نيست كارساز مقطعي نگاه ;نشر صنعت
را نشر حوزه فرهنگي سياستهاي نويسندگان و صاحبنظران
مي‌كنند ارزيابي
 
يا ميان‌نبود اين در واقعي كاستي:شيرازي رمضان داود
نظر اعمال از دور به كه است فرهنگي جامع برنامه يك كمبود
موجود شاخصه‌هاي رشد هدف با بتواند مميز ، آن يا اين
آورد فراهم را لازم بسترهاي جامعه وارتقاي‌فرهنگ
ضعف فرهنگي ، جامع برنامه فقدان نشر ، بازار ركود;اشاره
مشكل كتاب ، مميزي نشر ، حوزه در ومقطعي خرد سياستهاي
پايين تيراژ كشور ، در افرادكتابخوان پايين تعداد توزيع ،
و مسائل عمده.. نويسندگان‌و مشكلات‌حقوقي كتاب ،
بلكه و سالها كه مي‌دهند تشكيل را نشر صنعت كاستي‌هاي
سايه كشور مكتوب فرهنگ حيات بر متوالي دهه‌هاي
تاريخ مختلف ادوار تشابه وجوه مهم‌ترين به و افكنده‌اند
.شده‌اند تبديل نشرما
انديشه اصحاب زماني ، همواره خاص مقاطع جز به كه نشر بحران
است ، ساخته مختل را ما فرهنگي رشد فرايند و دل‌نگران را
اصلي دغدغه به ديگري زمان هر از بيش بي‌ترديدامروز
.است شده تبديل بخش اين فعالان و گردانندگان
هفته‌ها برپايي كتابخواني ، فرهنگ ترويج براي تلاش
سياستهاي واجراي تدوين زمينه ، اين در مختلف ومناسبت‌هاي
اهداف تحقق جهت سازماني ميان همكاريهاي گسترش حمايتي ،
را... و موجود وضع نقد وكتابخواني ، كتاب فرهنگ توسعه
اين برنامه‌ريزان‌به توجه مصداق‌هاي درمجموع بتوان شايد
راهبردهاي عنوان به كنوني شرايط در كه كرد ، محسوب بخش
ارزيابي اگرچه.مي‌شوند و شده بسته كار به بحران از خروج
شده ياد راهكارهاي شكست يا توفيق ميزان دقيق تخمين و
اما مي‌شود ، مقدور سختي به زيربنايي و علمي مطالعات بدون
اين مدت دراز و مدت تاثيرات‌كوتاه و نتايج‌عيني
نشركشور صنعت كه است گوياي‌آن نشر حوزه بر سياستها
كه است زيرساخت‌هايي ايجاد نيازمند چيز هر از پيش بيش‌و
.بود نخواهد ميسر اراده‌جدي و همدلي واقع‌گرايي ، بدون
و ناشران قلم ، اهل نويسندگان ، از بسياري كه حالي در
شده سياستهاي‌اعمال آني و تاثيرات‌مقطعي صاحبنظران
نشر صنعت بر را اسلامي وارشاد فرهنگ وزارت سوي از فعلي
داروي‌مسكني به‌عنوان آن از برخي‌نيز نمي‌شوند ، منكر
آنچه.شود همراه ريشه‌اي درمان با بايد كه مي‌كنند ياد
كه است مهم وجه سه و ضلع سه داراي نشر مثلث است ، مسلم
مخدوش آن كاركرد اضلاع ، اين متقابل ارتباط و توازن بدون
جهت قانونمند پشتوانه‌هاي تقويت و ايجاد.بود خواهد
اصلي پديدآورندگان عنوان به ناشر و نويسنده حقوق احقاق
اصلي بناي سنگ انديشه ، و فكر توليد فرآيند تسهيل و كتاب
به‌شمار فرهنگ واقعي رونق براي لازم فرهنگ ساخت‌هاي زير
توجه مورد ديگري زمان هر از بيش مي‌بايست كه مي‌روند ،
جهت مثبتي گامهاي اخير سالهاي طي چند هر.گيرند قرار
و نويسندگان ناشران ، ميان سه‌جانبه ارتباط برقراري
