگهاي و تكرارشونده نقش‌هاي
در حتي زندگي و پويايي از گماني "شب" تابلوي و آثار همين
همان كه مي‌دهند ، نشان را "ماك هاينس" شبهاي تاريكي
.هستند بيداري در نقاش رسيده به‌ثمر روياهاي
مرادي آزاده
آثار در تلخ اما دقيق ، نگرشي
كوبايي كاريكاتوريستهاي
غم ، معناي يك كوبايي كاريكاتوريستهاي سفيد و سياه نگاه
.دارد خود دل در را پريشاني و اندوه
درباره مطلب اين اظهار ضمن كاريكاتوريست مسعودشجاعي سيد
همان به هنر اين تعريف در":گفت كاريكاتور از خود تعريف
را كاريكاتور كه مي‌كنم بسنده محصص ايراندخت خانم گفته
خاموش معناي كاريكاتور.كرده‌اند توصيف ترسيمي طنز نوعي
به سفيد و سياه نگاه و تناقض‌ها زبان نوعي.ناگفته‌ها
".است حقايق
كه كوبايي كاريكاتوريستهاي نمايشگاه كيف و كم درباره وي
حوزه سوره نگارخانه در مهرماه از27 او خود همت به
در آنتينو سان جشنواره داوري در":گفت شد ، پا بر هنري
.بودم كشور اين هنرمندان آثار در نو موج يك شاهد كوبا
و دنيا در را جديد حركتي آثارشان با كوبايي هنرمندان
وديدن توجه كه كرده‌اند شروع لاتين آمريكاي در بخصوص
اين علاقه‌مندان براي خوبي راهنماي مي‌تواند آثار اين
".باشد هنري زمينه
هنرمندان كاريكاتورهاي مشاهده از":افزود ادامه در وي
مورد رنگ‌آميزي و طراحي و خطوط نوع به توجه و كوبايي
كوبايي هنرمندان محلي و بومي خصوصيات به مي‌توان استفاده
از زيادي تعداد اخير سال چند در دليل همين به.برد پي
در غيرمستقيم يا مستقيم به‌صورت كشور اين هنرمندان آثار
لاتين آمريكاي معتبر نشريات خصوصا دنيا پرتيراژ نشريات
".است رسيده چاپ به
و روسيه در كمونيسم فروپاشي بعداز":گفت شجاعي مسعود
حمايتي عملا اقتصادي بحران دليل به كشور اين شدن تجزيه
اين با متناسب منتها نشد روسيه كاريكاتور هنرمندان از
خلق را جديدي طنز زبان جور يك كوبايي هنرمندان بحران
موج شاهد ما كه شد موجب محروميت اين درواقع و كردند
از يكي.باشيم آنها برتر آثار و كوبا كاريكاتور در جديدي
دليل به كه اين‌است كوبايي كاريكاتوريستهاي بارز نكات
اين و است رنگ تك به‌صورت كارهايشان اكثر چاپي ، محدوديت
دل در را پريشاني و اندوه غم ، معناي يك سفيد و سياه نگاه
به خنده ، نه است تلخند دنبال به نگاه اين كه دارد خود
مي‌بينيم را كوبايي كاريكاتوريستهاي آثار وقتي علت همين
مواجه رويدادها به نسبت تلخ اما دقيق نگرش نوع يك با
".مي‌شويم
هنرمندان كاريكاتورهاي آثار شباهتهاي درباره شجاعي
يك‌جور آمريكا ، اقتصادي تحريم خاطر به":گفت وكوبا ايران
و ايران كاريكاتور هنرمندان آثار در ناگزير شباهتهاي
به هنر مي‌دهد رخ اتفاقي وقتي غرب در چون دارد وجود كوبا
را روندي چنين به‌حال تا خوشبختانه ولي مي‌رود تجارت سمت
".نبوديم شاهد وايراني كوبايي هنرمندان آثار در
مهر از 27 كوبايي كاريكاتوريستهاي آثار گروهي نمايشگاه
.شد برگزار سوره نگارخانه در آبان تا5
|