كتمان اما شده ، برداشته كشور فرهنگي امور متوليان
مستمر و موزون رشدي از مزبور ارتباط كه كرد نمي‌توان
مشاركت مقدمات كه فعلي شرايط در.است نبوده برخوردار
فكر اصحاب و نويسندگان شده ، فراهم حدي تا امور در ناشران
بايد نشر مثلث از مهم ضلع يك عنوان به نيز ، انديشه و
گرفته مشاركت به مكتوب فرهنگ رشد فرآيند در پيش از بيشتر
پي در آنچه.گيرند قرار ارتباطات اين كانون در و شوند
اهل و صاحبنظران از عده‌اي از ما نظرخواهي برآيند آيد مي
كمك هدف با و كتاب هفته برپايي بهانه به كه است ، فرهنگ
و كتاب مقوله‌مهم به نسبت شده تعميق نگاهي ايجاد به
.است شده تهيه كتابخواني
صحرايي فريبا
اول مشكل فرهنگي جامع فقدان‌برنامه
فرهنگي سياستهاي آن در كه فرهنگي ، برنامه‌جامع يك فقدان
موجب معلوم ، استراتژيها و باشد مشخص اهداف شده ، ترسيم
و موقتي قالب خوب ايده‌هاي و فكرها از بسياري حتي تا شده
و افت دچار نشر صنعت نمودار نتيجه در و گرفته كوتاه‌مدت
.شود ركود موارد بسياري در و فراوان خيزهاي
كتابفروشان و ناشران اتحاديه رئيس شيرازي رمضان داود
جامع برنامه يك فقدان سنايي انتشارات مدير و تهران
و دانسته كشور فرهنگي عرصه در كاستي مهم‌ترين را فرهنگي
كمبود لااقل يا نبود ميان دراين واقعي ، كاستي:مي‌گويد
اين نظر اعمال از دور به كه است فرهنگي جامع برنامه يك
رشد هدف با بتواند مسئول آن يا اين مميز ، آن يا
را لازم بسترهاي جامعه فرهنگ ارتقاي و موجود شاخصه‌هاي
موجب باشد راستا اين در سياستها چنانچه.آورد فراهم
وتار تيره همچنان آينده صورت اين غير در است اميدواري
.بود خواهد
و اعم به‌طور فرهنگي سياستهاي:مي‌كند اضافه وي
سالهاي اخص‌در به‌طور كشور نشر بر حاكم سياستهاي
به‌طوري بوده‌اند ، بي‌شماري ونشيبهاي فراز دچار گذشته
در ;كرد گز متر يك با را آنها نمي‌توان هيچ‌گاه كه
شايد مي‌بردي گمان بودكه نادرست سياستها آن‌چنان مقاطعي
به.دارند را داستان بركندن‌اين بن و بيخ از قصد كساني
قوم عقلاي كه رسيده‌است فرا آن حال‌حاليه‌زمان هر
را شفاف معتدل‌و سياستي گذشته از پندآموزي با و بنشينند
ماست كشور فرهنگ بر حاكم كه بحراني از شايد تا كنند پيشه
.آييم بيرون بتوانيم
وزارت كلي سياستهاي ارزيابي و تحليل در شيرازي رمضان
حمايتي نظارتي ، سياستهاي:مي‌گويد اسلامي ارشاد و فرهنگ
از بعضي در اسلامي وارشاد فرهنگ وزارت هدايتي وبعضا
دليل همين به.است بوده همراه بسط و قبض با همواره مواقع
نتيجه‌اش چون بوده ، ناموفق مواقع از خيلي در گفت مي‌توان
به كاغذ روي بر كه مثلادرست‌است كه مي‌بينيم را
ولي مي‌شود ، افزوده سال هر در شده منتشر عناوين تعداد
جامعه واقعي نياز براساس و منطقي معقول ، افزايش اين اگر
پنج به ما مردم مطالعه متوسط دقيقه دو يكي نبايستي بود
مي‌توان پس باشد چنين اگر مي‌كرد؟ پيدا افزايش دقيقه شش
ولي.بوده كاملاموفق درگذشته سياستها اين كه گفت
كه مثبتي نبودحركات اگر و مي‌گويند را اين خلاف قرائن
فرهنگ كه نبود معلوم افتاده ، اتفاق گذشته سال اين 54 در
.مي‌آورد كجادر از سر مملكت
با برنامه‌ها و سياستها كليه شدن همسو بر تاكيد ضمن وي
حمايتي سياستهاي تمامي:است معتقد فرهنگي ، كلان سياست
كتاب ، بن توزيع جمله از اسلامي ، ارشاد و فرهنگ وزارت
از بخشي به‌عنوان كه باشد موفق مي‌تواند صورتي در تنها
آن به سياستها ديگر با همسو نهايت در و كلان سياست يك
از يك هر براي وحسابي درست جايگاهي نتوانيم اگر.بنگريم
به آن از كه فرهنگي ، كلي راستاي‌اهداف در سياستها اين
طبيعي پيداكنيم مي‌شود ، برده نام هم فرهنگي استراتژي
و تاثيري‌اندك مقطعي ، با سياست يك صورت به كه است
.آمد خواهد در سياستها ديگر ضديت‌با بعضادر
كليه براي بتوانيم كه برسيم جايي روزي‌به اميدوارم
آنها واقعي و درست نشرجايگاه حيطه در حمايتي سياستهاي
.دهيم نشان را
كمك جهت مثبت اقدامي را كتاب هفته برگزاري شيرازي رمضان
:ومي‌گويد دانسته وكتابخواني كتاب وضع بهبود به
كتاب جشن عنوان به آن از كه هفته اين برپايي است بديهي
من كه آنجايي تا.دارد هم را خودش هزينه‌هاي مي‌شود ، ياد
جشن اين برپايي هزينه سياستها ، از خيلي نسبت به مي‌دانم
كه شود برنامه‌ريزي گونه‌اي به كه خصوص به نيست ، خيلي
جناحي ، و سياسي تعلقات از دور به مطبوعات و سيما و صدا
اين در مهم امر اين براي تبليغ خدمت در خود توان تمام با
.(نيست اين‌گونه فعلا متاسفانه كه)باشند هفته
مشاركت به اشاره با كتابفروشان و ناشران اتحاديه رئيس
در:مي‌گويد كتاب هفته برنامه‌هاي برپايي در اتحاديه اين
اين در را بيشتري نقش گام به گام گذشته سال چهار سه
ستاد تشكيل با امسال كه اين تا گرفته‌ايم ، عهده به رابطه
چراغاني مثل برنامه‌هايي وكتابخواني كتاب ترويج
به رفتن به مردم تشويق دانشگاه ، مقابل كتابفروشي‌هاي
در ما ديدار وعده" شعار با هفته اين در كتابفروشي‌ها
توسط هفته اين در ويژه تخفيف دادن ،"كتابفروشي‌ها
ايران ازمناظر كارت هزار توزيع 200 و چاپ كتابفروشي‌ها ،
حضور براي كوشش پوستر ، يك چاپ شعار ، همين با مردم بين
تشكيل و دركتابفروشي‌ها ورزشكاران و هنرمندان نويسندگان ،
.كرديم اجرا را كتابفروشي بساط 51
...نينديشيم زيرساخت‌ها به اگر
ساخت‌هاي زير ايجاد و كشور نشر ريشه‌اي مشكلات حل ضرورت
در صاحبنظران از بسياري سوي از آن براي لازم فرهنگي
داشتن مستلزم اول وهله در كه است تاكيد مورد كنوني شرايط
.است موضوع به عميق و آسيبشناسانه نگاهي
و ناشران فرهنگي ، متوليان درست عملكرد ميان اين در
معقول كنش در تا.است تعيين‌كننده و مهم همگي نويسندگان ،
و ارزش با توليدات براي لازم بسترهاي شده برنامه‌ريزي و
مخاطبان بيشتر مفارقت و آشنايي نهايت در و فرهنگي و كيفي
.آورند فراهم پديده اين با را كتاب
برشمردن ضمن نوجوان و كودك كتاب نويسنده ايبد طاهره
نوجوان و كودك ادبيات انتشاراتي حوزه كاستي‌هاي و مشكلات
:مي‌گويد نوجوان و كودك ادبيات وضعيت ارزيابي در
را نگراني‌هايي مختلف ، عوامل كه است سالي چند متاسفانه
.است آورده وجود به نوجوان و كودك ادبيات حوزه در
بزرگترين ارشاد و فرهنگ وزارت نادرست سياستگذاري‌هاي
در كه آن از بيش كه چرا ;است حوزه اين نگران‌كننده عامل
در باشد ، مخاطب و نويسنده و اثر از حمايت جهت در و خدمت
.است شده برنامه‌ريزي ناشران اقتصادي گردش و رفاه جهت
ناشران ، از برخي كه است اين آن ، دلايل از يكي شايد)
همين.(برعكس يا و هستند نيز ادبيات حوزه سياستگذاران
و كارتوني و بازاري كتابهاي گسترده هجوم شاهد ما كه است
(مي‌شوند منتشر ناشر ، سوي از هزينه‌اي اندك با كه)سفارشي
محض ادبي آثار از را توزيع و چاپ امكان كه هستيم
ميليون بيست با ما جامعه كه است حالي در اين و گرفته‌اند
بيشتر كتابخواني و كتاب از روز به روز نوجوان و كودك
آن متاسفانه ناميمون ، رخداد اين علي‌رغم و مي‌گيرد فاصله
به آسيبشناسانه و جدي نگاهي هرگز شايد ، و بايد كه گونه
كلان برنامه‌ريزي آن حاصل كه است نگرفته صورت پديده اين
.باشد كتابخواني فرهنگ و كودك كتاب اعتلاي و رشد جهت در
كتاب از كه جامعه‌اي هر است پرواضح:مي‌كند اضافه وي
و شده ضعيف‌تر و كمرنگ‌تر آن فرهنگي هويت بگيرد ، فاصله
وارداتي و فرهنگي بيماري هر به ابتلا آمادگي رنجورش تن
از بسياري صرف توجه اين ، از گذشته.كرد خواهد پيدا را
مقوله اين از بيشتر درآمد كسب و اقتصادي گردش به ناشران
كارتوني ، سطحي ، كتابهاي چاپ سمت به را آنان فرهنگي ،
گرايش فاقدند ، ادبي ارزش كمترين از كه سفارشي و ترجمه
اگرچه كه نويسندگانند سوم گروه ميان اين در.است داده
.گرفت ناديده نمي‌توان را نقششان اما است ، كمتر جرمشان
از منتج كه اقتصادي تنگناهاي دليل به متاسفانه گروه اين
و آگاه است ، ديگر گروه دو برنامه‌ريزي‌هاي و سياستها
توليد به دست و مي‌دهند كارهايي انجام به تن ناآگاه
قرار كارتوني و سطحي آثار رديف همان در كه مي‌زنند آثاري
كتاب بين شكاف ايجاد در نيز ديگري عوامل البته).مي‌گيرد
(.به‌آنهانيست پرداختن مجال اينجا در كه است دخيل جامعه و
كتاب نمايشگاه‌هاي و بازاركتاب كه بايدديد حساب اين با
و ارزشمند آثار ;كتابهاست از دسته كدام از انباشته
و اشتباه از پر گاه كه ناشران سري‌دوزي‌هاي يا ماندگار
است؟ نگارشي غلط
و هفته‌ها برگزاري اگرچه كلي ، نگاهي در:مي‌گويد وي
مي‌گذارد جامعه در را خود مثبت تاثير كتاب نمايشگاه‌هاي
نفع به را جامعه عمومي جو و كند جريان‌سازي مي‌تواند و
مخاطب و كتاب ميان فاصله و دهد تغيير كتابخواني و كتاب
اوقات بسياري در ما ، جامعه در متاسفانه اما ;كند كم را
شده‌اي ، تثبيت برنامه هر روشن و شده تعيين پيش از اهداف
مي‌شود سپرده فراموشي به يا و كمرنگ تكرار سال چند از پس
جنبه صرفا طرح آن اجراي اهميت اوقات ، بسياري در و
كه نكته‌اي تنها و مي‌كند پيدا آن مسئولان براي بيلاني
شده تعيين تاريخ در مراسم آن برگزاري مي‌كند ، پيدا اهميت
...و حق‌الزحمه دريافت و سال پايان گزارش در آن درج و
دسته‌دسته كه شاهديم برنامه‌ها گونه اين مادر و است
مختلف بخش‌هاي مسئولان برخي اختيار در كه كتابي بن‌هاي
آنها واقعي صاحبان به مي‌گيردتا قرار نمايشگاه‌ها
صرف آن از بخشي شود ، اهدا (نويسنده‌ها بعضا و مخاطبان)
(باشند كتاب اگراهل) خودشان نياز مورد كتابهاي خريد
بخشش و بذل..و آشنايان و دوستان بين مابقي و مي‌شوند
.مي‌شود
است قلم آزادي گرو در نشر پيشرفت
مهم راهكارهاي از يكي صاحبنظران از بسياري منظر از
و قلم مشروع آزاديهاي ترويج و تضمين كشور ، نشر ارتقاي
روبه‌رشد حركت اخير سالهاي در البته كه است ، انديشه
زمينه اين در كتاب نشر از قبل مميزي حذف.است داشته
به‌دستان قلم و نويسندگان از بسياري زعم به كه است عاملي
.سازد متحول را كتاب توليد و نشر اوضاع مي‌تواند
در ما سوال به پاسخ در نويسنده و شاعر بهبهاني سيمين
اظهار چنين آن بهبود راهكارهاي و كشور نشر وضعيت خصوص
:مي‌دارد
شكوفامستلزم و سالم نشر بگويم بايد چيز هر از قبل
. است بيان و قلم آزادي
تصدي زمان در خصوصا و اخير سال پنج چهار در:مي‌گويد وي
به رو آشكاري طرز به مميزي در سخت‌گيري مهاجراني آقاي
.است داشته ادامه تاكنون كمابيش روند اين و گذاشت كاهش
ملاحظه‌اي قابل طور به كه روزنامه‌ها بسياري متقابلا
و مديران برخي و شدند تعطيل بودند ، كاركرده به شروع
كه شدند موفق مردم اماافتادند زندان به آنها نويسندگان
و بشمارند مسلم نويسندگان براي را بيان و قلم آزادي حق
.كنند تاسف اظهار آن شدن خدشه‌دار از
آزادي گرو در نشر كار پيشرفت:مي‌كند تاكيد بهبهاني خانم
آن اصلي مجريان كه است اين سانسور عيب.است بيان و قلم
كار به نويسندگان مغز در كه هستند ناپيدايي دستگاه‌هاي
نمي‌گذارند !ننويس":مي‌كنند تكرار دائما و مي‌افتند
كه است آفتي بزرگترين اين و ".نمي‌كنند چاپ شود ، منتشر
.مي‌كند رامتحجر انديشه مغز ، ياخته‌هاي ذره‌بيني فضاي در
نشرياتي اخير ، سالهاي در كه مي‌كند تاكيد نكته يك بر وي
.موقت بعضا مي‌شود ، اگرچه منتشر عقيده هر با و دست هر از
براي كه هم محلي كتابخانه‌هاي و فرهنگسراها همين
ادب و علم پيشرفت براي موجبي است ، دسترس در عموم استفاده
شود ، افشانده اگر كه است بذري هم انديشه.است فرهنگ و
.مي‌كند خرم را دشت و مي‌رويد
.بخوانيد فردا صفحه 15 در را مطلب اين ادامه
|
